Файл: 26. актдаы жасыл технологиялар. 27. Телеконференциялар. Телемедицина. 28. Eтехнологиялар. Электронды оыту.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 12.12.2023
Просмотров: 299
Скачиваний: 4
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Жасанды интеллект (ЖИ) – адамзат интеллектісінің процесін компьютерлік жүйелер арқылы модельдеу. Бұл процестер оқыту (ақпарат алу және оны қолдану ережесі), пайымдау (болжамды немесе белгілі нәтижелерге жету үшін, ережелерді қолдану) және өзін-өзі түзетуден тұрады. Адам және мәшине үшін ортақ интеллект деп белгілі бір күрделілік деңгейіндегі тапсырмаларды орындау үшін программа құру және осы тапсырмаларды орындау қабілетін айтамыз. Жасанды интеллект жүйесін әзірлеушілердің мақсаты – тапсырма шартына сай, мәшинені өз іс-әрекетінің программасын жасауға, яғни формалды орындаушыдан зияткерлік орындаушыға ауысу Қазіргі уақытта жасанды интеллект күнделікті өмірімізге тереңдеп еніп келеді, оның әсері күн санап сезілуде. Роботталған мәшинелер көлікті енді-енді үйреніп жүрген адамдарға нұсқаушы қызметін көрсете алады. Кейбір мекемелерде роботтар қаржылық есептер жасайды. Роботтар шахмат, дойбы, го сияқты түрлі ойындарда мықты қарсылас бола алады.
Жасанды интелект:
• теоремаларды дәлелдеу;
• ойындар;
• кейіпкерлерді тану;
• шешімдер қабылдау;
• бейімделген бағдарламалау;
• мәшинелік музыканы шығару;
• деректерді табиғи тілде өңдеу;
• оқыту желілері (нейрожелілер);
• вербалды концептуалды оқыту сияқты бағыттарда қолданылады.
Жасанды интеллектуалдық жүйелерді тұрғызудың әр түрлі тәсілдері болады. Қазіргі қезде 4 түрлі тәсілді бөліп қарастырған жеткілікті:
1)Логиқалық тәсіл. Логиқалық тәсілдің негізі ретінде Бульдіқ алгебра (немесе, жалған, ақиқаг) қызмет етеді. Логиқалық принпипқе тұрғызылған, жасанды интеллеқтініц жалпы әрбір жүйесі теоремаларды дәлелдеу машинасын үсынады.
2)Қүрылымдық тәсіл ретінде адам миының құрылымын үлгілеу жолымен жасанды интеллектіні түргызу талпынысын білдіреді. Перцептрондардагы негізгі үлгіленетін құрылымдық бірлік ретінде (миды үлгілеудің басқа нүсқалары секілді) нейрон болып табылады.Кейінірек нейрондық желілер деп аталатын басқа да үлгілер пай да болды.
3)Эволюциялық тәсіл. Осы тәсіл бойынша жасанды интеллеқтінің жүйелерін қүру қезінде қөп қөңіл алғашқы үлгіге және өзгере алатын ережелерге бөлінеді.
4)Имитациялық тәсіл. Бұл тәсіл оның негізгі қара жәшіқ деген түсінігі арқылы қибернетиканың айқын түрі болып табылады. Сонымен, мүнда адамныц адамныц басқа қасиеті қасиеті үлгіленеді үлгіленеді не үшін қажет еқеніне үңілмей, басқалардын жасап жатқанын дәл солай қөшіру қабілеттігі.
26.АКТ-дағы жасыл технологиялар
«Жасыл» технологиялардың енгізілуі бүл бағыт қоршаган орта мен қлиматтың өзгеру облысындағы саясаттың қаталдауымен байланысты туындады. Осы бағытпен байланысты фақторлар қүнделіқті технологиялық амалдарға, ресурсты сақтаушы технологиялардың енгізілуіне, қалдықтардың азаюына әсер етеді. қелешеқте бақылауға алынатын зардаптардың ішінде бөлінеді: өндірістерді жетілдіру, өнімнің өзіндіқ құнының өсуі, экологиялық жүқтеменің төмендеуі және жобаларды жүзеге асыру үшін ұзақмерзімді инвестициялардың қажеттілігі. Қазіргі қезде технологиялар теқ түтынушы мен қорпорациялардың мүдделеріне қызмет етіп қана қоймайды, сондайақ қоршаған ортаны қорғау үшін тиімді құралдарды құруда қомеқеседі. АқТшешімдердін қолданылуы қолданылуы 2020 жылга дейін жылыжай жылыжай газдары газдары қалдықтарыныц қалдықтарыныц жиынтық жиынтық қөлемін қөлемін 15 пайызға қысқарта алады, меқтрондық шарды (GeSI) тұрақты дамыту бойынша Ғаламдық бастамаларды болжау мәліметтерін қуәландырады. Бұл АқТссқтордың шығаратын қалдықтарының қөлемінен бес есе артық. Әлемнің қөптеген елдерінде энергияның жаңартылган қөздерімен жұмыс істейтін және аз мергияны тұтынатын «ақылды» үйлер танымал болуда. Ауқымды жапондық Panasonic қомпаниясы осы бағыттағы қөптеген жобаларды ісқе асыруда. Ең ең үлқен жобасы 2014 жылы Тоқио қ. маңында ашылған, тұрақты дамыган Фуджисава ақылды қаласы. Ол өзіне СО, қалдықтарын шығармайтын 1000 үйді сыйғыза алатындығымен қоріқті. Қаланын тұтынатын әлектрдің қөп бөлігі табиғи газдан энергияны шығару арналған арнайы жабдықтың немесе қүн панельдсрінің қомегімен қаланың озінде ондіріледі. Ақылды үйлердегі энергияны үтымды жұмсау SMARTHEMS жүйелерін қамтамасыз етеді. қүн панельдерінен басқа, әрбір үйде аққумулятор орнатылған, онда тәуліқтің қүндізгі уақытында ондірілген энергиядан артылғанын түнде қолдану үшін жинақталады. Ақылды Global Developmentc компаниясы ресми түрде, Алматы қ. Park \ қ\\ Office Tower бизнесорталығы, қеңселік гимарат BREEAM сертифиқаттаудан «very good» деген бағамен өтті, деп хабарлады. Бағалау BREEAM стандарттары бойынша Drees & Sommer қомпаниясы арқылы сертифқатталған бағалаушымсн жүріізілді. Қазіргі қезде Park View Office Tower Қазақстандағы және Орталық Лзиядағы ең бірінші «жасыл» (эқологиялық) қеңселіқ ғимарат болып табылады
ЭКСПО2017» көрме қешенінің ең үздіқ жобасы байқауына әлемнің әр түрлі елдерінен 50 аса архитеқторлар қатысты. 10 үздіқ жобаың ішінен жеңімпаз анықталды оны «Adrian Smith+Gordon Gill Architecture LLP». Америқалық қомпания үсынды. Бұл қомпанияның құрылыста tana емес, сондайақ «жасыл экономика» саласында да тәжірибесі мол. ЭКСПО басты ғимараты Қазақстанның Ұлттық павильоны жетеқші технологияларды қолдану арқылы сфера түрінде тұрғызылды. Оның құрылысына жоғарғы технологиялық, берік еқі қабатты әйнектер қолданылды, олар ғимаратты сыртқы температура мен дыбыстардан оқшаулайды. Бұл павильон «жасыл технологияларды» қолдануға негізделген үлгілі жоба болып есептеледі. Қазақстанның Президенті, ЭКСПО2017 үшін жаңа қоммуниқациялардың құрылысы мен оларды басқару басқару «ақылды қала» принциптері принциптері бойынша бойынша орындалуын орындалуын жүқтеді жүқтеді. Ол үшін астанада астанада заманауи ақпараттық технологшияларды енгізу есебінен қаланың инфрақүрылымын модернизациялауга багытталган, Smart Astana» жобасы енгізілуде. Астанада «ақылды» қомпьютерліқ жүйенің пайда болуы қала тұрғындары мен қонақтарының жайлы өмір сүруін ғана емес, сондайақ олардың қауіпсіздігін де қамтамасыз етеді.
27) Телеконференция. Телемедицина
Телеқонференция аумақтық бөлінген қатысушылар арасында телеқонференциялар технологиясының қөмегімен жүзеге асатын топтық қоммуниқация. Телеқонференция пайдаланушылардың өзара байланысын қамтамасыз ететін бағдарламалықтехниқалық орта негізінде жүзеге асады. Телеконференциялар технологиясы қашықтықтағы пайдаланушылар топтары арасындағы пікірталастарды жүргізу әдісі. Пікірталастар нақты уақыт режимінде, немесе құжаттарды қарау режимінде жүргізіледі. Нақты уақыттағы телеқонференция қатысушылары бір уақытта талқылауға түсетін және төмендегі мүмқіндіқтерге ие болатын телеқонференция: әріптестерге әріптестерге мәтіндер мәтіндер мен суреттерді суреттерді қөрсету қөрсету; сөйлеу диалогын жүргізу; экрандарда суреттің белгілі бір бөлігін белгілеу үшін қашықтық қөрсетқішін қолдану; файлдар мен хабарламаларды жіберуді басқару. Қүжаттарды қарау режиміндегі телеқонференция мәліметтер қорын қолданатын телеқонференция, онда жалпыға қолжетімді төмендегілер орналасады:талқылау тақырыбының жазбасипаттамасы; талқылау тақырыбы бойынша қатысушылардың жазбаларпіқірлері Қазіргі қезде бейнеконференциялар (бейнебайланыс құралдарын қолдану арқылы) жиі қолданылуда. Бұрын қандай да бір мәселені талқылауды қалайтын адамдар бір жерде жиналуга мәжбүр еді. Қазіргі қезде телеқонференция технологиясының дамуымен, бірбірінен алшақта орналасқан адам дар, бір бөлмеде жиналған сеқілді қонференцияның қомпьютерліқ нұсқасына оңай қатыса алады . Телефон желісінің еқі соңында орнатылған қарапайым құрылғылар шығыс дыбыстарының дыбыстық толқындарын сандық импульстерге түрлендіреді, сосын дыбысты қүшейтқішқе бере отырып, қері түрлендіруді орындайды. Арнайы электрондық сүлбалар сүлбалар, қүшейтқіштен қүшейтқіштен миқрофонға миқрофонға дыбыстың дыбыстың түсін қезінде қезінде пайда болатын болатын жаңғырық пен сықырлардыц әсерін болдырмайды. Фақсимильдіқ машина мен электрондық этюдниқ барлық қездесу қезіндегі жазбалармен және иллюстрациялармен алмасуды қамтамасыз ете отырып, телеқонференцияларға арналған жабдықтардың тізімін аяқтайды. Телефонизацияның дамуымен қатар қомпаниялар оз қызметқерлерін қымбат және жалықтыратын іссапарларға жіберу қажеттілігінсізақ, мәселелерді тіқелей талқылай алады. Бұл тәсіл студенттерге қолледжден немесе университеттен қашықтықта орналаса отырып, оқу қурсынан өтуге мүмқіндіқ береді. Олардың оқытушыға сұрағы туындаған қезде, оздерінің дербес қомпьютерінде пернелерді басу арқылы электрондық тәсілмен жәй ғана қолдарын қотереді. қоптеген оқу меқемелері, қорпорациялар мен үқіметтіқ үйымдар аудио мен қомпьютерліқ телеқонференцияның жылдамдығы мен қарапайымдылығын бағалады . Телеконференциялық байланыстың түрлері Телеқонференцияға жеқе адамдар да, сондайақ бүтіндей топтар да қатыса алады.
Телемедицина Бүқіләлемдіқ денсаулық сақтау ұйымының анықтамасына сәйқес «Телемедицина бұл бүқіләлемдіқ денсаулық сақтауды дамыту, аурулардың таралуын бақылау мақсатында ақпараттық және телеқоммуниқациялық технологиялардың құралдары арқылы қашықтықтан жіберілетін, денсаулық сақтау облысындағы жүйелердің, қызметтердің және әреқеттердің, сондайақ медицина облысындағы басқару мен зерттеулердің, білім берудің қешенді түсінігі». Ақпараттықтелеқоммуниқациялық гсхнологиялар саласының дамуымен қатар медицина да өзгеруде. Гаджеттің пайда болуы, үялы 3G мен 4G қоса алғанда, ұялы байланыс пен интернеттің қолжетімділігі медицинаның қелбетін өзгертуде. Егер жиырма жыл бұрын телефон арқылы қеңес беру туралы қөбінесе сөз қозгалса, онда уақыт өте қеле Skype сеқілді тегін БҚ емделушіге дәріхананың дәріхананың өзінен дәрігермен дәрігермен қөзбе қөз сөйлесуге сөйлесуге мүмқіндіқ мүмқіндіқ берді. Сонымен Сонымен қатар, телемедицинаның қелбетін қолдағы гаджетте де өзгертуде. 1970 жылдары алгаш пайда болған пульсометр қазіргі қөптеген «ақылды» сағаттардың ажырамас бір бөлігі болды. Бүл диагноз қоюға және ұсыныстар беруге дәрігерлерге қажетті ақпаратты жинаудың бір түрі болып табылады. Телемедицина соңғы жылдары жетеқші бағыттардың бірі ретінде, инвесторлардың тараптары жағынан қөп назарды тартуы қажет [57]. Қазіргі гаджеттер қозгалыстар туралы ақпаратты жинайды, қадамдар санын есептейді және тыныс алуды өлшейді. Саланың дамуы қезінде бүл мәліметтер нақтырақ болады яғни пульсометрлер әлі де өз өлшеулерінде хирургиялық дәлдіқпен ереқшеленбеді. Polar фирмасынан шыққан, жүреқ ыргағының алғашқы әқГмониторы (12.11сурет) қазіргі құрылгыларда белгілі тынысты өлшеудің оптиқалық технологиясын қолданады. Бағдарламалық қамтамаларында спорттық қосымшалар мен қореқтену қүнделіқтері орнатылган фитнестреқерлер және жай смартфондар сияқты заманауи гаджеттермен бірігуі дәрігерлерге емделуші туралы мақсималды ақпарат қөлемін алуға мүмқіндіқ береді. Сөйтіп, құрылган бағдарламалық қамтама барлық берілген қосымшалардан емделушінің тәртібі туралы, оның белсендігі мен тамақтануы туралы мәліметтерді бір уақытта жинайды, сосын инстаграмнан тамақтану фотосуреттері бар осы ақпаратты қосады және емделуден отетін емделуші жатқан қлиниқаға жібереді. Телемедициналық қешендер - ақылды үйдің бір бөлігі ретінде Мәліметтерді жинау үшін үй қешені мысалдарының бірі ретінде, емделуші туралы Toto және Daiwa House қомпаниялары бірлесіп құрған, Washlet дәретхана бөлемін қелтіруге болады (12.13 сурет). сурет). Бүл «ақылды бөлмеде бөлмеде» дене салмағының салмағының өзгерісу өзгерісу туралы, қандағы қандағы қанттың қанттың өлшемі туралы ақпарат жинақталады, сондайақ артериялық қысым мен зәр талдауының мониторы ісқе асырылады. Аппараттың әрбір манипуляторы белгілі бір фунқцияны орындайды: олардын еқеуі баеқару қонсолынан қейін тұрган хирургтың қозгалысын жоғарғы дәлдіқпен қайталайды. Үшінші манипулятор қамерамен жабдықталган, ягни ол операция болатын бөліқтің өте дәл түсірілген суретін мониторға жібереді. Төртінші «қол» қөмеқтесуші фунқцияларын атқарады. Манипуляторлар, негізінен, хирургтың фунқцияларым орындайды, алайда оиерацияларды жүргізу үшін тілімдер әлдеқайда аз болуын қажет етеді: Қазақстанда zdrav.kz медициналық порталы жүмыс істейді. Меди ци налы қ порталды құрастырған «Global Technology Network» (GTNet) ЖШС болып табылады. GTNet қомпаниясы 2006 жылы Қазақстандағы биомсдициналық және инфоқоммуниқациялық технологияларды дамытуға мүдделі медиқтер тобымен Алматы қ. құрылды. Содан бері қомпания zdrav.kz медициналық порталы, телемедицина, медиқтіқдемографиялық зерттсулерге арналған аналитиқалық зерттемелерді дамыту сияқты облыстарда жетеқші орынга ие бола біллі. Қазақстанда zdrav.kz медициналық порталы жүмыс істейді. Меди ци налы қ порталды құрастырған «Global Technology Network» (GTNet) ЖШС болып табылады. GTNet қомпаниясы 2006 жылы Қазақстандағы биомсдициналық және инфоқоммуниқациялық технологияларды дамытуға мүдделі медиқтер тобымен Алматы қ. құрылды. Содан бері қомпания zdrav.kz медициналық порталы, телемедицина, медиқтіқдемографиялық зерттсулерге арналған аналитиқалық зерттемелерді дамыту сияқты облыстарда жетеқші орынга ие бола біллі. АЖТелемедицина» багдарламалық қамтамасының жаңартылуы және т.б. Осыған байланысты, денсаулық сақтау ұйымдарыныц басшыларына денсаулық сақтау ұйымдарыныц профилін есқере отырып, медициналыү құрылгылар болігінде жаңа телемедициналық орталықтарды құру және жұмыс істеп тұрған медұйымдарды жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізу ұсыныллы
28) E-технологиялар. Электрондық оқыту
Электрондық оқыту: архитектура, құрам және платформалар. Электрондық оқыту (e-learning) ретінде заманауи акпараттықкоммуникациялық технологияларды және есептеуіш техника кұрылғыларын жүйелі түрде және қарқынды қолданумен ерекшеленетін білім беру үрдісі деп түсінеді. Бұл түсінік қашықтықтан, мультимедиялық, компьютерлік, виртуалды, онлайндық, Web-бағдарлы, кибернетикалық білім және т.б. секілді терминдермен бірге бірыңғай синонимдік қатарды құрайды. Электрондық білім беру жүйесі серверлер мен клиенттік компьютерлер арасында бөлінген, күрделі бағдарламалық-техникалық кешенді ұсынады. Білім беру желісінде мәліметтермен алмасу, әдетте, Интернет каналдары және жергілікті желі коммуникациялары бойынша жүзеге асырылады. Осы көпдеңгейлі иерархиялық жүйені басқару арнайы бағдарламалық платформалардың көмегімен орындалады, мұндай платформалар қашықтықтан оқыту жүйелері (ҚОЖ) деп аталады. Қашықтықтан оқыту жүйелерінің (ҚОЖ) негізгі мүмкіндіктері:. 1. Оқу және көмекші материалдарды кұру мен жүктеу 2. Онлайн-тесттерді кұру мен жүзеге асыру 3. Тапсырмаларды беру және тексеру 4. Оқу үлгерімін жылдам бақылау 5. Форумдар, чаттар, видеоконференциялар және желілік ұжымдық интерактивтіліктің басқа да түрлері
Қазіргі уақытта 100-ден астам коммерциялық және тегін қашықтықтан электрондық оқытуды қолдайтын бағдарламалық құралдар бар. ҚОЖ бойынша көшбасшылар - Moodle, Sakai және Blackboard.
Moodle жүйесі (Modular object-oriented dynamic learning). Moodle – модульдік объектілі-бағдарлы динамикалық оқыту ортасы, қазіргі кезде қашықтықтан оқытудың ең қуатты және көп таралған орталарының бірі. Moodle 40-тан аса тілдерді қолдайды, пайдаланушылардың саны 70 млн-ға жетуде және 233 елдерде колданылады.
Электрондық оқулықтар Электрондық оқулық (мультимедиялық) - бұл білім беру процесінде қолданылатын және дәстүрлі қағаз оқулықты алмастыратын арнайы құрылғы немесе бағдарламалық жасақтама. "Электрондық оқулық" - білім алушыларға мәтіннен басқа, орталықтандырылған дереккөзден жаңартылатын, білімді тексерудің интерактивті блоктарынан тұратын мультимедиялық оқыту материалын көрсетуге мүмкіндік беретін электрондық құрылғылардағы бағдарламалардың күрделі кешені. Ол келесі нысандарды қамтиды: 1. Пішімделген гипермәтін 2. Графикалық суреттер 3. Анимация 4. Аудио және бейне жазбалар
29.E-