Файл: 5блім. Компьютер жне ауіпсіздік Компьютерде зіе зиян келтірмей алай жмыс істеуге болады.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 09.01.2024

Просмотров: 28

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Құрметті әріптес!

Қазақстан Республикасының «Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы» заңына сәйкес авторлық құқық заңмен қорғаланатынын ескертеміз. Сатып алған ҚМЖ – ны тарату туралы факт анықталған жағдайда әкімшілік айыппұл салынады.

«USTAZ tilegi» ғылыми әдістемелік орталығының әкімшілігі







472 бұйрығы бойынша жасалған ҚМЖ келесі бетте

Бұл ҚМЖ ust.kz сайтында жасалынған. «USTAZ tilegi» ғылыми-әдістемелік орталығының сайтынының ҚМЖ бөлімінде кез-келген пән, кез-келген сынып бойынша ҚМЖ және презентацияны жүктеп ала аласыз. Ол үшін сілтеме арқылы өтіңіз.

https://ust.kz/qmg


5-бөлім. Компьютер және қауіпсіздік

    1. Компьютерде өзіңе зиян келтірмей қалай жұмыс істеуге болады?




Мектеп:


Күні:




Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Оқу мақсаттары

5.4.1.1 қауіпсіздік ережелерін бұзу салдары туралы талдау.

Сабақтың

мақсаттары

Барлық оқушылар:

  • компьютермен жұмыс кезінде адам ағзасына келтіретін зиян түрлерін анықтайды.

Көптеген оқушылар:

  • компьютердің адам ағзасына келтіретін зиян түрлерін салыстырады.

Кейбір оқушылар:

  • компьютермен жұмыс кезінде қауіпсіздік ережесін сақтаудың маңыздылығын тұжырымдайды.

Тілдік мақсаттар

Пәндік лексика және терминология.

Сабақта қолданылатын темин сөздер.

Қазақ тілі

Орыс тілі

Ағылшын тілі

шаршау

усталость

fatigue

жүйке

нерв

nerve




Диалог/жазбаша жұмысқа қажетті пайдалы фразалар топтамасы

  • Компьютерде жұмыс істеу кезінде қандай қауіпсіздік ережелерін сақтау керек? Есіңе түсір.

  • Қауіпсіздік ережелерін бұзу, орындамау компютерді пайдаланушы үшін қандай зияндар тигізеді деп ойлайсыңдар? Ойларыңмен бөлісіңдер.

Жазу.

Компьютердің адамға зиянды жақтарын жазыңдар.

Алдыңғы алған білімі

Техникалық қауіпсіздік ережесі 3- сынып.

Сабақ кезеңі

Педагог әрекеті

Оқушы әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

3 мин

10 мин


Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу, түгендеу.

Сыныпта көңілді ахуал орнату.
Өткен сабақты пысықтау

«Сынған вагон» ойыны. Оқушылар арасынан төрт сарапшы тағайындалады. Оқушылар нөмірленеді. Нөмірленген оқушылар вагон болып саналады. Сарапшылар нөмір бойынша вагондарды шақырады. Вагондар тараудың басынан білгендерін айтады, сарапшылар тоқтатып сұрақ қояды. Сұраққа жауап бере алмаған оқушы сынық вагон болып табылады. Ол оқушыға соңына дейін жөнделуге мүмкіндік беріледі. Барлық сұрақтарға жауап берген вагон рельске қосылады.

Ауызша мадақтау, қолдау көрсету.

Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтау үшін ынталандыру сұрақтарын қою

  • Компьютерде жұмыс істегенде қандай қауіпсіздік ережелерін сақтау керек? Естеріңе түсіріңдер.

  • Қауіпсіздік ережелерін бұзу, орындамау компьютерді пайдаланушы үшін қандай зияндарын тигізеді деп ойлайсыңдар? Ойларыңмен бөлісіңдер.

«Иә және жоқ» ойыны. Оқушылар «Иә» немесе «Жоқ» деп жауап береді.

1. Компьютермен қанша уақыт болса да жұмыс жасай беруге болады. (Жоқ)

2. Компьютердің алдында сусын ішіп, тамақтануға болады. (Жоқ)

3. Компьютер құрылғылары электр тогымен жұмыс істейді. (Иә)

4. Кабинетте техникалық қауіпсіздік ережесі бар ма? (Иә)

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.

Сабақтың ортасы

3 мин


Оқулықпен жұмыс

Оқушылар оқулықтағы мәліметтермен танысады. Мұғалім оларды жаңа ақпаратпен таныстырады, бірге талдайды (бейнежазба, презентация, флипчарт қолдануға болады).
Топтық жұмыс

Бүгінгі таңда балаларды компьютер алдында тапжылмай отыруға тәуелді ететін қандай программалар бар (ойын, әлеуметтік желі және т.б)? Талдаңдар. Себебін түсіндіріңдер.

Дескриптор:

  • компьютерге тәуелділік себептерін анықтайды;

  • компьютерге тәуелділік түрлерін салыстырады.

Жұптық жұмыс

Оқушылардың білімдерін жинақтау үшін қолданылады.

Төмендегі сұрақтарға өз жауаптарыңды ұсыныңдар:

  • Компьютерде жұмыс істегенде нені істеуге болмайды?

  • Компьютерде жұмыс істеудің қауіпсіздік ережелерін бұзу

адамға қалай әсер етеді?

  • Компьютердің зиянды әсерінен қалай қорғану керек?

Дескриптор:

  • компьютермен жұмыс кезіндегі қауіпсіздік ережелерін анықтайды;

  • қауіпсіздік ережелерін бұзудың салдарын анықтайды;

зиянды әсерлерден қорғану жолын анықтайды.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.

Сабақтың соңы

5 мин


Жеке жұмыс

Өзіңнің компьютер алдында бір күнде, бір аптада, бір айда өткізетін уақытыңды есепте. Компьютерді пайдалану уақытың компьютерді пайдаланудың қауіпсіздік ережесіне қайшы келмей ме? Бағала.

Kahoot, plickers программалармен тест дайындап орындату.

«Тазалық» әдісі. Оқушылар өте қажет ақпараттарды чемоданға, ойланатын ақпараттарды еттартқышқа, қажет емес ақпараттарды қоқысқа салады.


Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.







5-бөлім. Компьютер және қауіпсіздік

    1. Ақпаратты цифрлық тасымалдағыштар




Мектеп:








Күні:




Мұғалімнің аты-жөні:







Сынып:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:







Оқу мақсаттары

5.1.1.1 сандық ақпараттың цифрлық тасымалдау құралдарын сипаттау;







Сабақтың мақсаттары

Барлық оқушылар:

  • цифрлық құрылғылар мен ақпарат тасымалдаушыларды анықтайды.







Көптеген оқушылар:

  • цифрлық құрылғылар мен ақпарат тасымалдаушыларды салыстырады.







Кейбір оқушылар:

  • цифрлық құрылғыларды қолданудың маңыздылығын сипаттайды.













Тілдік мақсаттар

Cабақта қолданылатын термин сөздер.

Цифрлық құрылғы - цифровое устройство - digital device

жад карталары

цифрлық құрылғы

карты памяти

цифровое устройство

memory cards

digital device




Цифровое устройство

Digital device




Жазу.

Заманауи цифрлық құрылғыларды жазыңдар.





Алдыңғы алған білімі

Компьютерде жұмыс істеген кезде өзіңе қалай зиян келтірмеуге болады?







Пәнаралық байланыс

Орыс тілі, Ағылшын тілі.





Құндылықтарға баулу

«Мәңгілік ел» ұлттық идеология құндылықтарын іске асыру.





Сабақ кезеңі

Педагог әрекеті

Оқушы әрекеті

Бағалау

Ресурстар





Сабақтың басы

3 мин

7 мин


Ұйымдастыру кезеңі:

Сәлемдесу, түгендеу.

Сыныпта көңілді ахуал орнату.
Өткен сабақты пысықтау: «Кілтті сөздер» әдісі.

Техникалық диктант

Копьютерде орындаңдар.

1. Компьютермен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелерін толықтырыңдар.

  • Экранның ортасы мен оқушының көзінің арақашықтығы….. см-ден кем болмауы тиіс.

  • Копьютерде жасалатын үзіліссіз жұмыс …. минуттан артық болмауы тиіс, одан кейін міндетті түрде жаттығу жасауға үзіліс болуы керек.

  • Компьютермен жүмыс істеу кезінде .... болмайды.

2. Информатика кабинетіндегі оқушы мынаны орындауға міндетті:

  • Тәртіп пен тазалықты, қауіпсіздік техникасы ережелерін ... керек.

  • Жұмыс орнына мұғалімнің нұсқаулығымен отырып, өздігінен орын .... керек.

  • Құрылғының кез келген ақауы білінгенде немесе программаның дұрыс жұмыс істемей тұрғанын көргенде жылдам .... керек.

  • Кабинетте алынған кез келген жарақат кезінде, әсіресе электр тогына түскенде міндетті түрде....керек.

3. Тыйым салынады:

1) … . 3) ... .

2) … . 4) … .

Ауызша мадақтау, қолдау көрсету.

Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтау үшін ынталандыру сұрақтарын қою.

  • Дербес компьютерден басқа қандай цифрлық құрылғыларды білесіңдер?

  • Цифрлық құрылғылардың қайсысын жиі пайдаланасыңдар?

  • Цифрлық құрылғылардағы ақпаратты қалай сақтап, тасымалдауға болады?

Оқулықпен жұмыс.

Оқушылар оқулықтағы мәліметтермен танысады. Мұғалім оларды жаңа ақпаратпен таныстырады, бірге талдайды. (Бейнежазба, презентация, флипчарт қолдануға болады.)


Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.





Сабақтың ортасы

3 мин


Жеке практикалық жұмыс.

1- тапсырма

  1. Жұмыс үстеліндегі Компьютер батырмасын тышқанның оң жақ батырмасымен шерт.

  2. Пайда болған терезедегі Свойства батырмасын тышқанның сол жақ батырмасымен шертіп, өзің жұмыс жасап жатқан компютердің жадының көлемін анықта.

  3. Компьютер батырмасын тышқанның сол жақ батырмасымен шерт. Дискжетекке салынған оптикалық дисктің көлемін анықтаңдар.

2- тапсырма

  1. Мұғалім берген флеш-жадты компьютердің USB портына орналастырыңдар.

  2. Компьютер батырмасын басып, шыққан сұхбат терезесінен флеш-жадты табыңдар.

  3. Флеш-жадты тышқанның оң жақ батырмасы көмегімен шертіп, Свойства терезесінен оның көлемін анықтаңдар.

Өзің пайдаланып отырған компьютердегі қатты диск флеш-жадтан неше есе үлкен екенін анықтаңдар.

Дескриптор:

  • компьютер жадының көлемін анықтайды;

  • оптикалық дискі көлемін анықтайды;

  • флеш-жадтың көлемін анықтайды;

  • ақпарат тасымалдаушылардың көлемін салыстырады.

Жеке жұмыс

Сені басқа қалада оқушылар арасында өтетін жобалар жарысына қатысуға таңдады. Жоба презентациясы, қосымша графиктік және бейнефайлдардың жалпы көлемі – 1 Гб. Осы ақпаратты қандай тасымалдаушымен алып жүрген дұрыс? Ақпаратты қай тасымалдаушымен алып жүрсек, оның жойылып кетпеуіне сенімдірек боламыз. Не себепті? Өз тұжырымдарыңды ұсыныңдар.

Дескриптор:

  • ақпарат тасымалдаушылардың көлемін анықтайды;

  • ақпарат тасымалдаушылардың сенімділігін салыстырады.


Топтық жұмыс. «Кластер» әдісі.

  • Цифрлық құрылғылар біздің өмірімізге қалай ықпал етті? Талдаңдар.

Заманауи цифрлық құрылғыларды ортақ ұқсастықтарына қарай топтастырыңдар.

Дескриптор:

  • цифрлық құрылғылардың қызметін анықтайды;

  • цифрлық құрылғыларды салыстырады;

цифрлық құрылғыларды қолданудың маңыздылығын тұжырымдайды.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.





Сабақтың соңы

5 мин


Жұптық жұмыс

Цифрлық құрылғылардың өзің үшін маңызына үш мысал келтір. Не үшін маңызды? Себебін түсіндіріңдер.
Kahoot, plickers программаларымен тест дайындап орындату.

Рефлексия

«Екі жұлдыз, бір тілек». Оқушылар екі жақсы түсінген мәлімет, бір сұрақ айтады.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.












5-бөлім. Компьютер және қауіпсіздік

5.3. Интернетте жұмыс істеу қаншалық қауіпті?


Мектеп:


Күні:




Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Оқу мақсаттары

5.4.2.1 біреудің жұмысын көшіру заңсыздығы туралы айту;

Сабақтың мақсаттары

Барлық оқушылар:

  • интернетте ақпараттың қорғалуы мен плагиат ұғымын анықтайды.

Көптеген оқушылар:

  • интернетте ақпаратты пайдалану кезіндегі заң бұзушылықтарды салыстырады.

Кейбір оқушылар:

  • интернеттегі ақпараттардың авторлық құқықтарының қорғалуының маңыздылығын тұжырымдайды.

Тілдік мақсаттар

Пәндік лексика және терминология

Сабақта қолданылатын термин сөздер.

Қазақ тілі

Орыс тілі

Ағылшын тілі

авторлық құқық

авторское право

copyright

дереккөз

источник

source




Диалог/жазбаша жұмысқа қажетті пайдалы фразалар топтамасы

  • Үй тапсырмаларын орындай алмаған сәттеріңде не істейсің?

  • Сабақта берілген тапсырма, жобаларды орындауда интернеттен алынған ақпаратты қай дәрежеде пайдаланасың?

  • Авторлық құқық деген не?

  • Интернеттен алынған ақпараттарға не үшін сілтеме келтіру керек?

Жазу.

«Плагиат» ұғымын жазыңдар.

Интернетте авторлық құқықты бұзбай ақпарат алу ережелерін жазыңдар.

Алдыңғы алған білімі

Компьютерлік желілер. 3-сынып.

Пәнаралық байланыс

Орыс тілі, Ағылшын тілі, Жаратылыстану.

Құндылықтарға баулу

«Мәңгілік ел» ұлттық идеология құндылықтарын іске асыру.

Сабақ кезеңі

Педагог әрекеті

Оқушы әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

3 мин

7 мин


Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу, түгендеу.

Сыныпта көңілді ахуал орнату.
Өткен сабақты пысықтау: «Автор орындығы» әдісі.

Оқушылар үй тапсырмасына берілген «Цифрлық технологиялар адамға және адамның өмір сүру салтына қаншалықты әсер етті?» тақырыбында жазған эссені орындықта отырып оқып береді.

Ауызша мадақтау, қолдау көрсету.

Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтау үшін ынталандыру сұрақтарын қою

  • Үй тапсырмаларын орындай алмаған сәттеріңде не істейсің?

  • Сабақта берілген тапсырма, жобаларды орындауда интернеттен алынған ақпаратты қай дәрежеде пайдаланасыңдар?

  • Авторлық құқық деген не?

  • Интернеттен алынған ақпараттарға не үшін сілтеме келтіру керек?

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.

Сабақтың ортасы

3 мин


Оқулықпен жұмыс

Оқушылар оқулықтағы мәліметтермен танысады. Мұғалім жаңа ақпаратпен таныстырады, бірге талдайды (бейнежазба, презентация, флипчарт қолдануға болады).

Практикалық жұмыс орындау

Тапсырма

Отан, туған жер туралы өлең және отанымыздың кең байтақ жерін, табиғатын суреттейтін сурет кірістірілген мәтіндік құжат дайындаңдар.

Практикалық тапсырманы орындау алгоритмдері:

1. Мәтіндік редакторды іске қосыңдар. Браузерді іске қосыңдар.

2. Браузер көмегімен интернетке кіріп, іздеу серверінің мекенжайын жазыңдар. Мысалы, www.yandex.kz .

3. Іздеу жолағына «Отан, туған жер» туралы өлеңдер деп жазып, Найти (Іздеу) батырмасын басыңдар. Браузер терезесінде пайда болған сайттар арасынан өздеріңе ұнаған өлең шумақтарын тінтуір көмегімен көшіріп алып, тікелей мәтіндік редакторға сақтаңдар.

4. Дәл осы әдіспен суреттерді іздеу алаңына «Отан, туған жер» туралы суреттер деп жазып, 3-пункттегі тапсырманы қайталаңдар. 110 111

5. Дайындалған мәтіндік құжаттың төменгі жағына ақпаратты көшіріп алған сайт мекенжайына сілтеме жасаңдар (2-сурет). Сілтеме жасамай пайдаланған ақпараттың плагиат екенін естен шығармаңдар.

Дескриптор:

  • интернеттен мәтін жүктей алады;

  • жүктеп алған мәтінді өз құжатына орналастырады;

  • құжатқа сілтеме жасайды;

  • плагиат ұғымын анықтайды.

Топтық жұмыс

Ақпаратты заңсыз көшіру (плагиат) мен авторлық құқық жайлы талдай отырып, құрдастарыңның плагиат жасамауы үшін бірнеше қадамдардан тұратын ереже жобасын дайындап, оны ұсыныңдар.

Дескриптор:

  • плагиат ұғымын анықтайды;

  • авторлық құқық ұғымын анықтайды;

плагиат пен авторлық құқықты бұзбау ережесін ұсынады.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.

Сабақтың соңы

5 мин


1. Плагиат жайлы не білесіңдер?

2. Егер досың фотосуретіңді сенің рұқсатыңсыз әлеуметтік желідегі парақшасына орналастырса, онда не істер едіңдер?

3. Не үшін интернеттен біреудің еңбегін рұқсатсыз көшіруге болмайды деп ойлайсыңдар?

4. Егер интернеттен алынған деректерді өз сайтыңа жариялағаннан кейін ғана барып плагиат екенін білсең, ары қарайғы іс-әрекеттерің қалай болады?

Рефлексия:

«Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі. Оқушылар сабақта жақсы түсінген екі ақпарат және түсінбеген бір сұрақпен бөліседі.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.







5-бөлім. Компьютер және қауіпсіздік

5.4. Компьютердегі деректі қалай қорғауға болады?


Мектеп:


Күні:




Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Оқу мақсаттары

5.4.2.2 құжаттарға арналған пароль орнату;

5.1.3.1 ортақ пайдалану файлдарын орналастыру, редакциялау, жүктеу;

Сабақтың мақсаттары

Барлық оқушылар:

  • құжаттарды шифрлау және парольдың сипаттамаларын анықтайды.

Көптеген оқушылар:

  • құжаттарды шифрлау кезіндегі парольдың сипаттамасын салыстырады.

Кейбір оқушылар:

  • құжатты шифрлау үшін пароль қолданудың маңыздылығын сипаттайды.

Тілдік мақсаттар

Пәндік лексика және терминология:

Парольдің күрделілігі – сложность пароля – password complexity

белгісіз – неизвестный – unknown.


Диалог/жазбаша жұмысқа қажетті пайдалы фразалар топтамасы

  • Ақпаратты қорғау дегеніміз не? Ақпаратты қалай қорғауға болады?

  • Ертеде адамдар ақпаратты қорғауда қандай әдістерді қолданған?

  • Ақпаратты қорғаудың қандай заманауи тәсілдерін білесіңдер?

  • Ақпаратты логин-пароль арқылы қорғаудың маңыздылығы жайлы әңгімелеп беріңдер. Естеріңе түсіріңдер.

  • Сендер компьютерде жасаған құжаттарыңды қорғаудың қандай жолдарын білесіңдер? Ойларыңмен бөлісіңдер!

Жазу.

Компьютерде жалпыға қолжетімді бумаларды жасау жолдарын жазыңдар.

Алдыңғы алған білімі

Компьютеріңіздегі деректерді қалай қорғауға болады?

Пәнаралық байланыс

Орыс тілі, Ағылшын тілі.

Құндылықтарға баулу

«Мәңгілік ел» ұлттық идеология құндылықтарын іске асыру

Сабақ кезеңі

Педагог әрекеті

Оқушы әрекеті

Бағалау

Ресурстар


Сабақтың басы

3 мин

7 мин


Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу, түгендеу.

Сыныпта көңілді ахуал орнату.
Өткен сабақты пысықтау үшін «Аукцион» ойынын қолдану.

Сынып екі топқа бөлінеді. Тақтаға қағазға жазылған сөзді іліп, бұл сөзге әр топ қанша ұпай беретінін анықтап алу керек. Ең көп ұпай берген топқа сөзді ашып, сол сөз туралы білгендерін айтады.
Егер команда дұрыс жауап берсе, берілген ұпайлар команданың қорына көшеді. Дұрыс жауап бермесе, ұпай екінші командаға көшеді. Ең көп ұпай жинаған команда жеңімпаз атанады.

Ауызша мадақтау, қолдау көрсету.

Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтау үшін ынталандыру сұрақтарын қою

  • Ақпаратты қорғау дегеніміз не? Ақпаратты қалай қорғауға болады?

  • Ертеде адамдар ақпаратты қорғауда қандай әдістерді қолданған?

  • Ақпаратты қорғаудың қандай заманауи тәсілдерін білесіңдер?

  • Ақпаратты логин-пароль арқылы қорғаудың маңыздылығы жайлы әңгімелеп беріңдер. Естеріңе түсіріңдер (1-сурет).

  • Компьютерде жасаған құжаттарыңды қорғаудың қандай жолдарын білесіңдер? Ойларыңмен бөлісіңдер.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.

Сабақтың ортасы

3 мин


Оқулықпен жұмыс

Оқушылар оқулықтағы мәліметтермен танысады. Мұғалім оларды жаңа ақпаратпен таныстырады, бірге талдайды (бейнежазба, презентация, флипчарт қолдануға болады).
Жеке практикалық жұмыс

Электрондық жеке күнделік:

1. Word мәтіндік редакторын іске қосып, жаңа құжаттық файл құру үшін Файл – Создать (Құру) командасын орындаңдар.

2. Файл ішіне күнделікті жазуды бастаған мерзім жайлы және күнделіктің кімге тиесілі екені туралы ақпарат жазыңдар.

3. Файл – Сохранить как... (Қалай сақтау керек...) командаларын орындаңдар. Пайда болған сақтау терезесінің жолағына файлға «Күнделік» атауын беріп, оны сақтаңдар.

4. Құжат сақталған соң келесі қадамда Файл – Сведения (Мәлімет) – Зашифровать паролем (Парольмен шифрлау) командаларын орындап, құжатқа пароль қою терезесін ашыңдар. Күнделік басқаларға қолжетімсіз болу үшін, файлға сенімді пароль орнатыңдар.

5. Жасаған жаңа құжатыңды жауып, қайта ашқанда, ол тек парольмен ғана ашылатын болады.

Дескриптор:

  • құжат жасайды;

  • құжатты парольмен қорғай алады.

Топтық жұмыс.

Парольдің сипаттамасы мен пароль таңдаудың ережелерін пайдаланып, 5 түрлі сенімді пароль құрастырыңдар. Парольдер зиянкестерге қолды болмау үшін оны қорғаудың жолдарын ұсыныңдар.

Дескриптор:

  • пароль сипаттамасын анықтайды;

  • пароль таңдаудың ережелерін анықтайды;

  • парольді қорғау жолын ұсынады.

Жұптық жұмыс

Қандай ақпраттарды, құжаттарды құпияға жатқызуға болады? Өз қызметінде құпиялылықты қажет ететін қандай салаларды атай аласыңдар? Не үшін бұл салаларда құпиялылық қолданылады? Мысал келтіріңдер. Өздеріңнің қандай құжаттарыңды, ақпараттарыңды құпия санайсыңдар? Себебін түсіндіріңдер.

Дескриптор:

  • құпия ақпараттар мен құжаттарды анықтайды;

ақпаратты құпия сақтаудың себебін сипаттайды.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.

Сабақтың соңы

5 мин


Төменде берілген парольдерді күрделілігіне қарай жіктеңдер.

  1. mvzbvf;

  2. 2) 83cpz[]BgA;

  3. 3) tklgrdd;

  4. 4) 2#T9!UPPd4;

  5. 5) BLJU98JYH

Дескриптор:

  • пароль түрлерін анықтайды;

пароль түрлерін салыстырады

Рефлексия:

«Смайликтер». Оқушылар сабақтан алған әсерлерін смайликтер арқылы көрсетеді.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.



5-бөлім. Компьютер және қауіпсіздік

    1. Жалпыға қолжетімді бумалар мен файлдар жасау




Мектеп:


Күні:




Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Оқу мақсаттары

5.1.3.1 ортақ пайдалану файлдарын орналастыру, редакциялау, жүктеу;

Сабақтың мақсаттары

Барлық оқушылар:

  • компьютерде жалпыға қолжетімді бумаларды жасау жолын анықтайды.

Көптеген оқушылар:

  • компьютерде жалпыға қолжетімді бумаларды жасау жолын салыстырады.

Кейбір оқушылар:

  • компьютерде жалпыға қолжетімді бумаларды жасаудың маңыздылығын тұжырымдайды.

Тілдік мақсаттар

Пәндік лексика және терминология

қолжетімді

доступный

access

кеңейтілген баптау

расширенная настройка

advanced settrings




Диалог/жазбаша жұмысқа қажетті пайдалы фразалар топтамасы

  • Файлдарды бірге пайдалану дегенді қалай түсінесіңдер?

  • Файлдарды қай жерден және қалай жүктеуге болады?

  • Сыныптастарыңмен, достарыңмен қолмен жасаған немесе компьютерде бірлесіп орындаған қандай жұмыстарыңды мысалға келтіре аласыңдар?

Жазу.

Жалпыға қолжетімді файлдар мен бума жасау алгоритмін жазыңдар.

Алдыңғы алған білімі

Компьютеріңіздегі деректерді қалай қорғауға болады?

Пәнаралық байланыс

Орыс тілі, Ағылшын тілі.

Құндылықтарға баулу

«Мәңгілік ел» ұлттық идеология құндылықтарын іске асыру.

Сабақ кезеңі

Педагог әрекеті

Оқушы әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

3 мин

7 мин


Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу, түгендеу.

Сыныпта көңілді ахуал орнату.
«Сұрақ – жауап» ойыны.
Ойынның шарты: қатырғықағаздан 20 карта жасау. 10 картаға сұрақтар, қалған 10 картаға жауаптар жазу. Оқушылар шеңбер құрып отырады. Бір оқушы сұрағы бар картамен келесі балаға жүреді. Ол оқушы оны сұраққа жауап беретін картамен басады.

Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтау үшін ынталандыру сұрақтарын қою

  • Файлдарды бірге пайдалану дегенді қалай түсінесіңдер?

  • Файлдарды қай жерден және қалай жүктеуге болады?

  • Сыныптастарыңмен, достарыңмен қолмен жасаған немесе компьютерде бірлесіп орындаған қандай жұмыстарыңды мысалға келтіре аласыңдар?

Оқулықпен жұмыс.

Оқушылар оқулықтағы мәліметтермен танысады. Мұғалім оларды жаңа ақпаратпен таныстырады, бірге талдайды (бейнежазба, презентация, флипчарт қолдануға болады).

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.

Сабақтың ортасы

3 мин


Жеке практикалық жұмыс



Желідегі жалпыға қолжетімділік берілген бумаларды пайдалану


  1. Компьютерде жаңа мәтіндік құжат жасаңдар. Құжатқа «Информатика» пәнінен өздерің түсінбей жүрген сұрақты жазып, өз аттарыңмен сақтаңдар.

  2. Құжатты жалпыға қолжетімді 5-сынып бумасына салыңдар.

  3. Желідегі пайдаланушылардың жауабын күтіңдер. Жауап жазылған файлдан сұрағыңа қанағаттанарлық жауап алсаңдар, файлды жалпы бумадан компьютеріңнің жұмыс үстеліне көшіріп қойыңдар.

Дескриптор:

  • мәтіндік құжат жасайды;

  • Жалпыға қолжетімді бума жасайды.

Топтық жұмыс.

Теориялық материалды талдаңдар. Белгілі бір тақырып бойынша жоба жұмысын жоспарлаңдар. Таңдап алған жобаларыңды желіде бірлескен жұмыс арқылы ұйымдастырудың қадамдарын орындаңдар:

  1. Жобаның тақырыбын ұсыныңдар;

  2. Жобаға қажетті файлдар тізбесін таңдап (презентация жасау, құжат жасау, сурет файлын құру, керек болған жағдайда дыбыс және видео қосу) құжат жасаңдар;

  3. Жалпыға қолжетімді бума жасап, оған ат қою;

  4. Жобаға қатысатын топ мүшелерінің әрбірінің жобаны орындаудағы қызметтерін бөлу;

  5. Жобаның дайындалған файлдарын жалпыға қолжетімді бумаға орналастыру.

Дескриптор:

  • файлдар тізбесін жасайды;

  • жалпыға қолжетімді бума жасайды;

  • файлды қолжетімді бумаға орналастырады.

Жұптық жұмыс

Жалпыға қолжетімді бума және файлдарды жасаудың маңызын бағалаңдар. Артықшылығы мен кемшілігі жайлы пікір алмасыңдар.

Дескриптор:

  • жалпыға қолжетімді буманы анықтайды;

  • жалпыға қолжетімді файлды анықтайды;

жалпыға қолжетімді файлдар мен бумаларды салыстырады.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.

Сабақтың соңы

5 мин


«Файл» сөзіне синквейн жасау.


«Смайликтер». Оқушылар сабақтан алған әсерлерін смайликтер арқылы көрсетеді.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.

5-бөлім. Компьютер және қауіпсіздік

5.6. Шағын жобаларды орындау


Мектеп:


Күні:




Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Оқу мақсаттары

5.4.2.2 құжаттарға арналған пароль орнату;

5.2.2.1 құжатты басып шығару үшін тиімді ұйымдастыру (бет параметрлерін орнату, алдын ала қарауды орындау);

5.1.3.1 ортақ пайдалану файлдарын орналастыру, редакциялау, жүктеу;


Сабақтың мақсаттары

Барлық оқушылар:

  • құжаттарға пароль орнату, жалпыға қолжетімді файлдарын орналастыру, редакциялау, жүктеу және баспаға беруді орындайды.

Көптеген оқушылар:

  • құжаттарға пароль орнату, жалпыға қолжетімді файлдарын орналастыру, редакциялау, жүктеу және баспаға беруді салыстырады.

Кейбір оқушылар:

  • құжаттарға пароль орнату, жалпыға қолжетімді файлдарын орна-ластыру, редакциялау, жүктеу және баспаға беруді орындаудың маңыздылығын сипаттайды.

Тілдік мақсаттар

Пәндік лексика және терминология

Сабақта қолданылатын термин сөздер.

жалпы қолжетімділік

общий доступ

shared access

толық қолжетімділік

полный доступ

full access



Диалог/жазбаша жұмысқа қажетті пайдалы фразалар топтамасы

  • Жоба жұмысын орындаудың қандай түрлерін білесіңдер?

  • Жобалық жұмыстарын дайындау қандай қадамдардан тұрады?

  • Жобаны рәсімдеуге қандай талаптар бар?

Жазу.

Жоба түрлерін жазыңдар.

Алдыңғы алған білімі

Жалпыға қолжетімді бумалар мен файлдар жасау.

Пәнаралық байланыс

Орыс тілі, Ағылшын тілі.

Құндылықтарға баулу

«Мәңгілік ел» ұлттық идеология құндылықтарын іске асыру.

Сабақ кезеңі

Педагог әрекеті

Оқушы әрекеті

Бағалау

Ресрустар

Сабақтың басы

3 мин

7 мин

Ұйымдастыру кезеңі:

Сәлемдесу, түгендеу.

Сыныпта көңілді ахуал орнату.

Өткен сабақты пысықтау:

«Ыстық орындық» ойыны.

Оқушылар орындықта отырған оқушыға өткен сабаққа байланысты сұрақтар қояды. Оқушы жылдам жауап бермесе күйіп қалады.

Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтау үшін ынталандыру сұрақтарын қою

  • Жоба жұмысын орындаудың қандай түрлерін білесіңдер?

  • Жобалық жұмыстарын дайындау қандай қадамдардан тұрады?

  • Жобаны рәсімдеуге қандай талаптар бар?

Оқулықпен жұмыс

Оқушылар оқулықтағы мәліметтермен танысады. Мұғалім оларды жаңа ақпаратпен таныстырады, бірге талдайды (бейнежазба, презентация, флипчарт қолдануға болады).

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.

Сабақтың ортасы

3 мин

Сәйкестендіру кестесімен жұмыс

Оқушылар кестедегі мәліметтерді сәйкестендіреді.

Тәжірибелік жоба

Белгілі бір нысан немесе программа жайлы ақпаратты жинауға бағытталған. Мысалы, компьютерде бірлескен жұмыстарды орындау туралы ақпаратты жинап, көпшілікке таныстыру.

Зерттеу жобасы

Информатикаға бағытталған кештер, топсеруендер, фотоколлаждар жасау сияқты жобаларды қамтиды. Мысалы «Менің сүйікті кейіпкерім» тақырыбында фотоколлаж жасау.

Ақпараттық жоба

Таңдалған тақырыптың өзектілігін анықтап, идея ұсыну және алынған нәти-желерді талқылау. Мысалы, «Сенімді парольді қалай құру керек?» жобасында түрлі парольдар жасау жолдарын зерттеу.

Шығарма-шылық жоба

Нақты мәселелерді шешуге бағытталған. Мысалы, «Телефон анықтамалығын» жасау тәжірибелік жобасында нақты нәтиже телефон анықтамасын беретін программа жасау болып табылады.

Дескриптор:

  • жоба ұғымын анықтайды;

  • жоба түрлерін анықтайды;

  • жоба түрлерін салыстырады.



Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.



Топтық жұмыс

Зерттеу элементтері бар жобалық іс-әрекетті жоспарлау парағының сызбасын жасаңдар.

Оқушылар оқулықта танысқан жобалық іс-әрекетті жоспарлау парағының сызбасын оқулыққа қарамай жасайды.

Дескриптор:

Жоба жұмысын жоспарлау парағын жасайды.

«Мозайка» әдісі бойынша жұмыс.

Жобаны рәсімдеу үлгісіндегі мәліметтер парақшаларға бөлініп жазылады. Оқушылар үлгіні орнымен құрастырады.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.

Сабақтың соңы

5 мин

Сөзжұмбақ дайындап келу.

«Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі бойынша оқушылар екі жақсы анықтама, түсінбеген бір сұрақ айтады.

Оқушылар сабаққа қатысу белсенділігіне қарай қалыптастырушы бағалау арқылы бағаланады.

Тапсырма орындауға қажетті, қолжетімді құралдар.