ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 10.01.2024
Просмотров: 62
Скачиваний: 3
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Тақырыбы: Элинор Фарджон
Ертегілеріндегі еркіндік сахнасы
Павлодар қаласы «Мәшһүр Жүсіп атындағы жалпы орта білім беру мектебі» КММ
Бағыты: Этномәдениеттану
Ғылыми зерттеу жазған: Нұртас Арлан
7-сынып оқушысы
Жетекшісі: Адилбек Ляззат
ағылшын тілі пәні мұғалімі
2023 оқу жылы
- Ертегі даналықтың сарқылмас көзі ретінде
- Ұлыбританияда – Элинор Фарджон
- Басқа елдерде де - қызығушылық та,
- Ресейде - орыс тіліне алғаш рет 1973 жылы
- Қазақстанда - Фарджон ертегілерімен
бүкіл жаратылыс туралы білімді
оқырманға анық жеткізеді;
ертегілерін білмейтін адам жоқ;
сұраныс та жоғары;
аударылған;
ешкім таныс емес.
Жоба өзектілігі
Жоба Мақсаты
Ағылшын балалар жазушысы және ақыны Элинор Фарджонның ертегілеріндегі еркіндік сахнасы қандай мүмкіндіктер мен шектеулерге бағыттайтынын көрсету және оқырманның қандай ой түйетіндігін пайымдау.
Жоба Міндеттері
- Фарджон ертегілерінің негізінде «Еркіндік» маңыздылығын ашу;
- Оның ертегілеріндегі рухани еркіндігінің ерекшеліктеріне көңіл бөлу;
- Еркіндік мәселесін философиялық тұрғыдан талдау;
- Қазіргі уақытта ертегі өзектілігін дәлелдеу;
- Фарджон ертегілерінің негізгі ойы – адамның жан-дүниесі мен оның бойындағы «еркіндік» көрінісі көптеген мақсаттарға жеткізетіндігін көрсету.
Элинор Фарджон 13 ақпанда 1881 жылы Лондон қаласында дүниеге келген. Әкесі атақты жазушы Бенджамин Фарджон мен анасы әнші Мэгги Фарджон үйінде әдебиет тарландары жиі бас қосатын шығармашылық кештер болып тұратын, сол себепті Элинор мен оның үш ағасы жақсы музыка мен әдебиетке сусындап өсті. Бұл отбасындағы шығармашылық атмосфера мен кітапқа табынушылық балалардың болашағына әсер етпей қоймады: олардың барлығы музыкант және жазушы болды.
Элинор Фарджон ертегілері адамның ішкі дүниесін ашуға, еркін болуға итермелейтінін, сол еркіндік сахнасын білім алуға, мақсатқа жетуге көмектесетін құрал ретінде көрсету
Жоба жаңашылдығы
Гипотеза
Егерде Элинор Фарджон ертегілерін оқушылар түпнұсқада оқитын болса, онда олар ағылшын тілінде жетік сөйлеп, өз ойларын еркін жеткізе алады.
оқушылар түпнұсқада
Ертегі
ерекшеліктері
Философия-
лық тереңдігі
Баланың ой ауқымына тән оқиғаның құрылуы
Кейіпкер-лерінің еркіндікке ұмтылуы
Ғажайыппен шыңдықтың ұштасуы
Тілінің қарапайым-дылығы
Еркіндік тақырыбына ерекше мән берді
Кейіпкерлерінің еркіндігін қатты бағалады
Еркіндік – «өмірдің символы»
Еркіндік – ең жоғары, маңызды адами
құндылық
Еркіндіктің өзіндік, қайталанбас
бейнесін көрсете білді
Адам «еркін» болғанда ғана, тәуелсіз ойлайды, жақсы игі істерді атқарады.
Бұл ертегідегі патша мен патшайымның қарым-қатынасы «басымдылық» пен «бағынушылық» негізінде көрсетілген. Екеуінің де еркіндік туралы түсініктері әртүрлі және махаббаттың күші еркіндік күшімен салыстырғанда әлсіз екенін байқаймыз. Бұл жерде «еркіндік» феномені бүгінгі күн арқылы өткен күннің болашаққа әсері болды деп түсіндіруге болады, яғни қызына еркін өмір сүруге мүмкіндік берді, көктемді сыйлады.
«The Seventh Princess»
Қалау еркіндігінің
шектеуі
«The Kind Farmer»
Таңдау еркіндігінен гөрі қалау еркіндігі басым болды.
Жауапкершілік – ол еркіндіктің бір бөлігі.
Кейікерлер арасында ешқандай «бағынушылық» немесе «басымдылық» қарым-қатынастар болған жоқ. Бұл ертегіде біз қалау еркіндігінің күші мен мүмкіншілігін көре алдық, «еркіндік» феноменінің бүгінгі күннің болашаққа әсері болды деп айта аламыз.
Фарджон отбасында барлығы жақсы көретін бір ерекше бөлме болды, оны олар « The Little Bookroom» деп атаған. Кітаптың санының көптігінен бұл бөлмені тазалауға ешкімге рұқсат берілмейтін, сол себепті де осы жерде кітаптар үнемі шаң астында болатын. Бұл бөлме «алтын кітаптар шаңымен» «жаныңа қажетті қуат табуға болатындай бір әсер қалдыратын қуаныш тоғаны» сияқты болды деген Элинораның сөздерін оның «A Nursery in the Nineties» әңгімесінен оқуға болады. «Кітап оқымасақ біз бір-түрлі үстімізде киіміміз жоқ адамдай сезінетінбіз. Кітапсыз өмір сүргеннен гөрі, киімсіз өмір сүрген жақсы,» деп қабылдайтындықтарын еске түсереді.
Бұл жинақ бірден үш әдеби марапаттауларға ие болады: Британия кітапханасынан «Ең үздік жыл кітабы» үшін Карнегі медалімен, католик кітапханалар американдық қауымдастығынан «Льюис Кэролл Сөресі» корольдік медалімен және балалар әдебиетіне елеулі үлес қосқаны үшін Ганс Христиан Андерсеннің атындағы ең жоғары халықаралық медалімен марапатталады.
Фарджон шығармаларының елен еткізер тұсы – олардың ертегі желісімен басталып, шынайы өмір сахнасының көрініс табуымен аяқталуы.
«Еркіндік» Фарджон түсінігінде бір жағынан жоғарғы идеал болса, екінші жағынан, ол өзінің терең негізгі проблемасындағы трагедия. Сол себепті де Элинор Фарджон ертегілері жасанды емес, нағыз таза інжу ретінде бағаланады.
Жұмыстың нәтижесі
- Фарджон ертегілерінің негізінде «Еркіндік» феноменінің тұстары айқындалды;
- Еркіндік мәселесі философиялық тұрғыдан талданды;
- Қазіргі уақытта ертегі өзектілігі дәлелденді;
- Фарджон ертегілерінің негізгі ойы – адамның жан-дүниесі мен оның бойындағы «еркіндік» көрінісі көптеген мақсаттарға жеткізетіндігі көрсетілді.
Жұмысты жазу барысында талдау, жинақтау, салыстыру, түсіндірмелі әдістер қолданылды.
Эксперименттік әдіс
Пайдаланған әдебиет
1. «A Nursery in the Nineties»
2. «Нарнии шежіресі»
3. Феномен свободы Вячеслав Вольнов
4. Еркіндік Уикипедия
5. Демурова Н. «Магические стекла» Элинор Фарджон // Фарджон Э. Седьмая принцесса. — Екатеринбург: Сред.-Урал. кн. изд-во, 1993. С. 3-11.
перевод Ольги Варшавер
6. Ертегі терапиясы, Төлеген. А. , Қазақстан мектебі, № 8, 2012 жыл.
7. « Особенности повтора как экспрессивного средства
в английских сказках», Есенина О. А., Цебоева М.А.