Файл: Жиынты баалауа арналан дістемелік сыныстар Жаратылыстану 6 сынып.docx

---

4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ 6.4А «Экология және тұрақты даму» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Тақырып Экология және тұрақты даму

Оқу мақсаттары	6.6.1.1 Экожүйе құрамдас бөліктерінің өзара байланысын график түрінде көрсету және түсіндіру 6.6.1.3 Экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын түсіндіру 6.6.2.2 Жергілікті экожүйелердегі тірі ағзалардың алуан түрлілігін зерттеу 6.6.2.1 Өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін анықтау үшін ағзалардың өзіндік ерекшеліктерін қолдану 6.6.3.1 Өзінің аймағындағы кейбір экологиялық мәселелердің себептерін талдау
Бағалау критерийі	Білім алушы Экожүйенің құрамдас бөліктерінің өзара байланысын сипаттайды • Тірі ағзалар арасында энергия мен заттардың ауысуын түсіндіреді Жергілікті экожүйелерді анықтайды және тірі ағзалардың алуан түрлілігін салыстырады Ағзалардың өзіндік ерекшеліктерін қолданып, өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін анықтайды Өзінің аймағындағы кейбір экологиялық мәселелердің себептерін анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейі	Қолдану Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты Тапсырма	20 минут

1. 
   Сызбадағы тор көздерге өндірушілерді «1», бірінші реттік консументтерді «2», екінші реттік консументтерді «3» сандарымен белгілеп, экожүйенің құрамдас бөліктерінің өзара байланысын көрсетіңіз.
   

2. 
   Сызбадағы ақпаратты пайдаланып, экологиялық пирамида құраңыз.
   

(b) Экологиялық пирамидада энергиясы мен заттардың ауысуын түсіндіріңіз.

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________

3. Cуретте берілген экожүйелер (А,В) түрлерін анықтаңыз.

---

А В

А ____________________________________________________________

B_____________________________________________________________

2. 
   Аталған экожүйелердегі ағзалар түрін анықтаңыз.
   

А__________________________

В __________________________

2. 
   В экожүйеде биоалуантүрлілік көп болу себебін түсіндіріңіз.
   

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

4. 
   Суретте бунақденелілер берілген.
   

Суреттегі бунақденелілерге тән ортақ белгіні атаңыз.

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

Сипаттау «кілтін» қолданаып, әр жәндікті анықтап, атауын жазыңыз.

	Кілт	Жәндіктің атауы
	1 (a) денесінде жолақтар бар (b) денесінде жолақтар жоқ	2-ге өтіңіз 3-ке өтіңіз
	2 (a) басы ұзын және жіңішке (b) басы жуан және домаланқы	Бізтұмсық Колорад қоңызы
	3 (a) мұртшалары басының енінен ұзынырақ (b) мұртшалары басының енінен қысқарақ	Жапырақ жегі Қанқыз қоңызы

А ____________________________ В ___________________________

С ____________________________ D ___________________________

4. 
   Сызбада экологиялық проблемалардың бірі-қышқылдық жаңбырдың пайда болу көздері берілген. Осы мәселені шешу жолдарын ұсыныңыз (2 кем емес).
   

______________________________________________________________________________

---

______________________________________________________________________________

Бағалау критерийі	Тапсырма №	Дескриптор	Балл
		Білім алушы
Экожүйенің құрамдас бөліктерінің өзара байланысын сипаттайды	1	өндірушілерді анықтайды;	1
		бірінші реттік консументтерді анықтайды;	1
		екінші реттік консументтерді анықтайды;	1
Тірі ағзалар арасында энергия мен заттардың ауысуын түсіндіреді	2	ағзаларды трофикалық деңгей бойынша орналастырып, экологиялық пирамидада тұрғызады;	1
		экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын түсіндіреді;	1
Жергілікті экожүйелерді анықтайды және тірі ағзалардың алуан түрлілігін салыстырады		сызбада берілген А экожүйені атайды;	1
		сызбада берілген B экожүйені атайды;	1
	3	А экожүйесіндегі ағзалардың түрін анықтайды;	1
		B экожүйесіндегі ағзалардың түрін анықтайды;	1
		В экожүйеде биоалуантүрлілік көп болу себебін түсіндіреді;	1
Ағзалардың өзіндік ерекшеліктерін қолданып, өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін анықтайды	4	бунақденелілерге тән ортақ белгіні атайды;	1
		ағзаларға тән ерекше белгіні атайды;	1
		қадамдарды дұрыс қолданып, ағзаны анықтайды;	1
Өзінің аймағындағы кейбір экологиялық мәселелердің себептерін анықтайды	5	сызбадағы экологиялық меселені анықтайды;	1
		сызбадағы экологиялық мәселенің пайда болу себебін түсіндіреді.	1
Жалпы балл			15

---

6.4А «Экология және тұрақты даму» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні______________________________________

Бағалау критерийі	Оқу жетістіктерінің деңгейі
	Төмен	Орта	Жоғары
Экожүйенің құрамдас бөліктерінің өзара байланысын сипаттайды	Өндірушілерді, бірінші реттік консументтерді, екінші реттік консументтерді анықтауда қиналады	Өндірушілерді, бірінші реттік консументтерді, екінші реттік консументтерді анықтауда қателіктер жібереді	Өндірушілерді, бірінші реттік консументтерді, екінші реттік консументтерді толық анықтайды
Тірі ағзалар арасында энергия мен заттардың ауысуын түсіндіреді	Экологиялық пирамиданы құруда, экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын түсіндіру барысында қиналады	Экологиялық пирамиданы құруда/ экологиялық пирамидада энергия/ заттардың ауысуын түсіндіру барысында қателіктер жібереді	Экологиялық пирамиданы құруда, экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын түсіндіреді
Жергілікті экожүйелерді анықтайды және тірі ағзалардың алуан түрлілігін салыстырады	Сызбада берілген экожүйе түрлерін атауда, аталған экожүйелердегі ағзалар түрін анықтауда, В экожүйеде биоалуантүрлілік көп болу себебін түсіндіруде қиналады	Сызбада берілген экожүйе түрлерін атауда/ аталған экожүйелердегі ағзалар түрін анықтауда/ В экожүйеде биоалуантүрлілік көп болу себебін түсіндіруде қателіктер жібереді	Сызбада берілген экожүйе түрлерін атайды, аталған экожүйелердегі ағзалар түрін анықтайды, В экожүйеде биоалуантүрлілік көп болу себебін түсіндіреді
Ағзалардың өзіндік ерекшеліктерін қолданып, өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін анықтайды	Бунақденелілерге тән ортақ белгіні атауда, ағзаларға тән ерекше белгіні қолдануда, ағзаны анықтауда қиналады	Бунақденелілерге тән ортақ белгіні атауда/ ағзаларға тән ерекше белгіні қолдануда/ ағзаны анықтауда қателіктер жібереді	Бунақденелілерге тән ортақ белгіні атайды, ағзаларға тән ерекше белгіні қолданып, ағзаны анықтайды
Өзінің аймағындағы кейбір экологиялық мәселелердің себептерін анықтайды	Өз өлкесіндегі экологиялық проблемалардың шешу жолдарын ұсынуға қиналады	Өз өлкесіндегі экологиялық проблемалардың шешу жолдарын ұсыну барысында қателіктер жібереді	Өз өлкесіндегі экологиялық проблемалардың шешу жолдарын ұсынады

---