Файл: ылыми жмыс Таырыбы рылыста олданылатын материалдар трлері.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 11.01.2024
Просмотров: 63
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
«Академик С.А Джиенкулов атындағы Байқоңыр жоғары колледжі» білім беру мекемесі
Ғылыми жұмыс
Тақырыбы:
«Құрылыста қолданылатын материалдар түрлері»
Орындаған : Кенесова Нургуль Бахтияровна
Ғылыми жетекшісі: Дарменкулова Сакыпжамал Досмаганбетовна
Байқоңыр қаласы 2023 ж
Лауазым парағы
| Колледж | Академик С.А Джиенкулов атындағы Байқоңыр жоғары колледжі |
| Студенттің аты – жөні: | Кенесова Нургуль Бахтияровна |
| Тобы: | Ғ - 221 |
| Жұмыстың тақырыбы: | Құрылыста қолданылатын материалдар түрлері |
| Секциясы: | Орындалатын жұмысқа қатысты барлық мәселелер бойынша техникалық құжаттаманы ресімдеу және жасау, жаңа қызметкерлерге нұсқама жүргізу және оқыту |
| Ғылыми жетекшісі: | Дарменкулова Сакыпжамал Досмаганбетовна |
| Қаласы: | Байқоңыр |
Пікір
«Академик С.А Джиенкулов атындағы Байқоңыр жоғары колледжі» білім беру мекемесінің арнайы пәнінің мұғалімі
Дарменкулова Сакыпжамал Досмаганбетовна
«Құрылыста қолданылатын материалдар түрлері»
тақырыбында ғылыми жұмыспен айналысқан 2 курс «Ғимараттарды салу және пайдалану – 221» (Ғ-221) тобының білімгері Кенесова Нургуль Бахтияровна жазған пікірі
Ғ – 221 тобының білімгері Кенесова Нургуль «Құрылыста қолданылатын материалдар түрлері» тақырыбындағы ғылыми жұмыспен айналысып жатыр. Нургульдің мақсатын негізге ала отырып, өзін толғандырып жүрген құрылыста қолданылатын материалдар түрлері туралы жүйелі ой қозғайды. Себебі бүгінгі таңда мемлекетіміз бәсекеге қабілетті, өркениетті 50 елдің қатарына кіру өте күрделі мәселе. Осы мәселе мақсатында болашақта оқушы, орта және жоғары оқу орындарында сабақ үрдісіне жаңа ақпараттық технологияны пайдалану арқылы, қаламыздың жастарының біліктілігін арттыруды көздеп отырған оқушылардың бірі деп білемін. Жалпы ел мақсаты болып отырған мәселе, оқушымыздың ой-санасында үлкен мақсат болып жүрсе, болашақта ел тағдырын ойлайтын, қорғайтын, қолдайтын ел азаматы болатынына сенімдімін.
Ғылыми жетекшісі: Худайназаров Ербол Серикбаевич
Аннотация
ТМ – 122 тобының білімгері Сапен Арман «Компьютерлік вирустардың зияны» тақырыбындағы ғылыми жұмыстың негізгі мақсаты:
Ақпараттық - коммуникациялық технологияны оқу үрдісіне енгізу жағдайында білім сапасын көтеру , білім беруді ақпараттандыру жағдайында оқушылардың біліктілігін арттыру, компьютерлік вирустардың зиянын және оның ену мүмкіндіктерін сабақ өткізу барысында оқушыларға түсінік бере отырып, оқушылардың сабаққа қызығушылығын арттыру, өтілген тақырыпты оқушыларға түсінікті жеткізу.
Осы оқушы мақсатты негізге ала отырып, өзін толғандырып жүрген ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мәселелер туралы жүйелі ой қозғайды. Себебі бүгінгі таңда мемлекетіміз бәсекеге қабілетті, өркениетті 50 елдің қатарына кіру өте күрделі мәселе.
Осы мәселе мақсатында болашақта оқушы, орта және жоғары оқу орындарында сабақ үрдісіне жаңа ақпараттық технологияны пайдалану арқылы, қаламыздың жастарының біліктілігін арттыруды көздеп отыр.
Жалпы ел мақсаты болып отырған мәселе, оқушымыздың ой- санасында үлкен мақсат болып жүрсе, болашақта ел тағдырын ойлайтын, қорғайтын, қолдайтын ел азаматы болатынына сенімдімін.
Ғылыми жетекшісі: Худайназаров Е.С.
Жас ғалым-23
Ғылыми жоба
. Ғ-121 тобы
Құрылыс қолданылатын материалдар түрлері
1. Шығу тегі бойынша :
- табиғи (ағашталшықты, саз-топырақ, құм және т.б..)
- жасанды ( минералдық байланыстырғыштар, бетондар, шыны, керамика, полимерлер )
2. Шикізат түрі бойынша ( химиялық құрамы бойынша ):
- минералдық (табиғи тасты, минералдық байланыстырғыштар, бетондар, шыны, керамика, металдар, минералдық байланыстырғыштар негіздегі бетондар.)
- органикалық ( полимерлер, битумдар, ағашталшықты материалдар, және т.б)
3. Қолданылуы мен жұмыс жағдайына байланысты :
- конструкциялық,көтеруші конструкцияларға жатады,фундамент құруға қатысады, ғимарат қанқасын жасауда,( бетон, темірбетон, керамикалық материалдар, шыны, металлдар, ағаш материалдары және т.б.) қолданылады.
- арнайы мақсатта қолданылатын, құрылымды сыртқы ортаның агресивті факторларынан қорғу үшін, эксплуатациялық қасиеттетін жоғарылату және адамның өмір сүруі мен жұмыс істеу жағдайын жақсарту мақсатында :
а ) жылуизоляциялық ;
б ) акустикалық ;
в) гидроизоляциялық, жабын және оқшаушы ;
г) өңдейтін ;
д) антикоррозиялық ;
е) отқатөзімді ;
ж) радиациядан қорғайтын материалдар
4. Физика-химиялық қасиеттері бойынша: ( негізгі қасеттері нің көрсеткіштері бойынша ) маркалар мен класстарға бөлінеді :
- сығуға беріктігі бойынша R (МПа): 0,4; 0,7; 1,0; 1,5; 2,5; 3,5; … 100 ( көтеруші конструкцияларды жасауда қолданылатын материалдар үшін );
- тығыздығы бойынша: 0 (кг/м 3 ): 10; 15; 25;... 600 ( жылуоқшаушы материалдар үші );
- аязғатөзімділік: F 10; F25 және т.б. (бірқатар материалдар үшін ) материалда жолбберілмейтін зақымдану пайда болғанша дейінгі цикл санымен есептелінеді ;
- сыртқы дефекттері мен қоспасының мөлшеріне байланысты ағаш, әрлеуші материалдар, ауалық әк т.б. бойынша сұрыптарға жіктеледі.
5. Өндіру технологиясы бойынша: ( белгіленген қасиеттерге ие материалдарды жасап шығару үшін қоланылатын шикізат, технологиялық амалдар ):
а) табиғи тас материал;
б) байланыстырғыштар ( минералды, органикалық ) ;
в)бетон ;
г.) металл ;
д ) шыны, балқымалар;
е) керамика ;
ж) ағаш;
з ) битум және дегти ;
и) полимерлер;
к) темір бетон және т.б
Құрылыс материалдары әртүрлі қасиеттердің жиынына ие. Олар материалдың тиімді қолдануға болатын орынды анықтайды:
- Материалдың қасиеті оның құрамы, құрылымы мен күйіне байланысты.
- Кез-келген құрылыс материалы химиялық, минералды және фазалық қасиетпен сипатталады.
- Материалдың химиялық құрамы оның беріктігі, отқа төзімділігі мен биологиялық төзімділігін анықтауға мүмкіндік береді.
- минералды құрам материалдың құрамында қандай минерал қандай мөлшерде екенін көрсетеді
- Фазалық құрам мен судағы фазалық өткелдер материалдың барлық қасиеттеріне әсер етеді.
Осы орайда құрылыста кеңінен қолданылатын табиғи тастарға тоқталайық:
Табиғи тас материалдары механикалық өңдеу арқылы тау жыныстарынан алынады.
Табиғи тас материалдары құрылыста төмендегі мақсаттар үшін кеңінен қолданылады:
–өңдеусіз пайдаланылатын тас материалдар (құм жұмыр тас);
–өңдеу арқылы алынатын материалдар (щебень, плиталар, архетектуралық материалдар);
–тау жыныстары сонымен қатар минералдық тұтқыр зат тар алу үшін қолданылады (гипс, әк, цемент) және жасанды тас материалдар алу үшін- кірпіш, шыны бетон, құрылыс ерітінділері
Тау жыныстарын түзуші тереңдік минералдар:
Мысалы:
Гранит - түсі сұр түсті немесе қызыл түске ұқсас болып анықталады. Тығыздығы- 2600-2800 кг/м3, сығу кезінде төзімділік шегі-100-250 МПа. Су сіңірімділігі 1% төмен.Гранит оңай өңделеді. Көбінесе ғимараттарды қаптау үшін, еденге арналған плиткалар, баспалдақтар, жолға арналған материалдар, бетонға арналған толтырғыштар түрінде қолданады.
Габро негізінен қара түсті минералдардан тұрады. Габро қара – сұр түске боялған поликристалды жыныс. Бұл материал қаптама даналық бұйым ретінде, жол жабындарында, ботанға арналған тас ретінде қолданылады
Шөгінді тау жыныстарының классификациясы
Шөгінді тау жыныстары минералды және органикалық заттардың су бассейндерінде және жер бетінде жиналып тығыздалуы нәтижесінде пайда болады.
Олардың түзілуі мына схема бойына жүреді:
-физикалық немесе химиялық желдену
- механикалық немесе химиялық көшу
- жинақталу- тығыздалу және цементтену.
Шөгінді жыныстардың ортақ қасиеттері болып олардың құрылымы мен күйі, физико-химиялық қасиеттері, пласттар түрінде жинақталуы, қабатты құрылымы саналады.
Түзілу жағдайына қарай шөгінді жыныстар 3-ке бөлінеді:
-механикалық;
- химиялық;
- оргоногенді.
Механикалық шөгінділер – тау жыныстарының жел үру процестерінің (судың, желдің, температураның ауытқуынан, қату мен еру және атмосфераның басқа факторларынан) әсерінен қирау немесе ыдырауы нәтижесінде түзіледі.
Химиялық шөгінділер- заттардың шөіндіге түсу нәтижесінде түзілген. Яғни тау жыныстарының бұзылуы нәтижесінде су ерітінді құрамына енуін білдіреді. Олар орта жағдай өзгеруі салдарынан түрлі құрамдағы ерітінділердің әрекеттесуі мен булануы нәтижесінде пайда болған.
Оларға: гипс, ангидрид, магнезит, доломит пен әктас туфтары жатады
Гипс және ангидрит аттас сульфатты минералдардан түзіледі. Олар негінен байланыстырғыш заттарды өңдіргенде және ғимараттардың ішкі қабырғаларын қаптама матеиалы ретінде қолданады. Ұялы бетон– жоғарғы сапалы және эколгиялық таза материал- песок, цемент, ангидрид(цемент) сияқты минералды қоспалардан, су мен алюминий ұнтағынан тұрады. Ол барлық қабырғалар мен төбеге арналған материалдардар ретінде қолданылады.
Органогенді шөгінділер- су бассейніндегі майда жануа организмдері мен өсімдік әлемінің өлуі нәтижесінде түзілген. Оларға: мел, диатомит,трепелдар және опоктар жатады.
Диатомиттар диатомитті өсімдіктердің опалды қаңқаларынан тұрады.
Трепелдар және опоктар опалдың кішкентай шариктарынан түзілген.
Кремнилі органикалық жыныстар теплоизоляциялық материалдар жасауда белсенді қоспа ретінде қолданылады.
Тау жыныстарынан алынатын негізгі маериалдар мен бұйымдар.
Табиғи тастардың қасиеттерінің сипаттамалары.
Тығыздығы бойынша: - ауыр(ρ>1800 кг/м3) жеңіл (ρ<1800 кг/м3)
Сығылу кезінде беріктігі бойынша(Мпа) :
- Ғ-0,4 бастап 20 дейін – жеңіл материалдар үшін
- Ғ-10бастап 100 дейін – ауыр материалдар үшін
Аязға төзімділік бойынша:
- F -10 бастап 25дейін – жеңіл материалдар үшін
- 15бастап о 500 дейін- ауыр материалдар үшін
Суға төзімділік бойынша: - 0,6; 0,75; 0,9 және1 Қолдану жағдайлары мен қолдану мақсаттарына байланысты мынадай қасиеттер бойынша бағаланады:
-қаттылық,
-үйкеліс,
- химиялық төзу,
-жылуөткізгіштік.
Табиғи тас материалдарды алу және өңдеу.
Дайындалу әдісіне байланысты табиғи тас материалдары былай жіктеледі:
- кесілген (сқабырғалық блоктар, беттік плиталар, еденге арналған плиталар.)
- жарылған (жол тастары) - ұсатылған (тасты ұнтақ) Өңделу дәрежесі бойынша тастардың жіктелуі:
- Дөрекі өңделген тастар жарылыс арқылы алынады
- Кесек тастар–формалары тегіс емес 50 см дейінгі кесек тастар, бұлардан бөгеттер салады, щебень жасап фундамент қалауға пайдаланады.
Табиғи маериалдарды өндіру және өңдеу тәсілдері.
Жасалу жолы бойынша табиғи тас материалдары былайша жіктеледі:
- кесілген (қабырғалық блок,беттік плиталар, еденге арналған плиталар)
- дарылған (жолға арналған тастар) ұнтақталған(тасты ұнтақ)
Өңдеу жолдарына байланысты былай жіктеледі:
- Нашар өңделген дарылыс жасау арқылы алады:
- Бутолық тас–біркелкі емес 50см қалыпты, одан бөгеттер салады, бетон толтырғыш жасайды, фундамент құюда пайдаланады.
Қабырғалық блоктар мен плиталар кесу арқылы алынады.
Блоктардың көлемі 0,1 м3 болады 3 типке бөлінеді:
-1. 2 қатарлы қабырға қалауда қолданады;
- 2.көпқатарлы;
- 3. терезе алды блоктары.
Қабырғалық тастардың негізгі өлшемдері 390х190х188, 490х240х188, 390х190х288
Сыртқы қабырғалар жасауға арналған блоктар мен плиталар былай жіктелед: