ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 11.01.2024
Просмотров: 62
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
3) Оқушылардың қай графикте қателік жібергенін анықтаңыз. Графикті салуда қандай қателіктерге жол берілмейді? Қателіктерді түсіндіріңіз.
 |  | |
| А) | В) | |
 |  | |
| С) | D) | |
 |  | |
| E) | F) | |
 |  | |
| | ||
| G) | H) | |
 |  | |
| I) | J) | |
 |  | |
| K) | L) | |
 |  | |
| М) | N) | |
 |  | |
| O) | P) | |
Тапсырма 1.7.2. Сызықтық диаграммалар және градиент.
Бұл сабақта сіз градиент (МАН) ұғымымен, градиентті есептеу әдісімен және оның физикалық мағынасымен таныс боласыз.
а) теориялық материалдарды МАН-да «Сызықтық графиктер» тақырыбы бойынша оқып, жұптасып келесі сұрақтарды талқылаңыз:
1) Қандай шама тәуелсіз айнымалы, тәуелді айнымалы және бақыланатын шама деп аталады? Мысалдарды зерттеңіз.
2) Масштабты таңдау және графиктің торына нүктелер салу ережелерін талқылаңыз. Мысалдарды зерттеңіз.
3) Ең жақсы сәйкес келетін сызық қандай? Оны қалай салу керек? Осы сызықты салудың негізгі ережелерімен танысыңыз.
Тапсырма 1.7.3. Кестелер мен графиктер - практика.
Бұл тапсырма қозғалмайтын резистор арқылы өтетін токтың (I) ондағы кернеуге (потенциалдар айырымы) (V) тәуелділігін зерттеу үшін жүргізілген тәжірибе. Тапсырма сіздің орташа дағдыларды табу, графиктер салу және градиенттер табу бойынша негізгі дағдыларыңызды тексереді.
а. Дұрыс қосылған амперметр мен вольтметрдің шартты белгілерін көрсету үшін тиісті сызықтарға V және A әріптерін қосып, схеманы толықтырыңыз. Электр тізбегінің қолданылған схемасы.
Жалпы, эксперимент үш рет өткізілді. Тәжірибеде алынған нәтижелер келесі кестеде көрсетілген.
б. Орташа ток I үшін жетіспейтін мәндерді есептеп, кестені толтырыңыз. Мәнді сандар мен дөңгелектеуге ерекше назар аударыңыз.
| V/V | I1 /A | I2 /A | I3 /A | I /A (орташа) |
| 1.0 | 0.05 | 0.05 | 0.05 | 0.05 |
| 2.0 | 0.10 | 0.10 | 0.10 | 0.10 |
| 3.0 | 0.14 | 0.15 | 0.14 | |
| 4.0 | 0.20 | 0.20 | 0.20 | |
| 5.0 | 0.24 | 0.25 | 0.25 | |
| 6.0 | 0.29 | 0.29 | 0.30 | |
| 7.0 | 0.34 | 0.36 | 0.35 | |
| 8.0 | 0.42 | 0.41 | 0.40 | |
| 9.0 | 0.44 | 0.43 | 0.45 | |
| 10.0 | 0.52 | 0.50 | 0.48 | |
Сіз үшін орташа токтың (х осіне) кернеуге тәуелділік сызбасы берілген. (төмендегі суретті қараңыз).
Көрсетілген шамалардың, яғни ток немесе кернеудің өлшем бірліктерін осьтерде дұрыс белгілеңіз.
Кестеде орташа токты есептеген үш нүкте жоқ.
с. Бұл нүктелерді мүмкіндігінше дәл сызыңыз.
д.Графикке ең қолайлы сызықты салыңыз.
е. Сіздің графигіңіздің градиентін есептеңіз. (жадынама: градиентті есептеу үшін графигіңізге ҮЛКЕН үшбұрыштың екі жағын сызып, есептеулерде қолданылатын мәндерді қалай алуға болатындығын көрсет). Барлық жұмысыңызды көрсетіңіз.
Сіздің графиктің еңістігі тізбекте қолданылатын резистордың кедергісіне тең болуы керек.
ж. Кедергінің қандай мәні қолданылды (бірліктерді қосқанда)?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Тапсырма 1.7.4. Кестелер мен графиктер - тәжірибелік жұмыс
____________________________________________________________________________
Бұл зертхананың назары графиктерді салу мен талдауға бағытталған. Бағалау схемасы жұмыс сипаттамасынан кейін көрсетіледі. Осы зертханалық процедура кезінде сіз оны сақтауыңыз керек.
__________________________________________________________________________
Серіппенің созылуын зерттеу
Бұл зертханада сіз серіппенің созылуын зерттейсіз және Гук заңын тексересіз.
Суретте эксперименттік қондырғы көрсетілген.Зертханалық жабдықтар
-
Муфтасы мен стержені бар штатив -
Серіппе -
Жүк ұстаушы (жүктеме), -
Саңылаулы гирлер (жүктеме) 4 х 10 г. -
Өлшеуіш лента
1. Тәжірибелік қондырғыны жинап, серіппенің ең төменгі нүктесімен үстел беті арасындағы L0 тік арақашықтықты өлшеңіз. [1]
L0 = ……………. мм
-
1, 2, 3 тармақтарының нәтижелерін жазу үшін төмендегі бос орынға кесте салыңыз [8]
а) Жүк ұстағышты (10 г) серіппеден іліп қойыңыз.
ә) Үстел бетінен серіппенің төменгі нүктесіне дейінгі L арақашықтықты өлшеңіз.
Бұл мәнді кестеге жазыңыз, сондай-ақ серіппеге ілінген F күштің мәнін жазыңыз:
в) Серіппенің созылуын есептеңіз ΔL. Бұл мәнді кестеге жазыңыз.
3. Жүк ұстағышқа 10 г қадаммен төрт ойықты жүктерді қосыңыз.
а) Әр қадам/салмақ үшін 2. б) және 2. с) бөліктерін қайталаңыз.
| Кестеге орын |
4. а) i) х осіндегі F-ке у осіндегі ΔL шамасына тәуелділік графигін салыңыз:
[3]
іі) ең жақсы сызық сызыңыз.
[1]
ііі) осы сызықтың градиентін анықтаңыз.
[2]
Градиент (G) = ……………………….
б) Гук заңы бойынша F және ΔL шамалары F = kΔL теңдеуімен байланысты, мұндағы k - тұрақты.
4. а) тармағындағы жауаптарыңызды пайдаланып, k мәнін анықтаңыз.
Бірліктерді жазыңыз.
[2]
k = ……………. …………………
Зертханалық жұмысты бағалау схемасы
| Сұрақ 1 – метрлік сызғыш көмегімен өлшеу | баллдар |
| Сызғыш көмегімен жүргізілетін барлық өлшеулерді мм ге дейінгі дәлдікпен жүргізу керек | 1 |
| 2және 3сұрақтар – мәндерді кестеге жазу | баллдар |
| F өлшемдерінің 6 түрлі мәнін (әртүрлі мәндер), L, L дұрыс ауытқуымен | 5 |
| Баған тақырыптары: Әрбір бағанның тақырыбы, егер қажет болса, оның саны мен бірлігін қамтуы керек. Шамалар мен өлшем бірліктерін тіркеу қабылданған ғылыми конвенцияларға сәйкес болуы керек (МАН қараңыз). | 1 |
| Жүйелі: Барлық L және ΔL мәндері ең жақын миллиметрге дейін көрсетілуі керек. | 1 |
| Есептеулер: F және ΔL мәндері дұрыс. | 1 |
| Ескерту: Тәжірибеге байланысты өлшеу диапазоны және маңызды сандар сияқты басқа критерийлерге сәйкес көп ұпай берілуі мүмкін. | |
| 4 сұрақтар а) i) – Графикті тұрғызу | баллдар |
| Осьтер: Қолайлы масштаб қолданылуы керек, қолайсыз масштаб болмайды. Масштабты сызылған нүктелер х осі бойымен және у осі бойымен график торының кем дегенде жартысын алатындай етіп таңдау керек. Графикке салынатын шамалардың мәндеріне сәйкес қойылу керек Масштабтағы мәндер бір-бірінен үш шаршыдан аспайтын етіп белгіленуі керек. | 1 |
| Нүктелер салу: Барлық өлшенген мәндер торға салынуы керек. Салынған нүктелердің диаметрі кішкентай квадраттың жартысынан аспауы керек. Нүктелерді ұқыпты етіп салу керек (кресттер салуға болады) | 1 |
| Сапасы: Бір ұпай сіз салған нүктелердің сапасы үшін беріледі (мысалы, егер олар түзу сызықтан алыс емес болса) | 1 |
| 4 сұрақ a) ii) –Ең жақсы сәйкестік сызығы | баллдар |
| Ең жақсы сәйкестік сызық: Графикке жақын орналасқан диаграмма торындағы барлық нүктелердің теңгерімі бойынша бағалаңыз (кемінде 5). Сызықтың екі жағында бүкіл ұзын бойында нүктелердің біркелкі таралуы болуы керек. Бір аномальды нүктеге егер сіз оны нақты көрсеткен болсаңыз ғана рұқсат етіңіз (яғни шеңбер немесе басқаша белгіленді). Аномальды нүктені елемегеннен кейін кем дегенде бес нүкте қалуы керек. График қалың және қисық сызылмауы тиіс. | 1 |
| 4 сұрақ а) iii) – Градиент | баллдар |
| Градиент: Жауаптағы градиент мәні сызылған графикпен сәйкес келеді. Сызылған үшбұрыштың гипотенузасы сызылған сызықтың ұзындығының жартысынан артық болуы керек. Есептеу әдісі дұрыс және графикте көрсетілген болуы керек. Δx / Δy-ге жол бермеңіз. Екі мән де х осінде және у осінде кіші квадраттың жартысына дәл болуы керек. | 2 |
| Бұл зертхана Y осімен қиылысуды қажет етпейді. | |
| 4 сұрақ b)– тұрақтыларды анықтау | балл |
| Формуланы графикпен салыстырыңыз. Тұрақты градиентке немесе 1 / градиентке тең. Бірліктерді графиктен (у осінің бірліктері) / (х осінің бірліктері) түрінде алуға болады | 2 |
| Барлығы | 17 |