Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты	Педагогтің әрекеті	Оқушының әрекеті	Бағалау		Ресурстар
Сабақтың басы	Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) “Гүлмен тілек” әдісі арқылы оқушылардың бір-біріне жақсы тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастыру. Топтастыру. (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар және жаттығу түрлері беріледі. Әр оқушы өз оймен бөліседі. Өзгенің пікірін толықтырады. Оқушылар сұрақтарға жауап беріп, өзара ұжымдық талқылау жасағаннан кейін мұғалім оқушыларға сабақтың тақырыбы, мақсатымен таныстырады.	Оқушыларды топтарға біріктіруді ұйымдастыру: Фигуралар көмегімен оқушыларды 3 топқа біріктіру. I – Үшбұрыштар тобы II – Дөңгелектер тобы III – Төртбұрыштар тобы 1. Кремний қандай сөзден шыққан? 2.Кремнийдің аллотропиялық түр өзгерістері қандай?	Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.		Фигуралар салынған конверт
Сабақтың ортасы	Оқулықтағы жаңа сабақтың мәтінін оқуға тапсырма береді	Оқулықты оқып танысып шығады. Тірек сөздермен танысып, өз дәптерлеріне жазып алады	Дескриптор: Жалпы - 3 балл 1. Кремнийдің қолданылу аймағын және оның жартылай өткізгіштігін анықтайды		Тақырып бойынша интернет желісін пайдаланып видеоролик көру.
	Оқулықта берілген тапсырманы орындатады, бақылайды, мысал, үлгі көрсетеді.	1.Тапсырма Кремнийдің табиғатта таралуы бойынша сипаттап береді	Дескриптор: Жалпы - 3 балл 1.Талдау жасайды. Кесте сызады		ДК экраны 9-сынып оқулығы. Жұмыс дәптерлері.
	Оқулықта берілген тапсырманы орындатады, бақылайды, мысал, үлгі көрсетеді.	2.Тапсырма 1.Кремнийдің аллотропиялық түр өзгерістерін ажырату 3.Тапсырма Кремний мен көміртектің ұқсастығы мен айырмашылығы бойына Венн диаграммасын сызады 4.Тапсырма Табиғатта кремний оксидінің кездесетінін анықтау		Дескриптор: Жалпы - 3 балл 1.Суретті талдау		ДК экраны 9-сынып оқулығы. Жұмыс дәптерлері.
Сабақтың соңы Рефлексия	«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. Мақсаты:Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі:Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды.	Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатына жеткізетін тапсырмалар орындауына қарай, өз түсінгенін, пікірін, өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.		Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.

---

.3 А 17 (VII),16(VI),15(V),14(IV) топ элементтері және олардың қосылыстары

Мектеп: «Кәусар» гимназиясы

Күні: 15.03.2019ж.

Мұғалімнің аты-жөні: Байзакова Асем Баратовна

Сынып: 9

Қатысқандар: 21

Қатыспағандар: 1

Сабақтың тақырыбы

Минералды тыңайтқыштар. №8 Көрсетілім « Минералды тыңайтқыштар» жиынтығы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

9.4.2.3. Минералды тыңайтқыштардың жіктелуін және олардың құрамына кіретін қоректік элементтерді атау. 9.4.2.4. Азот және фосфор тыңайтқыштарының қоршаған ортаға әсерін зерделеу.

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар: Минералды тыңайтқыштардың мәнін және жіктелуін біледі; Оқушылардың басым бөлігі: Минералды тыңайтқыштардың құрамына кіретін қоректік элементтерді атай алады; Кейбір оқушылар: Минералды тыңайтқыштардың адам ағзасына және қоршаған ортаға әсерін зерделей алады.

Бағалау критерийлері

-Минералды тыңайтқыштардың жіктелуін біледі. -Минералды тыңайтқыштардың құрамына кіретін элементтерді атайды; -Азот және фосфор тыңайтқыштарының қоршаған ортаға әсерін зерделейді.

Ойлау деңгейлері

Білу, түсіну, қолдану, талдау.

Тілдік мақсаттар(Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер, диалогтар жазу үшін қолданылатын сөз тіркестер )

Терминдер:суперфосфат, диаммофос, преципитат,Чили селитрасы, преципитат,аммофос, нитроаммофос Диалогтар жазу үшін қолданылатын сөз тіркестер: 1. Минералды тыңайтқыштар......................жіктеледі. 2. Фосфорлы тыңайтқыштар................. 3.Макроэлементтерге.................. жатады. 4.Микроэлементтер. .....................

Құндылықтарға баулу

Қарым-қатынас жасау қабілеті; Қамқорлық көрсету.

Пәнаралық байланыс

География, биология

Алдыңғы білім

6.3.3.3 - Қазақстандағы пайдалы қазбалар орындары және оларды қолдану

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы (7мин) 2 мин 5 мин

Ұйымдастыру кезеңі: оқушылармен сәлемдесіп, түгелдеп, сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың зейінін сабаққа аудару. «Білім мен еңбек бәрінде жеңбек» оқушылармен бірлесіп айтылады. Өткен тақырыпты пысықтау Үй тапсырмасын сұрау « Кім жылдам?» әдісі Оқушылар бір біріне сұрақтар қояды. М: 1.Фосфор элементіне сипаттама. 2.Фосфордың аллотропиялық түрөзгерісі 3.Фосфордың қолданылуы

Сабақтың ортасы (23мин) 6 мин 5 мин 2 мин 5 мин 5мин

Жаңа сабаққа кіріспе «Миға шабуыл» Балалар,не себепті жаз мезгілінде алғаш піскен қауын-қарбызды жеу қауіпті? Оқушылар жауап береді. Бүгінгі біздің өтетін тақырыбымыз минералды тыңайтқыштар. Жаңа тақырыпты оқушылар топқа бөлініп, талқылайды. «ДЖИГСО» әдісі (жеке, жұптық, топтық) Жаңа тақырыпты оқушылар топқа бөлініп, талқылайды. Алдымен, топ ішінде жұптық жұмыс,(бір-біріне түсіндіреді ) топта талқылайды Әр топтан бір оқушы өз мәтіндерін топта түсіндіреді. 1-топ Минералды тыңайтқыштар және олардың жіктелуі. 2-топ. Өсімдіктердің өсуіне қажетті маңызды химиялық элементтер 3-топ Минералды тыңайтқыштардың қоршаған ортаға әсері. №8 көрсетілім « Минералды тыңайтқыштар жиынтығы» Оқушылар тыңайтқыш үлгілерімен танысады Дескриптор -минералды тыңайтқыштарды жіктейді -Макро және микро элементтерді түсіндіреді -Азотты және фосфорлы тыңайтқыштардың қоршаған ортаға әсерін сипаттайды Қ/б: «Екі жұлдыз, бір тілек» «Аяқталмаған сұрақ» жұптық жұмыс Минералды тыңайтқыш түрлері Формуласы «Конверт сұрақ» әдісі жеке жұмыс оқушыларға элемент таңбалары жазылған карточкалар беріледі.Минералды тыңайтқыштар құрамында кездесетін элементтерді теріп, дәптерлеріне жазады. Мысалы: Fe, N, K,H, Ca, S,Mg, V, Li,Cu, Mn, I Дескриптор -минералды тыңайтқыш құрамына кіретін элементтерді жазады Қ.Б «Серпілген сауал» «Сәйкестендіру кестесі» Оқушылар кестеге қарап сәйкестігін белгілейді Аты Формуласы Калий нитраты KNO3 Фосфорит Ca3(PO4)2 Карбамид CO(NH2)2 Поташ K2CO3 Натрий нитраты NaNO3 Дескриптор: -берілген тыңайтқыштарды формуламен дұрыс сәйкестендіреді; ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек» 3-тапсырма жеке жұмыс Тыңайтқыш сақталған қоймада бірдей қапшықтарда калий селитрасы және аммоний хлориді бар. Лаборант сынақ алу үшін үлгі алды.Бірақ сынауықтарды шатастырып алады. Бұл екі затты қалай анықтауға болады? Дескриптор -сынауықтағы тыңайтқышты реактив көмегімен қандай зат екенін анықтайды - Заттарды сапалық реакция көмегімен қай сынауықта қандай зат бар екенін анықтап, салыстырады Қ.Б. «Сұрақты қағып ал» Сергіту сәті «Ия және жоқ» оқушылар сұрақтарға іс-әрекет арқылы жауап береді Поташ жеуге жарамдыма? Жоқ Натрий хлориді жеуге жарамдыма? Ия Аммофос тыңайтқыш.....ия Фосфорит азотты тыңайтқыш ... жоқ Сыныппен жұмыс KNO3 ,CO(NH2)2 , NaNO3, берілген тыңайтқыш құрамындағы азоттың массалық үлесін есепте Дескриптор -тыңайтқыштардың молярлық массасын есептейді -әр заттың құрамындағы азоттың массалық үлесін табады -ҚБ «Доп лақтыру» әдісі

---

SWOT талдаужұптықжұмыс

S	W
O	T

«S» жолағы- минералды тыңайтқыштардың құрамындағы элементтерді айтады

«W» жолағы – минералды тыңайтқыштардың маңызын анықтайды

«О» жолағы- азот және фосфор тыңайтқыштарының қоршаған ортаға әсер етуін зерделейді

«Т» тыңайтқышты шектен тыс қолданудың қауіп қатері

Дескриптор

-минералды тыңайтқыштарды жіктей алады;

-минералды тыңайтқыштардың қоршаған ортаға тигізетін әсерін топтастырады

- азот және фосфор тыңайтқыштарының қоршаған ортаға әсерін түсіндіреді

-тыңайтқыштардың шектен тыс қолданудың қауіп-қатерін түсіндіреді

Қ.Б. «Серпілген сауал»



слайд

интерактивті

тақта

Аммофос, суперфосфат

үлгілері



Конверт

карточка

Кесте,маркерлер

Калий хлориді,аммоний хлориді, сынауықтар, сілті ерітіндісі







Сабақтың соңы

(10мин)

«Мен саған, сен маған» әдісі оқушылар өтілген сабақ бойынша бір-біріне сұрақтар қояды

Үйге тапсырма: Минералды тыңайтқыштардың ауыл шаруашылығындағы маңызы туралы баяндама жазу

БББ кестесі

Білгенім	Білдім	Білгім келеді

Саралау – оқушыға

мейлінше қолдау

көрсетуді қалай

жоспарлайсыз? Сыныпта мұғалімнің қолдауын қажет ететін оқушыларға «Конверттегі сұрақ» әдісі арқылы оқушылардың қажеттілігі қанағаттандырылады. Мұғалімнің көмегін аса қажет етпейтін оқушылар сәйкестендіру кесте орындайды. Қабілеті жоғары оқушыларға логикалық ойлайтын тапсырма сапалық анықтау беріледі.

SWOT- талдау әдісінде бірлесе әрекет ете отырып өзекті мәселелерді бірге анықтайды

Бағалау – оқушы білімін

тексеруді қалай жоспарлайсыз?

«Серпілген сауал», «Доп лақтыру»

«Екі жұлдыз,бір тілек»

әдістері арқылы бағалап отыру.

Оқушылар жауаптарына орай жетондар арқылы ынталандыру

АКТ пайдалану кезіндегі қауіпсіздік ережесін сақтайды.

«Ия және жоқ» әдісі арқылы сергіту сәті жасалынады.

Химиялық реактивтермен жұмыс жасау кезінде сақтық шараларын сақтайды

---

Сәйкестендіру тест.

№	Сұрақ	Жауап
1	Азоттың сутекті қосылысы	а) N2
2	Азоттың (IV) оксиді қандай газ.	ә)NO
3	Азоттың тұз түзбейтін оксиді қандай газ	б) N2O,NO,N2O3,NO2,N2O5
4	Ауада таралуы 78%	в) NH4OH
5	Атмосферада найзағай ойнағанда түзілетін оксид	г) Mg3N
6	Ауада тотығатын оксид.	д) HNO3
7	Магний азотпен әрекеттесіп түзіледі	е) қоңыр улы газ
8	Азот оксиді сумен әрекеттесіп, не түзеді.	ж) түссіз газ
9	Азоттың бірнеше оксидтері бар	з)азот(II) оксиді
10	Әлсіз негіздік қасиет көрсетеді	и)NH3

Жауабы: 1и, 2e, 3ж, 4а, 5з, 6ә, 7г, 8д, 9б, 10в.

2. 
   Азот, Аммиак, азот(IV) оксиді сөзіне сиквейн құру.
   

Не?

Қандай?

Не істейді?

Не үшін?

Синоним

3. 
   Жаңа материалды меңгерту.
   

1. 
   Молекулалық, құрылымдық, электрондық кұрылысы. Тотығу дәрежесі HN+5O3
   
2. 
   Алынуы зертханада: NaNO3+H2SO4→NaHSO4+HNO3.
   

Өнеркәсіпте: NH3→ NO→NO2→HNO3

3. 
   Физикалық қасиеті: өткір иісті, түссіз сұйықтық, ылғал тартқыш. Жарық пен жылу әсерінен ыдырайды. 4HNO3→4NO2+2H2O+O2
   
4. 
   Химиялық қасиеті: HNO3 – күшті тотықтырғыш
   

a) Басқа қышқылдармен ортақ қасиеттері

CuO+2HNO3→Cu(NO3)2+H2O

Cu(OH)2+2HNO3→Cu(NO3)2+H2O

NaOH+HNO3 → NaNO3+H2O

ә) Өзіне тән қасиеттері

Cu+4HNO3(конц.) →Cu(NO3)2+2NO2↑+2H2O

3Cu+8HNO3(сұй.) →3Cu(NO3)2+2NO2↑+4H2O

Zn+4HNO3(конц.) → Zn(NO3)2+2NO2↑+2H2O

---

4Zn+10HNO3(сұй.) →4 Zn(NO3)2+NH 4NO3↑+3H2O

4Mg+10HNO3(сұй.) →4 Mg(NO3)2+N 2O+5H2O

Au+3HCl+HNO3→AuCl3+NO+2H2O

Pt, Pd, Ir, Au әрекеттеспейді Al – пассивтенеді

S+2HNO3(сұй.)→H2SO4+2NO

S+6HNO3(конц.)→H2SO4+6NO2+2H2O

3P+5HNO3+H2O→3H3PO4+5NO

5. 
   Қолданылуы
   

Бояулар; дәрі-дәрмектер, қопарылғыш заттар, металдарды өндіру, нитраттар талшықтар, пластмассалар

6. 
   Азот қышқылының тұздары – нитраттар NaNO3, KNO3, Ca(NO3) 2, NH4NO3 – селитралар.
   

Азот қышқылының тұздары қыздырғанда ыдырайды

Li – Mg

Al – Pb

Cu –Au

Me(NO₂)x+O₂ Me xOy +NO2+O2 Me+NO2+O2

Мысалы: 2KNO3→2KNO2+O2↑

2Pb(NO3)2→2PbO+4NO2↑+3O2↑

2AgNO3→2Ag+2NO2↑+O2

4. 
   
   
5. 
   
   
6. 
   Жаңа сабақты бекіту.
   

1. 
   Сендер мына тұжырыммен келісесіндер ме?
   

1. 
   Азот күшті тотықтырғыш.
   
2. 
   Азот қышқылы тек еритін негіздермен әрекеттеседі.
   
3. 
   Азот қышқылы жарықта ыдырайды.
   
4. 
   Азот қышкылы тұздары нитриттер деп аталады.
   
5. 
   Азот қышкылы металдардың активтілік қатарындағы металдармен әрекеттеседі.
   
6. 
   Азот қышкылы алюминиді пассивтейді.
   
7. 
   Азот қышкылын өндірісте аммиактан алады.
   
8. 
   Азот қышкылы металдармен әрекеттескенде сутегі бөлінбейді.
   

Жауабы: 1-иә, 2-жоқ, 3-иә, 4-жоқ, 5-жоқ, 6-иә, 7-иә, 8-иә.

2. 
   Деңгейлік тапсырмалар.
   

1 деңгей: Азот қышқылындағы азоттың тотығу дәрежесі.

2 деңгей: Мына тізбекті жүзеге асыр.

N2→NH3→NO→NO2→HNO3→Cu(NO3)2

3 деңгей: 12,6 г азот қышқылын бейтараптауға неше грамм калий гидроксиді жұмсалады? (11,2 г)

3. 
   «Лабиринттік ойын». Реакция теңдеуін жазыңыз.
   

Жауабы:

CuO+2HNO3→Cu(NO3)2+H2O HNO3+NaOH→NaNO3+H2O

---

Смотрите также файлы

• Курсовая работа тема работы Особенности методики повышения физической работоспособности школьников средствами физического воспитания.docx

• Комплекс упражнений по развитию выносливости.docx

• Вопросы для самостоятельной работы по фильмам Если завтра война.docx

• 2. биологические мембраны клеток 4 клеточная оболочка (цитолемма) 4.doc

• ККЗ Стратегический менеджмент Синергия.docx