ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 28.12.2019
Просмотров: 1466
Скачиваний: 3
ВОПРОС№44:Создание БССР и Л-БССР.
После
освобождения Беларуси от немецких
оккупантов и восстановления советской
власти вновь встал вопрос о создании
белорусского национальной государственности.
Существовало несколько позиций: 1.
Позиция руководства Северо-Западного
обкома РКП (б). Они считали, что Беларусь
должна быть территориальной
административно-хозяйственной единицей
РСФСР.2. Иную позицию по вопросу о
национальном судьбе Беларуси отстаивал
Белорусский национальный комиссариат
(Белнацкома), которые считали необходимым
создание Белорусского Советской
Социалистической Была принята резолюция
о создании белорусского советского
врада.Пленум ЦК РКП (б) принял постановление
об образовании Белорусского Советской
Социалистической Республики (БССР). 31
декабря 1918 года ЦБ КП (б) Б обсудила
вопрос о составе Временного революционного
рабоче-крестьянского правительства
БССР.1 января 1919 Временное правительство
Беларуси обнародовал манифест в связи
с образованием БССР. 1-й Всебелорусский
съезд Советов, который должен был
утвердить образование
Литовского-Белорусского
ССР, состоялся в Минске 2-3 февраля 1919
годаНа им присутствие
нiчау
председатель ВЦИК Я.М.Свярдлоу. По
предложению Свердлова съезд принял
ра-
шение об объединении
БССР с литовской ССР. Съезд принял
конституцию БССР,
аналогичную
конституции РСФСР 1918 года. По конституции,
высшим органом
власти
в БССР абвяшчауся Всебелорусский съезд
Советов, а в период между съезде-
дамi
- ЦИК избраны съездом. Функции правительства
ускладалiся на Большой президиум,
который
фармiравауся ЦВК.Узначалiу Большой
Президиум - Мяснiкоу.Аб 'единение
Лит
вы i Беларуси в единое
государство ЛiтБел произошло 27 февраля
1919 года.
Председателем
нового государства со столицей в Вильнюсе
стал Цыхоускi, а СНК узнача-
лiу
Мiцкявiчус-Кансукас. ЛiтБел просуществовала
до наступления поляков в 1919
году.
ВОПРОС№45:Война Польши и России. Второе объявление БССР.
В
ноябрь 1918г. адрадiлася Польское
государство. Ее Пилсудский объявлений-
вiу
о аднауленнi речи Посполита д. Граница
1772г.А уже в декабре 1918г.поль
ский
правительство стал на путь осуществления
своих размеров присоединить земли
Украины,
Беларуси i Литвы
к Польшчы.Улiчваючы опасность со стороны
Польши, 21 декабря
на
совещании в Гродно Рада БНР, которая в
то время падпарадкоувалася Гроденшчы-
на,
создала Совет Государственная абароны.Яго
узначалiлi В.Ластоускi i генерал
В.Кандратовiч.
Но силы были няроуныя. Поэтому было
решено присоединитьв Гро-
деншчыну
к литовской республики на правах
аутаномii. Литовского рэспублi
ка
в то время была признана рядом Государство
в том число i странами Антанты.
С
ЦЕЛЬ отстаивания интересов Белорусского
народа i управление белорусскими
землями
при Лiтоускiм правительства было створа
на Министерство Белорусских дел,
которое
Возглавил I.Варонка.Да начале 1919г.
польские войска захватили знач-
ную
часть Гродненской губернии, а потом
продолжали наступление в трех на-
гие:
1) Вильнюс-Лида-Молодечно, 2) Барановичи-Минск,
3) Кобрин-Пинск. К
середины
марта им удалось захватить Брест,
Волковыск, Слоним, Скiдаль,
Щучин,
Пинск, Барановичи. Большевистско власть
Не смогла организовать знач
ногой
супрацiулення польским вайскам.Справа
в том, что большие силы Крас-
ной
Армии в этот Период канцэнтравалiся на
восточном фронте, который бальшавiц-
ки
правительство считал главное. Даже во
время наступления Поляков мобилизованных
в
Красная Армия
накiроувалiся на Восток. Весной 1919г.
польские войска сохра
пили
Лиду i Вильнюс. Правительство ЛiтБел
переехала в Мiнск.У целях концентрации
сил
i усиление Защиты 1
июня 1919г. в Москве было человеком решение
о пе
ства полномочий
бальшавiцкiх правительства Украины,
ЛiтБел i Латвии правительству
РСФСР.
Литовского-русский армия была переименована
в 16 армию. Но поль-
ское
наступление продолжалось. Советские
войска оставили Минск, Слуцк, Жло-
бин,
Рагачоу i др.. Угроза Нависе над Гомелем.
I только на линии р.Бярэ
зiныфронт
стабiлiзавауся до весны 1920г.
В
марте 1920г. польские войска начали новое
наступление. Посред
зе
Антанты они захватили Мозырь, Калинковичи,
Рэчыцу.25 апреля поляки су
месназ
пятлюрауцамi развернули наступление
на протяжении всего польско-советской
ского
фронта от р.ПРыпяць до р.Днестр.
Благодаря
переброске войск с восточного фронта,
Красная Армия 14 мая
1920г.
сумела перейти в контрнаступление. Но
из-за недостатка сил наступ0-
ление
не дала вынiкау.Новае наступление Красной
Армии началось в лiпе
ни
1920г.Яно было тщательно подготовлено i
дало плоды. 7 июля был освободить
ны
Минск, а 1 августа - Брест.
Под
давлением А.Чарвякова, З.Жылуновiча,
Д.Чарнушэвiча ЦК КП (б) Б признал
необходимое
выступить с предателем о признании
самоопределения белорусско-
го
народа. 31 июля 1920г. в Минске была человеком
отдавал независимости
БССР
в пределах одной (Москва) губернии. Это
было не столько Восстановление
бе
логия Белорусского
Государства, сколько умиротворение
народных масс. Против этого акта
выступили
белорусские эсеры, КОТОРЫЕ желали видеть
Беларусь действительно целостной
i
Независимая государством.
ВОПРОС№46:НЭП и его особенности проведения в Б.
Разрушения,
безработица, необдуманное всеобщее
огосударствление средств производства,
продразверстка вызвали недовольство
народа, особенно сялянства.Прычынай
тяжелого экономического и политического
кризиса на рубеже 1920-1921 гг. было создаст
разбалансировку политических и
экономических интарэсав.З явилось новая
экономическая политика, разработанная
В. Лениным и принятая Х съездом РКП (б)
в марте 1921 г. Средствами ее реализации
определялись: х а р ч п а д а т а к, к а а
п е-
р а т ы я, с в о б о д
н о е п р а д п р ы й м а л ь н i ц т в а i
с
в о б о д н ы р е д а к.
Суть нэпа
сводилась к максимальному подъему
производительных сил и улучшения
положения рабочих и крестьян ради
сохранения советской улады.Галовнай
целью нэпа стала замена продразверстка
продовольственном падаткам.Дазвалялася
сдавать землю в аренду и использование
наемного труда при условии, что члены
семьи нанимателя также работают . В годы
нэпа осуществлялись три вида торговли:
частный, кооперативная и государственная.
Госбанк в конце 1922 выпустил новые
денежные знаки - чырвонцы.Были отменены
все ограничения на суммы вкладов, которые
могли сохранять граждане и организации
в сберегательных банках.Дяржава стала
поддерживать мелкие и средние частные
и кооперативные прадпрыемствы.Дазвалялася
аренда промышленных предприятий
иностранными фирмами в форме
канцэсий.Радыкальныя изменения произошли
в управлении государственной
прамысловасцю.Узнавлялася денежная
оплата працы.Заняпавшая в годы войны и
революционных преобразований экономика
Беларуси с переходом к нэпа начала
адражацца.Аднак успехи первых лет нэпа
принесли и большие экономические
проблемы. Они были вызваны кризисом
сбыта, возникший в результате неправильной
ценовой политики государства, большой
разницы между стоимостью промышленных
и сельскохозяйственных таварав.Разыхожанне
в ценах привело к тому, что крестьянин
за проданную продукцию мог приобрести
промтоваров по сравнению с довоенным
временем в 7 раз менш.Крызис сбыта
обострил финансовую праблему.У ходе
преодоления кризиса принимались меры
по снижению себестоимости промышленной
продукции, цен на товары, сокращения
накладных расходов, совершенствовалась
деятельность руководящего аппарата и
др. В результате повысилась рентабельность
предприятий, возникли условия для
снижения цен на промышленные тавары.Хуткаму
восстановлению промышленной производства
способствовало не только новая
экономическая политика, но и творческая
инициатива рабочих, внедрение прогрессивных
методов працы.Правяденне в жизнь новой
экономической политики позволило в
короткий срок восстановить промышленность,
стабилизировать эканомику.Доля частника
в валовой промышленной продукции
зменшылася.У тех условиях вытеснение
частника было одной из ошибок в деле
руководства экономикой страны. В 1927г.
объем валовой продукции индустрии БССР
превысил довоенный уро-
уровень.
На долю государственной промышленности
приходилось почти 3/4 всей про-
промышленного
продукции. Улучшились по сравнению с
даваеннымi, условия работы i
быта,
павысiуся жизненный уровень. Поднялась
производственная i общественно-палiтыч
ная
активность рабочих.
ВОПРОС№47:Участие БССР в создании СССР. Нац-гос-венное строительство.
Централизация власти в совет.республиках ч/з единую партию помогла большевикам победить в гражданской войне 1918-1920. Но дальнейшее развитие межнациональных отнош., ликвидация экономич. и культурной отсталостинародов, кот. Раньше входили в состав Рос.империи, не могла быть решена в рамках так называемого военно-полит. союза совец республик. Формально республики были независимые, на ровне заключали договоры с РСФСР, на самом же делеполномочия РСФСР превышали полномочия др.совец.республик. И это при том, что фактическая власть концентрировалась в руках управляющих бальшевицкой партии.
Во время споров в 1922 про то, каким быть новому Союзу, решили 2 точки зрения: 1) предлож Сталина включить в состав РСФСР совец республики, “автомизировать” их. 2) идея Ленина образовать новое гос. Объединения –СССР, в кот. Входили бы на равных правах все совецкие республики. Одни партийные деятели видели в ленин. плане идеи конфедерации, другие же предлогали вообще убрать самостоятельность республик. Но в любом случае гос.власть должна была принадлежать комунистич.партии, кот. Обеспечивала всесторонний контроль за всеми сферами общест. жизни. Т.к. авторитет Ленина был бесспорным, то большинство партийных и совецких деятелей были за ленинский план.
16сент.1922 центр.бюро КП(б)Б постановило “считать целесообразным установление отнош м/у камисариатами Бел и камисариатами РСФСР аналогично с отнош., установленными м/у РСФСР и Украиной”.
В Бел идея образования СССР была поддержена в поветах на партийных конференция, на съездах советов, многочисленных собраниях рабочих
30 дек.1922 I съезд советов СССРподписал декларацию об образовании СССР, в кот были сформулированы осн. принципы объединения республик: ровноправие и не принудительное вхождение их в СССР, право свободного выхода из Союза и доступ в него новым совецким социалист республикам. Съезд подписал Договор об образов СССР, кот предесматривал организацию 10 союзных норкомов (?), Верховного суда и Объединённого гос.полит управления, обозначил основы взаемоотнош м/у высшими органами власти СССР и союзных республик.
Был выбран верховный орган власти СССР – Центральный исполнительный комитет. 1-ая конституция СССР (янв 1924) декларировала рабочим страны широкия демократич. Праваи свободы, активное участие в управлении гос-вом.
В марте 1924 по предлож и хадатойствах бел управления Президиум центр. Исполнит комитета СССР принял решение о возвращении БССР 16 паветов Витебской, Смаленск. И Гомельской губерней. В дек. 1926 вернули ещё 2 павета: Гомельский и Речицкий.Возвращении БССР территорий на востоке сильно усилило её экономич. И культурный потенциал.
Образование СССР открывало возможность объединить стремления исторически связанных м/у собой народов, помогало их быстрому экономич., социальному и культурному развитию. Однако, с конца 20-х в СССР уменьшились права и способности республик. Фактически начала осуществляться сталинская идея “автонамизации”. БССР в составе СССР фактически пользовалось только правами национально-культурной автономии территориального самоуправления.
ВОПРОС№48:Политика белорусизации, осн направления и итоги.
У міжваенны перыяд (20–30-я гады) грамадска-палітычнае жыццё на Беларусі, як і ў Савецкай краіне ў цэлым, было поўным супярэчнасцей, цесна звязаным з сацыяльна-эканамічнымі працэсамі, што адбываліся ў гэтыя гады.У беларускім грамадстве ў першай палове 20-х гадоў магчыма вызначыць існаванне і барацьбу двух тэндэнцый. Адна з іх была накіравана на пэўную дэмакратызацыю ў палітычных адносінах, другая – на працяг палітыкі ваеннага камунізму.З’явілася беларуская партыя сацыялістаў-рэвалюцыянераў (эсэраў або БПС-Р). Адрозненне пазіцыі беларускіх эсэраў ад пазіцыі КП(б)Б заключалася ў пытаннях, звязаных з характарам улады і суверэнітэтам.З гэтага моманту пачалося адкрытае процістаянне дзвюх палітычных партый, якое скончылася не на карысць БПС-Р. У 1921 г. карныя органы арыштавалі 860 актыўных яе членаў.У канцы 1922 г. паскорыўся працэс аб’яднання савецкіх рэспублік, у якім актыўны ўдзел брала БССР. На І Усесаюзным з’ездзе Саветаў 30 снежня 1922 г. 25 прадстаўнікоў БССР разам з дэлегацыямі РСФСР, УССР і ЗСФСР падпісалі дэкларацыю і дагавор аб стварэнні СССР.Стварэнне СССР дало магчымасць аб’яднаць намаганні гістарычна звязаных паміж сабой народаў, спрыяць іх хуткаму эканамічнаму, сацыяльнаму і культурнаму развіццю.З другой паловы 20-х гадоў узмацнілася дырэктыўная сістэма кіравання не толькі эканомікай, але і іншымі сферамі грамадскага жыцця, узрасла роля партыйна-дзяржаўнага апарату.У пачатку 30-х гадоў у беларускім савецкім грамадстве былі ўсе рысы таталітарнага палітычнага рэжыму.Пераход да таталітарызму праяўляўся ў далейшым паніжэнні ролі і ўдзелу ў справах грамадства дэмакратычных, прадстаўнічых органаў, поўным іх падпарадкаванні партыйнаму апарату.Так у 30-я гады канчаткова сфарміраваліся палітычныя інстытуты беларускага грамадства, яго таталітарны палітычны рэжым.Пачатак палітыкі беларусізацыі варта аднесці да чэрвеня 1924 г.З сярэдзіны 1923 г. і да сярэдзіны 1924 г. працэс беларусізацыі прайшоў першую фазу, на працягу якой вялася ў асноўным яе палітычная і ідэалагічная падрыхтоўка.Адміністрацыйна-тэрытарыяльная рэформа праведзена ў 1926–1929 гг.Адным з напрамкаў нацыянальнай палітыкі з’яўлялася беларусізацыя дзяржаўных устаноў, грамадскіх арганізацый, якая мела на мэце вывучэнне супрацоўнікамі беларускай мовы і перавод на яе справаводства.У ходзе беларусізацыі вырашалася задача больш актыўнага вылучэння на кіруючыя пасады прадстаўнікоў карэннага (не толькі беларускага) насельніцтва.Палітыка беларусізацыі закранула і войска. У 1923–1925 гг. праводзілася ваенная рэформа. Важным напрамкам беларусізацыі з’яўлялася нацыянальна-культурнае будаўніцтва.Шмат што было зроблена ў напрамку беларусізацыі ў выдавецкай справе.Значных поспехаў у гады правядзення палітыкі беларусізацыі дасягнулі беларуская літаратура, нацыянальны беларускі тэатр, музыка, жывапіс.Разглядаючы палітыку беларусізацыі ў 20-я гады, важна адзначыць, што яе ход меў пэўныя супярэчнасці і цяжкасці.Але, нягледзячы на супярэчнасці, цяжкасці і недахопы, палітыка беларусізацыі з’явілася практычнай спробай ва ўмовах савецкай улады ажыццявіць беларускае нацыянальнае адраджэнне.
Паспяхова праходзiла беларусiзацыя навучальных устаноу. Да 1928г. 80% школ было пераведзена на беларускую мову навучання. Беларускую мову неслi у масы беларускiя пiсьменнiкi У.Дубоука, М.Чарот, К.Чорны i iнш. Мастацкiя творы 20-х гадоу сведчаць аб зменах,якiя адбывалiся у грамадстве. Паэма Я.Коласа "Новая зямля" дала цэласнае уяуленне аб спадзяваннях беларус- кага сялянства, яго духоуным патэнцыялеРазвi- ваецца краязнауства. На сярэдзiну 20-х гадоу у БССР дзейнiчала 240 краязнау- чых арганiзацый У ходзе беларусiзацыi развiвалася новая галiна у навуцы - беларусазнауства. У 20-ыя гады партыйныя органы спрабуюць iграць вядучую ролю у правя-дзеннi беларусiзацыi,пачынаюць цягнуць навуку пад свой кантроль, руйнаваць яе нацыянальныя формы. Гэта асаблiва праявiлася у адносiнах да iнбелкульта, якi страцiу сваё першапачатковае прызначэнне.
Але нягледзячы на цяжкасцi, плённа працавалi на нiве беларускага адраджэн-ня паэт, празаiк Цiшка Гартны; пiсьменнiк М.Гарэцкi; гiсторыкi В.Ластоускi,У.Iгнатоускi, У.Пiчэта; жывапiсец i графiк М.Фiлiповiч; стваральнiк першага беларускага кiнафiльма "Лясная быль" Ю.Тарыч; аутар першай п'есы на беларус- ай мове "Машэка" Е.Мiровiч; кампазiтар, аутар Дзяржаунага гiмна БССР Н.Сака-лоускi i iнш. Да 1928г. беларусiзацыя дасягнула значных поспехау. Яна аблегчыла барацьбу з непiсьменнасцю, садзейнiчала ажыццяуленню асветнiцкай работы, стварыла пе-радумовы для разгортвання нацыянальна-культурнага будаунiцтва у БССР.
ВОПРОС№49:Сворачивание НЭПа. Индустриализация и коллективизация.
Лічыцца, што аднаўлене народнай гаспадаркі да пачатку 1926 г. у асноўным завяршылася. Аднак дасягнуты даваенны ўзровень вытворчасці не мог задаволіць патрэбы дзяржавы.Вельмі востра стаяла ў рэспубліцы праблема інжынерна-тэхнічных кадраў, кваліфікаваных рабочых.Гэта перашкаджала развіццю народнай гаспадаркі рэспублікі.Сацыялістычная індустрыялізацыя – гэта палітыка, якая мела галоўнай мэтай стварэнне матэрыяльна-тэхнічнай базы сацыялізму, пераўтварэнне СССР у эканамічна незалежную дзяржаву з магутным эканоміка-вытворчым, навукова-тэхнічным і абаронным патэнцыялам.Па сваёй прыродзе індустрыялізацыя ў СССР не магла абмежавацца ні маштабамі асобных галін, ні тэрыторыяй асобных рэспублік ці раёнаў.На Беларусі меліся і свае асаблівасці, і свае цяжкасці.Правядзенне індустрыялізацыі патрабавала вялікіх сродкаў. На дапамогу ці крэдыты іншых дзяржаў разлічваць не даводзілася.У прамысловасць накіроўвалася частка сродкаў, атрыманых ад сельскай гаспадаркі.Частка сродкау была выдзелена машы-набудаванню, энергетыцы, прамысловасцi будматэрыялау. Заводы у Мiнску "Энер-гiя", "Камунар", iмя Кiрава паклалi пачатак беларускаму станкабудаванню, а БелДРЭС (недалёка ад Оршы) - уздыму энергетыкi рэспублiкi.Важныя змены адбываліся ў структуры капітальнага будаўніцтва.Вынікі, дасягнутыя прамысловасцю БССР у першыя гады індустрыялізацыі, стварылі неабходныя перадумовы для далейшага развіцця прамысловых галін.Аднак Беларуская ССР уласнымі сродкамі не магла забяспечыць неабходнае фінансаванне капітальнага будаўніцтва.Тым не менш індустрыялізацыя ішла хутка, прамысловасць рэспублікі развівалася дастаткова высокімі тэмпамі.Рабочы клас Беларусі разгарнуў спаборніцтва за авалоданне новай тэхнікай, уздым тэхнічнай пісьменнасці.Нягледзячы на працоўны ўздым і высокія тэмпы індустрыялізацыі, заданні другой і першых гадоў трэцяй пяцігодак таксама не былі выкананы.У агульным комплексе эканамічнага развіцця Беларусі важная роля належала развіццю і рэканструкцыі транспарту.Адбыліся некаторыя станоўчыя змены і ў матэрыяльным становішчы насельніцтва.Узровень жыцця людзей хаця і павышаўся, але ўсё яшчэ заставаўся нізкім, як у іншых рэспубліках СССР.Калектывізацыя сельскай гаспадаркі на Беларусі.Цяжкія ўмовы працы і быту сялян, раздробленасць зямельных участкаў, прымітыўныя прылады працы, што стрымлівала агульнае эканамічнае развіццё краіны.У пачатку нэпа савецкая ўлада падтрымлівала гаспадарчыя памкненні сялян, заахвочвала пошук форм калектыўнага гаспадарання на зямлі, прадастаўляла права на зямлю як калектыўным, так і аднаасобным гаспадаркам.З першых гадоў савецкай улады ствараліся і вытворчыя кааператывы, калектыўныя гаспадаркі.Калгасы разглядаліся ў асноўным як форма арганізацыі бяднейшых пластоў насельніцтва. У 20-я гады, як бачна, быў сапраўды значны ўздым сялянскай гаспадаркі, які сведчыць аб дабратворных выніках нэпа.Камуністычная партыя і Савецкая дзяржава распрацавалі палітыку калектывізацыі сельскай гаспадаркі.Калектывізацыя сельскай гаспадаркі – палітыка Камуністычнай партыі і Савецкай дзяржавы, якая была накіравана на аб’яднанне дробных сялянскіх гаспадарак у буйныя сельскагаспадарчыя прыдпрыемствы.Iмкнуліся вырашыць адразу дзве задачы: у кароткія тэрміны правесці калектывізацыю вёскі і ўзяць у яе сродкі для патрэб індустрыялізацыі і абароны краіны.Пачатак рэалізацыі такога курсу паклаў хлебанарыхтоўчы крызіс. Акрамя таго, у гарадах пачаліся перабоі ў забеспячэнні прадуктамі.Закрываліся рынкі, уводзілася абкладанне сялянскіх гаспадарак дадатковымі падаткамі.У Беларусі ў падтрыманні палітыкі “правага ўхілу” быў абвінавачаны нарком земляробства Дз. Прышчэпаў, старшыня ЦВК БССР А. Чарвякоў і інш.Масавая калектывізацыя выклікала супраціўленне кулацтва. У гэтых умовах партыя перайшла ад палітыкі абмежавання і выцяснення кулацтва да палітыкі ліквідацыі кулацтва.Разгарнулася кампанія па суцэльнай калектывізацыі і ліквідацыі кулацтва як класа, прымусу і раскулачвання серадняка, закрыцця цэркваў, рынкаў.Раскулачваць пачалі не толькі кулакоў, але і сераднякоў, якія не хацелі ўступаць у калгасы.Метады, якімі ажыццяўлялася калектывізацыя вёскі, абагуленне сялянскіх гаспадарак, прывялі да таго, што вясной 1932 г. замест суцэльнай калектывізацыі адбыўся чарговы масавы выхад сялян з калгасаў.У выніку дапушчаных памылак у эканамічнай палітыцы ў 1932–1933 гг. краіну ахапіў масавы голад, які забраў жыцці многіх людзей.Да канца 30-х гадоў калектывізацыя ў Беларусі была звершана, кулацтва як клас ліквідавана.Сельская гаспадарка фінансавалася па рэшткавым прынцыпе. Іншая справа – 70–80-я гады, калі дзяржава атрымала магчымасць фінансаваць аграрны сектар эканомікі на ўзроўні сучасных патрабаванняў. Сельская гаспадарка Беларусі ў гэтыя гады па вытворчасці прадукцыі на душу насельніцтва стала ў шэраг з сельскай гаспадаркай развітых дзяржаў свету.