Файл: Маълумотлар типи (примитив ва объект) Массивлар Функция ва методлар.doc

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 06.11.2023

Просмотров: 159

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

СОДЕРЖАНИЕ

МАЪЛУМОТЛАР ТИПИ (ПРИМИТИВ ВА ОБЪЕКТ)

МАССИВЛАР

ФУНКЦИЯ ВА МЕТОДЛАР

Date объекти

SOUND ОБЪЕКТИ ActionScript дастурлаш тилида фойдаланувчига етиб борадиган хар қандай аудиоинформацияни бошқариш мумкин. Бунинг учун Sound объекти методларидан фойдаланиш етарли. Энг аввало объектни ўзини аниқлаш керак:magSound=new Sound ();кўплаб методлар . оператори орқали берилади. Масалан: MagSound.setVolume (75). Қуйида шу объект учун керак бўладиган баъзи функциялар рўйхати келтирилган. attachSound ("soundName"). Филмга кутубхонадан овоз қўшиш. getPan ().-100 ва 100 диопазондаги вақт бўйича баланснинг энг охирги қийматини қайтаради. Чап қисм манфий қийматларни, ўнг қисми эса мусбат қийматларга мос келади. 0 қиймат овоз кучини тенг тақсимланганини англатади. getVolume (). Овоз баландлигини 0 ва 100 интервалда белгилайди. setPan (). Чап ва ўнг калонкалар балансини ўрнатади. -100 ва -1 қиймат ўнг калонка овозининг баландлигини, 1 ва 100 диопазондаги қиймат эса ўнг калонка овозининг баландлигини билдиради. setVolume (). Овоз баландлиги даражасини ўрнатиш учун хизмат қилади. У 0 ва 100 сохада ўзгаради. Умумий холда 100 қиймат ўрнатилган бўлади. startCoff.loop (). Овозни файлдан ўқийди. Унга ушланиш вақтини ва қайтаришлар сонини бериш мумкин. stop (). Ўйнаётган овозни ўзиш учун хизмат қилади. Унда хеч қандай параметр йўқ. FLASH ДАСТУРИНИНГ БИРИКТИРИЛГАН ФУНКЦИЯЛАРИ Flash дастурининг кўпчилик бириктирилган функциялари _global обектининг функцияларидир. Яъни уларни эгасини кўрсатмасдан ихтёрий жойда чақириш мумкин. Аммо математик функцияла бундан мустасно. Бирор математик функцияни чақиришдан олдин Math объекти методини кўрсатиш керак. Math объекти хамма керакли математик функциялар ва константалар жамланган. Қуйида Math объекти константалари келтирилган: Math.E —натурал логарифм асоси (2,718), ёки Эйлера константаси; Math.LN10 — ўнли натурал логарифм (2,302); Math.LN2 — иккили натурал логарифм (0,693); Math.LOG2E — икки асосли е натурал логарифм (1,442); Math.LOG10E — ўн асосли е натурал логарифм (0,434); Math.PI — айлана узунлигини унинг диаметрига нисбати. (пи сони 3,14159); Math.SQRT1_2 - 1/2 дан квадрат илдиз (0,707); Math.SQRT2 — 2 дан квадрат илдиз (1,414). Number типи Flash дастурида битта сонли тип- Number типи мавжуд. Number типи орқали ўзгарувчига хар – қандай сонни:бутун, натурал ва х.к бириктиришимиз мумкин. Number типининг энг юқори ва энг паст чегаралари мавжуд. Уларни Number.MAX_VALUE ва Number.MIN_VALUE константалари орқали аниқланади. Number.MAX_VALUE константаси 1.79769313486231e+308 га ва Number.MIN_VALUE константаси 4.94065645841247e-324 га тенг. Flash дастурида Number типига double стандарт типи хам бирлаштириб юборилган. Бу тип хам бутун сонларни ва хам сузувчи вергулли сонларни хам ўз ичига олади. Double стандарт типи мураккаб хисоб китобларда, натижа юқори даражадаги аниқликда керак бўлганда ишлатилади.Масалан:a = 1/3;trace ("a = 1/3, яъни " + a);trace (" (a*3 == 1) = " + (a*3 == 1))trace (" (a*3 - 1)*Math.pow (2, 52) = " + (a*3 - 1)*Math.pow (2, 52));trace (" (a - 0.333333333333333)*Math.pow (2, 52) = "+ (a - 0.333333333333333)*Math.pow (2, 52));trace (" (a - 0.3333333333333333)*Math.pow (2, 52) = "+ (a - 0.3333333333333333)*Math.pow (2, 52));trace ("");// 1 ни бошқа сонга бўлиб кўрамизb = 1/Math.pow (7, 45);trace ("b = 1/Math.pow (7, 45), то есть " + b);trace (" (b*Math.pow (7, 45) == 1) = " + (b*Math.pow (7, 45) == 1))ва натижага эга бўламиз:a = 1/3, яъни 0.333333333333333(a*3 == 1) = true(a*3 - 1)*Math.pow (2, 52) = 0(a - 0.333333333333333)*Math.pow (2, 52) = 1.5(a - 0.3333333333333333)*Math.pow (2, 52) = 0b = 1/Math.pow (7, 45), то есть 9.34519137233795e-39(b*Math.pow (7, 45) == 1) = true Number типида сон бўлмаган қийматлар хам сақланиши мумкин. Бундай махсус қийматлар учта. Улардан иккитаси чексизликларни англатади. Чексизлилар мусбат чексизлик ва манфий чексизликларга бўлинади. Мусбат чексизликларга Number.MAX_VALUE константасидан катта сонлар, манфий чексизликларга эса Number.MAX_VALUE. -Number.MAX_VALUE дан кичик қийматлар киради. Мусбат чексизлик Number.POSITIVE_INFINITY ва манфий чексизлик Number.NEGATIVE_INFINITY константаларидир. Яна бир сон бўлмаган қиймат бу бирор сонни 0 га бўлганда хосил бўлади. Агар бу қийматлар қаторли ўзгарувчиларга айлантирилса Infinity ва –Infinity кўринишида бўлади:trace ("5/0 = " + 5/0);trace ("-5/0 = " + -5/0);trace ("-5/-0 = " + -5/-0);trace ("-5/Number.MIN_VALUE = " + -5/Number.MIN_VALUE);trace ("-5/-Number.MIN_VALUE = " + -5/-Number.MIN_VALUE);trace ("Math.log (0) = " + Math.log (0));trace ("Math.sqrt (-1) = " + Math.sqrt (-1));натижа:5/0 = Infinity-5/0 = -Infinity-5/-0 = -Infinity-5/Number.MIN_VALUE = -Infinity-5/-Number.MIN_VALUE = InfinityMath.log (0) = -InfinityMath.sqrt (-1) = NaN Учинчи сон бўлмаган қиймат бу Number.NaN дир. NaN-"Not a Number", яъни “Сон эмас”. Бунга юқоридаги мисолни охирги қаторини кўрсатиш мумкин. ТИПЛАР КОНВЕРТАЦИЯСИ ActionScript дастурлаш тили типлашмаган бўлсада типлар билан ишлаш яхши йўлга қўйилган. Бир типни бошқа типга ўгириш (конвертация)ни икки хил- аниқ ва ноаниқ усули мавжуд. Аввал ноаниқ усулини кўриб чиқайлик. “+” оператори билан ўзгарувчиларни қўшаётганимизда (конкатенация) қаторли тип бошқа хамма типлардан устунликка эга бўлади. Яъни автоматик тарзда бошқа типлар қаторли типга аланади. Масалан:trace ( (5 > 7) + 10 + " Қатор ");trace (10 + " Қатор " + (5 > 7));trace (10 - " Қатор " - (5 > 7));консолдан натижани кўрамиз:10 Қатор10 Қатор falseNaNБиринчи қаторда trace операндасидаги сонли ва логик типдаги ўзгарувчилар автоматик тарзда қаторли типга айланди. Қаторлар билан амал бажаришда “-” операторидан фойдаланиш маънога эга эмаслиги учун учинчи қаторда NaN натижаси пайдо бўлди. Логик типлар фақат true ёки false қайтара олгани учун уларни сонли типлага ноаниқ усулда қўшганда true 1га ва false 0 га айланади. Ва аксинча сонли типлар ноаниқ усулда логик типларга айлантирилаётганда хар қандай ноль бўлмаган сон true га ва ноль false га тенглашади. Гохида типларни конвертация қилишда аниқ сулдан фойдаланишга тўғри келади. Бунинг учун тўртта Number (), String (), Boolean () и Object (). Глобал функциялар мавжуд. Бу функциялар аргументи сифатида ўгирилиш керак бўлган объект киритилади ва натижа примитив типда бўлади. Бу функциялар шу типларнинг конструкторлари хамдир. Шунинг учун шу тўртта типдан бошқа фойдаланувчи типлари ўгирилмайди (ноаниқ усулда бир-бирини тушуниб кетади). МАХСУС ТИПЛАР ActionScript дастурлаш тилида иккита махсус типлар бўлиб, улар объектнинг қийматига бир хонали қиймат беради. Null типи – бўшлиққа ссилка бериш учун фойдаланилади. Flash дастурида бу типни четлаб ўтса хам бўлади, аммо ActionScript кодни Java фрагментга ўтишни оснолаштиради. Undefined типи – махсус типи чақирилаётган ўзгарувчи ёки функция типи олдиндан аниқланмаган бўлса фойдаланилади. Агар бу тип қаторли типга ўтказилаётган бўлса бўш қатор, сонга айлантирилаётган бўлса нолга ва логик типга айлантирилаётган бўлса false га тенглашади. БИРИКТИРИЛГАН ТИПЛАР Бириктирилган типлар typeof оператори билан аниқланган типларга айтилади:typeof <ифода>typeof қайтарувчи қийматлар жадвали: Тип typeof Number number Boolean boolean String string Object object Function function Array array MovieClip movieclip Button object Text field object undefined undefined null null Қуйидаги код орқали янада аниқлаштириш мумкин:trace ('typeof (5 + "") = ' + typeof (5 + ""));trace ('typeof (a) = ' + typeof (a));a = new Object ();trace ('typeof (a) = ' + typeof (a));a = null;trace ('typeof (a) = ' + typeof (a));a = {x: 20, y: "строчка"};trace ('typeof (a) = ' + typeof (a));trace ('typeof (a.x) = ' + typeof (a.x));trace ("typeof (String) = " + typeof (String));trace ("typeof (Function) = " + typeof (Function));// typeof (function) ёзуви синтаксис хато беради Ва қуйидаги натижани оламиз:typeof (5 + "") = stringtypeof (a) = undefinedtypeof (a) = objecttypeof (a) = nulltypeof (a) = objecttypeof (a.x) = numbertypeof (String) = functiontypeof (Function) = functionДеярли хар бир қатор ўзи хақида маълумот бермоқда.Замонавий дастурлаш тилларида фойдаланувчилвр учун катта қулайликлар яратишга эътибор қаратилмоқда. Худди шундай Flash дастурида хам. ОПЕРАТОРЛАР ActionScript дастурлаш тилининг деярли хамма операторлари С++ ва Java дастурлаш тилларидан олинган. Биринчи навбатда логик операторлар && ва ||. &&-логик “ва” ни билдиради ва ||-логик “ёки” ни билдиради. Бундан ташқари эскирган операторлар хам мавжуд. Уларни номларини ўзгарувчи ва функцияларга бериш мумкин эмас. Шунинг учун уларга хам тўхталайлик. Flash дастурининг тўртинчи версиясидан бошлаб қаторларни солиштириш учун махсус операторлар ишлаб чиқилди. Бу операторлар ифодаларни солиштириш учун уларни аввал қаторли кўринишга келтириб олади. Қуйида уларнинг рўйхати келтирилган: lt - кичик (less than) gt - катта (greater than) le – кичик ёки тенг (less or equal) ge – катта ёки тенг (greater or equal) eq - тенг (equal) ne - тенг эмас (not equal) яна хозирда қўлланилаётган != (агар солиштирилаётганлар тенг бўлмаса true қийматини қатаради) операторининг хам эскирган кўриниши мавжуд: <> - "ТЕНГ ЭМАС" оператори; Охирги эскирган операторларга add – қаторларнинг конкатенацияси киради. У худди “+” оператори билан бир хил вазифани бажаради.ПРИОРИТЕТЛАР ЖАДВАЛИ

FLASH КЛИПЛАРИДАН ВЕБ-САХИФАЛАРНИ ЮКЛАШ

КОМПОНЕНТЛАР

КТ си маълумотларни киритиш (тўплаш), уни ишлаш ва натижани (узатиш)га, ТТ маълумотларнинг нусхасини олишга мўлжалланган.

КТ ва ТТ ишларининг таркиби

КТ си билан ишлайдиганлар ишлаб чиқариш муҳитини зарарли ва хавфли омиллари ҳамда меҳнат жараёни таъсирига учраши мумкин:

- электростатик майдонларининг кучланганлиги;

- ҳавонинг ионизацияланиши;

- механик ва электр қурилмаларида ишлаганда ҳосил бўладиганшовқин;

электр токидан жароҳатланиш хавфи;

Компютер ва ташкилий техника қурилмаларини режалаштириш, жойлаштириш ва ишлатишга қўйиладиган талаблар

КТ ва ТТ ларда иш бошлашдан олдин хоналарда меҳнат шароитини ташкил этиш ва назорат қилиш ҳамда жавобгар шахс тайинланиши лозим.

Хоналарда ишчи ўринларини ташкил этиш

Иш стулининг устки қисмидаги қоплама материали кирланишдан осон тозаланиши, ярим юмшоқ, сирпанмайдиган, электролизатсияланмайдиган ва қопламаси ҳаво ўтказувчан бўлиши мақсадга мувофиқ.

Видеомониторга (видеотерминалга — ВДТ) қўйиладиган талаблар

Видеомонитор қуйидаги талабларга жавоб бериши керак:

Ёритилаётган нуқтанинг энг кичик ўлчами монохронли дисплей учун 0,4 мм ва рангли дисплей учун 0,6 мм. дан ката бўлмаслиги;

белги тасвирининг кескин фарқ қилиши 0,8 мм. дан кичик бўлмаслиги;

позитив кескин фарқ қилувчи ишларда тасвирлаш регенератсиясининг частотаси, тактнинг ишлаш тартиби 72 Гс. дан кам бўлмаслиги;

экран юзаси хираланишдан сақловчи қопламага эга бўлиши;

ишловчи кўзидан экрангача бўлган оралиқ 80 см чэгарасида бўлиши;

тасвирнинг паст частотаси 0,05—1,0 Гс, титраши 0,1 мм чегарасида бўлиши;

экран ўлчами диагонал бўйича 31 см.дан экрандаги белгининг баландлиги 38 мм. дан кам бўлмаслиги лозим.

Компютер техникаси билан ишловчиларнинг меҳнат қилиш ва дам олиш тартиби

Компютер ва ташкилий техника қурилмаларини режалаштириш, жойлаштириш ва ишлатишга қўйиладиган талаблар

КТ ва ТТ ни ишлатишга мўлжалланган корхона ва ташкилотларнинг маъмурий ва маиший бинолари ҚМ ва Қ, шунингдек, қуйидаги қоидаларни ҳисобга олган ҳолда лойиҳаланади. КТ ва ТТ ишлатиладиган лабораториялар, бўлимлар, цехлар, участкалар алоҳида хоналарда жойланмоғи лозим. Сменада ишлайдиган ишчиларнинг кўплигини ҳисобга олган ҳолда хонанинг юзаси бир киши ҳисобига 6,0 м2, ҳажми 20,0 м3. дан кам бўлмаслиги керак. Юқорида қайд қилинган хоналарни ертўлаларда жойлаштиришга йўл қўйилмайди. Хоналарни жойлаштиришда бажарилаётган ишларнинг бир хиллигига
эътибор бериш, ишчиларнинг меҳнат шароитини яхшилаш мақсадида хоналарга видеомониторлар ўрнатиш лозим. Нусха кўчириш қурилмалари ва дисклар узоқ муддат сақланадиган хоналар ҳимояланган бўлмоғи керак. КТ ва ТТ нинг конструктив ва технологик хусусиятларини инобатга олган ҳолда иш ва ўтиш жойлари қуйидаги ўлчамларда бўлмоғи лозим: икки қаторли жойлаштиришда олд томондаги пулт ва қурилма бошқарув панели ораси 1,2 м. дан кам бўлмаслиги; ор
қа ва ён томонида олинадиган панел ва бошқа қурилмаларига эга бўлган КТ сига хизмат кўрсатиш оралиғи 0,8 м. дан кам бўлмаслиги; дисплейларга эга бўлган ишчи ўринлари орасидаги масофа 1,5 м. дан кам бўлмаслиги; КТ бир қаторлама жойлаштирилганда девор орасидаги масофа 1,5 м. дан кам бўлмаслиги шарт. Янги ишга топширилаётган корхоналарнинг КТ ва ТТ ўрнатилган бўлимлари, цех, лабораториялари, участкалари иш бошлашдан олдин махсус комиссия томонидан СанҚ ва М № 0007-94 талаблари ва амалдаги қоидалар ҳисобга олинган ҳолда қабул қилиниши лозим. Комиссия обектнинг ишга қабул қилинганлиги тўғрисида ишни бошлашга рухсат берувчи ҳужжат далолатнома тузади. Далолатноманинг бир нусхаси СЭС га берилади, иккинчиси шу обектда қолади. КТ ва ТТ лар билан иш бажариладиган хоналарда қулай иш шароити яратилган бўлиши лозим. Зарарли ва хавфли омилларнинг мақбул даражаси санитария меoёри қоидалари ва Ўзбекистон Республикасининг гигиеник нормативларига мувофиқ келиши шарт.

КТ ва ТТ ларда иш бошлашдан олдин хоналарда меҳнат шароитини ташкил этиш ва назорат қилиш ҳамда жавобгар шахс тайинланиши лозим.

КТ ва ТТ ларда ишловчиларнинг меҳнат шароити бўйича зарарланиш ва хавфлилиги даражасини баҳолаш иш жойларини баҳоланиш (аттестация) маълумотларига асосан, яъни хўжалик раҳбарининг буйруғи асосида тузилган комиссия берган маълумотларга қараб олиб борилади.

Хоналарда ишчи ўринларини ташкил этиш

КТ ва ТТ ишлари олиб бориладиган хоналарда ишчи ўринларининг ташкил этилиши СанҚ ва М №001-94 га асосланган ҳолда олиб борилиши керак. Ишчи мебелининг конструксияси ишчининг бўйи ва гавдасига мос бўлиши лозим. Тез-тез ишлатиб туриладиган меҳнат предметлари ва бошқариш органлари ишчи учун қулай бўлиши керак. Иш столининг баландлиги 580—760 мм оралиғида сақланиши лозим, агар бунга имкон бўлмаса, столнинг баландлиги 720 мм бўлиши керак; стол устининг энг қулай ишчи ўлчами 1600х900 мм ҳисобланади. Иш столининг тагида баландлиги бўйича 600 мм, эни бўйича 500 мм ва чуқурлиги бўйича 650 мм. дан кам бўлмаган оёқ ҳаракати учун эркин бўшлиқ бўлиши керак. Иш столининг устида ҳужжатларни жойлаштиришга махсусжой мўлжалланмоғи керак, кўз билан лининг оралиғи, кўздан клавиатурагача бўлган масофадек бўлиши лозим, бу кўришдаги толиқишни анча камайтиради. Иш стули (кресло) кўтариладиган - буриладиган, ўтириладиган ва суяниладиган қисми баландлиги бўйича созланиши, шунингдек, унинг контруксияси суянчиқ бурилиш бурчагининг ўзгаришини таъминловчи мослама билан жиҳозланган бўлиши керак. Кресло тирсак қўйгичга эга бўлиши, ҳар бир параметрлари енгил созланиши ва мустақил бўлмоғи лозим. Ўтириладиган қисм юзасининг баландлиги 400—500 мм оралиғида сақланиши, эни 400 мм, чуқурлиги 380 мм. дан кам бўлмаслиги лозим. Унинг горизонтал текисликдаги эгилиши 400 мм. Суянчиқнинг қиялик бурчаги ўтириладиган қисм текислигига нисбатан 90—110° оралиғида ўзгариши даркор.

Иш стулининг устки қисмидаги қоплама материали кирланишдан осон тозаланиши, ярим юмшоқ, сирпанмайдиган, электролизатсияланмайдиган ва қопламаси ҳаво ўтказувчан бўлиши мақсадга мувофиқ.

Ишчи ўринда оёқ учун таглик инобатга олиниши лозим. Унинг узунлиги 400 мм, эни 350 мм. ни ташкил этиши керак. Тагликнинг баландлиги 0—150 мм ва қиялик бурчаги 0—20° оралиғида бўлиши, юзаси тарам-тарам қопламали бўлиши керак.

Видеомониторга (видеотерминалга — ВДТ) қўйиладиган талаблар

Видеомонитор қуйидаги талабларга жавоб бериши керак:

экраннинг нурланиш равшанлиги 100 Кд м2.дан кам бўлмаслиги керак. 6 соатли иш кунида икки танаффус ва 12 соатли иш кунида 3—4 танаффус зарур. 6 соатли иш сменасида тушлик овқатланиш иш вақтидан 3 соат кейин бўлганда, қўшимча тартибли танаффуслар иш бошлагандан 1,5—2 соатдан сўнг ва тугашидан 1,5—2 соат олдин берилиши шарт. 12 соатли иш кунида тушлик овқатланиш 5 соат ишлагандан сўнг, биринчи танаффус иш бошлангандан 2 соат кейин, иккинчиси 6 соатдан сўнг, учинчисини 8 соат ва тўртинчиси иш тугашидан 1,5—2 соат олдин берилиши шарт; КТ ва ТТ билан ишлаганда ҳаддан ташқари зўриқиш ва толиқишнинг олдини олиш мақсадида, ўз вақтида тартибли микротанаффуслар ва жисмоний машқлар комплексини бажариш зарур. Асабий-руҳий, кўриш ва мускул зўриқишини камайтириш, толиқишнинг олдини олиш мақсадида психофизиологик кучланишни камайтириш ва чарчоқни йўқотиш сеансларини танаффус вақтларида ва иш кунидан кейин ўтказиш мақсадга мувофиқ. Бу сеанслар махсус жиҳозланган хоналарда олиб борилиши лозим, руҳий чарчоқни камайтириш хонаси иш жойидан 75 м. дан узоқда бўлмаслиги керак. КТ ва ТТ да доимий ишлашга бажараётган иши бўйича малакаси тў
ғри келган, меҳнат хавфсизлиги бўйича ўқитилган, ишни олиб бориш усуллари ва меҳнат муҳофазаси бўйича йўл-йўриқдан ўтган 18 ёшга тўлган ўсмирларга рухсат этилади; - вақтинча ишга жалб қилинган ишчиларга ҳам иш бошлашдан олдин, албатта, йўл-йўриқ берилиши лозим.