Файл: аза дебиеті пнінен тосанды жиынты баалауды спецификациясы 10сынып.docx

	Шығарма жолдары	Реттілігі
1	Қақпадан лақтырды бір орамал, -Сыйым- осы, падиша мынаны ал! Ішінде бір нәрсе бар ақыл берер, Апар дағы, ойланып көзіңді сал	А) оқиғаның басталуы
2	Филипп өлді, Ескендір патша болды, Жасы әрең жиырма бірге толды. Өз жұрты аз көрініп, көршілерге Көз алартып қарады оңды- солды.	В) оқиғаның байланысуы
3	Жолдасы –Аристотель ақылы мол, Лақтырған сүйекті алады сол. Ханға айтты: «Қасиет бар бұл сүйекте, Көзіңе көрсетейін, хабардар бол»	С) оқиғаның шиеленісуі
4	Ойлап- ойлап патшаның мойны түсті, Құдайым көрсетті деп бұл бір істі. Бекерлік екен менің бұл ісім деп, Қолын алып жұртына қайта көшті.	D) оқиғаның шарықтау шегі
5	Жүре- жүре бір елсіз шөлге түсті, Алып жүрген суының бәрін ішті. Адам, хайуан- бәрі де бірдей шөлдеп, Басына құдай салған қиын істі...	Е) оқиғаның шешімі

2. . «Сабырсыз, арсыз,еріншек» өлеңінің қай жолдарында мәселе ұлттық мүдде

тұрғысынан айтылған?

 А) Алыстан дәм татады

Қызмет қылып мал таппай,

 Ғылым оқып ой таппай,

Құр үйінде жатады.

В) Сабырсыз, арсыз,еріншек,  

Көрсе қызар, жалмауыз, 

Сорлы қазақ сол үшін,

Алты бақан алауыз.

С) Пысық деген ант шықты.

Бір сөз үшін жау болып,

Бір күн үшін дос болып,

Жүз құбылған салт шықты

Д)Ұрлықпен мал табам деп 

Егессе ауыл шабам деп, 

Сүйтіп құдай атады. [1]

3. «Дүниеге лайықты өнер, мал тауып, абұйыр мансапты еңбексіз табуға болмайды. Орынсыз, болымсыз нәрсеге үйір қылмай,бойды таза сақтатұғын, күнәкірліктен, көрсеқызар жеңілдіктен, нәфсі шайтанның азғыруынан құтқаратұғын, адасқан жолға бара жатқан бойды қайта жиғызып алатұғын мен емес пе? - деген үзінді қай кейіпкерге тән екенін табыңыз?

А) Қайрат

---

В) Ақыл

С) Жүрек

Д) Ғылым [1]

4. Өлең жолдарындағы асты сызылған тармақтарда қоғамдағы қандай мәселе көтерілген?

Тамағы тоқтық,
Жұмысы жоқтық
Аздырар адам баласын.
Таласып босқа,
Жау болып досқа,
Қор болып, құрып барасың.
Өтірік шағым толды ғой,
Өкінер уақытың болды ғой

А)көрінгенгекөзін сүзіп, тамақ асырайтындар туралы

В) ел билеген зорлықшыл жуандардың әрекеті туралы

С) жалқаулық,арызқойлыққа айналғандар туралы

Д) берекесі, бірлігі жоқ елдің іс-әрекеті туралы [1]
5."Көңілім қайтты достан да, дұшпаннан да" өлеңінің идеясындағы ұлттық құндылықтың әлемдік тақырыптармен үндестігі бар нұсқаны белгілеңіз.

А) болыстың сайлау үстіндегі іс-әрекеттері мен ой-толғаныстарын баяндау

В) ел қамын ойлап, табанынан тозып, жүгіріп жүрген болыстың портретін сипаттау

С) қазақ қоғамындағы әділетсіздік, зұлымдық іс-әрекеттерді сипаттау

D) алуан түрлі адамдардың психологиясын суреттеу [1]

2-БӨЛІМ

6. Абайдың отыз үшінші қарасөзін еске түсіре отырып, автор идеясына қатысты ойыңыз бен өз көзқарасыңызды жеткізіңіз. Бүгінгі күнде өзекті ме? Пікіріңізді 3-4 сөйлеммен білдіріңіз. [5]
7. Абайдың он жетінші қарасөзіндегі адам бойындағы қай қасиет басымдылық бергенде «Толық адамға» айналады. Өз көзқарасыңызды 3-4 сөйлеммен жеткізіңіз. [5]

8. « Өлең- сөздің патшасы, сөз сарасы» өлеңінен алынған үзіндідегі асты сызылған көркемдегіш құралдардың қолданысын анықтап, ойыңызды жеткізіңіз.

Өлеңге әркімнің- ақ бар таласы,

Сонда да солардың бар таңдамасы.

Іші алтын, сырты күміс сөз жақсысын

Қазақтың келістірер қай баласы? [5]
3-БӨЛІМ

9. « Болыс болдым, мінеки» өлеңінің тарихи және көркемдік құндылығын бағалай отырып, «Абай – дәуіріндегі қазақтың рухани ахуалы» тақырыбында 200-250 сөзден тұратын әдеби эссе жазыңыз. [10]

---

Балл қою кестесі

№	Жауап	Балл	Қосымша ақпарат
1	1. С 2. А 3. Д 4. Е 5. В	1 1 1 1 1
2	В	1
3	А	1
4	С	1
5	С	1
6	Отыз үшінші қарасөзіндегі автордың идеясын анықтайды, ойын жеткізеді	2
	Өз көзқарасы мен пікірін дәлелдейді;	2
	Өзіндік тұжырым жасайды;	1
7	Он жетінші қарасөзіндегі басымдылық қасиетті анықтайды;	2
	Өмірмен байланыстырады;	2
	Өз көзқарасын жеткізеді;	1
8	Көркемдегіш құралды анықтайды,	2
	Өз көзқарасы мен пікірін дәлелдейді;	2
	Өзіндік ойын жеткізеді;	1
9	Өлеңнің идеясына талдау жасайды; Өлеңнің тарихи құндылығын бағалайды; Өлеңнің көркемдік құндылығын бағалайды; Орынды пікір,дәлелдер келтіре отырып, тақырыпты ашады; Эссе құрылымын сақтайды..	2 2 2 2 2

---

2-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ

Ұзақтығы – 45 минут

Түсіну және жауап беру – 10 минут

Анализ және интерпретация – 15 минут

Бағалау және салыстыру – 20 минут

Балл саны – 30
Тапсырмалар түрлері

Көп таңдауы бар сұрақтар

Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтар

Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар
Жиынтық бағалаудың құрылымы

Тоқсандық жиынтық бағалаудың нұсқасы 3 бөлім, 9 тапсырмадан тұрады: бірінші бөлім –түсіну және жауап беру, екінші бөлім – анализ және интерпретация, үшіншісі – бағалау және салыстыруды тексеруге арналған.
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы

*Тапсырма	Қамтылатын мақсаттар	*Сипаттама	*Орындау уақыты, мин	Балл
1	10.1.1.1 Әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну; 10.1.3.1 Көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау; 10.1.4.1 Көркем шығармалардан алған үзінділерді ғаламдық тақырыптағы өзекті мәселелермен байланыстыру; 10.1.5.1 Шығармадағы ұлттық құндылықтардың әлемдік тақырыптармен үндестігін ашу.	Жауап нұсқаларынан бір дұрысын таңдау/жабық сұрақтар	10	5
2
3
4
5
6	10.2.1.1 Әдеби шығарманың композициясын уақыт пен кеңістік тұрғысынан талдау; 10.2.3.1 Шығармадағы көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарының қызметін талдау;	Қысқа жауапты қажет ететін ашық сұрақтар	15	15
7
8
9	10.3.4.1 Шығарманы идеялық жағынан мазмұндас туындылармен салыстыра отырып, әдеби сын жазу.	Жазбаша толық жауапты қажет ететін сұрақтар	20	10
Барлығы			45 минут	30

---

«Қазақ әдебиеті» пәнінен 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

Бөлім: Прозадағы көркем ой

Шығармалар: Жүсіпбек Аймауытов «Ақбілек» романы,

Ә. Кекілбаев «Аңыздың ақыры» повесі

1-БӨЛІМ

1. «Ақбілек» романында көтерілген мәселені белгілеңіз.

A. ауыл-елдің тұрмыс–дәстүрлері, тіршілігі

B. қазақ қызының тағдыры, әйел теңсіздігі

C. Ақбілектің жетістікке жетудегі өмір жолы

Д. қазақ халқының өткен өмірі мен тарихы [1]

2. «Ақбілек» романында Ақбілектің жан- жарасын одан сайын қоздырған кім?

А.Іскендір B. Бекболат C.Өрік. Д.Мұқаш [1]

3. «-Әкеміз неше жылдай елу басы, ауылнай, би болған. Бір ауылнай елдің басты адамының бірі. Ағам отау болып, енші алып кетті. Інім Семейде оқуда. Шешеміз жылқы жылы құрт аурудан кайтыс болған соң, әксміз бір кедейлеу адамның ақ құбаша, бауырсақ мұрын жаңа ӛспірім қызын, беріп қойған жерінен, 15 караға бата бұзып алып еді. Тоқал бұл күнде әкейдің мойнына мініп алды».-деген сөзді кім айтқан?

А. Мұқаш В. Балташ С. Диуана Д. Бекболат [1] 4. «Аңыздың ақыры» шығармасындағы ұлттық құндылықты табыңыз.

А. Кіші ханымның шеберге сый көрсетуі

В. Кіші ханымның Әміршіге адалдығы

С. Жаппар шебердің мұнара соғуы

Д. Әміршінің жорықтан қайту салтанаты [1]

5. «Аңыздың ақыры» романында Кіші ханымның ой-толғанысы, психологиялық ахуалы, күмбезбен үнсіз сұхбаты, Әміршімен, шебермен қарым-қатынасы қай бөлімде кеңірек сипатталғанын көрсетіңіз.

А. Мұнара В. Қызыл алма С. Аңыздың ақыры Д. Махаббат [1]

2- БӨЛІМ

6. «Ақбілек – теңдікке ұмтылған, азаттықты аңсаған, зорлыққа мойымаған, өмірінен тағылым-ғибрат алған, жан-жүрегі таза, махаббат, мейірімі мол, өжет қыр қызы» Кейіпкер бейнесін сипаттап, өз көзқарасыңды білдіріп жаз. Ойыңызды 3-4 сөйлеммен жеткізіңіз. ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [5]

7. «Жылқы бақтым- күлкі бақтым. Алыс- жақын, қатер ойыншық болды. Жылқы бақтым, кісі болдым...»Үзіндідегі көркемдегіш құралдың қолданысына талдау жасаңыз.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ [5]

---