ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 09.11.2023
Просмотров: 94
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
3 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
3.1 Жобалық шешімдердің техникалық-экономикалық негіздемесі туған жер
Гран кең алаңы 1973 жылы сәуір айында 16 май өндіру ұңғымасымен жұмысын бастады. 1974 жылы 15 ұңғымен 101600 тонна (39,8 обв) мұнай өндірді.Қазіргі уақытта тәулігіне 169 тонна айына 5239 тонна жылына 68684 тонна мұнай өндіреді.
35шгн+1 фонтан №78 ұңғы+4 эвн №76, 79,81,82 ұңғы+5 ҚҚС ұңғысы
Бір ауысымда 1 мұнай өндіру шебері+2 мұнай өндіру операторы 4 дәрежелері+2 ҚҚС сорап машинисті қызмет етеді.
Аудан орталығы Аққыстау селосынан 4,5 км
Жобалық шешімдерді техникалық-экономикалық талдаукен орындарыМұнай кен орындарын игерудің экономикалық тиімділігін есептеуҚазақстан Республикасының аумағы талаптарға сәйкес жүргізіледіӘзірлеуге жобалық технологиялық құжаттарды жасау регламентін
Мұнай және мұнай-газ конденсаты кен орындары ТКП 077-2007 (09100).
Есептеулерге арналған бастапқы ақпарат екі блоктан құрылады: туралы ақпаратсыртқы ортаның параметрлері және нақты даму параметрлері туралы ақпараткен орындары.Осы есептеудегі сыртқы параметрлер:
Есеп айырысу басталған жылы теңгенің долларға шаққандағы бағамы (2014 жылы-250 теңгедоллар) болжамды динамика барлық есептелген период ішінде жылдар бойынша.
Доллар бойынша Инфляция бастапқы перноди барлық инфляцияны болжаукезеңді бағалау (2,5%).
Бастапқы кезеңдегі доллар бойынша Инфляция және инфляцияның барлық болжамы бағалау кезеңі (2,5%). Urals маркалы мұнайдың бағасы және оның динамикасының болжамы. Экспорттық баға Беларусь мұнайы-барреліне 70 доллар, содан кейін біртіндеп жылына 1% өсім. Ішкі нарықта экспортқа өткізу үшін мұнай өнімдерінің бағасы РБ. Ұлттық заңнамаға сәйкес салықтар мен төлемдер.
Бағалаудың басталу кезеңіндегі өңдеу құны және оның динамикасының болжамы кен орнын игеру тиімділігін есептеудің әрбір кезеңі үшін. Күрделі құрылыстағы орташа жылдық баға индекстері, индекс тұтыну бағаларының индексі, өнеркәсіптегі бағалар индексі, тарифтер индексі көлік, электр энергиясы тарифтерінің динамикасы, жалақының өсуі.
Екінші ақпараттық блокты құрайтын кен орнын игерудің технологиялық параметрлері (туған жерін игеру мен пайдаланудың ішкі көрсеткіштері) физикалық және геологиялық негізде есептеледі кен орнының, жұмыс істеп тұрған ұңғымалар қорының ерекшеліктері, сондай-ақ жаңа ұңғымалар салу жоспарлары. Тиімділікті есептеуде қолданылатын негізгі ішкі параметрлер:
Бұрғылау көлемі, жылдар бойынша.
Жаңа ұңғымаларды пайдалануға беру, жылдар бойынша.
Ұңғымалар қорының өзгеру динамикасы (өндіру, айдау), жылдар бойынша.
Сұйықтықты өндіру көлемі-өндіру ұңғымалары үшін, жылдар бойынша.
Мұнай өндіру көлемі-өндіруші ұңғымалар үшін, жылдар бойынша.
Қабаттық қысымды ұстап тұратын сұйықтықты айдау көлемі (ППД) - айдау ұңғымалары үшін, жылдар бойынша.Жылдар бойынша есептік кезеңдерде жүргізуге жоспарланған ұңғымаларды жөндеу.
Игеру объектісі Гран кен орнының кен орны болып табылады.
Есептеулердің мақсаты: ұсынылған нұсқалардың тиімділігін бағалаудаму.
Таза дисконтталған ақшалай кіріс (NPV) әзірлеу нұсқасы бойынша, кредит үшін төлемақының 20% пайыздық мөлшерлемесіне сүйене отырып, объектіні пайдаланудың жоспарланып отырған базалық кезеңі үшін 15 жыл (2016жылдан 2030 жылға дейін) жалпы нұсқа бойынша74207.16 мың теңгені құрайды. (кесте 4.1)
Опция бойынша күрделі салымдар қарастырылмаған. Кен орнын игеруді өндіру және айдау ұңғымаларының қолданыстағы Қоры жүзеге асырады.
2016-2030 жылдардағы бағалаудың базалық кезеңіндегі даму нұсқасының сезімталдығысыртқы орта параметрлерінің өзгеруіне төмен деп сипаттауға болады,+/-20% шегінде (базалық) маңызды параметрлердің өзгеруі жоба тұрақты жоба бойынша жалпы дисконтталған таза ақшалай кіріс оң. Мұнайдың болжамды бағасы 20% - ға төмендеген кезде (56-ға дейінSusa / tg) белгіленген базалық бағадан (70 Susa/tg), бағалаудың базалық кезеңінде (2016-2030 жж.) жобаның таза дисконтталған кірісі 66461.096 мың теңгені құрайды.
Экономикалық тұрғыдан қарастырылып отырған жоба нұсқасын іске асырутиімді, жоба экономикалық тұрғыдан тұрақты.
4 ЕҢБЕКТІ ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ,ӨНЕРКӘСІПТІК ҚАУІПСІЗДІК
4.1 Кенорнын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы
Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің 182-бабының 2- тармағының 16 тармақшасына сәйкес жұмыс беруші уәкілетті еңбек органы белгілеген тәртіппен еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлеуге, бекітуге және қайта қарауға міндетті. Жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлеу, бекіту және қайта қарау тәртібі Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің 2015 жылғы 30 қарашадағы № 927 бұйрығымен еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлеу, бекіту және қайта қарау Ережесінде қарастырылады. Ереженің 2-тармағына сәйкес жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулық (бұдан әрі - Ереже) өнеркәсіптік үйжайларда, кәсіпорында, құрылыс алаңдарында, көлік құралдарында және басқа жерлерде жұмыс істеген кезде еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы заңнаманы қолдануға қатысты жұмыс берушінің актісі болып табылады осы жұмыстар орындалатын немесе қызметтік міндеттер атқарылатын ұйымдар. Нұсқаулықты әзірлеуді жұмыс берушінің сайтта, шеберханада, қызмет көрсетуде, зертханада және ұйымдарда, сондай-ақ еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі қызметтің тізбесіне сәйкес немесе белгілі бір жұмыс түрлеріне (биіктікте жұмыс, сынау) және жұмыс орындарында жүзеге асырады. Жұмыс берушінің мүдделі құрылымдық бөлімшелерінің басшыларының және қызметкерлер өкілдерінің қатысуымен еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі маман (Ереженің 3-тармағы). Ереженің 17-тармағында денсаулық сақтау және қауіпсіздік қызметі немесе жауапты тұлға және басқа мүдделі құрылымдық бөлімшелер, лауазымды тұлғалар мен қызметкерлердің өкілдерімен келісілгеннен кейін жұмыс берушінің нұсқауы бекітіледі. Өз кезегінде кәсіпорындағы еңбекті қорғау және денсаулық сақтау қызметі туралы ереже (ұйымдағы еңбекті қорғау және денсаулық сақтау қызметі туралы үлгі ереже Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 25 желтоқсандағы № 1020 бұйрығымен бекітілген) ұйымда негізгі міндеттерді қамтуы тиіс кəсіпорындардағы қауіпсіздік техникасын, оның ішінде инженерліктехникалық қызметкерлерді ішкі бақылау. Қауіпсіздік техникасы және еңбекті қорғау қызметі басшының басшылығымен (50-ден астам қызметкердің қатысуымен) басқаратын бөлім болуы мүмкін, бұл қауіпсіздік технигі (50 қызметкерден аз ұйымдарда) болуы мүмкін. Қауіпсіздіктің инженерлері өнеркәсіптік, тұрмыстық және басқа үй-жайларға баруға және тексеруге, кәсіпорынның құрылымдық бөлімшелерінде өндірістік жарақаттар мен кәсіптік аурулардың алдын алу үшін қауіпсіз және салауатты 41 еңбек жағдайларын жасау бойынша профилактикалық іс-шараларды әзірлеуді және жүзеге асыруды бақылауды жүзеге асыруға құқылы. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің 1-бабының 1-тармағының 41) тармақшасына (бұдан әрі - Кодекс) сәйкес жұмыс берушінің актілері бұйрықтар, бұйрықтар, нұсқаулықтар, ережелер, нормативтік актілер, ауысым кестелері, жұмыс кестесінің кестесі, жұмыс берушінің демалыс кестелері болып табылады. 23-баптың 2-тармағының 25 тармақшасы жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі ішкі бақылауды жүзеге асыру міндеттемесін көздейді. Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, өндірістік қызметті жүзеге асыратын ұйымдарда еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау талаптарына сәйкестігін ішкі бақылауды жүзеге асыру үшін, елуден астам қызметкермен жұмыс беруші ұйымның бірінші басшысына немесе оның уәкілеттік берген тұлғасына тікелей есеп беретін еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі қызметті құруға міндетті. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметі туралы ережелермен реттеледі.
4.2 Қоршаған ортаны қорғау
Еңбекті қорғау және қауіпсіздік Еңбекті қорғау және денсаулық сақтау шаралары:
- ұйымдық (еңбек қорғау іс-шараларын ұйымдастыру және үйлестіру үшін);
- техникалық (техникалық қауіпсіздік үшін);
- тиісті санитарлық-тұрмыстық жағдайларды және терапевтік және алдын алу жұмыстарын жүргізу;
- әлеуметтікэкономикалық (еркін тамақтануды ұйымдастыру, жарақатсыз жұмыс жасау және қауіпсіздікті бұзу);
- еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуге байланысты.
шаралары бойынша ұйымдастырушылық шараларға мыналар жатады:
лауазымдық нұсқаулықтағы барлық қызметкерлердің еңбекті қорғау саласындағы құқықтары мен міндеттерін айқындау;
еңбекті қорғауды басқару жүйесін құру;
еңбекті қорғау қызметі туралы ережені бекіту;
оқыту және оқытуды ұйымдастыру;
еңбекті қорғаудың кеңсесі мен бұрыштарын ұйымдастыру;
қызметкерлерді жеке қорғану құралдарымен және жедел жәрдем құралдарымен қамтамасыз ету;
зиянды және қауіпті факторлардың бақылау параметрлерін ұйымдастыру және т.б.
Еңбек қорғаудың техникалық шаралары арасында:
- жабдықты жаңғырту;
- дабыл жүйелерін енгізу және зиянды және қауіпті факторлардың әсерінен қорғау;
- технологиялық үрдістердің автоматтандырылған, жартылай автоматты және қашықтықтан басқарылуын енгізу, технологиялық режимдердің автоматты басқару жүйесі;
- жұмыс технологиясының ішінара өзгеруі;
- қауіпті және зиянды факторлардың деңгейін төмендету шаралары;
- өндірістік жабдықтарды қайта құру;
- жаңа есіктер, бөлімдер, вестибюльдер және т.б. құрылысы;
- қоймаларды механикаландыру, шикізат, өнімдерді тасымалдау және т.б. Кәсіпорынның даму жоспарының орындылығы шеберханаларды, алаңдарды, жабдықтарды жаңғыртуды, еңбек жағдайларын және қауіпсіздігін арттыру үшін жаңа жабдық пен технологияларды пайдалануды қамтуы тиіс.
Еңбекті қорғау шараларын іске асырудың мүмкін болатын нәтижелері:
- еңбек жағдайларын жақсартатын адамдар саны;
- апаттар мен жазатайым оқиғалардың санын азайту;
- емдеу-профилактикалық шаралардың тиімділігін арттыру;
- авариялардан және аурудан болатын экономикалық шығынды алдын-ала анықтады.
Жоспарланған іс-шараларды жүзеге асыру туралы барлық ақпарат олардың орындалуын үнемі қадағалайтын жауапты тұлғаға келуі тиіс. Жоспарлаудың мақсаты - өндірістік жарақаттануды төмендету, кәсіби аурулардың төмендеуі, жұмысшылар үшін салауатты және қауіпсіз еңбек жағдайларын жасау, қауіпті және қауіпті еңбек жағдайларында жұмысшылардың санын барынша азайту және т.б.. Жоспарланған іс-шаралар нақты және қаржыландырудың көзі мен көлеміне байланысты болуы керек. Жаңадан туындаған міндеттерді шешу үшін, мысалы, мемлекеттік бақылау органының инспекторының бұйрығын орындау, жазатайым оқиғаларды немесе оқиғаларды тергеу нәтижесінде әзірленген шараларды жүзеге асыру және т.б., операциялық жоспарлау қаржыландырудың қажетті көлемін бөлу арқылы жүзеге асырылады.
Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі ісшараларды жоспарлау мақсаттары:
- жұмысшылардың еңбек жағдайлары нашарлауына алып келетін немесе әкелуі мүмкін себептер мен факторларды анықтау;
- ең төменгі құны бар ең қысқа мерзімде қауіпсіздікті қамтамасыз ету жағдайларын жақсартуды қамтамасыз ететін басым бағыттарды таңдау;
- тиісті ұйымдастырушылық, техникалық, санитарлық-гигиеналық, емдеупрофилактикалық, әлеуметтік-экономикалық шараларды әзірлеу және енгізу. Бағдарламаның дамуы үшін ақпараттық база - бұл еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі заңнамалық және нормативтік құқықтық актілер. Шараларды әзірлеу кезінде ұйымдағы істердің жай-күйі туралы нақты ақпаратқа жүгініңіз, ол мыналарды қамтиды:
- жұмыс кезінде жазатайым оқиғалар;
- өндірістік жарақаттар туралы есептің статистикалық нысандары;
- еңбек жағдайлары бойынша өндірістік объектілерді сертификаттау деректері; - еңбек жағдайлары, тексерулер туралы зерттеулердің нәтижелері;
- Қауіпсіздік және еңбекті қорғау туралы заңнаманы, жоғары басқару органдарын сақтау бойынша қадағалау және бақылау органдарының нұсқамалары;
- жұмыс берушінің актілері, еңбекті қорғау жөніндегі комитет (комиссия) жұмысының материалдары;
- кәсіподақ пен қоғамдық ұйымдар мен қызметкерлердің, соның ішінде еңбекті қорғау жөніндегі техникалық инспектордың ұсыныстары.
Қолда бар ақпаратты пайдалана отырып, жарақаттар мен ауруларға әкелетін еңбек жағдайларының жай-күйін талдау, еңбек қауіпсіздігі және денсаулық сақтау мәселелері бойынша жұмыс деңгейін бағалау қажет. Жарақаттарға талдау жасау керек. Қызметті таңдағанда, өлімге немесе ауыр жарақатқа қауіп төндіретін қауіптерді жоюға бағытталған басымдық беріледі. Жұмыс беруші өз есебінен және Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған өзге де көздерден еңбек қорғау шараларын қаржыландыруды қамтамасыз етеді. Қызметкерлер осы мақсаттарға жұмсалатын шығындарды өтемейді. Ақшалай қаражат сомасы ұжымдық шартпен немесе жұмыс берушінің актісімен анықталады. Бұл қаражат жұмыс берушінің қаржылық жоспарлау құжаттарында (бизнес-жоспар және т.с.) белгіленген ұжымдық шартпен (егер бар болса) анықталуы керек және жұмыс беруші қызметкерлердің еңбек жағдайлары мен қауіпсіздігін жақсартуға арналған бағдарламалар мен жоспарларды қаржыландыруды жеткілікті мөлшерде қауіпсіз жағдай. Ұжымдық шарттың немесе келісімнің шарттары заңда көзделгеннен гөрі нашар болуы мүмкін емес.
ҚОРЫТЫНДЫ
Дипломдық жобамды әр түрлі әдебиеттерден, ғаламтордан Гран кен орны туралы көптеген керек деректерді жинадым. Дереккөздерден кенорнының орналасу жағдайын, ондағы жұмыс жасау қызметімен таныстым. Дипломдық жобамды қорытындылай келе, бастапқы бетінде Гран кенорнына жалпы мағлұмат бере отырып, геологиялық бөлімінде тоқталып, онда кенорнының геологиялық жағдайына сипаттама бердім.
Гран кен орны Қазақстан Республикасының Атырау облысы, Исатай ауданы аймағында орналасқан.
Аудан орталығы Аққыстау кен орыннан 90 км солтүстік шығысқа қарай орналасқан, және ең жақын елді мекен Забурын ауылы болып табылады.
Астрахань – Атырау темір жол магистралы кен орыннан 5 км қашықтықта өтіп жатыр.
«Жайықмұнайгаз» МГӨБ ірі кен орындары С.Балғымбаев, Забұрын Гранна 15 км шамасында орналасқан.
Гран кен орнында 117 ұңғыма бұрғыланған. Олардың ішінде: 73 ұңғыма - пайдаланылатын, 11 – айдайтын; 21 – арнайы (16 су жинайтын, 5 бақылап-қадағалайтын) және 12 ұңғыма жойылған.
Іздеу-барлау ұңғымалары қорынан пайдалану қорына 13 ұңғыма ауыстырылды, қалған 11 – геологиялық себептер бойынша жойылды.
Жұмыс істеген күні барлық ұңғымалар механикаландырылған тәсілмен пайдаланылады: 24 – ШГН және 49 – ЭВН.
Гран кең алаңы 1973 жылы сәуір айында 16 май өндіру ұңғымасымен жұмысын бастады. 1974 жылы 15 ұңғымен 101600 тонна (39,8 обв) мұнай өндірді.Қазіргі уақытта тәулігіне 169 тонна айына 5239 тонна жылына 68684 тонна мұнай өндіреді.
35шгн+1 фонтан №78 ұңғы+4 эвн №76, 79,81,82 ұңғы+5 ҚҚС ұңғысы
Бір ауысымда 1 мұнай өндіру шебері+2 мұнай өндіру операторы 4 дәрежелері+2 ҚҚС сорап машинисті қызмет етеді.
Өндірістік факторлар адамның қоршаған ортасына және өндіріс пен еңбек қызметіне байланысты және (немесе) өндірілетін адам қызметіне қатысты факторлардың ерекше жағдайлары болып табылады.
Адам ағзасына әсері бойынша Адам ағзасына әсер етудің қолайсыз өндірістік факторлары:
1. Зиянды өндірістік факторлар - ауруды тудыратын факторлар, соның ішінде ауруларды ауырлатады.
2. Қауіпті өндірістік факторлар - жарақатқа әкелетін факторлар, соның ішінде өлім.
Еңбекті қорғау және денсаулық сақтау шаралары:
- ұйымдық (еңбек қорғау іс-шараларын ұйымдастыру және үйлестіру үшін);
- техникалық (техникалық қауіпсіздік үшін);
- тиісті санитарлық-тұрмыстық жағдайларды және терапевтік және алдын алу жұмыстарын жүргізу;
- әлеуметтікэкономикалық (еркін тамақтануды ұйымдастыру, жарақатсыз жұмыс жасау және қауіпсіздікті бұзу);