ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 22.11.2023
Просмотров: 96
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
назар аудару қажет:
А) қарындаштар жай қалам немесе қаламсап болмауы тиіс. Өшіргішті барынша қолданбағаны дұрыс.
Б) баланың көңіл-күйіне көңіл бөлу;отбасындағы болған кикілжіңнен кейін бұл жұмысты жасамау, себебі, бала дәл сол уақыттағы көңіл-күйін салады; сурет салу барысында балаға кедергі болмау, дегенмен, баланың сурет салудағы көңіл-күйін бақылу қажет; сурет салу барысында баланы түземеу, мысалы «Сен әкеңді салуды ұмыттың», «құлақ, көз салмадың» деген сияқты сұрақтар қойылмау қажет; тесттің нәтижесін балаға айтпау, бұл бізге анықтама үшін қажет. Яғни, алдағы жұмыстыжоспарлау және нақтылау үшін; нақты жауап алу мақсатында суретті 3-4 рет, арасы бірнеше күн өткізіп салдырусалдыру қажет. Сонымен қатар, суретте үнемі салатын жайттарды назарға алу маңызды.
№3 ТАПСЫРМА: Осы әдістемені әріптесіңізбен бірге орындап, интерпретация жасап көріңіз.
Нұсқау:А4 форматындағы қағаз бетіне түрлі-түсті қарындаштармен «Менің отбасым» немесе «Мен және менің отбасым» тақырыбында өзіңіздің отбасыңыз туралы бейнелеңіз.
№ 4 ТАПСЫРМА: Көрсетілген суретке интерпретация жасап, қысқаша түрде жазып қойыңыз:
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
№4 Нұсқаулық
Мақсаты: зерттелушінің қоршаған ортаға, өзінің және келесі жыныс өкіліне, достары, ұстаздары, жалпы барлық адамдарға, өз-өзіне, өз болашағына, материалды дүниеге, заңға, тәрбиеге т.б. қатынас ерекшеліктерін анықтау.
№5ТАПСЫРМА: Өзіңіз жазып көріңіз, әріптесіңіз талдау жасасын
Қорытынды нәтижеңіз: _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
№5 Нұсқаулық
Нұсқау:12 минут ішінде сізге қатысты бір ғана «Мен кіммін?» деген сұраққа мейілінше көп жауап беру керек. Әр жаңа жауап жаңа жолдан басталады. Сізге қалай ыңғайлы болса, солай жауап беріңіз, ойыңызға келген жауаптың барлығын жазыңыз. Бұл тапсырмада дұрыс немесе дұрыс емес деген жауап жоқ.
Зерттеу кезіндегі тапсырманы орындау барысында туындаған эмоциялық реакцияларға көңіл аударыңыз, сұраққа жауап беру қаншалықты қиын немесе оңай болғанына мән беріңіз.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Бұл әдістемені кімдерге қолданар едіңіз?___________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
(Л.Б. Шнейдердің жасөспірімдерге арналған медификациясы)
Мақсаты: жасөспірімдерде суицидтің қауіп-қатер факторларының айқындылық дәрежесін анықтау.
Жүргізу тәсілі: Оқушымен жеке кеңес барысында суицид қауіпін анықтау мақсатында педагог-психолог оқушыға төменде көрсетілген сұрақтарды қойып, жауабына қарай ұпайларын байқатпай сызып алып отырады.
№6Нұсқаулық
Қорытынды ұпай:
Жасөспірімдерде тәуекел факторларының айқындылық дәрежесін анықтау үшін алгебралық сома есептеледі және алынған нәтиже төменде келтірілген шкалаға сәйкестендіріледі :
9 баллдан аз – өз-өзіне қол жұмсау қаупі шамалы;
9-15,5 балл – өзіне-өзі қол жұмсау қаупі бар;
15,5 баллдан жоғары – өз-өзіне қол жұмсау қаупі жоғары.
(А.Н. Волкова)
Мақсаты: балалар мен жасөспірімдер арасында суицид қауіпін анықтау
Өткізу шарты:баланың жағдайын баллмен (1-5) бағалаңыз.
№7 Нұсқаулық
Қорытынды ұпай: 25-тен астам балл жинаған балалар тәуекел тобында ескерілуі қажет.
Интервью әдісі – әлеуметтік психологиялық зерттеу әдістерінің бірі.
Диагностикалық сұхбат құрудың тәртібі
5 кезең бойынша іске асырылады
№8 Нұсқаулық
А) қарындаштар жай қалам немесе қаламсап болмауы тиіс. Өшіргішті барынша қолданбағаны дұрыс.
Б) баланың көңіл-күйіне көңіл бөлу;отбасындағы болған кикілжіңнен кейін бұл жұмысты жасамау, себебі, бала дәл сол уақыттағы көңіл-күйін салады; сурет салу барысында балаға кедергі болмау, дегенмен, баланың сурет салудағы көңіл-күйін бақылу қажет; сурет салу барысында баланы түземеу, мысалы «Сен әкеңді салуды ұмыттың», «құлақ, көз салмадың» деген сияқты сұрақтар қойылмау қажет; тесттің нәтижесін балаға айтпау, бұл бізге анықтама үшін қажет. Яғни, алдағы жұмыстыжоспарлау және нақтылау үшін; нақты жауап алу мақсатында суретті 3-4 рет, арасы бірнеше күн өткізіп салдырусалдыру қажет. Сонымен қатар, суретте үнемі салатын жайттарды назарға алу маңызды.
№3 ТАПСЫРМА: Осы әдістемені әріптесіңізбен бірге орындап, интерпретация жасап көріңіз.
Нұсқау:А4 форматындағы қағаз бетіне түрлі-түсті қарындаштармен «Менің отбасым» немесе «Мен және менің отбасым» тақырыбында өзіңіздің отбасыңыз туралы бейнелеңіз.
№ 4 ТАПСЫРМА: Көрсетілген суретке интерпретация жасап, қысқаша түрде жазып қойыңыз:
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
-
«АЯҚТАЛМАҒАН СӨЙЛЕМДЕР» ӘДІСТЕМЕСІ
№4 Нұсқаулық
Мақсаты: зерттелушінің қоршаған ортаға, өзінің және келесі жыныс өкіліне, достары, ұстаздары, жалпы барлық адамдарға, өз-өзіне, өз болашағына, материалды дүниеге, заңға, тәрбиеге т.б. қатынас ерекшеліктерін анықтау.
-
Менің мамандығым ______________________________ -
Болашағым _____________________________________ -
Білгім келетіні __________________________________ -
Біздің отбасы ____________________________________ -
Егер де _________________________________________ -
Қорқамын, ______________________________________ -
Менің түсімде ___________________________________ -
Басқа адамдар ___________________________________ -
Менің сырт келбетім______________________________ -
Ең жақсы көретінім _______________________________ -
Менің уайымдайтыным ____________________________
№5ТАПСЫРМА: Өзіңіз жазып көріңіз, әріптесіңіз талдау жасасын
-
________________________________ ______________________________________ -
________________________________ ______________________________________ -
________________________________ ______________________________________ -
________________________________ ______________________________________ -
________________________________ ______________________________________ -
________________________________ ______________________________________ -
________________________________ ______________________________________ -
________________________________ ______________________________________ -
________________________________ ______________________________________ -
________________________________ ______________________________________ -
________________________________ ______________________________________ -
________________________________ ______________________________________
Қорытынды нәтижеңіз: _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
-
«МЕН КІММІН?» ӘДІСТЕМЕСІ
№5 Нұсқаулық
Нұсқау:12 минут ішінде сізге қатысты бір ғана «Мен кіммін?» деген сұраққа мейілінше көп жауап беру керек. Әр жаңа жауап жаңа жолдан басталады. Сізге қалай ыңғайлы болса, солай жауап беріңіз, ойыңызға келген жауаптың барлығын жазыңыз. Бұл тапсырмада дұрыс немесе дұрыс емес деген жауап жоқ.
Зерттеу кезіндегі тапсырманы орындау барысында туындаған эмоциялық реакцияларға көңіл аударыңыз, сұраққа жауап беру қаншалықты қиын немесе оңай болғанына мән беріңіз.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Бұл әдістемені кімдерге қолданар едіңіз?___________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
-
«СУИЦИД ҚАУІПІНІҢ КАРТАСЫ»
(Л.Б. Шнейдердің жасөспірімдерге арналған медификациясы)
Мақсаты: жасөспірімдерде суицидтің қауіп-қатер факторларының айқындылық дәрежесін анықтау.
Жүргізу тәсілі: Оқушымен жеке кеңес барысында суицид қауіпін анықтау мақсатында педагог-психолог оқушыға төменде көрсетілген сұрақтарды қойып, жауабына қарай ұпайларын байқатпай сызып алып отырады.
№6Нұсқаулық
| Тәуекел факторлары | Анықталмады | Аз байқалады | Қатты байқалады |
| І. Өмірбаяндық деректер | |||
| 1. Бұрын өз-өзіне қол жұмсау орын алған | -0,5 | +2 | +3 |
| 2. Туысқандардағы суицидтік әрекеттер | -0,5 | +1 | +2 |
| 3. Ата-анасының бірінің ажырасуы немесе қайтыс болуы | -0,5 | +1 | +2 |
| 4. Отбасындағы жылулықтың жетіспеушілігі | -0,5 | +1 | +2 |
| 5. Толық немесе біршама қадағалаусыздық | -0,5 | +0,5 | +1 |
| ІІ. Өзекті кикілжіндік жағдай | |||
| А – Кикілжін түрі | | | |
| 1. Ересек адаммен қақтығыс (педагог, ата-ана) | -0,5 | +0,5 | +1 |
| 2. Құрдастарымен кикілжің, топтан арылу | -0,5 | +0,5 | +1 |
| 3.Жақын адамдарымен, достарымен ұзақ мерзімді қақтығыс | -0,5 | +0,5 | +1 |
| 4. Ішкі кикілжің, жоғары деңгейдегі ішкі шиеленіс (кернеу) | -0,5 | +0,5 | +1 |
| Б – Кикілжің жағдайындағы мінез-құлық: | |||
| 5. Өз-өзіне қол жұмсау қаупі бар сөздер айту. | -0,5 | +2 | +3 |
| В – Кикілжіңдік жағдайдың сипаты: | |||
| 6. Мұндай қақтығыстар бұрын орын алған | -0,5 | +0,5 | +1 |
| 7. Кікілжіңөмірінің басқа саладағы жаңымсыздықтармен қиындатылған (оқу, денсаулық, сәтсіз махаббат) | -0,5 | +0,5 | +1 |
| 8. Кикілжіңді жағдайдың белгісіз салдары, оның нәтижелерін күту. | -0,5 | +0,5 | +1 |
| Г– Кикілжінді жағдайдың эмоционалды бояуы: | |||
| 9. Реніш сезімі, өзін-өзі аяу. | -0,5 | +1 | +2 |
| 10. Шаршау сезімі, әлсіздік, апатия | -0,5 | +1 | +2 |
| | | |
| ІІІ. Тұлғаның сипаттамасы | |||
| А – Тұлғаның ерік-жігер саласы: | |||
| 1. Дербес, шешім қабылдауда тәуелсіз | -1 | +0,5 | +1 |
| 2. Шешім қабылдай алу | -0,5 | +0,5 | +1 |
| 3. Табандылық | -0,5 | +0,5 | +1 |
| 4. Мақсатына жетуге қатты ынталанған | -1 | +0,5 | +1 |
| Б – Тұлғаның эмоционалды саласы: | |||
| 5. Сезімтал, тез ренжігіш | -0,5 | +0,5 | +1 |
| 6. Сенгіш | -0,5 | +0,5 | +1 |
| 7. Эмоционалды тұтқырлық (өз уайымдарна «қадалып» қалу, көңілін басқа нарсеге аударуы қиын, алаңдаушы) | -0,5 | +1 | +2 |
| 8. Эмоционалды тұрақсыздық | +0,5 | +1 | +2 |
| 9. Импульсивтілік | -0,5 | +0,5 | +2 |
| 10. Эмоционалды тәуелділік, эмоционалды түрде жақын қарым-қатынастың қажеттілігі | -0,5 | +0,5 | +2 |
| 11. Қорғану механизмдерін жасау қабілеті төмендігі | -0,5 | +0,5 | +1,5 |
| 12. Ымыраға келмеу (келісуі қиын) | -0,5 | +0,5 | +1,5 |
Қорытынды ұпай:
Жасөспірімдерде тәуекел факторларының айқындылық дәрежесін анықтау үшін алгебралық сома есептеледі және алынған нәтиже төменде келтірілген шкалаға сәйкестендіріледі :
9 баллдан аз – өз-өзіне қол жұмсау қаупі шамалы;
9-15,5 балл – өзіне-өзі қол жұмсау қаупі бар;
15,5 баллдан жоғары – өз-өзіне қол жұмсау қаупі жоғары.
-
БАЛАЛАР МЕН ЖАСӨСПІРІМДЕР АРАСЫНДАҒЫ БОЛЖАМДЫҚ ТӘУЕКЕЛ КЕСТЕСІ
(А.Н. Волкова)
Мақсаты: балалар мен жасөспірімдер арасында суицид қауіпін анықтау
Өткізу шарты:баланың жағдайын баллмен (1-5) бағалаңыз.
№7 Нұсқаулық
| № | Мәселе | Балл |
| 1. | Ата-анасын жоғалту | |
| 2. | Ата-анасының біреуінің жоғалтуы немесе отбасындағы ажырасу | |
| 3. | Отбасында ауыр психологиялық ахуал | |
| 4. | Балалар ұжымындағы оқшаулау | |
| 5. | Тәрбиелеудің әділетсіз әдістері,басымдылық | |
| 6. | Ауыр соматикалық аурулар, мүгедектік | |
| 7. | Сүйетін ересек адамнан тірек болмауы | |
| 8. | Оқудағы сәтсіздіктер, мектептегі оқу үлгерімінің төмендігі | |
| 9. | Тұлғаның акцентуациясы | |
| 10. | Алкоголь мен есірткіні пайдалану | |
| 11. | Бақылаудың бұзылуы, импульсивтілігі | |
| 12. | Өзін-өзі бағалауы төмен | |
| 13. | Ауыр өтетін пубертат (қыздар мен ер балдардың жыныс ағзаларының репродуктивті жүйе қызметінің құрылу/даму) кезеңі | |
| 14. | Пассивтілік, тартыну (жасқаншақтық, сескенушілік), дәрменсіздік | |
| Барлығы: | | |
Қорытынды ұпай: 25-тен астам балл жинаған балалар тәуекел тобында ескерілуі қажет.
-
ПСИХОДИАГНОСТИКА: БАҚЫЛАУ, ӘҢГІМЕЛЕСУ, ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ИНТЕРВЬЮ
Интервью әдісі – әлеуметтік психологиялық зерттеу әдістерінің бірі.
Диагностикалық сұхбат құрудың тәртібі
5 кезең бойынша іске асырылады
№8 Нұсқаулық
| Кіріспе Клиентті бірлесіп жұмыс істеуге бағыттауС(1)  | Зерттелуші Психологтың көмегінсіз ішкі ойын толық еркін шектеусіз айтуы(2) | Психолог сұрақ қояды Жалпы түрдегі сұрақтар болуы мүмкін(3) |