Файл: Эконометрикалы модельдеуді.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 23.11.2023

Просмотров: 12

Скачиваний: 2

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Тақырыбы:1.1 Эконометрика пәні және міндеттері. Эконометрикалық модельдеудің негізгі түсініктері.

Сағатсаны:2

Тақырыптыңнегізгісұрақтары:Орташа мән, вариация, орташа квадраттық ауытқу шамаларын есептеу. Шамалар арасындағы байланысты анықтау, ковариацияны есептеу. Таңдама нүктелерін түзуде және жазықтықта геометрикалық бейнелеу.

Тапсырмалар

      1. Тапсырма. Жалпы шығыстардағы азық-түлік тауарларына шығыстардың пайыздық (%) арақатынасы туралы статистикалық деректер бар: 68,8 61,2 59,9 55 48,8. Азық-түлік шығындарының орташа мөлшерін анықтаңыз.

      2. Тапсырма. Егер келесі мәліметтер болса, кейбір өнімдерді шығарудың орташа мәнін табыңыз (мың бірлік): 100 200 300 150 120 253 655 740.

      3. Тапсырма. Егер келесі бағалар алынса, Эконометрика емтиханы бойынша топ студенттерінің орташа балын есептеңіз: 5 4 4 4 3 5 2 3 4 3 5 4 2 4 3 4.

      4. Тапсырма. Ірі қара мал басы (мың бас) мен сүт өндірісі (мың тонна) арасындағы ковариацияны есептеңіз. Әр айнымалы үшін вариацияны есептеңіз.

        Мал басы

        58,2

        57

        48

        43,3

        42

        39

        35

        Сүт өндіру

        1,49

        1,38

        1,29

        1,1

        0,96

        0,84

        0,8

      5. Тапсырма. Ковариацияны, өнім шығару (мың бірлік) мен электр энергиясының шығындары (мың теңге) арасындағы корреляция коэффициентін есептеңіз.

        Өнім шығару

        5

        6

        8

        10

        14

        20

        24

        Электр энергиясына арналған

        4

        4

        6

        7

        8

        12

        16

        шығыстар






















      6. Тапсырма. Таңдамалы ковариация ережесін дәлелдеңіз: Егер y = u + v болса, онда Cov ( x, y) = Cov(x, u)+ Cov(x, v).


Тапсырмаларды орындау үшін қажетті әдістемелік нұсқаулар

  1. Мысал. Х өнімінінің өндірісі туралы келесі мәліметтер берілген.

Бригада жұмысшыларының ауысым бойы Х өнімін өндіру туралы келесі мәліметтер берілсін:

Жұмысшы нөмірі

1

2

3

4

5

Ауысым бойы Х өнімі өндірілді (дана)

21

18

20

22

19

Бір ауысымда бір жұмысшының орташа өнімділігін анықтау қажет.

Шешуі: Бір ауысымда бір жұмысшының орташа өнімі n=5 үшін орташа арифметикалық ретінде анықталады:

x x 21 18 20 22 19 20 (дана).

n 5

2-Мысал. Соңғы 7 жылдық деректер бойынша жан басына шаққандағы ет тұтыну мен балықты тұтыну арасындағы іріктемелі ковариацияны анықтау (жан басына шаққанда кг.).


Жыл (реттелген)

1

2

3

4

5

6

7

Ет (х)

69

60

69

57

55

51

50

Балық (у)

16

12

12

10

9

9

8



Шешуі: Бақылау саны n=7. хжәне уүшін таңдама орташаларының мәндерін анықтаймыз.

x x

n

у у

69 60 69 57 55 51 50 58,71;

7

16 12 12 10 9 9 8 10,86.

n 7



Таңдама ковариациясын есептеу үшін келесі формуланы қолданамыз:


i
Cov( x, y)  1 ( xx) ( yy)  1  (10,29  5,14 



ni i 7
1,29 1,14 10,29 1,14 (1,71) (0,86)

(3,71) (1,86) (7,71) (1,86) (8,74) (2,86))
1 (52,90 1,47 11,76 1,47 6,9 14,33

7
24,9) 16,24

3-Мысал. Соңғы 10 жылда мал басының бірқатар деректері берілді (млн. бас): 57 54,7 52,2 48,9 43,3 39,7 48,5 35,1 68 57,9. Мәліметтер қатары үшін вариацияны анықтаңыз.

Шешуі: Бақылау саны n=10. Таңдама орташасын есептейміз:

.
Енді таңдама вариациясын келесі формуламен есептейміз:





.