Файл: Философия пнінен 2 Аралы баылау Жалпы медицина, 2курс 20222023 оу жылы.doc
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 30.11.2023
Просмотров: 56
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Тектілік
Мораль
Еркіндік
Имандылық
Жауапкершілік
79. Аристотель бойынша өнер дегеніміз табиғатқа, болмысқа еліктеу болса, Платон бойынша өнер: Еліктеуге еліктеу, көлеңкенің көлеңкесін салу
80. Эмиль Дюркгейм қоғамның тұтастығының негізі деп санады:
Жеке адамның ой-санасы
Моральдық сана
Ұжымдық сана
Бейсана
Жасанды интеллект
81. Қоғамды толыққанды әлеуметтік ағза ретінде сипаттайтын оның өзіне ғана тән ажырамас қасиеті (атрибуты): өзіндік ұйымдасу
82. Зигмунд Фрейд концепциясындағы мәдениет ұғымы:
Қоғамның айрықша сипаттамасы, адам қолы жеткен тарихи даму деңгейі
Адамға тән негізгі психикалық жағдайлардың әлеуметтік мәнінің сипаты
Жеке адамның рухани әлемі
Санадан тыс психикалық процестердің әлеуметтік жаныштау механизмі
Материалдық және рухани құндылықтар
83. Қоғамдық қатынастардағы адамның орны:
қоғамдық қатынастардың субъектісі
индивидуалдылық
қоғамдық қатынастардың объектісі
қоғамдық қатынастардың субъектісі әрі объектісі
қоғамдық қатынастардан жоғары тұрған метафизикалық мән
84. Бұқаралық мәдениетке тән емес:
көпшіліктің талғамына сай болу?
идеялық негізінің болмауы
жоғары деңгей
қолжетімділік
жоғары және халықтық мәдениетке ұқсау
85. «Лодка на аллеях парка» еңбегіндегі «әлеуметтік институттарды» білдіретін метафора: асфальтталған аллеялар
86. Заманауи мәдениетте бір-біріне қарама-қарсы мындай типтерді бөліп көрсетуге болады:
күнделікті, тұрмыстық
кәсіптік, шаруашылық
бұқаралық, элиталық
этникалық, ұлттық
индивидуалдық, көпшілік
87. Мәдениеттің басты элементі: тіл
88. Адам іс-әрекетінің алуан түрлерін тудырушы мәдениеттер:
әлемдік, жергілікті
этникалық, ұлттық
рухани, материалдық
бұқаралық, элиталық
индивидуалды, ұжымдық
89. Cубъектісіне қарай мәдениет:
Материалды, рухани, саяси мәдениет
Элиталық, бұқаралық, контрмәдениет
Жеке, топтық, жалпы адамзаттық мәдениет
Ұлттық, аймақтық, субмәдениет
Саяси, экономикалық, экологиялық мәдениет
90. О. Шпенглер бойынша мәдениеттің «фаусттық типі» дегеніміз: Батыстық Дұрыс: Европалық мәдениет
91. Футурология ненi зерттейдi? Әлеуметтік процесстерді,олардың болашағын зерттейді
92. Мәдениеттің аралық түріне жататын мәдениет формалары:
Материалды, рухани, саяси?
Діни, рухани, эстетикалық
Экономикалық, саяси, эстетикалық
Экологиялық, эстетикалық, діни
Бұқаралық, элиталық, контр мәдениет
93. «Өркениет дегеніміз мәдениеттің ақыры» - деп есептеген: О. Шпенглер
94. XX ғасырдың 80-ші жылдарында пайда болған, ашық және өз-өзіне толығынан тең емес жүйелердің өзіндік ұйымдасуы мен өзгеру, даму заңдылықтарын зерттейтін ілім: Синергетика
95. К. Ясперс тарихи процессті теңестірді: рухани өмірмен
96. К. Ясперс көрсеткен тарихтың даму кезеңдеріне жатпайтынды белгілеңіз: тарихтың қозғаушы күштері
97. К.Ясперс іліміндегі «Белдеулік (осьтік) уақыт»: Шығыс пен Батыстың тарихи кездесуінің лездік сәті, адамзат тарихының бірлігін түсінуі, адамзаттың рухани оянуы
98. Эрнст Кассирер бойынша адам символдар әлемінде өмір сүреді. Символ деп нені айтады?
99. Ж.-П. Сартр пайымдауындағы экзистенция: таңдау еркіндігі
100. Аксиология бұл: құндылықтардың табиғаты жайлы және дүниедегі құндылықтар жүйесі туралы философиялық ілім
101. Христиандық философияның негізгі мәселелерінің бірі: Сенім мен білімнің арақатынасы (+болмысты тану)
102. Дінді қоғамның пайда болуына әсер еткен маңызды фактор деп біліп, оны таза әлеуметтік құбылыс қатарына жатқызған ғалым:
Г.Зиммель
Э.Дюркгейм
М.Вебер
А.Р.Рэдклифф-Браун
Б.Малиновский
103. Макс Вебердің ойынша бұл діндер әлемді игеру діндеріне жатады:
буддизм, индуизм
даосизм, конфуциандық
иудаизм, христиандық
тәңіршілдік, шаманизм
брахманизм, жайнизм
104. Табу сөзінің мағынасы: тыйым салу
105. «Құтты білік» шығармасының басты идеясы негізделген төрт принципке кірмейтін ұғым: мейірім, шапағат
106. Әрбір оқиғаны және адамның әрбір әрекетін о баста бекітілген деп білетін, қалау еркі мен кездейсоқтықты жоққа шығаратын дүниетанымдық тұжырымдама қалай аталады (қашып құтылмайтын): Фатализм
107. Ибраһимдік немесе Авраамдық діндерге жатады: иудаизм, христиан, ислам
108. «Діни жоралғыларды орындау адамдарды белгілі бір сенім, діни-әлеуметтік қатынастар маңына топтастырады». Яғни, дін – қоғамның біртұтастығын қамтамасыз ететін интеграциялық қызмет атқарады деп есептеген ойшыл: Э. Дюркгейм
109. Әдетте дін атаулы әлемді екі түрлі түсінік тұрғысынан бөліп қарайды:
Символдар және заттар әлемі
Адамдар мен жындар әлемі
Заттар мен құбылыстар әлемі
Сакральді және профанды әлем
Дінге сенетіндер мен сенбейтіндер әлемі
110. Неміс философы Фридрих Шлейермахердің пікірінше дін ең бірінші ..... байланысты:
Сезіммен
Қағидалармен
Ұғымдармен
Сеніммен
Догмалармен
111. Құдайдың дүниені ештеңеден жаратуы концепциясы: креационизм
112. Болмысты бейнелеуде қоғамға көңілі толмау, оған өз идеалын қарсы қою, өмірге сын көзімен қарау, рухани азғындауға қарсылық, заман шындығын мойындамау, арман, қиялға берілу, өткенді дәріптеу сынды ерекшеліктермен белгілі XIX ғасыр өнерінде қанат жайған бағыт қалай аталады?
113. Қай ғалым, сөз өнері адам санасының үш негізіне: ақылға, қиялға, көңілге табан тірейді. "Ақыл ісі – аңдау, қиял ісі – меңзеу, көңіл ісі – түю, талғау. Тілдің міндеті – ақылдың аңдауын аңдағанша, қиялдың меңзеуін меңзегенше, көңілдің түйгенін түйгенше айтуға жарау" деп пайымдаған болатын?
114. Гегель өзінің "Философия ғылымдарының энциклопедиясы" еңбегінде: "- Ауру, - деп жазады, - денсаулықтағы шешімін табуы тиіс қайшылық". Аталған пайымдауды ойшылдың қандай іліміне жатқызуға болады?
115. Рим дәрігері Клавдий Галеннің ойынша, дәргердің ауру атаулының тектері мен түрлерін және олардың қалай жіктелетіндігін, сонымен қатар олардың өзара байланысын (қай ауру екінші бір дерттің себебі немесе салдары болуы мүмкін екенін) дұрыс анықтауы үшін философияның қандай бөлімі туралы білімі болуы керек?
116. Қай философ, әлеуметтік философияның пәнін: «Әлеуметтік философия – қоғамдық болмыстың жалпы мәңгі негіздерін зерттеумен айналысатын философиялық таным», - деп анықтаған болатын?
117. Қай ойшылдың қоғам концепциясына сәйкес, "Қайырымды қала - кемелденген, сырқатсыз денеге ұқсайды, ал оның барлық мүшелері тірі жанның өмірін аман сақтау үшін, оны барынша қызғылықты ету үшін бір-біріне көмектесіп отырады"?
118. Қайсы этикалық категория адамның өзі-өзін сыйлауда көрініс табатын, өзінің «Менін» аса жоғары, асқақ, әр дәрежеде қадір тұтып қастерлейтін сезімі болып табылады?
119. Шарап бейнесінде болмыстың шын құндылығы көрсетіледі. Шарап өмірге қуаныштың, көңілденудің, жастық шақтың, ақсақалдар даналығының рәмізі. Шарап құмырада сақталады. Адам денесі де қыштан жасалған құмыра. Ерте ме, кеш пе, дене топыраққа айналады, одан жаңа құмыра жасалады. Осылай даналық ұрпақтан ұрпаққа өтіп жатады деп, кез келген жағдайда адам болып қалуға шақырған ойшыл:
120. Макс Шелердің қай шәкірті философиялық антропологияның биологиялық бағытын дамытты?
121. Дербес өмір сүретін жеке организм, атап айтқанда, адам, жеке тұлға, адамзат баласының жалғыз өкіліне жататынын білдіретін термин қандай ұғыммен белгіленеді?
122. Жеке адамды саналы өзіндік іс-әрекеттің субъектісі және қоғам мүшесі ретінде оның адамгершілік, әлеуметтік, психологиялық қырларын жан-жақты сипаттайтын ұғым қалай аталады?
123. Гректің қай ойшылы, жан мен тәннің антропологиялық дуализмі туралы пайымдап, жан - адамды адам ететін субстанция, ол идеялар дүниесіне ұмтылуда деп тұжырымдады?
124. Өлгендердің жандары басқа адамдардың (жаңадан туылған нәрестенің) жануарлардың денелеріне, өсімдіктер мен минералдарға көшетіні туралы діни-мифологиялық көзқарас қалай аталады?
125. Рухтың көкіректілігіне жағдай туғызып, оның салдарынан Құдайдан безіп кетуге, табиғат пен қоғам әлемінде құлдыққа түсуге апаратын Бердяев бойынша еркіндік түрі қалай аталады?
126. Адамның өз өмір жолын, мақсаттарын, құндылықтарын, әдептілік нормаларын, болашақ мамандығы мен өмір жағдайларын өзінше таңдауы:
127. «Тұрақтылықты білген адам кемелденудің шыңына жетеді. Кемел адам құмарлықтан арылады, Даоға жетеді. Даоны түсінген адам қауіптен құтылады» тұжырымының авторы:
128. «Өмір – бұл игілік. Өмір неғұрлым күшті, жарқын болса, соғұрлым жақсы болады. Өмірден қашу керек емес, ол азапқа толып кетсе де. Өмірге қуануға үйрену керек» сөзінің авторы:
129. Қай ойшыл «Табиғат туралы ғылымдарды» және «рух туралы ғылымдарды» ажыратқан. Рух туралы ғылымдардың, олардың қатарындағы философия мен педагогиканың практикалық маңызы – өмірді тәртіпке келтіруге және кемел қалпына жеткізуге жәрдемдесу деп тұжырымдаған?
130. Европада тарих философиясын жасаудағы бірінші қадам болып табылатын Августиннің еңбегі қалай аталады?
131. Гректің қай ойшылы алғаш рет тарихи дамудың ортақ жолы туралы идеяны алға тартқан болатын?
132. «Мәдениет – бұл білімдердің, сенім-нанымдардың, өнердің, құндылықтардың заңдардың, әдет-ғұрыптардың және адамның қоғам мүшесі ретінде игеріп алған қабілеттері мен әдеттерінің жиынтығы» деп пайымдаған ойшыл:
133. «Тапробану аралындағы (шамамен Цейлон, казіргі Шри Ланка) бақытты қоғам туралы Генуя теңізшісі әңгімелейді. Мұнда жеке меншік жоқ, адамдар төрт сағат қана жұмыс жасайды, бай-кедейге бөлінбейді», деп жазылған Т.Кампанелланың еңбегі қалай аталады?
134. Дж. Фрэзердің эволюционизмінде адамдар қоршаған ортаны сиқырлы жолмен өзгерте алатын өз қабілеттеріне сенген кезең қалай аталады?
135. С. Кьеркегордың діни философиясы бойынша, Құдайға апаратын жолда адам тіршіліктің қандай кезеңдерінен өтеді?
136. Александр Баумгартен философия саласына «эстетика» терминін еңгізді. Грекше «aisthetikos» сөзі қандай мағынаны білдіреді?
137. Әлемдік философияның қай өкілі, «Сезімдік махаббат - сұлулыққа қатысты махабаттың төменгі сатысы» деп санаған?
138. Аталған ойшылдардың ішінен қай ғұлама, «Құдай адамды да жаратты. Бірақ ол күнделікті ісіне араласпайды. Адамды ақылды немесе ақымақ, мейірімді немесе қатал, бай немесе кедей еткен жоқ. Бәрі адамның өзіне, оның ақылына және қоршаған ортасына байланысты», - деп пайымдаған?
139. Қай ойшыл «Тарихтың соңы және соңғы адам» еңбегінің авторы?
140. Берілген нұсқалар арасынан қай ойшыл «Тарих философиясы» терминін енгізді? Вольтер
141. Қай ғалым: «Алғашқы қауымдық кездегі адам ұйқыда көрген түстері мен елестері жөнінде, есінен танып қалғаны мен өлімі туралы ойланып, денеден бөлініп шығып және одан тыс өмір сүре алатын жан туралы түсініктерді қалыптастырды» - деп, діннің алғашқы формасы жөнінде анимистік концепцияны ұсынды?
142. Француз философы К. Леви-Стросстың структурализмі бойынша, адам санасында ойлаудың өзгермейтін априорлық (тәжірибеге дейінгі) құрылымы бар. Ойшылдың пікірінше, қандай бинарлық оппозициялар негізінде ойлау құрылымы дүние тәртібін бейнелеп, тіл құрылымында көрініс береді?
143. Кімнің ойынша, «Адамдар табиғатынан қатыгез, алдауға бейім, мансапқор, мемлекет олардың осы жаман қасиеттерін шектеп, тәртіп орнату үшін қажет»?
144. Батыстың қай данышпан ойшылы, адамға «қоғамдық жануар», «саяси жануар» деген анықтама беріп, мемлекетті «үлкен отбасы» деп атаған?
145. «Адам бойында жануарлармен бірдей күңгірт сезімдік ұмтылыс және құдайға жақындататын рух бірігеді», - деген пайымдау, қай ғалымның тұжырымдамасы болып табылады?
146. Берілген нұсқалардың ішінен қай ойшыл, «Жеке адамның мәні оның сақалында, қанында, не дерексіз бір физикалық жаратылысында емес, әлеуметтік сапасында» деп пайымдаған?
147. Қай ғұламаның пікірінше, сұлулық заңдарын математика тұрғысынан есептеп шығару мүмкін емес, олар бір адамның қиялына емес, табиғаттан берілген шын нәрсеге негізделеді. «Өйткені, шындығында, өнер табиғатта жасырынады; кім оны одан іздеп тауып алса, сол оған ие болады»?
148. Ерік бостандығының антиномиясына байланысты “адамның ерік бостандығының метафизикалық тереңдігі бар және ол бізді жоғары қарай да -игілік пен ізгілікке және төмен қарай да – зұлымдыққа бағыттай алады” деп жазған классикалық философиясының өкілі?