ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 30.11.2023
Просмотров: 54
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
• мемлекетаралық қарыздар беру.
-
Коммерциялық банктің банктік менеджмент негіздерін қарастырыңыз
Банктік менеджмент – клиенттердің қаржылық дамуына неғұрлым қолайлы жағдай жасау мақсатында алуан түрлі банк қызметтерін көрсету мен операциялар жасау және жаңа нарықтар қалыптастыру үшін банктің, жекелеген орындаушылардың мүдделеріне әсер ету процесі болып табылады.Банктік менеджмент – жаңа нарықтар құру үшін банктің, жекелеген орындаушылардың қызығушылығына әсер ету және клиенттердің қаржылық дамуына неғұрлым қолайлы жағдайлар жасау мақсатында алуан түрлі банк қызметтерін көрсету мен операциялар жасау процесі.
Банктік менеджменттің қызметі: жоспарлау, ұйымдастыру, үйлестіру, ынталандыру, бақылау.
Банктік менеджмент банктік қызмет көрсетудің жаңа нарықтарын құру, өзгерістерді басқаруға, адам және ұйымдастыру әлеуетін арттыруға, қаржылық материалдық ресурстарды сауатты пайдалануға, коммерциялық есептер мен баланстар негізінде банк қызметін коммерцияландыруға бағдарланған.
Банктік менеджменттің ерекшелігі алға қойған мақсаттарға қатысты банктік менеджменттің бірқатар сандық, сапалық және әлеуметтік көрсеткіштерді орындауға бағдарланатындығынан тұрады
-
Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банктердің валюталық операцияларын тізімдеңіз
Ағымдық операцияларға жататындар:
тауарлар жұмыстар және қызметтер үшiн төлемнiң не аванс төлемiнiң мерзiмiн 180 күннен аспайтын мерзiмге ұзартуды көздейтiн экспорт импорт ммлелерi бойынша есеп айырысуларды жүзеге асыруға арналған аударымдар;
180 күнен аспайтын несиелер беру жәе алу;
салымдар (депозиттер), инвестициялар, заем және өзге де операциялар бойынша девидендтердi, сыйақыларды және өзге де табыстарды алу және аудару;
осы заңмен капитал қозғалысына байланысты операцияларға жатпайтын барлық өзге де валюталық операциялар.
2. Капитал қозғалысына байланысты операцияларға жататындар:
инвестицияларды жүзеге асыру;
интеллектуалдық меншiк объектiлерiне ерекше құқықты толық берудi көздейтiн мәмiлелер бойныша есеп айырысуларды жүргiзуге арналған аударымдар;
мүлiктiк құқыққа және өзге де жыложымайтын мүлiк құқығына төлеуге аударымдар;
тауарлар, жұмыстар және қызметтер үшiн төлемiнiң не аванс төлемiнiң мерзiмiн 180 күннен асатын мерзiмге ұзартуды көздейтiн экспорт- импорт мәмiлелерi бойынша есеп айырысуларды жүзеге асыруға арналған аударымдар;
180 күннен асатын несиелер беру жәе алу;
өздерi тiркелген мемлекеттрдiң заңдары бойынша банк операцияларын жүзеге асыруға құқығы бар шетел банктерiне және өзге де қаржылық ұйымдарда салымдарды жүзеге асыру;
зейнетақы активтерiн жинақтауға байланысты мәмiмелер бойынша халықаралық аударымдар,
жинақтау сипатындағы сақтандыру жәе қайта сақтандыру шарттары бойынша халықаралық аударымдар.
-
Банктің меншікті капиталының қалыптасу тәртібі мен оның қорғау қызметін түсіндіріңіз
Банктің меншікті капиталы – банктің қаржылық тұрақтылығын, коммерциялық және шаруашылық қызметін қамтамасыз ету үшін құрылған банктің әр түрлі қорлары мен сол сияқты ағымдағы қызметінің нәтижесіне байланысты және өткен жылдардағы бөлінбеген пайдасы.
- Жарғылық капитал – жай акциялар (мерзімі шексіз бағалы қағаздар), ерекшелігі бар акциялар (дауыс беруге құқығы жоқ бағалы қағаздар);
- Банктік резервтер – яғни, алдағы уақыттағы әр түрлі шығындарды жабуға, дивиденттер төлеуге, қайтарылмаған қарыздардың орнын жабуға арналады;
- Қосымша төленген капитал – жай және ерекшелігі бар акциялардың сату курсы мен номеналдық курсы арасындағы айырмадан құрылады;
- Қосымша төленбеген капитал – активтерді қайта бағалаудан құрылады;
- Бөлінбеген таза кіріс – банк меншігінде қалатын, жылдан жылға жинақталатын кіріс сомасы;
Банктің меншікті капиталы, экономикалық капиталдар категориларының ішіндегі капиталдың бір түрі болып табылады. Меншікті капитал банк үшін маңызы өте зор. Себебі, банк ашу кезінде құрылтайшылар мен акционерлердің қосқан улесінен құрылған меншікті капитал, банк қызметін ұйымдастыруға және банк қызметінің аясын кеңейту үшін бастапқы және ең маңызды көзі болып табылады. Сонымен қатар банктің меншікті капиталы банк үшін әр түрлі қорғаныс пен қызметті дамыту функцияларын да орындайды. Соның ішінде:
· Банкті қаржылық тұрақсыздықтан және шексіз тәуекелділіктерден сақтайды;
· Банкті банкротқа ұшыраудан қорғайды;
· Ағымды шығындарды жабады;
· Банкке клиенттердің сенімділігін арттырады;
· Клиенттердің комерциялық және тұтыну несиелерінің сұранысын қанағаттандырады және т.с.с.
-
Коммерциялық банктің акционерлік капиталының қалыптасу тәртібін айтыңыз
Коммерциялық банктің меншікті капиталының құрылымы:
Жарғылық капитал;
Резервтік капитал;
Қосымша капиталдар;
Банк операциялары бойынша тәуекелдерді төмендету мақсатында құрылған қорлар (резервтер);
Бөлінбеген банк пайдасы.
Банктің жарғылық капиталы банктің заңды тұлға ретінде міндетті түрде құрылуын және өмір сүруінің экономикалық негізін құрайды. Жарғылық капиталдың төменгі мөлшері Қазақстан Ұлттық банктің пруденциялық нормативтерімен реттеліп отырады. Банктің жарғылық капиталы, оның құрылтайшыларының қосқан жарналары немесе пайлары соммасынан тұрады
-
Коммерциялық банктің меншікті капиталының құрылымын сипаттаңыз
Коммеррциялық банктің пассивтік операциялары негізінде оның қызметінің жүзеге асырылуы үшін қажетті банк ресурстары жинақталады.
«Банк ресурстары» термині «несиелік ресурсына» қарағанда кең ұғымды білдіреді. Банк ресурстары тек несиелеуге ғана емес, сол сияқты басқа да активтік немесе комиссиондық операцияларды қаржыландыру үшін пайдаланылады
• Банк ресурстары – бұл банктің пассивтік операциялары негізінде қалыптасқан және барлық активтік операциялар бойынша банк өтімділігін қамтамасыз ету және пайда табу мақсатында орналастыруға бағытталатын банктің меншікті және тартылған қаражаттарының жиынтығы.
Нарықтық қатынатсраға көшу барысында банктік ресрурстарының құрылымында біршама өзгерістер болуда. Меншікті қаражаттар қатарына, біріншіден, коммерциялық банктің акционерлік капиталы, резервтік қоры, сол сияқты қосымша қорлары кіреді. Тартылған қаражаттардың жаңа түріне: Ұлттық банктен және басқа да несиелік мекемелерден алатын несиелер, басқа банктердің, корреспонденттік шоттағы, депозиттік шоттардағы қаражаттары, облигацияларды стаудан түскен қаражаттар, лизингтік операцияларды жүзеге асырғаны үшін алынған тауарлы-материалды құндылықтар жатады.
• Банк ресурстарының құрылымына мыналар жатады:
– Банктің меншікті капиталы
– Банктің заемдық және тартылған қаражаттары.
Банк ресурстарының құрамындағы меншікті капитал үлесі тартылған қаражаттарға қарағанда өте төмен болғандықтан барлық қаражаттарға деген қажеттілігінің 10%-ға жуық бөлігі өтелсе, ал қалған бөлігі тартылған қаражаттардың үлесіне тиеді.
-
Банктік ресурстардың қалыптасу ерекшеліктері мен мәнін ашыңыз
Банк ресурстары – несиелік мекеменің қарамағындағы және банк қызметін жүзеге асыру үшін пайдаланылатын ақша қаражаттарының жиынтығы. Пассивті операциялар арқылы қалыптасады.Банк ресурстарының негізгі көзі — банк клиенттерінің салымы.
Бүгінгі тандағы банк ресурстары нарығының құрылуында көптеген ерекшеліктер бар деуге болады. Коммерциялық банктерінің қызметінің тұрақтылығы үшін, ең бастысы, олардың балансы өтімді болуы керек, ал оның қамтамасыз етілуі, банктік ресурстар мен несиелік жұмсалымдар арасындағы көлемі және мерзімі бойынша тепе - теңдіктің сақталуын талап етеді.
Банк ресурстары нарығының пайда болуымен қатар бағалы қағаздар нарығы қалыптасады. Сөйтіп банкте жаңа қызмет түрлері ретінде бағалы қағаздармен, факторинг, лизинг және басқа операциялар мен тікелей жұмыс жасай бастады. Бұл банктің ресурстар құрамында тек қана ақшалай қаражаттар емес, сол сияқты тауарлы материалдық құндылықтар және бағалы қағаздар кіретінін білдіреді.
Демек, коммерциялық банктер ерекше бір кәсіпорын ретінде делдалдық қызметке байланысты, банктік ресурстар нарығында ақшалай ресурстарды сатып ала отырып, оны қажет ететін кәсіпорынға, ұйымға және халыққа сатып отырады.
Банк ресурстары - бұл банктің пассивтік операциялары негізінде қалыптасқан және барлық активтік операциялар бойынша банк өтімділігін қамтамасыз ету және пайда табу мақсатында орналастыруға бағытталатын банктің меншікті және таратылған қаражаттарының жиынтығы.
-
Коммерциялық банктердің активтік операцияларының құрылымын ашып көрсетіңіз
Банк активтерінің құрылымы деп банк балансының активінің сапасы бойынша әртүрлі баптарының баланстық қорытындыға қатынасын айтады.
Әрбір банк активтердің ұтымды құрылымын белгілеу және сақтау кезінде біршама мәселелерге тап болады. Сонымен қатар, активтердің құрылымы көбінесе елде қалыптасқан ұлттық ерекшеліктерімен де анықталады.
Бірінші топқа: қолма-қол ақша және оған теңестірілген қаражаттар жатады, яғни банкте бар ақшалай қаражаттар (корреспонденттік шоттағы, Орталық банктегі міндетті резервтік қордағы қаражаттар), сонымен қатар, аз уақыт ішінде ақшалай қаражаттарға тез айналатын активтерге жұмсалған қаражаттар (мемлекеттік бағалы қағаздар, мемлекет кепілдендірген қысқа мерзімді қарыздар және тағы басқалары) жатады.
Екінші топқа: басқа кәсіпорындардың, ұйымдардың бағалы қағаздарына салынған инвестициялар жатады. Бұл активтердің өтімділік деңгейі бірінші және үшінші топтың активтерінің өтімділік деңгейіне қарағанда төмен қазіргі уақытта өтімділігі жоғары бағалы қағаздарға банктердің бағалы қағаздарын (акциялар, депозиттік сертификаттар және тағы басқаларын) жатқызуға болады.
Үшінші топқа: кәсіпорындарға, ұйымдарға берілген қарыздар жатады. Бұл активтердің өтімділік деңгейі қарыздың берілу мерзімі мен мақсатына, қарыз алушыға байланысты болады. Өтімділігі жоғары құнды қағаздарға басқа банктерге берілген және бірінші классты құнды қағаздар жатады.
Төртінші топқа: банктің негізгі құралдары жатады: ғимараттар, құрылғылар есептеу техникалары, көлік құралдары және тағы басқалары. Бұл активтер өтімділігі төмен активтерге жатқызылады. Дегенмен әрбір кезеңде елдегі экономикалық жағдайды ескеріп отыру қажет.
-
Банктік депозиттердің түрлеріне сипаттама беріңіз және салыстырыңыз
Халықаралық банктік тәжірибеде барлық депозиттер төрт топқа бөлінеді:
1.Мерзімді депозиттер - бұл банктерде белгілі бір мерзімге және пайыз төлеу шартында орналастырылған клиенттердің уақытша бос ақша қаражаттары. Бұл депозит түрі алдын ала хабарлаудан кейін немесе мерзім бойынша алынуы мүмкін. Мерзімді депозиттер чектің көмегімен пайдаланылмайды, бірақ қолма-қол ақша түрінде еркін аударылады немесе ағымдағы шотқа аударылады. Егер мерзімге дейін бұл салымды алатын болса, онда шот иесі айып пұл төлеуге міндетті. Бұл салымның ерекшелігі – талап еткенге дейінгі депозитке қарағанда, оларға міндетті резервтердің төменгі мөлшері белгіленеді.
2.Талап етілмелі депозиттер - (кейде Чектiк депозиттер деп те аталады) түрiнде қаржы тарту кезiнде банк пен салымшы арасында келiсiмшарт жасалады. Чектiк депозит - бұл міндетті түрде өтелуге тиiстi, салымшыға чек жазуға құқық беретiн шот. Чектiк депозиттердің ыңғайлылығы: олардың қауiпсiздiгi және чек жазу арқылы төлем жүргізу қарапайымдылығы. Сонымен катар, олар бiрiншi талап бойынша накты ақша алуға мүмкiндiк бередi.
3.Жинақ салымдары - жинақ депозит келiсiм негiзiнде ашылады. Бұл теңгелік депозиттер ішінде ең жоғары сыйақы мөлшерлемесі бар, қайтарып алынбайтын салым. Қазiргi кезде жинақ депозиттерiнің басты типi жинақ кiтапшаларындағы шоттар, жинақ салымының жағдайы туралы жазбасы бар шоттар, сондай-ақ ақша нарығының депозиттік шоттары болып табылады. Жинақ салымды ақшасын банкке ұзақ уақытқа салуды жоспарлаған және оны мерзімінен бұрын алмайтындығына сенімді салымшылар үшін өте қолайлы.
4.Бағалы қағаздар - құнды қағаздар - мүліктік құқықты куәландыратын, дивиденд және пайыз түрінде белгілі бір ақша сомасын алуға құқық беретін құжат. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (15.1. 2001) сәйкес құнды қағаздардарға “облигация, коносамент, акция және заң актілерінде немесе соларда белгіленген тәртіппен құнды қағаз қатарына жатқызылған басқа да құжаттар” жатады (130-бап). құнды қағазға өтімділік, кірістілік бағамының өзгеріп отыратындығы, сенімділік, дербес айналымдылық сияқты жалпы экономикалық сипаттамалар тән.
-
Коммерциялық банктің депозиттік саясатын бейнелеңіз
Депозиттік саясат - банктік саясаттың құрамдас бөлігі ретінде банктің депозиттік операцияларын дұрыс ұйымдастыруға бағытталған шаралардың жиынтығын білдіреді. Депозиттік саясат салымшылар мен басқа да кредиторлардың тартылған қаражаты бойынша банктің стратегиясы мен тактикасы ретінде қарастырылып отыр және қаражат көздерінің ең тиімді комбинациясын анықтауға мүмкіндік береді.