Жиынтық бағалауға арналған
әдістемелік нұсқаулықтар

Биология

8-сынып


Әдістемелік ұсыныстар мұғалімге 8 -сынып оқушыларына "Биология" пәні бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізуге көмек құралы ретінде құрастырылған. Әдістемелік ұсыныстар (қазақ тілінде білім беретін) 8-сыныптың "Биология" пәні бойынша оқу бағдарламасы мен оқу жоспарының негізінде дайындалған.
Бөлім / ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге оқушылардың тоқсан бойынша жоспарланған Оқу мақсатына жету деңгейін анықтауға мүмкіндік береді.

Әдістемелік ұсыныстарда бөлім / ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауды өткізуге арналған бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Сондай-ақ, жинақта оқушылардың оқу жетістіктерінің мүмкін деңгейлері (рубрикалар) сипатталған. Дескрипторлары мен балдары бар тапсырмалар ұсыныс түрінде берілген.

Әдістемелік ұсыныс негізгі мектеп мұғалімдеріне, мектеп әкімшілігіне, білім беру бөлімінің әдіскерлеріне, критериалды бағалау бойынша мектеп, өңірлік үйлестірушілеріне және басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.

Әдістемелік ұсыныстарды дайындау барысында ресми интернет - сайттағы қолжетімді ресурстар (суреттер, фотосуреттер, мәтіндер, аудио және бейнематериалдар) қолданылды.

2


Мазмұны
1 ТОҚСАН . 4
Бөлім: Жасушалық биология. Молекулалық биология… 4
Бөлім: Тірі ағзалардың көптүрлілігі…………………………………………………….... 9
Бөлім: Қоректену 13
2- ТОҚСАН………………………………………………………...…………………………..... . ..18
Бөлім: Заттардың тасымалдануы 18
Бөлім:Тыныс алу 24
3 ТОҚСАН . 27
Бөлім:Бөліп шығару 27
Бөлім: Қозғалыс (Биофизика)……………………………………………………………... .31
Бөлім: Координация және реттелу ..38
4-ТОҚСАН . .43
Бөлім: Көбею. Өсу және даму. 43
Бөлім: Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштік 49
Бөлім: Биосфера және экожүйе. Адам қызметінің қоршаған ортаға әсері.. .53

3


«Жасушалық биология. Молекулалық биология» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Бөлімше Өсімдік және жануар ұлпаларын жіктеу.

Прокариот және эукариот жасушаларын салыстыру.

Полимерлер мен мономерлер арасындағы айырмашылық.

Көмірсулар мен липидтердің құрылымы ммен қызметі.

Нәруыздардың биологиялық құрылымы мен қызметі.

---

3. 
   Төмендегі суреттер де қандай ағзаның жасушалары берілген, атаңыз.
   

А.___________________________________________________________________

В.___________________________________________________________________

С.___________________________________________________________________
(ii). А және С суреттердегі жасушалардың құрылымын «-», «+» белгілеңіз.

Жасуша құрылымы	А	С
Жасуша қабырғасы
Хлоропласт
Цитоплазма
Митохондрия

4. 
   Cуретте берілген жасушалар қай ұлпаға жатады және оның қызметін жазыңыз.
   

1. 
   Ұлпа түрі:______________________________________________________________
   

Қызметі:_______________________________________________________________

2. 
   Ұлпалардың түрі мен құрылысын және қызметін сәйкестендіріңіз.
   

Ұлпа түрлері	Құрылысы	Қызметі
Бұлшықет ұлпасы (A)	Жасушалары бір-біріне	Қоректік,тасымалдау
	тығыз жанасады,	және қорғаныш
	жасушаралық заттары нашар	қызметтерін атқарады (d)
	дамыған (1)
Дәнекер ұлпасы (B)	Ұлпа ұзындығы 1-45 мм,	Зат алмасуды реттеуге
	кейбірі 12 сантиметрге	қатысады (e)
	жететін көп ядролы ет
	талшықтарынан тұрады (2)
Эпителий ұлпасы(C)	Жасушааралық заттар	Жиырылу және жазылу
	қызметіне байланысты әр	қызметін атқарады (f)
	5

---

түрлі болып келеді (3)

5. 
   Полимерге жататын қосылысты белгілеңіз.
   
   1. 
      амин қышқылдары
      
   2. 
      глюкоза
      
   3. 
      сутегі
      
   4. 
      крахмал
      

1. 
   Мономер мен полимердің айырмашылықтарын сипаттаңыз. Биологиялық мысалдар келтіріңіз.
   

Мономер	Полимер

Мысалдар

6. 
   (i). Кестені толтырыңыз, тұжырымдаманы сәйкестендіріңіз.
   

Көмірсулар	Майлар	Нәруыздар

---

Тұжырымдамалар.

1. 
   Өсімдік жасушаларында қорға жиналатын зат – крахмал.
   
2. 
   Энергетикалық қызмет атқарады, себебі оның 1 грамы ыдырағанда 38,9кДж энергия түзіледі.
   
3. 
   Мақта талшығында 98 пайыз целлюлоза болады.
   
4. 
   Адам және жануарлардың асқорыту жүйесінде ферменттер маңызды рөл атқарады.
   
5. 
   Тасымалдау қызметін гемоглобин атқарады.
   
6. 
   Тері, шаш және көздің нұрлы қабықшасында меланин түс береді.
   

2. 
   Биологиялық есеп.
   

1 грамм нәруыз тотыққанда түзілетін энергия 1 грамм көмірсу тотыққандағы энергиямен бірдей. Не себепті ағза нәруыздарды – энергия көзі ретінде тек аса қажет жағдайда ғана пайдаланады? Түсіндіріңіз?

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

Бағалау		Тапсырма №	Дескриптор	Балл
критерийі
			Білім алушы
Прокариот және		1	прокариот жасушасы құрылымында	1
эукариот			кездеспейтін органоидты көрсетеді;
жасушаларының
		2	прокариот және эукариот жасушасы	1
құрылысын			құрылысындағы ортақ құрылымды
салыстырады.			анықтайды;
		3 (і)	суреттер арқылы жасуша құрылымына	3
			сәйкес ағзаларды анықтайды;
		(ii)	А және С суреттер арқылы жасуша	1
			құрылымынан жасуша қабырғасының бар
			жоқтығын анықтайды;
			А және С суреттер арқылы жасуша	1
			құрылымынан хлоропласты анықтайды;
			А және С суреттер арқылы жасуша	1
			құрылымынан цитоплазманың бар
			жоқтығын анықтайды;
			А және С суреттер арқылы жасуша	1
			құрылымынан митохондрияның
			кездесетіндігін анықтайды;
Өсімдіктер мен		4	суретте берілген ұлпаны атап,қызметін	1
жануарлардың			жазады;
ұлпаларын
		(ii)	ұлпалардың түрлері:	1
жіктейді.
			бұлшықет, дәнекер және эпителий
				1
			ұлпаларының құрылысын және
				1
			қызметтерін сәйкестендіреді;
Полимерлер мен		5	полимер болатын қосылысты анықтайды;	1
мономерлердің
арасындағы
		(i)	мономер мен полимерге сипаттама береді	3
айырмашылықты			және мономер мен полимерге мысал
биологиялық			келтіреді;
мысалдар
арқылы
сипаттайды.
Көмірсулар мен		6(i)	берілген тұжырымдамаларға сәйкес	3
липидтердің			көмірсу,май және нәруыздар қасиеттері
құрылымы мен			мен қызметтерін сәйкестендіреді;
қызметін
сипаттайды.
Нәруыздардың		(iі)	нәруыздың биологиялық маңызын	5
құрылымы мен			түсіндіреді.
қызметін
сипаттайды.
Жалпы балл саны				25

---

«Жасушалық биология. Молекулалық биология.» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты

ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні __________________________________________

Бағалау критерийі

Оқу жетістіктерінің деңгейі

Төмен

Орташа

Жоғары

Прокариот және эукариот

Прокариот және эукариот

Прокариот жасушасы құрылымында

Прокариот және эукариот

жасушаларының құрылысын

жасушаларының құрылысын

кездеспейтін органоидты көрсетуде /

жасушаларының құрылысын дұрыс

салыстырады.

салыстыруда қиналады.

жасушаларының құрамындағы ортақ

салыстырады.

құрылымды белгілеуде / суреттердегі ағзаның

жасушаларының құрылымын: жасуша

қабырғасын / хлоропласт / цитоплазма /

митохондрияны қай ағзада болатынын

анықтауда қателіктер жібереді.

Өсімдіктер

мен

Өсімдіктер мен жануарлардың

Өсімдік ұлпасының түрлерін анықтауда /

Өсімдіктер мен жануарлардың

жануарлардың

ұлпаларын

ұлпаларын жіктеуде қиналады.

негізгі / тірек / өткізгіш ұлпалардың қызметін

ұлпаларын жіктейді.

жіктейді.

анықтауда / Жануардың ұлпасының түрлерін /

қызметін сурет арқылы анықтауда / бұлшықет

/ дәнекер / эпителий ұлпаларының

құрылысын / қызметін сәйкестендіруде

қателіктер жібереді.

Полимерлер

мен

Полимерлер мен мономерлердің

Полимер болатын қосылысты анықтауда /

Полимерлер мен мономерлердің

мономерлердің

арасындағы

арасындағы айырмашылықты

мономер мен полимерге сипаттама беруде /

арасындағы айырмашылықты

айырмашылықты

биологиялық мысалдар арқылы

мысал келтіруде қателіктер жібереді.

биологиялық мысалдар арқылы

биологиялық

мысалдар

сипаттауда қиналады.

сипаттайды.

арқылы сипаттайды.

Көмірсулар мен липидтердің

Көмірсулар мен липидтердің

Өсімдік жасушасының қабырғасы қандай

Көмірсулар мен липидтердің

құрылымы мен қызметін

құрылымы мен қызметін

көмірсудан тұратынын / буынаяқтылардың

құрылымы мен қызметін

сипаттайды.

сипаттауда қиналады.

қаңқасы неден тұратынын анықтауда

сипаттайды.

қателіктер жібереді.

Нәруыздардың құрылымы

Нәруыздардың құрылымы мен

Нәруыздардың қасиеттерін анықтауда /

Нәруыздардың құрылымы мен

мен қызметін сипаттайды.

қызметін сипаттауда қиналады.

тұжырымдамаларға сәйкес көмірсу / май /

қызметін сипаттайды.

нәруыздың қасиеттерін / қызметтерін

сәйкестендіруде / нәруыздардың биологиялық

маңызын түсіндіруде қателіктер жіберді.

---

Смотрите также файлы

• Отчет по учебной практике ознакомительная практика 2 семестр Обучающийся.docx

• Формирование отношения и уважения к труду собственному и труду других людей.docx

• Министерство здравоохранения иркутской области.rtf

• "Банк ісі" пнінен емтихан сратары 1дегей.docx

• Квл ПН х 10 000 где Квл коэффициент виктимности по лицам, п количество потерпевших, н все население региона, независимо от возраста. А Квл. 280075000010000 37,3.docx