Файл: Тас дуірі Ежелгі азастан тарихына жатпайтын тарихи деріс Ислам дініні таралуы.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 02.12.2023
Просмотров: 1336
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Сібір хандығы
Алтын Орда мемлекетінің ыдырауына байланысты құрылған: Сібір хандығы
Сібір атауы түркі тілдес тайпалармен ұзақ жылдар бойы қарым-қатынаста болған осы этникалық тобының атауынана шыққан: «Сыпыра»
Моңғол шапқыншылығынан кейін Батыс Сібір жері құрамына кірді: Жошы ұлысына
Сібір елін моңғолдар жаулап алғаннан кейін Жошы ұлысына кіргенін жазған шежіреші: Рашид ад-Дин
Сібір хандығының негізгі жерлері: Тобыл,Тура өзендерінің аңғары
Батыс Сібір хандығының астанасы: Қызыл-Тура, Чимги-Тура, Искер
Қызыл Тураның орнына орналасқан қазіргі қала: Тюмень
Сібір хандықта билікте болған: Тайбұға
Батыс Сібір бірлестігінде басты рөл атқарған тайпа: Керейіт
Батыс Сібір тайпаларымен көрші қонып, оларға елеулі ықпал еткен қазақ тайпаларының негізгі ұйытқысы: Қыпшақ тайпасы
Искер қай хандықтың астанасы:Сібір хандығының
Әбілқайыр қаза болғаннан кейін Батыс Сібірдегі билікті қолына алған билеуші: Ибақ
Орыс патшасы ІІІ Иванмен өзара сауда қарым-қатынасын орнатқан хан: Ибақ
Ибақ хан орыс мемлекетіне екі рет елшілік жіберген мерзім:1481-1484жж
Көшім хан Батыс Сібірдің жергілікті халқына тарата бастаған дін: Ислам
Сібір хандығының соңғы билеушісі: Көшім
Көшім Қадырғали Жалаиридың «Жылнамалар» жинағындағы дерек бойынша осы әулеттің ұрпағы:Шайбани
Сібір ханы Көшіммен соғыста тұтқынға түскен, Тәуекел ханның жиені: Ораз Мұхаммед
Сібір ханы Көшім біржола жеңіліске ұшыраған жыл:1598ж
Сібір хандығына қараған қазақ тайпалары Қазақ мемлекетінің құрамына келіп қосылды: ХУІ ғ. соңында
1584ж. Ермакты жеңген қазақ батыры: Сәтбек
1550жылдардың ортасында Ресейге қосылған хандықтар: Қазан,Астрахань
XVI ғ орыс әскери отрядтарының жорықтарының нәтижесі: Сарайшықтың талқандалуы Сібір хандығының басып алынуы
Әбілқайыр хандығы
1428-1468 жылдар
Ақ Орданың орнына келген мемлекет: Әбілқайыр хандығы
Әбілқайыр хандығының құрылуы осы мемлекеттің құлауы нәтижесінде болды: Ақ Орданың
ХУ ғасырдың ІІ-ші ширегінен бастап Шығыс Дешті қыпшақтағы билікті өз қолына алған әулет: Шайбани
«Өзбек ұлысы» , «Өзбек хандығы» , « Шайбани ұлысы» сияқты атаулар осы хандыққа тән:
Әбілқайыр хандығы
Көшпелі өзбектер мемлекетінің билеушісі: Әбілқайыр
Ұлыстың жері мен халқының көбі қыпшақ болғандықтан «Қыпшақ хандығы» деп аталған: Әбілқаыр хандығы
Әбілқайыр хандығындағы басым көпшілік тайпа: Қыпшақтар
ХV ғасырда Әбілқайыр хандығы орналасқан аймақ: Шығыс Дешті Қыпшақ
Әбілқайыр хандығының территориясы: батысында Жайықтан шығысында Балқашқа дейін
Әбілқайыр хандығының шығысы шектескен жер: Балқаш
Әбілқайыр хандығының орталығы, Орта Азия мен Дешті Қыпшақ арасындағы тоғыз жолдың торабы саудаға ыңғайлы қала: Сығанақ
Әбілқайыр хан жаулап алуға бар күш жігерін жұмсаған жер: Сыр өңірі мен Қаратау
Мәтінге қарап, Әбілқайыр ханның жаулаушылық соғыстарының бағытын анықтаңыз: «...ол алдымен өзінің қарсыластары Махмұд-Қожа ханды, маңғыт әмірі Уақас биді жеңіп, өзіне қаратады. 15 ғасырдың 40-жылдарында Балқаш өңірінің терістік батыс жағын өз иелігіне қосады. Әбілқайыр хан көп уақыты мен күш-жігерін жұмсаған жер Ақ Орда жерінің оңтүстік аудандары- Сыр өңірі мен Қаратау аймақтары болған».: Батыс Сібірден оңтүстікке қарай
Тоқа-Темір ұрпақтарына қарсы шайқаста Әбілқайыр мен Екіретүп деген жерде жеңіске жеткен жыл: 1431жылы
1431 жылы Тоқа-Темір ұрпақтарына қарсы шайқаста Әбілқайыр хан жеңіске жеткен жер: Екіретүп
Әбілқайыр хан Атбасар маңында Мұстафа ханды тас-талқан етіп жеңді: 1446жылы
Әбілқайыр ханнан 1446 жылы Атбасар маңында тас-талқан болып ұтылған хан: Мұстафа
Әбілқайыр ханның Самарқанды басып алған жылы:1446жыл
1446 жылы Сығанақта басып алды: Әбілқайыр хан
Әбілқайыр ханның (1428-1468) алдына қойған мақсаттарының бірі: Орта Азия қалаларын басып алу
Әбілқайыр тұсындағы Жәнібек пен Керей сұлтандардың иеліктері: Сыр өңірі мен Қаратау
Әбілқайыр хандығында тоқтаусыз соғыстар жүріп жатты: XV ғасыр ортасында
Әбілқайыр хандығын әлсіреткен сығанақ түбіндегі ойраттармен болған соғыс уақыты:1456-1457ж
1456-1457 жылдары Әбілқайырдың ойраттардан жеңілген қаласы: Сығанақ
ХVғ. көшпелі өзбектер мемлекетінде Әбілқайыр ханның беделін түсірген жағдай: Үз-Темір тайшы бастаған ойраттардан жеңілуі
Әбілқайыр хандығы жайлы жазылған шығарма: Усман Кухистанидың «Тарихи Абулхайрхани» кітабы
ХVІғ. 40 жылдары жазылған «Тарихи Абулхайрхани» еңбегінің авторы: Усман Кухистани
Масуд ибн Усман Кухустанидың «Тарихи Абулхайрхани» еңбегінде баяндалды: Көшпелі өзбектер ханы Әбілқайыр жайлы
Әбілқайырды хан (ХV) сайлағанда қатысқан ақсуйек-шонжарлардың саны:200-ден астам
Әбілқайыр хандығындағы басым көпшілік тайпа: Қыпшақтар
92 ру-тайпадан тұратын мемлекет:Әбілқайыр хандығы
Өзбек ұлысында (ХV) уш халықтың болғандығы,оның ішінде ең көбі ержүректері екені жайлы хабар айтқан: Рузбихан
Рузбихан дерегіндегі халықтар: шайбанилер,маңғыттар,қазақтар
Әбілқайыр билік құрған жылдар:1428-1468жж
Шайбани ханның ұрпағы Әбілқайыр билік құрған уақыт:1428-1468ж.
Әбілхайыр хан болып сайланды:1428ж
Өзбек ұлысында ХVғ. Ер жүректері қазақтар екенін жазған тарихшы: Рузбихан
Рузбиханнаң дерегінде Өзбек ұлысындағы (ХVғасыр) үш халықтын арасындағы ең ержүректері: қазақтар
Тарихшы Рузбихан өзбектерге кіретін үш халықтың біріншісіне жатқызды: Қазақтарды
Рузбихан дерегі бойынша Өзбек хандығындағы маңғыттарға жататындар: Қарақалпақтар мен ноғайлар
Рузбихан дерегі бойынша Өзбек хандығындағы шайбанилерге кіретіндер: Түркіленген моңғол тұқымдары
Тарихшы Рузбиханның өзбек ұлысында үш халықтың болғандығын айтқан уақыты: ХVғ.
Әбілқайыр қайтыс болған жер: Алматы маңындағы Аққыстауда
Дешті Қыпшақ жеріндегі Әбілқайыр әулетінен шыққан шайбандықтар билігінің тоқтау себебі: Қазақ хандығының құрылуы
Қазақ хандығы
Қазақ халқының қалыптасуы
«Қазақ» сөзі пайда болған уақыт: Көне түрік дәуірінде
Алғашқы кезде «қазақ» атауының орнына қолданылған сөз: Алаш
IX-X ғасырлар аралығында алғаш рет айтылған қазақ халқынаң ұраны: Алаш
«Алаш» сөзі шамамен қай ғасырларда алғаш рет айтылды: ІХ-Х ғ.
«Алаш аңызында» айтылатын үш жүздің негізін қалағандар: Үйсін, Болат, Алшан
«Алаша хан» аңызы бойынша Ұлы жүз тараған: Үйсіннен
«Алаша хан» аңызы бойынша Орта жүз тараған:Болаттан
«Алаша хан» аңызы бойынша Кіші жүз тараған: Алшыннан
«Алаш» сөзін жиі кездестіретін қазақ халқының аңызы: «Алаша хан»
Қазақ халқының құрамына енген ру-тайпалар өздерінің ең-таңбаларын салған жартас: Таңбалы Нұра
ХV ғасырда қыпшақ,қаңлы,арғын,қоңырат,дулат, т.б. қазақ рулары мен тайпаларының өкілдері өмір сүрген жер: Түркістан аймағы
Қазақ халқының құрамына енген ру-тайпалардың бірі және Орта жүз руы: Керей
Қазақ халқының құрамындағы ірі тайпа,қазір Орта жүздің белді бір руы: Қыпшақ
Қазақ хандығының құрылуы қарсаңында наймандар мекендеді: Ұлытаудан Есілге дейін жерлерде
Қазақ хандығының құрылуы қарсаңындағы қоңыраттар мекендеген өңір: Түркістан мен Қаратау
ХУғ. Түркістан мен Қаратау аралығында мекендегендер; Қоңыраттар
Қазақ хандығының құрылуы қарсаңында үйсіндер мекендеді: Жетісуда
Алты ата Әлімұлына жататын ру атауы: «Қаракесек»
Жетісу аймағындағы ру-тайпалардың Орта Азияға, Орталық Қазақстанға қарай көшуі бұл хандықтың этносаяси қауымдастығын әлсіретті: Моғол хандығының
Қазақ хандығының құрылу қарсаңында Тарбағатай, Жетісу, Ертіс бойы, Зайсан көлі маңы мекендеген тайпа: Керейлер
ХV ғасырда Тарбағатай, Жетісу, Ертіс бойы, Зайсан , Обь және Тобыл маңын мекендеген тайпа: Керейлер
Қазақ хандығының құрылуы қарсаңында жалайырлар мекендеген өңір: Қаратау,Сырдария бойы мен Жетісу
ХV ғ.ү Іле,Шу,Талас өзендерінің бойын мекендеген: Дулаттар
Қазақ жеріндегі халық болып қалыптасу үрдесі неше жылға кешеуілдеді:150-200жылға
Қазақтың халық болып қалыптасуының барысын бұзды: Моңғол шапқыншылығы
Қазақстанда антропологиялық процестердің жаңа өзгерістерге ұшырау себебі: Моңғолдардың жаулап алуы
ІХ-Х ғасырдағы «қазақ» атауы әлеуметтік мағынада қолданылған жер: Шығыс Дешті Қыпшақта
ХІІІ ғасырға дейін «қазақ» атауының қолданып келген мағынасы: Еркін адамадар
ХІІІ ғасырдың басында жасалған Мәмлүктік Египет мемлекетінің сөздігінің атауы: Араб-қыпшақ
ХІІІ ғасырдың басында жасалған Мәмлүктік Египет мемлекетінің «араб-қыпшақ» сөздігінде «қазақ» сөзіне берілген түсіндірме: Еркін,кезбе
«Қазақ» сөзіне «еркін», «кезбе» деген түсіндірме берілген жазба: « Араб-қыпшақ» сөздігі
«Қазақ» сөзінің шығу тегіне байланысты «қазақ оғлұм» сөзі кездесетін жазба: Орхон,Енисей жазбаларында
Ежелгі Сібір тайпалары тілдерінде «қазақ» сөзінің мағынасы: мықты, берік,алып
«Қазақ» сөзі хорасан түркімендер арасында этникалық сипатта қолданылған тәрізді»-деп жазған тарихшы Б.Көмекбаев
Тарихшы Б.Көмекбаевтың пікірінше «қазақ» сөзі этникалық мағынада қолданылды: Хорасан түркімендер арасында
Қазақтың халық болып құрылуына әсер еткен біріккен этникалық топ: қыпшақтар тайпалар одағы және үйсін тайпалар одағы
Орталық,Солтүстік, Оңтүстік Қазақстан қыпшақ тайпалар одағы мен Оңтүстік-шығыс Қазақстан үйсіндер одағының бірігу нәтижесәнде құрылған халық: Қазақ
ХІVғ.аяғы мен ХVғ. І жартысында қазақ деген этносаяси қауымдастықтың болғандығын кім жазған:
Рузбихан
«Қазақ» сөзі этникалық мағынаға ие бола бастаған ғасыр:ХІV ғасыр
ХІV ғасырдан бастап «қазақ» сөзі ие бола бастады: Этникалық мағынаға
Қазақ халқының құрылымына байланысты «қазақ»атауы біржола этникалық сипатқа ие болған уақыт:ХV ғасырдың ІІ жартысы
Қазақ халқының этникалық жағынын қалыптасуында басты рөл атқарған: Ақ Орта тайпалары
Қазақ халқының қалыптасып ,мемлекетінің құрылуында тирихи рөл атқарған мемлекет: Ақ Орда
Қазақ жерінде ғылым, білім салаларының дамуына ықпал еткен дін: Ислам
1558-1560 жылдары Қазақтарды «Ислам дініне сенетін халықтар» деп жазған ағылшын көпесі: А.Дженкинсон
Қазақ жеріндегі ру-тайпалардың ХV ғасырдың басындағы басқа хандақтарға ауа көшуінің басты мақсаттары: Ру-тайпалармен бірігу, тыныштықты өмір сүру
ХV ғасырда қалыптасқан саяси-тарихи жағдайлар қазақ халқының ..... әсер етті: Ұлттық мемлекет болып құрылуына
Саяси жағынан шашыраңқы этникалық туыстас топтардың басы қосылып қазақ рулары мен тайпаларының бірігуіне қандай оқиға әсер етті: Қазақ хандығының құрылуы
Мәтінді оқып тарихи шындыққа сәйкес келмейтін жауапты анықтаңыз: « Біріншіден, әр хандықтың билігінде ел болуды аңсап жүрген ру-тайпалардың қазақ ұлты болып қалыптасуы аяқталды. Екіншіден, осы қалыптасқан ұлтты басқару, оны сырт жаудан қорғау үшін Қазақ мемлекетінің біртұтас ұлттық саяси-әкімшілік жүйесі құрылды. Үшіншіден, бұл құрылған мемлекет өзінің шаңырақ көтерген жерінде отырып қалмай, бүгінгі таңдағы шекарамызға дейін жер аумағын кеңейтті. Төртіншіден, өзін қоршап, жатқан үлкенді-кішілі мемлекеттермен терезесі тең дәрежеде қарым-ұатынас орнатты. Бесіншіден, ...салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпы, ділі, діні бар ел санатында даму жолына түскен азат, еркін елге айналды»: Қазақ хандығының этникалық құрамы оның алдындағы этносаяси қауымдастықтардан мүлде өзгеше болды.
XV ғ. Қазақстандағы этносаяси қауымдастықты өз төңірегіне шоғырландырғандар: Керей мен Жәнібек
Қазақ хандығының құрылуы мен нығаюы мына жағдайды тоқтатты:Ішкі феодалдық қырқыстар мен талас тартыстарды
Қазақ сұлтандары хижраның 870 жылдары (1465-1466) билей бастады» деген мәлімет келтірілген тарихи шығарма:Мұхаммед Хайдар Дулати «Тарих-и- Рашиди»
Қазақ хандығының алғашқы құрылған жері Шу мен Қозыбасы болған: Дулатидің жазуында
Мәтінде қай тарихи оқиға сипатталғанын анықтаңыз: «Асан Қайғы Жерұйықты іздеп, Жетісуда болған кезінде «Жетісудың ағашының басы жеміс екен», екі сұлтан келіп орналасқан жер Шу туралы «Ей, Шу атыңды теріс қойыпты, мынау қу қамысың еліңді ешбір жұтқа бере қоймас»: