Файл: Дезинфекция, дезинсекция мен дератизацияны йымдастыруа жне жргізуге ойылатын санитариялыэпидемиологиялы талаптар.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 04.12.2023

Просмотров: 232

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


      Стерильді эндоскопиялық манипуляциялар кезінде пайдаланылатын эндоскоптар (хирургиялық араласулар кезінде пайдаланылатын олардың арналары арқылы стерильді құралдарды енгізу, эндоскоптарды стерильді қуыстарға енгізу, жара бетімен, қанмен жанасу) тікелей пайдаланылғаннан кейін алдын ала тазартуға, стерильдеу алдында тазартуға, стерильдеуге және микроорганизмдермен екінші рет ластануды болдырмайтын жағдайларда сақтауға жатады.

      Эндоскоптар мен олардың құралдарын дезинфекциялау, стерильдеу алдында тазарту және стерильдеу осы Санитариялық қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес Эндоскоптар мен олардың құралдарын өңдеу цикліне қойылатын талаптарға жүргізіледі.

      74. Денсаулық сақтау объектілерінің басшылары МБ-ны стерильдеу мен дезинфекциялауды ұйымдастыруды және оның сапасын қамтамасыз етеді.

      75. Стерилизаторлар жұмысын бақылаудың физикалық әдісін температураны (термометр, максимальды термометр), қысымды (манометр) өлшеу құралдарының көмегімен және стерильдеу уақытын есепке алу арқылы жүзеге асырады. Стерилизатордың жұмыс режимінің параметрлері аппараттың паспортына сәйкес жүргізілетін стерильдеудің барлық циклінің бойында тексеріледі.

      76. Бақылаудың химиялық әдісін химиялық тесттердің және термохимиялық индикаторлардың көмегімен жүзеге асырады. Стерильдеудің аяқталуы индикаторлардың түсінің өзгеруі бойынша көзбен шолып айқындалады.

      77. Бақылаудың бактериологиялық әдісін микробтар спораларының дозаланған санын қамтитын биологиялық тесттердің көмегімен жүзеге асырады. Биологиялық тесттер патогендіктің І-ІV топтарындағы микроорганизмдермен жұмыс істеуге режимдік комиссияның рұқсаты бар бактериологиялық зертханаларда дайындалады.

      78. Стерильдеу аяқталғаннан кейін биологиялық тесттер полиэтиленді пакетке салынады және сол күні бактериологиялық зертханаға санитариялық-микробиологиялық зерттеуге жеткізіледі.

      79. Булау стерилизаторларымен жұмыс істеуге техникалық минимумды тапсыру туралы куәлігі бар оқытудан және булау стерилизаторымен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік талаптарын сақтау жөніндегі нұсқамадан өткен, жасы он сегізден асқан адамдар жіберіледі.

      80. Булау стерилизаторы қабырғалардан 0,8 метр (бұдан әрі – м), шкаф стерилизаторлары 1,5 м қашықтықта орнатылады. Үй-жайдағы еденге ток өткізбейтін материал төселеді.

      81. Әрбір электр стерилизаторы электр желісіне ажыратқыш немесе автоматты ажыратқыш арқылы қосылады. Ажыратқыш немесе автоматты ажыратқыш еденнен 1,6 м және булау стерилизаторынан 1 м-ден қашық емес қашықтықта орнатылады. Осы ажыратқышқа немесе автоматты ажыратқышқа тек бір ғана электр стерилизаторы қосылады.


      82. Жерге қосу ретінде орталық жылу желісінің су құбырлары, кәріздеу, жанатын немесе жарылғыш заттар құбырлары, жайтартқыштардың жерге қосу құралдары пайдаланылмайды.

      83. Стерилизаторларда МБ стерильдеумен байланысы жоқ қандай да бір жұмыстар жүргізуге, сондай-ақ үй-жайда үйіліп тұратын және ластайтын бөгде заттарды сақтауға жол берілмейді.

      84. Стерилизаторлар жұмыс істеп тұрған кезде тек қызмет көрсететін персоналдың және стерилизаторлардың пайдаланылуын бақылауды жүзеге асыратын адамдардың ғана үй-жайға кіруіне рұқсат етіледі.

      85. Стерильдеу аппаратурасы орнатылған әрбір үй-жайда көрінетін жерде оны пайдалану жөніндегі қағидалар орналастырылады.

      86. Автоклав үй-жайы табиғи жарықтандырумен, ішке сору-сыртқа тарту желдеткішімен, фрамугалармен немесе желкөздермен қамтамасыз етіледі. Стерилизатор жұмыс істеп тұрған кезде үй-жайдың есігі жабылмайды.

      87. Әр булау стерилизаторы сақтандырғыш клапанмен және дәлдік сыныбы кемінде екі жарым болатын және жұмыс қысымын өлшеу шегі шкаланың үштен екісінде болатындай шкала бар пломбаланған жарамды манометрмен жарақталады.

      88. Таңбасына пломба болмаған, тексеру мерзімі өткен, әйнегі сынған немесе басқа да зақымданулар болған кезде манометрді қолдануға жол берілмейді.

      89. Қызмет көрсететін персонал булау стерилизаторларының жұмыс режимі мен қауіпсіз қызмет көрсету бойынша талаптарды орындайды, бақылау-өлшеу аспаптары мен сақтандырғыш құрылғылардың жарамдылығын уақтылы тексереді.

4-тарау. Дезинфекциялау препараттарын сақтау, тасымалдау және пайдалану тәртібі

      90. Дезпрепараттарды сақтауға арналған қойма ішке сору-сыртқа тарту желдеткішімен жабдықталған жеке тұрған ғимаратта орналастырылады. Дезпрепараттар бүлінбеген ыдыста сақталады. Дезинфекция, дезинсекция және дератизация препараттары осы Санитариялық қағидаларға 10-қосымшаға сәйкес әртүрлі үй-жайларда бөлек сақталады.

      91. Дезинсекция және дератизация препараттары уытты деген жазуы бар тиісті ескерту таңбасы бар, тығыз жабылған бүлінбеген ыдыста сақталады.

      92. Ұсақ ыдыстағы дезпрепараттарды сақтау үшін металл стеллаждар, ал бөтелкелерді сақтау үшін ағаш сөрелер орнатылады.



      93. Дезпрепараттарды сақтауға және пайдалануға арналған үй-жайларда бөгде заттарды сақтауға, темекі шегуге, тамақ ішуге жол берілмейді.

      94. Дезпрепараттарды бөгде адамдарға беруге және оларды қараусыз қалдыруға жол берілмейді.

      95. Өңдеуден кейін қалған дезпрепараттар жұмыс күнінің соңында жауапты адамға беріледі.

      96. Дезпрепараттар мамандандырылған автокөлік құралдарымен және (немесе) қауіпті жүктерді тасымалдауға бейімделген көлік құралдарымен тасымалданады.

      97. Дезпрепараттарды вагоннан (контейнерден) түсіру кезінде ашу алдында пломбалардың бүтіндігі тексеріледі. Шашылған (төгілген) дезпрепараттар болған кезде көлік құралын жинау және дезактивациялау жүргізіледі.

      98. Дезпрепараттарды өлшеп-орау сору шкафында немесе сору шатырының астында арнайы бөлінген үй-жайда жүзеге асырылады.

      99. Дезпрепараттардың ыдысы препараттардың қалдықтарынан мұқият тазартылғаннан кейін залалсыздандырылады, содан кейін кальцийленген соданың 3-5 пайыздық ерітіндісімен (10 литр суға 300-500 грамм) жуылады. Жуғаннан кейін ыдысқа сол ерітінді құйылады, экспозиция уақыты кемінде 6 сағатты құрайды, содан кейін екі рет ағынды сумен жуылады.

      100. Дезпрепараттардың кірісі мен шығысын есепке алу осы Санитариялық қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша дезинфекциялау препараттарын есепке алу журналында, пайдалануды есепке алу осы Санитариялық қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша дезинфекциялау препараттарын пайдалануды есепке алу журналында жүргізіледі.

5-тарау. Дезинсекциялауды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

      101. Объектілерде дезинсекциялау жұмыстары оларда жәндіктердің болуын алдын ала тексеруден, түрлерін анықтаудан, орналасу орнын және санын анықтаудан басталады.

      102. Жәндіктерден тазартылған алаңдардың өсуі, ал шыбындарға қарсы күрес кезінде – дернәсілдердің, қуыршақтардың болмауы және санының азаюы жүргізілген дезинсекциялау жұмыстары тиімділігінің көрсетілімі болып есептеледі.

      103. Дезинсекция өндірістік, тұрғын үй-жайларда, ғимараттарда, құрылыстарда, көлікте, қалалық және ауылдық мекен аумақтарында, су қоймаларын, сондай-ақ синантропты буынаяқтылар мен кеміргіштердің табиғи мекендеу орындарын қоса алғанда, оларға іргелес ашық табиғат учаскелерінде жүргізіледі.


      104. Жәндіктерге қарсы күрес үшін дезинсекцияның мынадай түрлері қолданылады:

      1) механикалық – механикалық әсер ету жолымен дезинсекциялау (батпақты жерлерді құрғату, суару жүйелерін реконструкциялау, үй-жайларды жинау, жуу, желдету, тазарту).

      2) физикалық – физикалық әсерді (температура, газ, ультракүлгін, от) қолдану жолымен дезинсекциялау;

      3) биологиялық – күресу үшін табиғи жауларды (құстар, дернәсілдер, балықтар, ларвифагтар) пайдалану жолымен дезинсекциялау.

      4) химиялық – жәндіктер үшін қолайсыз жағдайлар жасауға, организм функцияларының бұзылуына және (немесе) жәндіктерді жоюға бағытталған химиялық заттарды қолдану арқылы дезинсекциялау.

      105. Жәндіктерге және (немесе) буынаяқтыларға қарсы профилактикалық дезинсекциялық өңдеудің үш типі қолданылады:

      1) ошақтық – адамның инфекциялық және паразиттік аурулары ошақтарында және инфекциялық және паразиттік аурулардың табиғи ошақтарында дезинсекциялау;

      2) профилактикалық дезинсекция – әртүрлі объектілерде және табиғи жағдайларда дезинсекциялау, соның ішінде:

      жаппай – жәндіктердің нысаналы түрлері қоныстанған барлық үй-жайларда және іргелес аумақтарда жүргізіледі;

      барьерлік – белгілі бір объектілердің және (немесе) аумақтың айналасында қорғаныш аймақтарын құру.

      106. Инсектицидті кең көлемде қолдану алдында климаттық жағдайларды ескере отырып, оны ең аз, бірақ дозалардың әсерін қамтамасыз ету мақсатында жергілікті жағдайларда алдын ала (жартылай өндірістік) сынау жүргізіледі.

      107. Профилактикалық өңдеулерді жүргізу мерзімдері жергілікті жағдайлар ерекшеліктері мен энтомологиялық мониторинг деректеріне қарай айқындалады. Жәндіктерге (тарақандар, шыбындар, құмырсқалар, қандалалар, бүргелер, масалар, шіркейлдер, есекқұрттар, бәкене шыбындар, соналар және шыбын-шіркей) қарсы өңдеулер жиілігі объектінің қоныстануына байланысты жүргізіледі; авариялық үй-жайларда және демалыс аймақтарында шыбындар мен масаларға қарсы күрес (су басқан, ылғалды, дымқыл жертөле үй-жайларда, жерасты суларының жоғары деңгейінде, кәріз желісіндегі авариялық жағдайларда) санитариялық-эпидемиологиялық және энтомологиялық көрсетілімдер бойынша жүргізіледі.

      Тамақ өнеркәсібі, қоғамдық тамақтану және азық-түлік саудасы объектілерінде дезинсекциялау іс-шараларының жиілігі айына 1 рет, балалар мекемелерінде, денсаулық сақтау объектілерінде, өнеркәсіптік және коммуналдық мақсаттағы объектілерде 3 айда 1 рет және көрсетілімдер бойынша жүргізіледі.


      108. Су қоймаларында 2 жастағы дернәсілдердің және 3 жастағы алғашқы дернәсілдердің жаппай пайда болуы өңдеу қызметін бастауға көрсетілім болады. Жиілігі дернәсілдер санының қалпына келу санымен және олардың белсенділігі кезеңімен айқындалады.

      109. Безгек масалары дернәсілдерін жою жөніндегі іс-шаралар безгектің жаңару қауіптілігінің 1-ші дәрежесіндегі елді мекендер аумағында, сондай-ақ олардың айналасындағы 3-5 километр (бұдан әрі – км) радиуста орналасқан барлық анофелогенді су қоймаларында жүргізіледі.

      110. Шіркейге қарсы өңдеулер орта жастағы дернәсілдердің жаппай пайда болуы кезінде жүргізіледі. Шіркейде бір генерация болатын жерлерде бір маусымда 1-2 өңдеумен шектеледі; екі және одан көп генерация болғанда – 4 және одан да көп өңдеу жүргізіледі. Өңдеуге жататын су қоймаларын тексеруді және энтомологиялық тексеруді күнтізбелік 5-10 күнде бір рет жүргізеді.

      111. Егер жәндіктер бір ай бойы үй-жайлардың ешқайсысында байқалмаса, объекті жәндіктерден тазартылғандар қатарына жатқызылады. Бірлі-жарым тірі жәндік анықталған жағдайда, объекті жәндіктер қоныстанғандар қатарына ауыстырылады және қайта өңдеу жүргізіледі. Егер объекті ауданының 20%-нан артығында жекелеген жәндіктер мен олардың жиналуы анықталған болса, ғимараттарда (немесе жапсарлас салынған объектілерде) жәндіктердің қоныстануы жоғары деп саналады. Мұндай жағдайда үй-жайларға міндетті жаппай өңдеу жүргізу керек.

      112. Өңдеудің тиімсіздігі анықталған жағдайда, барлық тиісті алаң өңделген жағдайда, олар орындаушының есебінен қайта жүргізіледі.

      113. Масаларға қарсы өңдеу олардың қыстақтан ұшуы алдында немесе алғашқы генерациясының ұшуы алдында тікелей жүргізіледі, жылытылатын жертөле үй-жайларында өңдеу жыл бойы жүргізіледі.

      114. Шыбындарға қарсы күресте негізгі іс-шаралар олардың көбею орындарын өңдеу болып табылады. Шыбындардың дернәсілдері мен қуыршақтарын жою үшін топырақ қоқысжинағыштардың, кәріз жүргізілмеген дәретханалардың, санитариялық-аулалық қондырғылар айналасындағы асфальтты алаңдардың, қи үйінділерінің жиегінен 30-50 см және 80 см-ге дейін артық қашықтықта ларвицидтермен өңделеді.

      115. Жүйелі деларвациялық (шыбындардың дернәсілдері мен қуыршақтарына қарсы бағытталған) жұмыстар дернәсілдердің алғашқы жазғы генерациясының І және ІІ сатыларының пайда болуы кезінде көктемде басталады және ол жазғы кезең бойы жалғасады. Қоқыстағы, қидағы, топырақтағы шыбын дернәсілдері мен қуыршақтарын жою үшін инсектицидтер өңделетін субстраттың жақсы енуі үшін ерітінділер, эмульсиялар түрінде пайдаланылады.