Файл: ыса мерзімді жоспар Сабаты таырыбы Табии жне жасанды экожйелер.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 09.01.2024

Просмотров: 49

Скачиваний: 2

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Табиғи және жасанды экожүйелер

Бөлім:

6.4А Экология және тұрақты даму

Педагогтің аты-жөні:



Күні:




Сыныбы:

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Тірі ағзалардың алуантүрлілігі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

5.6.1.4 – табиғи және жасанды экожүйелерді салыстыру

Сабақтың мақсаты:

Табиғи экожүйенің ерекшелігін анықтау;

Жасанды экожүйенің ерекшелігін анықтау;

Осы экожүйелердің салыстырмалы сипаттамасын жүргізу;

Сабақтың барысы:

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Сабақтың ортасы


Ұйымдастыру кезеңі:

Сәлемдесу, сыныпта псиологиялық ахуал қалыптастыру.
Өткен тақырыпты қайталау:

«Қабырғадағы сұрақтар» әдісі арқылы сұрақтар береді.

Жаңа тақырыпқа байланысты бейнеролик көрсетеді.
Терминдермен жұмыс жасатады: Экожүйе, Табиғи экожүйелер, Жасанды экожүйелер

Жаңа тақырыпқа байланысты слайд арқылы түсіндіреді.

«Ізгі тілек» шеңберде тұрып тілек айтады.


«Қабырғадағы сұрақтар» әдісін қолдану арқылы сұраққа жауап береді. 

1) Экожүйе дегеніміз не?

2) Экожүйе терминін ғылымға қай жылы кім енгізді?

3) Ғаламшарымыздағы кез-келген экожүйенің негізі?

4) Экожүйе неден тұрады?

5) Өндірушілер, тұтынушылар мен бүлдірушілер несімен ерекшеленеді?

6) Тұтынушы дегеніміз не? Мысал келтір.


«Төрт сурет, бір ұғым» әдісі бойынша жаңа тақырыпты анықтайды.
Интерактивті тақтадан тақырыпқа байланысты бейнеролик  тамашалайды.

Сабақ мақсаты мен тақырыбын анықтайды.

Терминдерді

ауызша атап,

дәптерге жазады




«Смайлик»

Интерактивті тақта

Смайликтер

Сурет

Бейнеролик

Презентация





Берілген тапсырмаларды орындатады, мысал, үлгі көрсетеді

Кері байланыс: мұғалім – оқушы.

Кері байланыс: мұғалім – оқушы.



1-тапсырма.

  1. Берілген сөздерді табиғи және жасанды экожүйелерге ажыратып жазыңыз: Бақша, орман, қала, теңіз, мұхит, шабындық, парк, авкариум, канал, өзен, тоғай.

  2. Табиғи және жасанды экожүйелердің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын салыстырыңыз.



Дескриптор: Жалпы - 4 балл.

- Венн диаграммасын толтырады.

2-тапсырма.

Сұрақтарға жауап беру.

Сұрақ 1. Неліктен мәдени өсімдіктер арамшөптермен бәсекелесе алмайды?

Сұрақ 2. Агроценоздағы топырақ неліктен тез тозады?

Сұрақ 3. Топырақты қайта құнарландыру жолын көрсетіңіз.

Сұрақ 4. Агроценоздың өнімділігін арттыру жолын көрсетіңіз.


«Шаршылар»


Шаршы қималар





1-тапсырма.

Неліктен мәдени өсімдіктер арамшөптермен бәсекелесе алмайтынын түсіндіріңіз.

Жауап үлгісі. Мәдени өсімдіктерді адам өз пайдасына өзгертеді: олардың негізгі энергиясы адамға қажетті мүшелердің дамуына жұмсалады. Мұндай өсімдіктер бәсекелестердің шабуылына қарсы тұра алмайды. Арамшөптердің су мен минералды қоректік заттарды ұстап қалудағы жағымсыз рөлі белгілі, бұл мәдени өсімдіктердің өнімділігін айтарлықтай төмендетеді.




8-ші слайд





2-тапсырма.

Неліктен агроценоздардағы топырақ тез таусылады?

Жауап үлгісі. Тіршілік процесінде өсімдіктер топырақтан қоректік заттардың көп мөлшерін пайдаланады. Адам егін алып, элементтердің айналымын бұзады.










3-тапсырма.

Топыраққа қоректік заттарды қайтару жолдарын көрсетіңіз.

Жауап үлгісі. Тіршілік процесінде өсімдіктер топырақтан қоректік заттардың көп мөлшерін пайдаланады. Адам егін алып, элементтердің айналымын бұзады.










4-тапсырма.

Кері байланыс; мұғалім – оқушы



Агроценоздардың өнімділігін арттырудың жолдары қандай?

Жауап үлгісі:

  1. тыңайтқыштарды қолдану;

  2. суару;

  3. ауыспалы егістерді сауатты сақтай отырып, дақылдарды іріктеу;

  4. табиғи-климаттық аймақтарды ескере отырып, өнімділігі жоғары сорттарды пайдалану;

  5. эрозиямен күресу;

  6. өсімдіктерді аурулардан, зиянкестер мен арамшөптерден қорғау (биологиялық, химиялық).

Дескрипторлар: Жалпы - 4 балл.

- мәдени өсімдіктердің арамшөптермен неге бәсекелеспейтінін түсіндіреді.

- топырақтың азаю себептерін атайды.

- қоректік заттарды топыраққа қайтару жолдарын көрсетеді.

- агроценоздың өнімділігін арттыру жолдарын көрсетеді.




9-шы слайд




Табиғи және жасанды экожүйелерді салыстыратын Венн диаграммасын толтыртады.
Кері байланыс: мұғалім – оқушы.




Жауап үлгілері.

Агроценоздарда, табиғи биоценоздардан айырмашылығы:

  • түрлердің әртүрлілігінің азаюы (табиғи биоценоз түрлер құрамы бойынша жүздеген және мыңдаған есе бай);

  • адам өсіретін түрлер адамның қолдауынсыз жабайы түрлермен бәсекелестікке төтеп бере алмайды;

  • өсімдіктердің өнімділігін сақтау үшін қосымша энергияны (адамның, жануарлардың бұлшықет күші; ауылшаруашылық техникасы) айтарлықтай пайдалану;

  • қорек тізбектері қысқа (табиғи қауымдастықта -тармақталған қорек торлары);

  • агроценоз - тұрақсыз жүйе, ал табиғи биоценоз ұзақ уақыт өмір сүре алады.




10-шы слайд


Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия


Сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды.


Сабақ соңында оқушылар рефлексия жасайды:

- не білдім, не үйрендім

- не түсініксіз болып қалды

- немен жұмыс істеу керек

Мұғалім оқушылардың сабаққа қатысқан белсенділігіне қарай 1-10 баллдық жүйе бойынша әр оқушының өзіне тиісті баллын қойып бағалайды. Сонымен қатар, оқушыларды ынталандыру үшін

«Қошеметтеу» әдісі арқылы бағалайды.




Үйге тапсырма

«Туған ауылымызда агроценозды қалай жақсартуға болады?» тақырыбына шағын эссе жазыңыз.






Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Табиғи және жасанды экожүйелер

Бөлім:

6.4А Экология және тұрақты даму

Педагогтің аты-жөні:



Күні:




Сыныбы:

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Тірі ағзалардың алуантүрлілігі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

5.6.1.4 – табиғи және жасанды экожүйелерді салыстыру

Сабақтың мақсаты:

Табиғи экожүйенің ерекшелігін анықтау;

Жасанды экожүйенің ерекшелігін анықтау;

Осы экожүйелердің салыстырмалы сипаттамасын жүргізу;

Сабақтың барысы:

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Сабақтың ортасы


Ұйымдастыру кезеңі:

Сәлемдесу, сыныпта псиологиялық ахуал қалыптастыру.
Өткен тақырыпты қайталау:

«Қабырғадағы сұрақтар» әдісі арқылы сұрақтар береді.

Жаңа тақырыпқа байланысты бейнеролик көрсетеді.
Терминдермен жұмыс жасатады: Экожүйе, Табиғи экожүйелер, Жасанды экожүйелер

Жаңа тақырыпқа байланысты слайд арқылы түсіндіреді.

«Ізгі тілек» шеңберде тұрып тілек айтады.


«Қабырғадағы сұрақтар» әдісін қолдану арқылы сұраққа жауап береді. 

1) Экожүйе дегеніміз не?

2) Экожүйе терминін ғылымға қай жылы кім енгізді?

3) Ғаламшарымыздағы кез-келген экожүйенің негізі?

4) Экожүйе неден тұрады?

5) Өндірушілер, тұтынушылар мен бүлдірушілер несімен ерекшеленеді?

6) Тұтынушы дегеніміз не? Мысал келтір.
«Төрт сурет, бір ұғым» әдісі бойынша жаңа тақырыпты анықтайды.
Интерактивті тақтадан тақырыпқа байланысты бейнеролик  тамашалайды.

Сабақ мақсаты мен тақырыбын анықтайды.

Терминдерді

ауызша атап,

дәптерге жазады




«Смайлик»

Интерактивті тақта

Смайликтер

Сурет

Бейнеролик

Презентация





Берілген тапсырмаларды орындатады, мысал, үлгі көрсетеді

Кері байланыс: мұғалім – оқушы.

Кері байланыс: мұғалім – оқушы.

1-тапсырма.

  1. Берілген сөздерді табиғи және жасанды экожүйелерге ажыратып жазыңыз: Бақша, орман, қала, теңіз, мұхит, шабындық, парк, авкариум, канал, өзен, тоғай.

  2. Табиғи және жасанды экожүйелердің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын салыстырыңыз.



Дескриптор: Жалпы - 4 балл.

- Венн диаграммасын толтырады.

2-тапсырма.

Сұрақтарға жауап беру.

Сұрақ 1. Неліктен мәдени өсімдіктер арамшөптермен бәсекелесе алмайды?

Сұрақ 2. Агроценоздағы топырақ неліктен тез тозады?

Сұрақ 3. Топырақты қайта құнарландыру жолын көрсетіңіз.

Сұрақ 4. Агроценоздың өнімділігін арттыру жолын көрсетіңіз.

«Шаршылар»


Шаршы қималар


Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия


Сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды.


Сабақ соңында оқушылар рефлексия жасайды:

- не білдім, не үйрендім

- не түсініксіз болып қалды

- немен жұмыс істеу керек

Мұғалім оқушылардың сабаққа қатысқан белсенділігіне қарай 1-10 баллдық жүйе бойынша әр оқушының өзіне тиісті баллын қойып бағалайды. Сонымен қатар, оқушыларды ынталандыру үшін

«Қошеметтеу» әдісі арқылы бағалайды.