ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 10.01.2024
Просмотров: 77
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
ДӘІЖО___________
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
«Заттар тасымалдануының тірі ағзалардың тіршілік әрекеті үшін маңызы. Заттардың тасымалдануына қатысатын тірі ағзалардың мүшелері мен мүшелер жүйесі».
(сабақтың тақырыбы)
| Бөлім: | Заттардың тасымалдануы |
| Педагогтің аты-жөні: | |
| Күні: | |
| Сыныбы: 7 «а,ә,б» | Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
| Сабақтың тақырыбы: | Заттар тасымалдануының тірі ағзалардың тіршілік әрекеті үшін маңызы. Заттардың тасымалдануына қатысатын тірі ағзалардың мүшелері мен мүшелер жүйесі. §21. Тірі организмдегі қоректік заттардың тасымалдануы. §22.Өсімдіктерде зат тасымалдауға қатысушы мүшелері. |
| Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты | 7.1.3.1 - тірі ағзалардағы қоректік заттардың тасымалының маңызын түсіндіру; 7.1.3.2 – өсімдіктерде заттардың тасымалын қамтамасыз ететін мүшелерді танып білу; |
| Сабақтың мақсаты: | Тірі ағзалардағы қоректік заттардың тасымалының маңызын түсіндіреді және өсімдіктерде заттардың тасымалын қамтамасыз ететін мүшелерді танып біледі; |
Сабақтың барысы:
| Сабақ кезеңі/Уақыты | Педагогтің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ресурстар | |||||||||||||||
| Сабақтың басы Қызығушылықты ояту. | І.Ұйымдастыру кезеңі: а)Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу үшін «Жақсы сөз жарым ырыс…» әдісін пайдаланып, оқушылар бір- біріне жақсы тілектер айтады; | Оқушылар ұстазымен амандасады, бір-біріне жақсы тілектер айтады; | Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады. Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне тілек айту арқылы жақындасады, көңіл-күйін көтереді және бауырмалдығын оятады. | Оқулық, жұмыс дәптері Кітап, дәптер, қалам (Қазіргі жағдайда) ДК экраны | |||||||||||||||
| Жаңа сабаққа кіріспе Мағынаны білу | «Суретті сөйлет» әдісі арқылы жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой талқылау.  | Мағынаны білу үшін суретті сөйлетеді, ой бөліседі, өз білгенін айтады; | Мақсаты: Функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. | презентация  | |||||||||||||||
| Сабақтың ортасы мағынаны түсіну | Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар беріледі. 1.Амеба жасушасында қоректік заттардың қозғалуы қалай жүзеге асады? 2. Заттардың тасымалдануының бұл түрін қалай атайды? 3. Өсімдіктердің өткізгіш элементтерін атаңдар. | Әр оқушы өз жауабымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады. «Мағынаны түсіну» айдарының сұрақтарына жауап береді. | Мақсаты: жылдам функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. | п резентация | |||||||||||||||
| Сабақтың ортасы Мағынаны қолдану  | Оқушыларға жалпылама төмендегі қолдану тапсырмалары беріледі. 1....қысым-тамырдың өркенге дейін біржақты ылғал беруде туындайтын күш. 2. Тамырлар және сүзгілі түтікшелер...ұлпа түзеді. 3.Тамыр түтіктері топырақтан су және онда еріген ...тұздарды сіңіріп алады. 4.Организмдегі заттар тасымалы барлық...және жасушаларарасындағы байланысты қамтамасыз етеді | Бағалау критерийі • өсімдіктерде заттардың тасымалын қамтамасыз ететін мүшелерді танып біледі; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор − Түсіп қалған сөздерді қойып сөйлемді толықтырып дәптерге жазады-1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. | |||||||||||||||
| Сабақтың ортасы мағынаны талдау  | Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін талдау тапсырмасы беріледі. Әр орындаған оқушы бағаланады. 1-тапсырма Суретте өсімдік сабағының және тамырының көлденең кесіндісі берілген. (а) Суреттегі құрылымның атауын жазыңыз. (b) Әр құрылымның құрылысын атқаратын қызметімен байланыстыра отырып, сипаттаңыз.  | Бағалау критерийі • Өсімдіктерде заттардың тасымалын қамтамасыз ететін мүшелері, мүшелер жүйесін және олардың құрылысын анықтайды; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор − А құрылымының атауын жазады-1 балл; − В құрылымының атауын жазады -1 балл; − А құрылымының қызметін анықтайды -1 балл; − В құрылымының қызметін анықтайды -1 балл; − сабақ пен тамырдың құрылымдарының құрылыс ерекшелігін атқаратын қызметімен байланыстыра сипаттайды-1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. | |||||||||||||||
| Сабақтың ортасы мағынаны жинақтау  | Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін жинақтау тапсырмасы беріледі. Әр оқушы өз ойымен бөліседі. «Жалған» және «Шындық» тапсырмасын орындайды.
| Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бағалау критерийі • Заттар тасымалдануының тірі ағзалардың тіршілік әрекеті үшін маңызын анықтайды; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор − берілген тапсырманы орындайды- 1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. | |||||||||||||||
| Сабақтың ортасы мағынаны бағалау | Тапсырма: Өзен шаянының 1 және 2 санымен берілген мүшелерін анықтаңыз.  1. __________________________ 2. __________________________ | Бағалау критерийі: -Жануарларда заттар тасымалына қатысатын мүшелерді анықтайды; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор: -Өзен шаянының 1 санымен белгіленген тасымалдау мүшесінің атауын жазады-1 балл; -Өзен шаянының 2 санымен белгіленген тасымалдау мүшесінің атауын жазады-1 балл; - омыртқасыз жәндіктердің тасымалдау мүшелерінің ерекшеліктерін түсіндіреді-1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. | |||||||||||||||
| Сабақтың соңы Ой толғаныс. Кері байланыс | «Шульманның үш көмекшісі» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды. Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. | Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатына жеткізетін тапсырмалар орындауына қарай, өз түсінгенін, пікірін, өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. | Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». |   |
ДӘІЖО___________
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
«Сабақ және тамыр. Сабақтың ішкі құрылысы: қабық, камбий, сүрек, өзек. Тамыр аймақтары: бөліну, өсу, сору және өткізу аймақтары».
(сабақтың тақырыбы)
| Бөлім: | Заттардың тасымалдануы |
| Педагогтің аты-жөні: | |
| Күні: | |
| Сыныбы: 7 «а,ә,б» | Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
| Сабақтың тақырыбы: | Сабақ және тамыр. Сабақтың ішкі құрылысы: қабық, камбий, сүрек, өзек. Тамыр аймақтары: бөліну, өсу, сору және өткізу аймақтары». §23. Сабақ және тамырдың ішкі құрылысы. |
| Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты | 7.1.3.3 - тамыр және сабақтың ішкі құрылысын зерттеу; |
| Сабақтың мақсаты: | Тамыр және сабақтың ішкі құрылысын зерттейді; |
Сабақтың барысы:
| Сабақ кезеңі/Уақыты | Педагогтің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ресурстар |
| Сабақтың басы Қызығушылықты ояту | І.Ұйымдастыру кезеңі: а) Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу үшін «Жақсы сөз жарым ырыс...» әдісін пайдаланып, оқушылар бір- біріне жақсы бір ауыз сөздер айтады. | Оқушылар ұстазымен амандасады, бір-бірлеріне жақсы тілектер айту арқылы психологиялық ахуал туғызады. | Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады. Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне тілек айту арқылы жақындасады, көңіл күйін көтереді және бауырмалдығын оятады. |  |
| Жаңа сабаққа кіріспе Мағынаны білу | «Суретті сөйлет» әдісі арқылы жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой талқылау.  | Оқушылар суретке қарап өз пікірлерін айтады. Пікір алмасады, сыныппен талқылайды. Ойлау дағдысын қалыптастырады; | Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. | Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру. |
| Сабақтың ортасы мағынаны түсіну  | Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар беріледі. 1.Тамыр қысымы дененіміз не? 2.Өсімдік фотосинтез процесінде түзілген органикалық заттарды қандай тіршілік қызметіне пайдаланады? 3.Сабақ қандай қызмет атқарады? 4. Жас тамыр қандай аймақтардан тұрады? 5. Өткізу аймағы қалай сипатталады. | Мағынаны түсіну үшін берілген сұрақтарға жауап береді, ойланады, жауабын іздеуге талпынады. | Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. | Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру. |
| Сабақтың ортасы Мағынаны қолдану  | Оқушыларға жалпылама төмендегі талдау тапсырмасы беріледі. Әр оқушы өз ойымен бөліседі. (а) Суреттен сабақтың құрылымдарын анықтаңыз. (b) Суреттен тамырдың аймақтарын анықтаңыз. (с) Тамыр аймақтарының құрылысы оның атқаратын қызметімен байланысын сипаттаңыз.  | Бағалау критерийі • Өсімдіктерде заттардың тасымалын қамтамасыз ететін мүшелері, мүшелер жүйесін және олардың құрылысын анықтайды; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор − сабақтың құрылымдарын атайды-1 балл; − сурет бойынша тамырдың аймақтарын анықтайды-1 балл; − тамыр аймақтарының қызметін жазады-2 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
| Сабақтың ортасы мағынаны талдау  | Оқушыларға жалпылама төмендегі талдау тапсырмасы беріледі. «Венн диаграммасы» әдісі арқылы сабақтың және тамырдың ішкі бөліктерінің атқаратын қызметіне қарай ұқсастықтары мен айырмашылықтарын талдайды.  | (Әр оқушы өз ойымен бөліседі) Бағалау критерийі • Өсімдіктерде заттардың тасымалын қамтамасыз ететін мүшелері, мүшелер жүйесін және олардың құрылысын анықтайды; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор − сабақпен тамырдың қызметінің ұқсастықтарын атайды-1 балл; − сабақпен тамырдың қызметінің айырмашылықтарын сипаттайды-1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
| Сабақтың ортасы мағынаны жинақтау  | Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін жинақтау тапсырмасы беріледі. Әр оқушы өз ойымен бөліседі.  | (Әр оқушы өз ойымен бөліседі) Бағалау критерийі • Өсімдіктердегі ағзалы және бейағзалық заттардың тасымалдануын зерделейді; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор − флоэма арқылы тасымалданатын заттарды атайды-1 балл; − ксилема арқылы тасымалданатын заттарды сипаттайды-1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
| Сабақтың ортасы мағынаны бағалау | Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін бағалау тапсырмасы беріледі. Әр орындаған оқушы бағаланады. «Биологиялық диктант» Тамырлар/ сабақтар/ тамыр жіпшелері …………………………………..болып табылады. Тамырлар/сабақтар/тамыр жіпшелері… болып табылады/бар бекітілу үшін/мүмкіндіктер/қамтамасыз ету/ … сақтау/жасап шығару/тасымалдау Мысалы, тамырлар топырақта бекітілуді қамтамасыз ету үшін тармақталған. Алдымен оларға тән сипаттамалық белгілерді сипаттап жазайық. Олардың ұқсастықтары неде?. флоэма сияқты, ксилема да болып табылады/бар… Олардың айырмашылықтары неде?. Олар қалай айрықшаланады? Ксилема болып табылады/болып табылмайды… бар / жоқ… … алады / … алмайды ал флоэма болып табылады / болып табылмайды… бар / жоқ… … алады / … алмайды ксилеманың құрылысы флоэмадан айрықшаланады, өйткені ксилема тірі/өлі ұлпалардан тұрады және оның жуан/жіңішке жасушалық қабығы бар.. | (Әр оқушы өз ойымен бөліседі) Бағалау критерийі • Бос орындарға тиісті сөздерді қояды; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор − биологиялық диктантты жазады-2 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
| Сабақтың соңы Ой толғаныс. Кері байланыс | «Бір ауыз сөз» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды. Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. | Жеке жұмыс: Оқушылар бір ауыз сөзбен сабақ туралы өз ойларын түсіндіріп береді. Бір ауыз сөздеріне сабақты бағалайтын келесі сөздерді айтуға болады ұнады, пайдалы, қажет, білдім, үйрендім, қызықтым, ұмтылдым, есте сақтадым, жасай аламын. т.б. | Мұғалім оқушылардың сабаққа қатысқан белсенілігіне қарай 1-10 баллдық жүйе бойынша әр оқушының өзіне тиісті баллын қойып бағалайды. Сонымен қатар, оқушыларды ынталандыру үшін «Қошеметтеу» әдісі арқылы бағалайды. |  |
ДӘІЖО___________
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
«Тамырдың ішкі құрылысы: флоэма, ксилема, камбий. Зертханалық жұмыс№4 «Сабақтың ішкі құрылысын зерттеу».
(сабақтың тақырыбы)
| Бөлім: | Заттардың тасымалдануы |
| Педагогтің аты-жөні: | |
| Күні: | 7 «а,б» 15.11 7 «ә» 17.11 |
| Сыныбы: 7 «а,ә,б» | Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
| Сабақтың тақырыбы: | Тамырдың ішкі құрылысы: флоэма, ксилема, камбий. Зертханалық жұмыс № 4 «Сабақтың ішкі құрылысын зерттеу». §25. Ксилема және флоэма эементтерін салыстыру. |
| Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты | 7.1.3.4 - тамыр және сабақтың құрылысы мен қызметі арасындағы байланысты сипаттау; |
| Сабақтың мақсаты: | Тамыр және сабақтың құрылысы мен қызметі арасындағы байланысты сипаттайды; |
Сабақтың барысы:
| Сабақ кезеңі/Уақыты | Педагогтің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ресурстар |
| Сабақтың басы Қызығушылықты ояту | Ұйымдастыру кезеңі: “Гүлмен тілек” әдісі арқылы оқушылардың бір-біріне жақсы тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастыру. | Оқушылар ұстазымен амандасады, бір-біріне гүл беру арқылы жақсы тілектер айтады, психологиялық ахуал қалыптастырады. | Мақсаты: оқушылар бойында идея немесе тілек білдіру, тыңдау дағдыларын дамытуға бағыттау, сондай-ақ барлық оқушыларды қатыстыру арқылы оқыту жағдайларын теңестіру. Тиімділігі: оқушыны бір-біріне тілек айту арқылы жақындастырады, көңіл күйін көтереді, бауырмалдығын оятады. | Сандар   |
| Жаңа сабаққа кіріспе Мағынаны білу | «Суретті сөйлет» әдісі арқылы жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой талқылау.  | Өткен сабақта өткен суретті қайталау арқылы жаңа сабақты байланыстырады, пікір алмасады, өсімдіктің ксилема және флоэма бөлімдерінің маңызын түсінеді; | Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. | Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру. |
| Сабақтың ортасы мағынаны түсіну | Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар беріледі. 1. Ксилема қандай қызмет атқарады? 2. Флоэма қандай қызмет атқарады? 3. Өсімдік үшін ксилема маңызды ма, әлде флоэма ма? | Оқушылар сұрақтарға жауап беру арқылы ксилема және флоэманың атқаратын қызметін айтады және сипаттайды, маңызын түсінеді; | Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. | Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру. |
| Сабақтың ортасы Мағынаны қолдану | Оқушыларға жалпылама төмендегі қолдану тапсырмалары беріледі. Тапсырма: Сабақтың көлденең кесіндісін қарастырыңыз. (а) Сабақтың ішкі құрылымдарының атауларын суретпен сәйкестендіріңіз.  А. Тоз В. Өң С. Өзек D. камбий E. тін F. сүрек | Бағалау критерийі -Сабақтың құрылысын және қызметін анықтайды; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор: -суреттен тоз бен өңді көрсетеді- 1 балл; -суреттен өзек пен камбийді көрсетеді-1 балл; -суреттен тін мен сүректі көрсетеді-1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
| Сабақтың ортасы мағынаны талдау | Оқушыларға жалпылама төмендегі талдау тапсырмасы беріледі. Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Тапсырма: Суреттегі сабақтың әрбір ішкі бөліктерінің атқаратын қызметін талдаңдар:  | Бағалау критерийі: -Сүректі сабақтың ішкі құрлысын талдайды; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор: -Сабақ қабығының атқаратын қызметін айтады-1 балл; -тін бөлімінің қызметін атайды-1 балл; -сүрек бөлімінің қызметін айтады- 1 балл; -өзек бөлімінің қызметін атайды-1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
| Сабақтың ортасы мағынаны жинақтау | Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін жинақтау тапсырмасы беріледі. Әр оқушы өз ойымен бөліседі. «Жылдам сұрақтар» ойыны 1. Өсімдіктердің ең ежелгі тобы? (Ашық тұқымдылар) 2.Ашық тұқымды өсімдіктер деп аталу себебі? (Тұқымдары қорғанышсыз, бүрде ашық орналасатындықтан) 3. Ашық тұқымды өсімдіктер немен көбейеді? (Тұқымнан) 4. Ашық тұқымдылар бөліміне жататын өсімдіктер барлығы қандай өсімдіктер? (Сүректі өсімдіктер) 5. Ағаш діңінің су өткізгіш бөлігі аталады? (Сүрек) 6. Ашық тұқымдылардың гүлі? (Болмайды) 7. Ашық тұқымдылардың «қылқан жапырақты» дейтін себебі? (Жапырақтары ине тәрізді) 8. Жылда күзде сарғайып, қылқандарын түсіреді? (Балқарағай) 9. Не себепті ашық тұқымдылар жеміс түзбейді? (Гүл жоқ) 10.Сүректі өсімдіктерге жатады? (Ағаштар, бұталар) | «Жылдам сұрақтар» ойынында оқушылар жылдам жауап береді, ойланады. (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері  |
| Сабақтың ортасы мағынаны бағалау | Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін бағалау тапсырмасы беріледі. Әр орындаған оқушы бағаланады. №4 зертханалық жұмыс «Сүректі сабақтың құрлысы» Көрнекілігі: Ағаштың көлденең кесіндісі, қол лупасы. Мақсаты: Ағаштың көлденең кесіндісінен (қиындыдан) жылдық сақинаны санау. Орындауға арналған тапсырмалар
  | Бағалау критерийі: -Сабақтың ішкі құрылысын зерттейді; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор: -сүректі ағаштың жылдық сақинасын санайды- 2 балл; -қорытындысын жазады- 1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
| Сабақтың соңы Ой толғаныс. Кері байланыс | «Аяқталмаған сөйлем» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды. Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. . | Жеке жұмыс: - бүгінгі сабақта мен....түсіндім, ...білдім, ....көзімді жеткіздім. - бүгін сабақта қуантқаны..... - мен өзімді.....үшін мақтар едім. - маған ерекше ұнағаны..... - сабақтан соң маған........келді - бүгін маған..........сәті түсті. - қызықты болғаны..... - ......қиындық тудырды. - менің түсінгенім..... - енді мен......аламын. | Мұғалім оқушыларды «Бас бармақ» әдісі арқылы бағалайды. Жарайсың! Жақсы! Талпын! |  |
ДӘІЖО___________
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
«Тамырдың ішкі құрылысы: флоэма, ксилема, камбий. Зертханалық жұмыс№5 «Тамыр аймақтарын зерттеу»
(сабақтың тақырыбы)
| Бөлім: | Заттардың тасымалдануы |
| Педагогтің аты-жөні: | |
| Күні: | 7 «ә,б» 18.11 7 «а» 19.11 |
| Сыныбы: 7 «а,ә,б» | Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
| Сабақтың тақырыбы: | Тамырдың ішкі құрылысы: флоэма, ксилема, камбий. §25. Ксилема және флоэма эементтерін салыстыру. Зертханалық жұмыс №5 «Тамыр аймақтарын зерттеу» |
| Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты | 7.1.3.4 - тамыр және сабақтың құрылысы мен қызметі арасындағы байланысты сипаттау; |
| Сабақтың мақсаты: | Тамыр және сабақтың құрылысы мен қызметі арасындағы байланысты сипаттайды; |
Сабақтың барысы:
| Сабақ кезеңі/Уақыты | Педагогтің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ресурстар |
| Сабақтың басы Қызығушылықты ояту | Ұйымдастыру кезеңі: “Гүлмен тілек” әдісі арқылы оқушылардың бір-біріне жақсы тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастыру. | Оқушылар ұстазымен амандасады, бір-біріне гүл беру арқылы жақсы тілектер айтады, психологиялық ахуал қалыптастырады. | Мақсаты: оқушылар бойында идея немесе тілек білдіру, тыңдау дағдыларын дамытуға бағыттау, сондай-ақ барлық оқушыларды қатыстыру арқылы оқыту жағдайларын теңестіру. Тиімділігі: оқушыны бір-біріне тілек айту арқылы жақындастырады, көңіл күйін көтереді, бауырмалдығын оятады. | Сандар  |
| Жаңа сабаққа кіріспе Мағынаны білу | «Суретті сөйлет» әдісі арқылы оқушылардың танымдық қабылетін дамыту.  | Мағынаны білу үшін суретті сөйлетеді, ой бөліседі, өз білгенін айтады; | Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. | Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру. |
| Сабақтың ортасы мағынаны түсіну | «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар беріледі. Әр оқушы өз оймен бөліседі. Өзгенің пікірін толықтырады. 1. Тамыр дегеніміз не? 2. Тамыр жүйесі дегеніміз не? 3. Кіндік тамырдың шашақ тамырдан қандай айырмашалығы бар? | Әр оқушы өз жауабымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады. «Мағынаны түсіну» айдарының сұрақтарына жауап береді. | Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. | Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру. |
| Сабақтың ортасы Мағынаны қолдану | Тапсырма: Тамыр түрлерінің атқаратын қызметтерін сипаттайды;  | Бағалау критерийі • Тамыр түрлерінің атқаратын қызметін сипаттайды; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор: -тамыр түрлерінің қасиетін жазады- 1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
| Сабақтың ортасы мағынаны талдау | Талдау бөлімінің тапсырмасы: Тамыр бөлімдеріне тән қасиеттерді атау;  | Бағалау критерийі • Тамыр бөлімдеріне тән қасиеттерді жазады; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор: − тамыр бөлімдеріне тән қасиеттерді сипаттайды- 1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
| Сабақтың ортасы мағынаны жинақтау |  | Бағалау критерийі: -кіндік және шашақ тамыр жүйесін зерделейді; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор: − кіндік тамыр мен шашақ тамырдың ұқсастықтарын сипаттайды- 2 балл; − кіндік тамыр мен шашақ тамырдың айырмашылықтарын сипаттайды- 2 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
| Сабақтың ортасы мағынаны бағалау | №5 зертханалық жұмыс «Тамыр аймақтарын зерттеу» Мақсаты: тамырдың өсу аймағындағы түзуші ұлпа мысалында тамыр аймақтарын зерттеу. Құрал-жабдықтар: бидай мен бұршақ өскіндері, микроскоп, ұлғайтқыш шыны және т.б. Орындауға арналған тапсырмалар
Ескерту: микропрепарат дайындау үшін тамыр ұшынан кесіп алып (5мм), су тамызып, жабын шынысымен жауып қойыңдар. | Бағалау критерийі • Тамыр аймақтарын зерттейді; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор: − тамыр аймақтарын қарап ажыратады- 2 балл; − зерттеу жұмысының қорытындысын жазады- 2 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
| Сабақтың соңы Ой толғаныс. Кері байланыс | «Аяқталмаған сөйлем» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды. Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. | Жеке жұмыс: - бүгінгі сабақта мен....түсіндім, ...білдім, ....көзімді жеткіздім. - бүгін сабақта қуантқаны..... - мен өзімді.....үшін мақтар едім. - маған ерекше ұнағаны..... - сабақтан соң маған........келді - бүгін маған..........сәті түсті. - қызықты болғаны..... - ......қиындық тудырды. - менің түсінгенім..... - енді мен......аламын. | Мұғалім оқушыларды «Бас бармақ» әдісі арқылы бағалайды. Жарайсың! Жақсы! Талпын! |  |
ДӘІЖО___________
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
Ксилема, флоэма және олардың құрылымдық элементтері.
(сабақтың тақырыбы)
| Бөлім: | Заттардың тасымалдануы |
| Педагогтің аты-жөні: | |
| Күні: | |
| Сыныбы: 7 «а,ә,б» | Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
| Сабақтың тақырыбы: | Ксилема, флоэма және олардың құрылымдық элементтері. |
| Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты | 7.1.3.5 - флоэма мен ксилеманың элементтерін құрылысын салыстыру. §25. Ксилема және флоэма эементтерін салыстыру. |
| Сабақтың мақсаты: | Флоэма мен ксилеманың элементтерін құрылысын салыстырады. |
Сабақтың барысы:
| Сабақ кезеңі/Уақыты | Педагогтің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ресурстар | ||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың басы Қызығушылықты ояту | Ұйымдастыру кезеңі: “Гүлмен тілек” әдісі арқылы оқушылардың бір-біріне жақсы тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастыру. | Оқушылар ұстазымен амандасады, бір-біріне гүл беру арқылы жақсы тілектер айтады, психологиялық ахуал қалыптастырады. | Мақсаты: оқушылар бойында идея немесе тілек білдіру, тыңдау дағдыларын дамытуға бағыттау, сондай-ақ барлық оқушыларды қатыстыру арқылы оқыту жағдайларын теңестіру. Тиімділігі: оқушыны бір-біріне тілек айту арқылы жақындастырады, көңіл күйін көтереді, бауырмалдығын оятады. | Сандар | ||||||||||||||||||||||||||||
| Жаңа сабаққа кіріспе Мағынаны білу | «Суретті сөйлет» әдісі арқылы жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой талқылау.  | Мағынаны білу үшін суретті сөйлетеді, ой бөліседі, өз білгенін айтады; | Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. | Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру. | ||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың ортасы мағынаны түсіну | Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар беріледі. 1. Ксилема қандай қызмет атқарады? 2. Флоэма қандай қызмет атқарады? 3. Өсімдік үшін ксилема маңызды ма, әлде флоэма ма? | Әр оқушы өз жауабымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады. «Мағынаны түсіну» айдарының сұрақтарына жауап береді. | Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. | Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру. | ||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың ортасы Мағынаны қолдану | Оқушыларға жалпылама төмендегі қолдану тапсырмалары беріледі. Тапсырма 1. Төмендегі суреттерді пайдаланып, ксилема мен флоэма құрылысын салыстырыңыз. Нәтижесін кестеге толтырыңыз. 
| Бағалау критерийі • Флоэма мен ксилеманың құрылысын анықтайды; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор − ұлпаны түзуші жасушалар табиғатын анықтайды-1 балл; − ксилема және флоэманы құрылыс ерекшелігін анықтайды-1 балл; − флоэма және ксилема құрамын (қандай құрылымдардан тұрады) анықтайды-1 балл; − флоэма және ксилеманың сабақ пен тамырда орналасуын анықтайды-1 балл; − флоэма және ксилема арқылы заттардың тасымалдану бағытын анықтайды-1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. | ||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың ортасы мағынаны талдау | Оқушыларға жалпылама төмендегі талдау тапсырмасы беріледі. Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Ксилема және флоэманың ұқсатығы неде / 2-ден кем емес жауап ұсыныңыз....................................................................
| Бағалау критерийі • Флоэма мен ксилеманың айырмашылықтарын талдайды; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор − флоэманың және ксилеманың айырмашылығын атайды-1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. | ||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың ортасы мағынаны жинақтау | Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін жинақтау тапсырмасы беріледі. Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Өсімдіктердің өткізгіш жүйелері Өсімдіктерде заттар қозғалысы екі жүйе арқылы жүзеге асады: СҮРЕК ТҮТІКТЕРІ (КСИЛЕМА) – су және минералды тұздар; ҚАБЫҚТЫҢ СҮЗГІЛІ ТҮТІКТЕРІ (ФЛОЭМА) – органикалық заттар Сүрек — өткізгіш ұлпа. Түтіктер (өлі жасушалар) және сүрек талшықтарынан тұрады. - Түтіктер су және минералды заттарды тамырдан - жоғары ағыс арқылы қозғалтады. - Сүрек талшықтары беріктік қасиет береді. Қабық — өткізгіш ұлпа, сүзгілі түтіктер (тірі жасушалар) мен қабық талшықтарынан тұрады. -Органикалық заттар жапырақта өсімдіктің өзге де бөліктеріне қабықтың (флоэма) сүзгілі түтіктері арқылы (төменгі ағыс) тасымалданады, олар тірі көлденең өткізгіш саңылаулары бар қабырғалармен бөлінген, сүзгіге ұқсайды. Тәжірибе: Ұзындығы 15 см-дей 2 бұтақ алынады.Біріншісін төменгі ұшынан( суға салынатын жағы) 5 см жоғарырақ жерінен қабығын (енін 3 –см-дей) сақиналап кеседі.Екінші бұтақты сақиналап кеспей сол күйінде ыдыстағы суға салып қояды.Қабығы кесілген бұтақта қосалқы тамырлар кесілген жерінің жоғарғы жағынан шығады.Кесілген жердің төменгі жағында тамырлар пайда болмайды.Қоректік зат кесілген жерден төмен қарай өте алмайды.Ал, қабығы кесілмей салынған бұтақта қосалқы тамырлар бұтақтың ұшынан дамиды | Бағалау критерийі: -Органикалық заттар жапырақтан тамырға сабақтың флоэмасы арқылы қозғалатынын зерттейді; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор: -оқушылар шағын тәжірибе жасайды – 1 балл; -қорытындысын жазады – 1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. | ||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың ортасы мағынаны бағалау | Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін бағалау тапсырмасы беріледі. Әр орындаған оқушы бағаланады. Тапсырма: Суретте тамыр, сабақ және жапырақтың көлденең кесіндісі бейнеленген. Бұл өсімдік боялған суға салынған өркенінің тамыр арқылы көтерілетін заттар қай бөлімімен өтетінін көрсетіңдер:  Суретте нөмірленген қандай бөліктер боялғанын анықтаңыз   A B C D | Бағалау критерийі: -Органикалық заттар жапырақтан тамырға сабақтың флоэмасы арқылы қозғалатынын зеррттейді; (Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;) | Дескриптор: -оқушылар шағын тәжірибе жасайды – 1 балл; -қорытындысын жазады – 1 балл; | Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. | ||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың соңы Ой толғаныс. Кері байланыс | «Аяқталмаған сөйлем» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды. Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. | Жеке жұмыс: - бүгінгі сабақта мен....түсіндім, ...білдім, ....көзімді жеткіздім. - бүгін сабақта қуантқаны..... - мен өзімді.....үшін мақтар едім. - маған ерекше ұнағаны..... - сабақтан соң маған........келді - бүгін маған..........сәті түсті. - қызықты болғаны..... - ......қиындық тудырды. - менің түсінгенім..... - енді мен......аламын. | Мұғалім оқушыларды «Бас бармақ» әдісі арқылы бағалайды. Жарайсың! Жақсы! Талпын! | | ||||||||||||||||||||||||||||