Файл: азастан халы Ассамблеясы оамдаы тратылы пен келісімні сенімді, берік іргетасына айналды. Сіз бл тжырыммен аншалыты келісесіз Жауабыызды олдау шін бірнеше длел келтірііз.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 07.11.2023

Просмотров: 192

Скачиваний: 2

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


Ғұндар мемлекетінің саяси құрылымын былайша сипаттауға болады:

1. Көшпелі мінез: Ғұндар көшпелі халық болған, шатырларда тұрып, жайылым мен байлық іздеп үнемі көшіп-қонып жүрген. Олардың саяси құрылымы көшпелі өмір салтымен тығыз байланысты болды.

2.Князьдік жүйе: Ғұндар княздіктер түрінде ұйымдасқан, олардың әрқайсысының өз хандары болған. Князьдер әскери басшылар болды және өз қол астындағыларға билік жүргізді. Ханзадалар шешім қабылдауда, соғыс жүргізуде және империяны басқаруда маңызды рөл атқарды.

3. Орталықтандырылған басқару: Ғұн империясында орталықтандырылған басқару нысаны болды. Орталық билік шан (қаған) деген атпен белгілі ғұн көсемінің қолында шоғырланды. Шаньюй империяның жоғарғы билеушісі болды және негізгі саяси және әскери шешімдерді қабылдады.

4. Әскери ұйым: Ғұндар өздерінің жауынгерлік рухымен, күштілігімен танымал болған. Олардың атты әскерге негізделген жақсы ұйымдастырылған әскери құрылымы болды.

5. Дипломатия және одақтар: Ғұндар дипломатиялық қатынаста белсенділік танытып, басқа халықтармен, тайпалармен одақ құрды. Олар саяси одақтар мен әскери одақтарды өз билігін нығайтып, империясының қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін пайдаланды.

87 сұрақ

Қазақстан жерінде болған ерте көшпелі мемлекеттерге сипаттама беріңіз.

Қазақстан жерінде өмір сүрген ерте көшпелі мемлекеттерге Скиф патшалығы, Сармат патшалығы, Массагет патшалығы және ежелгі Түрік қағанаттары кірді. Скиф патшалығы ерте көшпелілер дәуіріндегі ең қуатты және ықпалды мемлекеттердің бірі болды. 5-3 ғасырларда өмір сүріп, Шығыс Еуропа мен Орталық Азияның басым бөлігін қамтыды. Скифтер мал шаруашылығымен, аңшылықпен және балық аулаумен, сондай-ақ тері бұйымдары мен маталар өндірумен айналысқан. Олар садақ, жебе, найза және қылыштарды қолданатын озық қару мәдениетімен танымал болды. Сармат патшалығы б.з.б. III-I ғасырларда өмір сүрген. Еділден Днестрге дейінгі аумақты қамтыды және Шығыс Еуропа мен Орталық Азияның едәуір бөлігін алып жатты. Сарматтар мал шаруашылығымен, аңшылықпен және балық аулаумен, сондай-ақ тері бұйымдары мен маталар өндірумен де айналысқан. Олар садақ, жебе, найза және қылыштарды қолданатын озық қару мәдениетімен танымал болды. Массагет патшалығы біздің дәуірімізге дейінгі 7-4 ғасырларда өмір сүріп, Арал теңізінен Каспий теңізіне дейінгі аумақты қамтыды. Массагеттер мал шаруашылығымен, аңшылықпен және балық аулаумен, сондай-ақ тері бұйымдары мен мата өндірумен айналысты. Олар садақ, жебе, найза және қылыштарды қолданатын озық қару мәдениетімен танымал болды. Ежелгі Түрік қағанаттары біздің дәуіріміздің 6-10 ғасырларында өмір сүріп, Орталық Азияның басым бөлігін қамтыды. Ежелгі түріктер мал шаруашылығымен, аңшылықпен және балық аулаумен, сондай-ақ тері бұйымдары мен мата өндірумен айналысқан. Олар садақ, жебе, найза және қылыштарды қолданатын озық қару мәдениетімен танымал болды. Көне түріктер сонымен қатар қаған мен әскери басшылардан тұратын әлеуметтік топтық ұйымы мен саяси құрылымымен танымал болды.


88 сұрақ

Дәстүрлі қазақ қоғамының рулық құрылымына сипаттама беріңіз.

Дәстүрлі қазақ қоғамының рулық құрылымы оны ұйымдастырудың негізгі элементі болып табылады. Ол қоғамның әрбір мүшесінің әлеуметтік мәртебесі мен рөлін анықтады, сонымен қатар көптеген ғасырлар бойы меншікті және саяси билікті мұрагерлік ету тәртібін белгіледі. Тайпалық құрылым қазақ мәдениеті мен болмысының қалыптасуына, сондай-ақ әртүрлі қазақ рулары мен тайпаларының біртұтас қоғамға бірігуіне негіз болды.

89-сұрақ

Қазақ хандығы дәуіріндегі дәстүрлі қазақ қоғамының әлеуметтік құрылымын сипаттаңыз.

Қазақ хандығы тұсындағы дәстүрлі қазақ қоғамы көшпелі мал шаруашылығына және рулық ұйымға негізделген күрделі әлеуметтік құрылымға ие болды.

1. Хандар және олардың ақсүйектері: қоғамның ең құрметті және қуатты қабаты. Хандар тұқым қуалайтын билеушілер болды, олардың отбасы мүшелері жоғары билік жүргізді және қоғамдағы ең маңызды шешімдерді қабылдады.

2. Дворяндар мен бәйтеректер: текті рулардың өкілдері мен олардың өкілдері – баятылардан құралған. Қоғамның бұл қабаты елеулі әлеуметтік, саяси және экономикалық ықпалға ие болды.

3. Табын: бұл қабаттың өкілдері әдетте ең жоғарғы мемлекеттік қызметтерге тағайындалған тайпалардың құрметті өкілдері болды. Табындар айтарлықтай билікке ие болды және қоғамның заңдары мен ережелерін қорғауға, сондай-ақ қоғамдық игілікке кепілдік беруге міндетті болды.

4. Билер: Ет-сүт беретін, қоғамға басқа да міндеттер атқаратын мал иелері.

5. Қымызшы: қымыз және басқа да сүт өнімдерін өндірумен айналысады.

6. Тобықтар: бұлар әр түрлі қолөнер түрімен айналысқан қолөнершілер.

7. Ерлер: рудың құрамына кірмейтін, малы жоқ, бірақ өздерінің ептілігі мен бастамашылдығы арқасында жоғары әлеуметтік жағдайға қол жеткізе алған еркін көшпенділер.

8. Ислам дінбасылары: уағыз айтумен және діни рәсімдерді ұйымдастырумен айналысқан ислам дінінің өкілдері.

Сонымен, Қазақ хандығы дәуіріндегі дәстүрлі қазақ қоғамының әлеуметтік құрылымы біршама күрделі және алуан түрлі, әртүрлі қабаттарға бөлінген, әлеуметтік жағдайы мен міндеттері әртүрлі адамдардан құралған.