Файл: Сабаты таырыбы Магнит рісі. Тогы бар ткізгішті зара рекеттесуі. Ампер тжірибелері. Магнит индукция векторы.doc
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 08.11.2023
Просмотров: 41
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Қысқа мерзімді жоспар
Сабақтың тақырыбы: Лоренц күші. Магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектердің қозғалысы
Бөлімі: | |
Мұғалімнің аты-жөні: | |
Күні: | |
Сыныбы: | Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
Сабақтың тақырыбы: | Лоренц күші. Магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектердің қозғалысы |
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты | 10.4.4.4 - зарядталған бөлшектердің қозғалысына магнит өрісінің әсерін зерттеу; |
Сабақтың мақсаты: | Барлық оқушылар істей алады: өткізгіштің магнит өрісінің күш сызықтарына қатысты орналасуы электромагниттік күштің шамасына қалай әсер ететіндігін түсіндіреді; Көптеген оқушылар істей алады: магниттік күштің шамасы мен магнит өрісінің индукциясы , өткізгіштің ұзындығы, және өріс кернеулігі арасындағы арақатынасты көрсетеді. Кейбір оқушылар істей алады: электр қозғалтқыштың жұмыс істеу принципін түсіндіреді |
Бағалау критерийлері | - өткізгішке магнит өрісінің әсерін біліп, талдайды; - Магниттік күштің шамасының қандай физикалық шамаларға тәуелді екендігін анықтайды. |
Құндылықтарға баулу | Жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылығын дарытуда оқушыларға оқу үдерісінде бақылау жүргізуге, топтастыруға, зерттеуді жүйелеуге, құбылыстарды бір-бірімен байланыстыру мен оларға түсінік беруге үйрету. |
Сабақтың барысы:
Сабақ кезеңі/ Уақыты | Педагогтің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ресурстар |
Сабақтың басы 10 минут | Оқушылармен амандасып,жоқ оқушыларды түгендеймін. Миға шабуыл: Видео көріп, сұраққа жауап беру: магнит өрісінде неліктен электронның түрлі бағыттары бар? Бөлшектердің магнит өрісіне ұшып кіру бұрышының оның қозғалыс траекториясына әсерін айту:
- Түзу сызық Бөлшектің жылдамдығы мен магнит өрісінің бағыты бір-біріне параллель. - Шеңбер Жылдамдық пен магнит өрісінің бағыты перпендикуляр және бөлшекке әсер етуші қорытқы күш максимум болады. Бірқалыпты шеңбер бойымен қозғалыс бөлшектің жылдамдығы магниттік күшке перпендикуляр екендігін білдіреді. - спираль Жылдамдық пен магнит өрісі бір біріне сүйір бұрыш жасаса, бөлшектің траекториясы спираль тәріздес болады | Оқу мақсатымен танысады. Магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектердің қозғалыс траекторясы жайлы мәліметтер оқиды. | Қалыптастырушы бағалау | Таратпа материал, https://www.youtube.com/watch?v=orsMYomjwIw |
Сабақтың ортасы 15 минут 10 минут | Есептер шығару:
Мұғалім формулаларды бірнеше оқушыға тақтаға қорытуға тапсырма береді, ал қалған оқушылар ол тапсырманы дәптерге өз бетінше жасайды.
Тапсырма
Кері байланыс | | ||
Таратпа материалдар | ||||
Сабақтың соңы. 10мин Рефлекция Бағалау Үй тапсырмасы | Рeфлексия пирамидаcы:Қарастырылған мәселелерді қаншалықты ұққандығыңды өзің бағалап, пирамиданы толықтыр: Сабақ соңында әр тапсырманың бағалау критериилері бойынша жалпы баллдық жүйемен бағалау -Тақырып соңындағы сұрақтарға жауап жазу. | Сабақты қорытындылау барысында оқушылар өз ойларын үлестірме қағаздарға жазып, пирамиданы кім қай мәселені ұққандығына қарай толтырады. | Жалпы сабақты бағалау критерийлер бойынша ең жоғарғы 10 балл | Үлестірме стикерлер Дескриптор Оқулық |
Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына қандай тапсырмалар қоясыз? | Бағалау. Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз? | Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау | ||
Оқушыларға жеке қолдау көрсету, оқу материалдары мен дереккөздерді оқушылардың жеке қабілеттерін ескере отырып, Мотивациясы жоғары оқушылар: Көмек қажет ететін оқушыларға «Сәйкестендіру» тәсілі оқушының ынталану қабілетін арттыруға көпірше болып қызмет атқарады. Тапсырмалар бере отырып, күтілетін нәтижеге жетелеймін. «Рефлексия пирамидасы» әдісі арқылы кері байланыс береді | Әрбір кезең бойынша оқушыларға ауызша және бас бармақ, смайликтермен кері байланыс беріп отырамын, сол арқылы оқушыларды ынталандыруға бағыттап отырамын, қолдау көрсетемін. Оқушылардың өзін-өзі бағалауы, топтардағы бағалау жүріп отырады | Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады. | ||
Жалпы бағалау Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз. 1: 2: Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз. 1: 2: Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек? 1: 2: |
Қысқа мерзімді жоспар
Сабақтың тақырыбы: Лоренц күші. Магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектердің қозғалысы (3-4 сағат)
Бөлімі: | |
Мұғалімнің аты-жөні: | |
Күні: | |
Сыныбы: | Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
Сабақтың тақырыбы: | Лоренц күші. Магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектердің қозғалысы |
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты | 10.4.4.4 - зарядталған бөлшектердің қозғалысына магнит өрісінің әсерін зерттеу; |
Сабақтың мақсаты: | Барлық оқушылар істей алады: өткізгіштің магнит өрісінің күш сызықтарына қатысты орналасуы электромагниттік күштің шамасына қалай әсер ететіндігін түсіндіреді; Көптеген оқушылар істей алады: магниттік күштің шамасы мен магнит өрісінің индукциясы , өткізгіштің ұзындығы, және өріс кернеулігі арасындағы арақатынасты көрсетеді. Кейбір оқушылар істей алады: электр қозғалтқыштың жұмыс істеу принципін түсіндіреді |
Бағалау критерийлері | Оқушы мақсатына жетеді, егер:
|
Құндылықтарға баулу | Жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылығын дарытуда оқушыларға оқу үдерісінде бақылау жүргізуге, топтастыруға, зерттеуді жүйелеуге, құбылыстарды бір-бірімен байланыстыру мен оларға түсінік беруге үйрету. |
Сабақтың барысы:
Сабақ кезеңі/ Уақыты | Педагогтің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ресурстар |
Сабақтың басы 10 минут | Оқушылармен амандасып,жоқ оқушыларды түгендеймін. Сабақ тақырыбымен танысу. Оқушылармен бірге сабақ мақсаты мен жетістік критерийлерін айқындау. (W) қайталау жұмысы.
| Оқу мақсатымен танысады. Магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектердің қозғалыс траекторясы жайлы мәліметтер оқиды. | Қалыптастырушы бағалау | Таратпа материал, https://www.youtube.com/watch?v=orsMYomjwIw |
Сабақтың ортасы 15 минут
| Жұптық жұмыс: Оң қол (немесе бұрғы) ережесін түзу өткізгіштегі ток үшін және сол қол ережесін Ампер күшінің бағытын анықтау үшін қолдана отырып, екі параллель өткігіштердің өзара қалай әрекеттесетіндігін анықтаңыз. Екі жағдайды қарастырыңыз:
Өзара параллель тогы бар өткізгіштердің өзара әрекеттесуін Оң қол немесе бұрғы ережесін қолданып түзу токтың және сол қол ережесін қолданып анықтаңыз.
1820 ж. дат физигі Г.Х.Эрстед ток көзіне қосылған өткізгішке магнит тілшесінің әрекеті бар екенін аңғарды. О сы жылы француз физигі А.М.Ампер тогы бар екі параллель өткізгіштердегі ток бағыты бағыттас болса, олар тартылатынын, ал ток бағыты қарама-қарсы болса тебілетінін байқады. Берілген тәжірибелерден қандай қорытынды шығаруға болады? Ампер тәжірбиесінің негізінде ешқандай да магниттік зарядтары жоқ екені, олар өзара қозғалыстағы зарядтардың арқасында өзара әрекеттесетіні айтылды. Т огы бар өткізгішке әрекет ететін күш магнит индукциясын өлшеу үшін қолданылуы мүмкін. Ол үшін ампер-таразы деп аталатын құрал қолданылады Магнит өрісі токқа – зарядталған бөлшектерге әркет ететін болғандықтан, қозғалыстағы әрбір бөлшекке де әрекет ете алады. Магнит өрісіндегі қозғалыстағы зарядталған бөлшекке әрекет ететін күш – Лоренц күші арқылы сипатталады. Магит өрісінде қозғалып жүрген N зарядталған бөлшектерге әрекет ететін жалпы күш – Ампер күші болса, зарядталған бір бөлшекке әрекет ететін күш – Лоренц күші болып саналады. Ол заряд таңбасына тәуелді. - бөлшек жылдамдығы мен магнит индукциясы векторының арасындағы бұрыш. α = 90° болғанда Лоренц күші әрекетінен магинт өрісіндегі зарядталған бөлшек қалай қозғалады? Бұл жағдайда бөлшек шеңбер орбита бойымен қозғалады. Ньютонның екінші заңы мен Лоренц күштерін пайдалана отырып, қозғалған бөлшектің шеңбер орбитасының радиусын анықтаңыздар. (оқушыларға центрге тартқыш үдеу формуласын беруге болады). (оқушылар мұғаліммен бірге формуланы қорытып шығарады). Енді осы бөлшектің айналу периодын табу да қиындық тудырмайды. Бөлшектің айналу периоды қандай шамаларға тәуелді екеніне қорытынды жасаңыздар. (күтілетін жауап: магнит индукцияына, меншікті зарядқа тәуелді. Шеңбер радиусына тәуелді емес). Лоренц күшінің бағыты сол қол ережесі бойынша анықталады. Алайда шамалы толықтырулар бар: Л оренц күші үшін сол қол ережесі: егер сол қолдың алақанын B векторы енетіндей етіп орналатырса, v векторын 4 саусақ көрсетеді, ал 90° жасайтын бас бармақ оң зарядқа әрекет ететін күш бағытын көрсетеді. Егер магнит өрісінде қозғалатын зарядтың бағыты теріс болса, онда бас бармаққа қарсы бағыт арқылы Лоренц күшінің бағытын көрсетеді Қолданылуы: Синхрофазатрон, т.б. «Магнит өрісі» есептер шығару
а) электрон б) протон Әр берілген жағдай үшін бөлшктің қозғалу траекториясын салыңыз.
Кері байланыс | | ||
Таратпа материалдар | ||||
Сабақтың соңы. 10мин Рефлекция Бағалау Үй тапсырмасы | Рeфлексия пирамидаcы:Қарастырылған мәселелерді қаншалықты ұққандығыңды өзің бағалап, пирамиданы толықтыр: Сабақ соңында әр тапсырманың бағалау критериилері бойынша жалпы баллдық жүйемен бағалау -Тақырып соңындағы сұрақтарға жауап жазу. | Сабақты қорытындылау барысында оқушылар өз ойларын үлестірме қағаздарға жазып, пирамиданы кім қай мәселені ұққандығына қарай толтырады. | Жалпы сабақты бағалау критерийлер бойынша ең жоғарғы 10 балл | Үлестірме стикерлер Дескриптор Оқулық |
Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына қандай тапсырмалар қоясыз? | Бағалау. Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз? | Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау | ||
Оқушыларға жеке қолдау көрсету, оқу материалдары мен дереккөздерді оқушылардың жеке қабілеттерін ескере отырып, Мотивациясы жоғары оқушылар: Көмек қажет ететін оқушыларға «Сәйкестендіру» тәсілі оқушының ынталану қабілетін арттыруға көпірше болып қызмет атқарады. Тапсырмалар бере отырып, күтілетін нәтижеге жетелеймін. «Рефлексия пирамидасы» әдісі арқылы кері байланыс береді | Әрбір кезең бойынша оқушыларға ауызша және бас бармақ, смайликтермен кері байланыс беріп отырамын, сол арқылы оқушыларды ынталандыруға бағыттап отырамын, қолдау көрсетемін. Оқушылардың өзін-өзі бағалауы, топтардағы бағалау жүріп отырады | Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады. | ||
Жалпы бағалау Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз. 1: 2: Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз. 1: 2: Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек? 1: 2: |
Қысқа мерзімді жоспар
Сабақтың тақырыбы: Заттың магниттік қасиеттері. Кюри температурасы (1-2 сағат)
Бөлімі: | |
Мұғалімнің аты-жөні: | |
Күні: | |
Сыныбы: | Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
Сабақтың тақырыбы: | Заттың магниттік қасиеттері. Кюри температурасы |
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты | 10.4.4.5 - заттың магниттік қасиеттері бойынша топтастыру және олардың қолдану аймағын анықтау; |
Сабақтың мақсаты: | Барлық оқушылар істей алады: Қозғалыстағы зарядқа магнит өрісінің әсерін түсіндіру Көптеген оқушылар істей алады: Магнит индукциясының күш сызықтарының бағытын анықтау Кейбір оқушылар істей алады: Лоренц күшінің формуласын есеп шығаруда қолдану |
Бағалау критерийлері | Оқушы мақсатына жетеді, егер:
|
Құндылықтарға баулу | Жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылығын дарытуда оқушыларға оқу үдерісінде бақылау жүргізуге, топтастыруға, зерттеуді жүйелеуге, құбылыстарды бір-бірімен байланыстыру мен оларға түсінік беруге үйрету. |
Сабақтың барысы:
Сабақ кезеңі/ Уақыты | Педагогтің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ресурстар |
Сабақтың басы 10 минут | Оқушылармен амандасып,жоқ оқушыларды түгендеймін. Сабақ тақырыбымен танысу. Оқушылармен бірге сабақ мақсаты мен жетістік критерийлерін айқындау. (W) қайталау жұмысы.
| Оқу мақсатымен танысады. Магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектердің қозғалыс траекторясы жайлы мәліметтер оқиды. | Қалыптастырушы бағалау | Таратпа материал, https://www.youtube.com/watch?v=orsMYomjwIw |
Сабақтың ортасы 15 минут
|
Магнит өтімділігі болатын заттар магнетиктер деп аталады. Электромагниттің қолданылуы: Магнетиктер:
Диамагнетиктер – сыртқы магнит өрісіне қарсы магниттелетін заттар. Парамагнеткитер – сыртқы магнит өрісіне бағыттас магниттелетін заттар. Ферромагнетиктер – сыртқы магнит өрісінің әсерін күшейтетін заттар. Соленоид – цилиндрлік каркасқа оралған жіңішке электр тогы бар оқшауланған сымды айтамыз. Орамдағы электр тогы қоршаған ортасына соленоидтың магнит өрісін тудырады. Егер катушкадан ток өтетін болса, темір ұнтақтары катушкаға тартылады. Шексіз ұзын соленоид Мұндағы – сым оралған цилиндрдің радиусы, – соленоид ұзындығы Тогы бар соленоидтың магнит өрісі келесі шарттарға тәуелді:
Есептер шығару Дескрипторлары:
Жауабын көрсетеді Кері байланыс Сабақтың оқу мақсаты мен критерийлерін еске түсіру (оқушылармен бірге) 5 . Есептер шығару
Шешуі:
Шешуі:
Шешуі: Есеп шартынан , тең
альфа бөлшектің радиусы 2 есе артық немесе 0,5 есе кіші;
альфа бөлшектің радиусы протон радиусына тең Кері байланыс | | ||
Таратпа материалдар | ||||
Сабақтың соңы. 10мин Рефлекция Бағалау Үй тапсырмасы | Рeфлексия пирамидаcы:Қарастырылған мәселелерді қаншалықты ұққандығыңды өзің бағалап, пирамиданы толықтыр: Сабақ соңында әр тапсырманың бағалау критериилері бойынша жалпы баллдық жүйемен бағалау -Тақырып соңындағы сұрақтарға жауап жазу. | Сабақты қорытындылау барысында оқушылар өз ойларын үлестірме қағаздарға жазып, пирамиданы кім қай мәселені ұққандығына қарай толтырады. | Жалпы сабақты бағалау критерийлер бойынша ең жоғарғы 10 балл | Үлестірме стикерлер Дескриптор Оқулық |
Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз қабілетті оқушылардың алдына қандай тапсырмалар қоясыз? | Бағалау. Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз? | Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау | ||
Оқушыларға жеке қолдау көрсету, оқу материалдары мен дереккөздерді оқушылардың жеке қабілеттерін ескере отырып, Мотивациясы жоғары оқушылар: Көмек қажет ететін оқушыларға «Сәйкестендіру» тәсілі оқушының ынталану қабілетін арттыруға көпірше болып қызмет атқарады. Тапсырмалар бере отырып, күтілетін нәтижеге жетелеймін. «Рефлексия пирамидасы» әдісі арқылы кері байланыс береді | Әрбір кезең бойынша оқушыларға ауызша және бас бармақ, смайликтермен кері байланыс беріп отырамын, сол арқылы оқушыларды ынталандыруға бағыттап отырамын, қолдау көрсетемін. Оқушылардың өзін-өзі бағалауы, топтардағы бағалау жүріп отырады | Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесі еске салынады. | ||
Жалпы бағалау Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз. 1: 2: Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз. 1: 2: Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге назар аудару керек? 1: 2: |