Файл: 6 сынып ііі оу тосанына Орта асырлардаы азастан тарихынан ыса мерзімді жоспар.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 04.12.2023

Просмотров: 127

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.



Білім беру ұйымының атауы




Пәні:

Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы

Бөлім:

6.3 XIII - XV ғасырдың бірінші жартысындағы Қазақстан

Педагогтің аты-жөні:




Күні:




Сынып: 6

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Моғолстан. Әбілқайыр хандығы.

Зерттеу сұрағы: Моғолстан мен Әбілқайыр мемлекеттеріндегі оқиғалар қандай саяси өзгерістерге әкелді?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

6.3.1.6 картаны қолданып XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси үдерістерді түсіндіру;

6.1.1.2 XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердің этноәлеуметтік құрылымын анықтау

6.3.2.5 тарихи оқиғалардың өзара байланысын анықтап, Қазақстан аумағында XIII - XV ғасырларда құрылған мемлекеттердің сыртқы саясатын түсіндіру

Сабақтың мақсаты

Тарихи оқиғалардың өзара байланысын анықтап, Қазақстан аумағында XIII – XV ғғ. құрылған мемлекеттердің сыртқы саясатын талдау

Оқушылардың Қазақстан аумағында XIII – XV ғғ. құрылған мемлекеттердің этноәлеуметтік құрылымын анықтап, сыртқы саясатын талдау арқылы алған білімдерін одан әрі жетілдіріп, зерттеушілік дағдыларын  дамыту.


Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру


Өткен білімді еске түсіру


Ой салуТақтаға Әбілқайыр хан, Моғолстан мемлекеттері белгіленген тарихи картаны шығарып, сұрақ қойыңыз:

- ХIV ғасырдағы Қазақстан картасы берілген. Алдыңғы кезеңдермен салыстыр.Қандай өзгерістерді байқадың?

Оқушылардың жауаптары негізінде сабақ тақырыбына шығу.

(М) Сабақ тақырыбы, оқу мақсатымен бағалау критерийлері, зерттеу сұрағы таныстырылады.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

ЕБҚ оқушыға тапсырманы орындау үлгісі, шешу тәсілін көрсету, пайымдау үлгісін ұсыныңыз


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

Қазақстан тарихы көне заманнан бүгінгі күнге дейін. 5 томдық. І том. Атамұра, 2010


Жаңа білім


Зерттеу сұрағы:

Моғолстан мемлекетімен Әбілқайыр хандығында қандай саяси оқиғалар орын алды? Бұл оқиғалар алдыңғы тарихи оқиғалар желісіне әсер етті ме?

Тапсырма-1.Ж.Мәтінмен жұмыс.

Оқушыларды жұпқа бөліп орындатыңыз:

Әбілқайыр хандығы мен Моғолстанның мемлекеттік – әкімшілік құрылысын салыстырып,ортақ белгілерін сипаттау.

Әбілқайыр хандығы

айырмашылығы

Ұқсастығы

Моғолстан хандығы

айырмашылығы

1

2.

3.

1.

2.

3

1.

2.

3

«Әбілхайыр хандығы. Моғолстан.».

ЕБҚ оқушыға суреттер/иллюстрация, қысқаша жазба, схема ұсыныңыз

Мағынаны ажырату.

Кубизм стратегиясы. Кубиктің 6 қырына көмекші сөздер мен сөз тіркестерін жазамыз.
- Суреттеңіз
- Салыстырыңыз
- Қолданыңыз
- Талқылаңыз
- Саралаңыз
- Ойыңызбен байланыстырыңыз


ЕБҚ оқушыға сөздерді түсіндіру, тапсырманың нақты бір бөлігін ерекшелеп көрсетіп ұсыныңыз

Ой толғаныс.Талқылау.

«Елді нығайтатын Соғыс па әлде Бейбітшілік пе?».

Негізгі оқиғалар, мысалы:

«Әбілқайыр өзін қолдаған көшпелі феодал ақсүйектерінің көңілінен шығу үшін жаңа жерлерді басып алып, оңтүстік аймақтарға жорық жасады».

«Әбілқайыр экспансиясының табысты болуына оның жергілікті феодалдармен келісімге келуі қолайлы жағдай тудырды».

«Тоғылық Темір өз билігін Мауереннахрға да жүргізбек болды. Өзінің сыртқы саяси әскери істерімен беделін арттырып, мемлекетін нығайтуға тырысты».

«Көрші егіншілік өлкелерінен оңай олжа тауып, тұтқын түсіру дәмесі хан төңірегіне көшпелі ақсүйектерінің топтала түсуіне жағдай жасады».

ЕБҚ оқушыға тапсырманың шешу жолының бастапқы бөлігін ұсыныңыз


Бағалау критерийі:Әбілқайыр мен Моғолстанның мемлекеттік – әкімшілік құрылысын салыстырып,ортақ белгілерін сипаттау.

Дескриптор:

Екі мемлекеттің саяси, экономикалық, әлеуметтік (этникалық) кем дегенде 2ұқсастықтарынанықтайды;

Екі мемлекеттің саяси, экономикалық, әлеуметтік (этникалық) кем дегенде 2 айырмашылықтарын анықтайды

Оқушылар мәтінді талқылайды


Оқушылар сөз тіркестері бойынша Моғолстан немесе Әбілхайыр хандығына байланыстырып талдайды, сұрақтарға жауап береді.


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Ең үздік жауап»

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады


Өзін-өзі бағалау



Моғолстан мемлекеті

http://kitaphana.kz/ru/downloads/referatu-na-kazakskom/239-tarikh/2803-mogolstan-memleketi.html


Орта ғасырлық мемлекеттер

http://e-history.kz/kz/contents/view/324
Қазақ елі. Қазақстан тарихы. Kazak eli. 1 seriya. http://www.youtube.com/watch?v=Jkuzz_U8D-E

Ф.Мемлекеттердің әкімшілік құрылысын басқа мемлекеттермен салыстыру, ұқсастығы мен ерекшеліктерін бағалау мүмкіндігі бар.


Бекіту


Сабақты қорытындылау

Үйге тапсырма

Моғолстан. Әбілқайыр хандығы

Сабақтың тақырыбын қорытындылау

«Ең үздік жауап»

Ақпарат

тық карточка

Кері байланыс


Жалғастырыңыз:

Маған ... қызықты болды

Бұл ... қиындық туғызды

Осы ... мені ойландырды


Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады


Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Білім беру ұйымының атауы




Пәні:

Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы

Бөлім:

6.3 XIII - XV ғасырдың бірінші жартысындағы Қазақстан

Педагогтің аты-жөні:




Күні:




Сынып: 6

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

XIII - XV ғасырлардағы Қазақстанның мәдениеті.

Зерттеу сұрағы: XIII - XV ғасырлардағы өнер мен әдебиет ортағасырлық қоғамды қалай бейнелейді?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

6.2.2.1 күй, аңыз, шежіре, эпостық жырлардың тарихи дереккөзі ретіндегі маңыздылығын айқындау

Сабақтың мақсаты

Күй, аңыз, шежіре, эпостық жырлардың тарихи дереккөзі ретіндегі маңыздылығына баға береді.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру


Өткен білімді еске түсіру


Жаңа тақырыпқа шығу үшін тақтаға суреттер шығарылады, берілген суреттерді байланыстыра отырып бүгінгі тақырыбымыз не жайында екендігін оқушылар болжау жасайды.

Нені көріп тұрсыңдар?

Қандай сұрақтар туындады?

Қандай қорытынды шығара аласыз?

Оқушыларға сабақ мақсаты мен бағалау критерийлерімен таныстыру.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

ЕБҚ оқушыға тақырып бойынша ұсынылған мәтін негізінде кесте ұсыныңыз


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

Қазақстан тарихы көне заманнан бүгінгі күнге дейін. 5 томдық. І том. Атамұра, 2010

Жаңа білім


1-тапсырма. ПТМС стратегиясы арқылы талдау: «XIII – XV ғғ. қазақ халқының өнері мен әдебиетінің өркендеу кезеңі болды»

Позиция (мен солай санаймын,......................)

Түсіндіру (....себебі,..........................................)

Мысал (мен мұны мынадай мысал арқылы дәлелдей аламын...................)

Салдар(айтылған мәселе бойынша мынандай қорытынды жасаймын..................)

ЕБҚ оқушыға мәтіннен тұжырымын растайтын немесе жоққа шығаратын фактілердің астын сызын көрсетуді ұсыныңыз
2-тапсырма. «Ақиқат немесе жалған» тапсырмасы.

Алтын Орда ыдыраған кезде пайда болған тарихи батырлық жыр – Ер Тарғын







Материалдық мәдениетке халықтың әдет-ғұрпы, салт-санасы, ауыз әдебиеті, аңыз, қиял-ғажайып әңгімелері, діни наным-сенімдер.







Аттары бізге аңыз болып жеткен жырау - Дурбек







Алтын Орда дәуірінен бері келе жатқан күй-аңыз - Ескендір







Өнегелік ертегі – Орақ-Мамай








«XIII – XV ғғ. Өнер мен әдебиетте ортағасырлық қоғамның қандай аспектілерін (өзекті мәселелерін) айрықша сипатталды» тақырыбына 35-40 сөзден тұратын ой-түйін жасайды

ЕБҚ оқушыға тақырып бойынша өз мысалымен толықтыруды, ойдан құрастыруды ұсыныңыз


Бағалау критерийі: XIII – XV ғғ. қазақ халқының өнері мен әдебиетінің өркендеу кезеңі болғандығын дәлелдейді.

Дескрипторлар:

Дамыған орта ғасырлар кезеңіндегі қазақ өнері мен әдебиетінің дамуы туралы пікірін дәлелдейді;

Қазақ өнері мен әдебиеті туралы қорытынды жасайды.

Бағалау критерийі: Қазақ өнері мен әдебиетінің деректік маңызы туралы білімін көрсетеді.
Дескрипторлар:

Ауыз әдебиеті шығармалары бойынша білімін көрсетеді;

Материалдық және рухани мәдениет туралы білімін көрсетеді.


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Ең үздік жауап»
бір-бірімен жұмыстарын алмасып,өзара бағалау жасайды

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады
Өзін-өзі бағалау

Әдеби жәдігерлер. Жиырма томдық. Ұжымдық. Авт. Таймас баспа үйі, 2007
Қазақстың салт – дәстүрлері мен әдет – ғұрыптары. Коллективн. Авт. – А: Атамұра, 2010
Қазақ халқының тұрмысы мен мәдениеті. Коллективн. Авт. – А: Алматыкітап, 2010
Жошыны ашуландарған ақсақ құлан

http://akjunis.kz/?p=3439 (мәтін)
Қамбар батыр

http://bilimland.kz/kk/content/lesson/8054-1_bolim_qambar_batyr_zhyry (мәтін)

Бекіту


Сабақты қорытындылау

Үйге тапсырма

XIII - XV ғасырлардағы Қазақстанның мәдениеті

Сабақтың тақырыбын қорытындылау

«Ең үздік жауап»

Ақпарат

тық карточка

Кері байланыс


«Мен...»

Білемін

Есте сақтадым

Істей аламын


Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады


Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект





Білім беру ұйымының атауы




Пәні:

Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы

Бөлім:

6.3 XIII - XV ғасырдың бірінші жартысындағы Қазақстан

Педагогтің аты-жөні:




Күні:




Сынып: 6

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Ортағасырлық саяхатшылардың Қазақстан туралы мәліметтері.

Зерттеу сұрағы: Ортағасырлық саяхатшылар Қазақстанды қалай сипаттады?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

6.4.1.2 көшпелілердің шаруашылық өмірінің ерекшеліктерін анықтау;

6.2.2.5 көшпелілердің қолданбалы өнер жетістіктерін сипаттау

Сабақтың мақсаты

көшпелілердің дәстүрлі шаруашылығының ерекшеліктерін анықтау

көшпелілердің қолданбалы өнер жетістіктерін сипаттау

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру


Өткен білімді еске түсіру


Ой қозғау

Оқушыларға ортағасырлық қаланың суретін көрсетіп, саяхатшы ретінде суретке сипаттама беруін сұраңыз. Осы суретке қарап:

Суретте ортағасырлық қалалардың шаруашылығы қалай бейнеленген?

Көріністе қала мәдениетінің дамуы орын алған ба?

Саяхатшы ретінде сізді не таң қалдырды?

Бүгінгі сабағымыздың тақырыбын болжап көріңіздер



Сабақ тақырыбын, оқу мақсаттары мен бағалау критерийлерін, зерттеу сұрақтарын таныстырыңыз.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

ЕБҚ оқушы (көру және есту қабілеті төмен) сұрақтарға жауапты жазбаша ұсынады.


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

Қазақстан тарихы көне заманнан бүгінгі күнге дейін.

5 томдық.

І том. Атамұра, 2010


Жаңа білім


Зерттеу сұрақтары

Ортағасырдағы қазақ жерін зерттеген саяхатшылар өз жазбаларында көшпелі бабаларымыздың өмірін қалай сипаттайды?

Қалалар, жергілікті тайпалардың шаруашылығы, баспана түрлері, басқару жүйесі, халқы жайлы ортағасырлық саяхатшылар қандай мәліметтер келтіреді?

Ортағасырлық саяхатшылардың Қазақстан аумағына саяхаты туралы қысқаша ақпарат беру.

Зерттеу талдау

1-тапсырма.

Мұғалім оқушыларға жұптық тапсырмалар береді. тапсырмада оқушылар берілген мәтіндегі бос орынды төмендегі цифрлы сөздермен толықтырады.

Оқушылар өздерінің жазған сөйлемдерімен бөліседі, мұғалім кері байланыс береді. Жұптар бір-бірін бағалайды.

ЕБҚ оқушыға суреттер/иллюстрациялар ұсынылады;

2-тапсырма.

Диктоглосс әдісі арқылы мәтінді меңгеру.

Оқушылар үш топқа бөлінеді. Мұғалім оқушыларға мәтінді екі рет оқиды, оқушылар осы мәтінді тыңдай отырып естеріне қалған сөздерді жазып отырады, одан кейін топтаса отырып мәтін құрастырады.

Топтың арасынан бір-екі оқушы шығып өздерінің жазған мәтіндерін оқиды. Барлығы мәтінді оқып болған соң мұғалім кері байланыс береді.

ЕБҚ оқушылар негізгі термин сөздерді мәтіннен анықтайды;


Бағалай критерийі: Орта ғасырлардағы көшпелілердің шаруашылық ерекшеліктерін біледі.

Дескрипторлар:

Саяхатшылардың еңбектері бойынша көшпелілердің шаруашылық түрлерін атайды;

Көшпелілер шаруашылығының өнімдерін дұрыс толтырады;

Көшпелілер шаруашылығының ерекшеліктерін көрсетеді;

Мәтіндегі бос орындарды дұрыс толтырады

Бағалау критерийі: Саяхатшылар еңбектері бойынша көшпелілердің шаруашылығын сипаттайды.

Дескрипторлар:

П. Карпинидің Азияға саяхат жасауының мақсатын түсіндіреді;

П. Карпинидің жүріп өткен жолын сипаттайды (немесе картадан көрсетеді);

Саяхаты бойынша көшпелілер туралы жинаған ақпаратын түсіндіреді;

П.Карпини саяхатының нәтижесін баяндайды.

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Ең үздік жауап»
ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады
Өзін-өзі бағалау



Презентация

Путешествие в восточные страны ПланоКарпини и Гильома де Рубрука. (Серия: Путешествия. Открытия. Приключения). – Алматы: Гылым, 1993.

ЕсмагамбетовК. Что писали о нас на Западе. – Алма-Ата: «Қазақуниверситеті», 1992

Үлестірме материалдар

Бекіту


Сабақты қорытындылау

Үйге тапсырма

«Жүретін арба туралы»

Ибн Баттута

«Шығыс елдеріне саяхат» Гильом де Рубрук

Сабақтың тақырыбын қорытындылау

орта ғасырлық саяхатшылардың Қазақстан тарихына қатысты еңбектеріне сипаттайды

«Ең үздік жауап»

Ақпарат

тық карточка

Кері байланыс


«Ғажайып аралға саяхат»

Оқушылар сабақтан алған әсерлерін бір «аралды» таңдап сипаттайды:

«Қуаныш» аралы

«Жаңалық» аралы

«Оқиғалар» аралы

«Сұрақтар» аралы

«Көңілсіздік» аралы

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады


Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Білім беру ұйымының атауы




Пәні:

Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы

Бөлім:

6.3 XIII - XV ғасырдың бірінші жартысындағы Қазақстан

Педагогтің аты-жөні:




Күні:




Сынып: 6

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Ортағасырлық саяхатшылардың Қазақстан туралы мәліметтері.

Зерттеу сұрағы: Ортағасырлық саяхатшылар Қазақстанды қалай сипаттады?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

6.4.1.2 көшпелілердің шаруашылық өмірінің ерекшеліктерін анықтау;

6.2.2.5 көшпелілердің қолданбалы өнер жетістіктерін сипаттау


Сабақтың мақсаты

Көшпелілердің қолданбалы өнері жетістіктерін талдайды

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру


Өткен білімді еске түсіру


2-сабақтың оқу мақсаттары мен бағалау критерийлерін, зерттеу сұрақтарын таныстырыңыз.

Зерттеу сұрақтары

Ортағасырдағы қазақ жерін зерттеген саяхатшылар өз жазбаларында көшпелі бабаларымыздың өмірін қалай сипаттайды?

Қалалар, жергілікті тайпалардың шаруашылығы, баспана түрлері, басқару жүйесі, халқы жайлы ортағасырлық саяхатшылар қандай мәліметтер келтіреді?

Саяхатшылардың жазбалары тарихи дерек көзі ретінде қаншалықты құнды?

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.
Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

ЕБҚ оқушы (есту, көру, ойлау қабілеті) тапсырманы саралау арқылы орындайды.



ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

Қазақстан тарихы көне заманнан бүгінгі күнге дейін. 5 томдық. І том. Атамұра, 2010


Жаңа білім



Зерттеу және талдау

1-тапсырма. Орта ғасырлық саяхатшылардың деректері бойынша көшпелілердің қолданбалы өнер жетістіктерін талдау.

1) Г.Рубрук деректері

2) Ибн Баттута

Кестені толтыру

Авторлар /

Сұрақтар

Г.Рубрук

Ибн Баттута

Суреттелген қолданбалы өнер саласы (ағаш өңдеу, қыш, тігу, тері өңдеу, металл, т.б.)







Қолданбалы өнер саласы туралы жазылған негізгі ақпарат







Көшпелілердің қолданбалы өнері туралы авторды таң қалдырған ақпарат







Деректердің ұқсастығы







Дерек көзі ретінде маңызы







ЕБҚ оқушыға қолдау көрсету мақсатында суреттің үлкен нұсқасын ұсынамын.

2-тапсырма.Мат әдісі арқылы ақпаратты талдау.

Саяхатшылардың еңбектері біздің тарихымыз үшін қаншалықты құнды деп ойлайсыз? деген сұраққа оқушылар өз пікірлерін жазады.

Жеке жұмыс

Көшпелілердің өнер туындыларына сипаттама беріңіз

Қолөнер түрлері

Сипаттама

Темір ұсталығы




Ағаш ұсталығы




Зергерлік




Киім тігу







Бағалау критерийі: Көшпелілердің қолданбалы өнері жетістіктерін талдайды.

Дескрипторлар:

Дерек көзі бойынша суреттелген қолданбалы өнер саласын атайды;

Қолданбалы өнер саласының дамуы туралы автор ұсынған негізгі ақпаратты түсіндіреді;

Авторды таң қалдырған ақпаратты жазады;

Г.Рубрук пен Ибн Баттута деректерінің екі ұқсастығын жазады;

Деректердің маңызына баға береді.
Оқушылар өздерінің жазғандарын оқиды мұғалім қалыптастырушы бағалау жұмысын жүргізеді.

Дескриптор:

темір ұсталығына сипаттама береді;

ағаш ұсталығына сипаттама береді;

зергерлік кәсібіне сипаттама береді;

киім тігу кәсібіне сипаттама

ЕБҚ оқушылар маңызды тірек сөздерді жазып алады;


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады
«Ең үздік жауап»


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады


Өзін-өзі бағалау

ПланоКарпини мен Гильома де Рубруктың Шығыс елдеріне саяхат. (Серия: Саяхат. Ашу. Шытырман оқиғалар). – Алматы: Ғылым, 1993.

Есмағамбетовк. Олар біз туралы қоймада не жазды. -Алматы: "Қазақ Университеті", 1992

Кесте

Үлестірме материалдар

Тақырып

тық кесте

Бекіту


Сабақты қорытындылау

Ортағасырдағы қазақ жерін зерттеген саяхатшылар өз жазбаларында көшпелі бабаларымыздың өмірін қалай сипаттайды?

Саяхатшылардың жазбалары тарихи дерек көзі ретінде қаншалықты құнды?

Үйге тапсырма

Ортағасырлық саяхатшылардың Қазақстан туралы мәліметтері

Сабақтың тақырыбын қорытындылау


«Ең үздік жауап»

Ақпарат

тық карточка

Кері байланыс


«Аяқталмаған сөйлемдер» әдісі.

Мен бүгін білдім...

Мен бүгін сезіндім...

Мен келесі сабақта білгім келеді ...


Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады


Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект





Білім беру ұйымының атауы




Пәні:

Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы

Бөлім:

6.3 Қазақ халқының қалыптасуы

Педагогтің аты-жөні:




Күні:




Сынып: 6

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Қазақ халқының қалыптасу процесінің аяқталуы.

Зерттеу сұрағы: Ұлы Дала мұрагері – қазақ халқы қалай қалыптасты?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

6.1.1.3 ежелгі және ортағасырлар тарихының оқиғалары арасында байланыс орнату арқылы қазақ халқы қалыптасуының негізгі кезеңдерді анықтау

6.1.1.4 «қазақ» этнонимінің мағынасын түсіндіру

Сабақтың мақсаты

Ежелгі және ортағасырлар тарихының оқиғалары арасында байланыс орнату арқылы қазақ халқы қалыптасуының негізгі кезеңдерін анықтау;

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру


Өткен білімді еске түсіру


ОЙ ШАҚЫРУ. ТАҚЫРЫПҚА ШЫҒУ

- Қола дәуірінен бүгінгі заманымызға дейінгі Қазақстан көрінісі бейнеленген слайдты көрсете отырып, оқушыларға сұрақтар қою:

1.Суреттен не байқап тұрсыздар?

2. Екі суреттің бір-бірімен қандай байланысы бар?

3. Суреттен қандай ақпарат аламыз?

4. Екі суреттің бір-бірімен тарихи сабақтастығы неде деп ойлайсыздар?

- Осы қойылған сұрақтар арқылы жаңа тақырыпқа шығу және сабақтың мақсаттары мен бағалау критерийлерімен таныстыру.

ЕБҚ оқушыға тапсырманы үлгі бойынша жасауды ұсыныңыз


Оқушылар өз ойларын


ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу


ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

Қазақстан тарихы көне заманнан бүгінгі күнге дейін. 5 томдық. І том. Атамұра, 2010


Жаңа білім


Мәтінмен жұмыс

Халық – қандай да бір аумақта тұрақты дамыған адамдар жиынтығы.

Алаш – орта ғасырлық және одан ерте кезеңдегі деректерде қазақтың өз алдына ел болып хандық құрғанға дейінгі ежелгі тайпаларының ортақ атауы.

Қазақ –Қазақстан Республикасы жергілікті халқының атауы.

Жүз – қазақ халқының үш рулық-тайпалық бірлестіктерінің ортақ атауы.

1-тапсырма. Сөйлемді тиісті ұғымдармен толықтырып аяқтаңыз:

(қалыптастырушы бағалау)

1. Қазақ халқының ата-бабалары _____ .

2. Казақ халқының ата-бабалары сақтардың тілі ____ , бет келбеті ____ , _____ тайпаларына ұқсас болған.

3. Кейін ____ нәсілге айнала бастаған.

4. Б.з.б. І мыңжылдықтың ортасынан бастап тілдес тайпалар мекендеген.

5. VІ-ХІ ғғ. _____, _____ және ____ Түрік қағанаттары, ____ қағанаты және т.б. түрік мемлекеттері құрыла бастады.

6. ХІ – ХІІ ғғ. Ертістен Еділге дейінгі жерді мекендеген түрік тайпалары өздерін _____ деп атаған.

7. XIII ғ. басында Дешті Қыпшақта басталған қазақ халқының қалыптасу процесін бұзған ______.

8. Қазақ халқының қалыптасу процесі ______ ғғ. аяқталды.

ЕБҚ оқушыға тапсырмада жетіспейтін сөзді толықтыруды ұсыныңыз

2-тапсырма.

Тайпаларының бір “халық” болып қалыптасуын дәлелдеу

Ортақ мәдениеттері


Тарихи мекендеген аймақтары


Өздерін қазақ халқының өкілі ретінде санай бастаған кезі

Ортақ тілде сөйлей бастауы


Ортақ атаумен аталуы


Өзіне тән антропологиялық бет пішіні


















ЕБҚ оқушыларына (есту, көру, қабылдау деңгейі төмен)қосымша қолдау көрсету мақсатында үлестірме материал беріледі.

Сұрақтарға жауап беріу

  1. "Қазақ» сөзі кездескен сөздік қалай аталады?

  2. “Қазақ” сөзі кездесетін сөздік қай жылы жазылған?

  3. Бұл сөздік қай мемлекетте жазылған ?

  4. Бұл сөздікте “қазақ” сөзі қандай мағына береді?

  5. «Қазақ» атауы көне түрік тілінде қандай мағына білдіреді?

  6. Қазақ хандығының негізін салған сұлтандар ?

  7. Қазақ халқының құрамына кірген тайпалар?

Жұптық жұмыс жасауда ЕБҚ оқушыларға жұпты таңдауда қолдау көрсетіледі

Мәтіндегі қателерді табу

- "Қазақ" термині туралы ғалымдар арасында бір ғана пікір бар. Бір деректерде "қазақ" атауы туралы "Қазақ» сөзі тұңғыш рет 1242 жылы жазылған араб-француз сөздігінде кездеседі. Бұл сөздікте «қазақ» ұғымы, «сарбаз», «жауынгер» деген мағынада түсіндіріледі.

«Қазақ» атауы көне түрік тілінде «малшылар» деген мағынаны білдіреді. Өзбек пен Берке сұлтандар қазақ халқының қалыптасуына, Қазақ хандығының құрылуының негізін салды. Жәнібек пен Керей хан тұсында олардың қоластындағы барлық халық «өзбек» деп атала бастады. Біртіндеп «түрік» атауы, Қазақстан аумағын мекендеген, сыртқы бет-әлпеті, тілі, мәдениеті ұқсас адамдардың  біртұтас біріккен тобын қалыптастырды.

 Қазақ халқының құрамына арғын, найман, дулат, барлас, үйсін, қаңлы, қыпшақ, алшын, монғол, қоңырат, уақ, боржігін, жалайыр, табын, адай және башқұрт басқа да тайпалар кірді. Бұл тайпалардың ортақ тілі – татар тілі болды. Нәсілдік белгілері – монғолоидтық.

ЗЕРТТЕУ. ТАЛДАУ

ЕБҚ маңызды кездесетін термин сөздерді атайды не жазып көрсетеді

3-тапсырма.Қазақ халқы этногенезінің қалыптасу кезеңдерін талдау.

  1. Территорияны анықтау

  2. Территорияда бір немесе бірнеше этностардың өмір сүруі

  3. Белгілі бір этностың пайда болуы туралы аңыз-дастандардың орын алуы

  4. Этностың күшейе бастауы

  5. Этностың шарықтау кезеңі

  6. Этнос дамуының бәсеңдеуі

  7. Тұрақтылық

ЕБҚ оқушыға дереккөздің форматын үлкейтіп, қолдау жасау



Мәтінмен жұмыс

Қазақ халқының қалыптасуы ресурсын тыңдағаннан кейін оқушылар өздеріне берілген жеке тапсырмаларды орындайды.


Тапсырмада қазақ халқы этногенезінің (шығу тегі) қалыптасу кезеңдері талданады. Оқушыларға кез-келген этностың қалыптасуы мыңдаған жылдарға созылатынын, шарықтау мен құлдырау кезеңдерін өткеретінін және қазақ халқы да осы өмірлік циклдан өткенін айтып кетіңіз. Осы түсінікті қалыптастырғаннан кейін, оқушыларға мәтін мен кестені таратыңыз. Мәтінді сынып деңгейіне қарай, қысқартып беріңіз. Соңында топтар өз жұмыс нәтижелерін басқа топтардың жұмыстарымен салыстырып, айырмашылықтарын талдайды.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11