Файл: Усенова А. Ж. 6В06120 Апаратты жйелер Білім беру бадарламасы бойынша білім алушыларына арналан.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 04.12.2023
Просмотров: 170
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
2. Псевдонимдерді қолдану
3. SQL тілі утилитасын және операторларын пайдалану
4. SQL Explorer ,SQL Monitor утилиталары
Дәріс 23. Кестелермен жұмыс. Кестелер арасындағы байланыс деректер базасын
Дәрістің мақсаты: Кестелермен жұмысты меңгеру
Тақырыпта қарастырылатын сұрақтар:
1.Кестелермен жұмыс.
2. Table компонентінің негізгі қасиеттері.
3. Деректер базасында кестелер арасындағы байланыс.
Кесте-кез келген ДҚ негізі. Кестелерде ақпарат сақталады. ДҚ барлық қалған элементтері осы ақпаратпен жұмыс істеуге арналған. ДҚ-да кесте бағандары-өрістер, жолдар – жазбалар, ұяшықтар-жазба өрістері. Деректер қорын құрғаннан кейін біз қандай мәліметтерді сақтағымыз келеді, олар қандай кестелерде сақталады, қандай деректер түрін сол немесе басқа өріс үшін пайдалану керек екенін анықтау керек. Кестені жасау кезінде біз деректерді кестеге енгізбейтінімізді ұмытпауымыз керек, тек жолдар (бағандар) мен бағандарға арналған деректер түрлерін (өрісте қандай ақпарат болуы мүмкін екенін анықтаймыз – тек мәтін, тек сандар, және т.б.) қоямыз. Кестені бірнеше жолмен жасауға болады: деректерді енгізу арқылы, шебер арқылы, Конструктор режимінде.
Конструктор режимінде кестені жасау:
* ДҚ терезесінде "Конструктор режимінде кестені жасау" кесте қойындысын таңдаңыз»;
* "Конструкторда" өрістердің аттарын (баған тақырыптарын) көрсетіңіз, әр өріске арналған деректер түрін таңдаңыз, өрістердің сипаттарын көрсетіңіз;
Кестені сақтаңыз.
Кесте терезесінің жоғарғы бөлігі Конструктор режимінде кесте өрістерінің сипаттамасы бар, ал төменгі бөлігінде ағымдағы өрістің қасиеттері көрсетіледі. Өрістің атауында әріптер, сандар және бос орындар болуы мүмкін.
Деректер түрі енгізілген деректерге шектеу қояды. Деректер түрін таңдай отырып, Access-ті осы өрісте сақтағыңыз келетін деректердің қандай түрін хабарлайсыз.
Өрістің қасиеттері кесте конструкторы режимінде, оның төменгі бөлігінде көрінеді. жоғары). Олар кестеге енгізілетін деректер ауқымын шектеу үшін қызмет етеді. Мысалы, сандық өріс үшін "бүтін сан" немесе "қалқымалы нүкте" (заттай) болатынын көрсетуге болады. Мәтін үшін-бұл өріске қанша таңбаны енгізуге болады.
Кілттік өріс
Қазір кестелермен жұмыс істеу, ересек болуға сенім жазбалар (жолдар), онда бір-бірінен ерекшеленеді. Ол үшін негізгі өріс құрылады.
Кілттік өріс – бір кесте жазбасын екіншісінен ажыратуға болатын қайталанбайтын мәндерді қамтитын өріс.
Негізгі өрісті тапсырма
* Конструктор режимінде кестені ашыңыз;
* кілт жасайтын қажетті өрісті (немесе өрісті) таңдаңыз;
Кестелер арасында байланыстарды орнату
Деректер қорының негізін құрайтын кестелерді құрғаннан кейін кестелер арасындағы байланыстарды анықтау керек. Байланыстардың анықтамасы кестелер арасында тәуелділікті орнатуға мүмкіндік береді (мысалы, кестеде клиенттер туралы мәліметтер сақталады, ал тапсырыстар кестесінде – осы клиенттер жасаған тапсырыстар туралы мәліметтер сақталады; екі кестеде Клиенттің коды өрісі бар; біз Клиентті кестеде клиенттер жойғанда, тапсырыстар кестеден клиент жасаған барлық тапсырыстарды автоматты түрде жойатындай етіп осы кестелер арасында байланыс орнатуға болады).
Арасындағы байланыстарды құру кестелерді:
* ДҚ терезесінде тінтуір түймешігін басыңыз • немесе түзету деректер схемасы);
• ашылған терезеде "деректер Схемасы" қосыңыз схемасын қажетті кестелер;
* байланыс орнатқыңыз келетін өріске тінтуірді басыңыз және тінтуірді босатпастан, жүгіргіні байланыс орнатқыңыз келетін өріске сүйреңіз
* (әдетте бір кестенің негізгі өрісін басқа кестенің ұқсас өрісімен байланыстырады);
пайда болған "байланыстарды өзгерту" терезесінде байланыс параметрлерін көрсетіңіз ("байланыстардың тұтастығын қамтамасыз ету", "байланысқан өрістерді каскадты жаңарту", " байланысқан өрістерді каскадты жою»)
Негізгі әдебиеттер::1-9
Қосымша әдебиеттер: 1-10
Мультимедиялық қамтамасыз ету 1-9
Бақылау сұрақтары:
1.Кестелермен жұмыс.
2. Table компонентінің негізгі қасиеттері.
3. Деректер базасында кестелер арасындағы байланыс.
Дәріс 24. Деректер қорының формаларымен жұмыс. Мастер нысандары. Form Wizard Қосымшасы
Дәрістің мақсаты: Деректер қорының формаларымен жұмыс жасауды үйрену
Тақырыпта қарастырылатын сұрақтар:
1.Деректер қорының формаларымен жұмыс.
2.Мастер нысандары.
3. Form Wizard Қосымшасы
ДҚ формалары кестелер мен сұраныстардағы деректермен жұмыс істеу үшін қызмет етеді. Форманың көмегімен мәліметтерді бірнеше байланысқан кестелерге қосуға, кестелердің мазмұнын көруге болады (мысалы, біздің дерекқорда Тапсырыс беруші туралы мәліметтерді және оларға тапсырыс берген кітаптар тізімін бір терезеде көру үшін пішін жасауға болады) және т.б... Кестедегі деректерді енгізу және өңдеу формалар арқылы жақсы.
Формамен жұмыс төрт режимде жүргізілуі мүмкін:
* пішін конструкторы (пішін орналасуын өзгерту үшін қолданылады);
* пішін режимі (қалыпты көрініс);
* кесте режимі (кесте түрінде пішін жасалған деректер көрсетіледі);
• қарау режимі (сақтау алдында макетті өзгерткеннен кейін).
"Шеберлердің" көмегімен пішіндер жасау ыңғайлы. Бірақ" шеберлер " ДҚ әзірлеушісінің барлық талаптарын орындамайды. Сондықтан көбінесе" шебер "жасаған пішін Конструктор режимінде" өңдеуге " тура келеді.
"Автоформа" командасының көмегімен пішін жасау"
Бұл команда таңдалған сұрау немесе кестеден барлық өрістер мен барлық жазбалар шығатын пішін жасайды.
Деректер қоры терезесінде "кестелер" немесе "сұраулар" қойындысын таңдаңыз.
Пішін жасау қажет болатын кестені немесе сұрауды таңдаңыз.
Құралдар тақтасында "жаңа нысан" батырмасының жанындағы тізімді Ашу түймешігін басыңыз және мәзірден Автоформа командасын таңдаңыз.
Шебердің көмегімен пішін жасау
ДҚ терезесінде жаңа пішін жасау пішімін таңдаңыз (Осы шебердің сипаттамасы диалог терезесінің сол жағында көрсетіледі);
OK пішінін жасауға негіз болатын деректер бар кестенің немесе сұраудың атауын таңдаңыз;
"Шебердің"сұрағына жауап беріңіз.
Конструктор режиміндегі Формамен жұмыс
Пішімді Конструктор режимінде ашу үшін "пішіндер" қойындысына өтіп, қажетті пішімді таңдап, Конструктор түймешігін басыңыз. Нысан объектілері (деректер, түймелер көрсетілетін жазбалар, суреттер, өрістер) басқару элементтерінің атауларын тағады.
Басқару элементі түрін өзгерту
Басқару элементінің мәтіні экранда әдемі көріну үшін қаріп түрін, өлшемін және түсін таңдау керек.
Rad Studio 7 деректер қорының қосымшаларын құру үшін екі әдіс қолданылады.
Деректер базасымен жұмыс істеуге арналған қосымшаларды жылдам жасау үшін деректер пішінінің шебері (Data Form Wizard) қолданылуы мүмкін. Бұл шебер бағдарламасы Visual Basic жеткізу жиынтығына кіреді және Add-Ins (толықтырулар) мәзірінен қол жетімді. Дегенмен, әдепкі бойынша, бұл қолданбаны іске қосу мүмкін емес және тиісті пәрменді алдымен қосымша менеджерінің (Add-In Manager) көмегімен мәзірге қосу керек. Add-Ins->Add-In Manager мәзірін орындаңыз, VB Data Form Wizard бақылау индикаторын қосымша менеджерінің тілқатысу терезесінде белгілеңіз және OK түймесін басу арқылы жасалған таңдауды растаңыз. Енді осы бағдарламаны іске қосу Visual Basic мәзірінен қол жетімді.
Деректер пішімі шеберінің көмегімен сіз интерактивті режимде қолданбаның экрандық пішінін оңай жасаңыз, қажетті деректер базасын ашыңыз және деректер көздерін анықтаңыз, деректерді басқару нысаны мен онымен байланысты Visual Basic басқару элементтерін орналастырыңыз. Сонымен қатар, байланысты басқару элементтерінің түрі деректер базасының тиісті өрісіндегі деректерге сәйкес келетін болады. Қажет болса, жазбаны қосу немесе жою, деректерді жаңарту және қолданбаны аяқтау сияқты пайдаланушының әдеттегі әрекеттерін орындау үшін пәрмен түймелерін оңай қосыңыз.
Бірінші тілқатысу терезесінде іске қосылғаннан кейін (Егер Introduction-заставкаларды ескермесеңіз) Мастер қолданбада пайдалануға болатын Деректер қорының түрін көрсетуді талап етеді (сурет.10.1). ДҚ түрін таңдау шебер қолдайтын форматтар тізімінен жасалады. Бұл деректер қоры Access, dBase, FoxPro немесе Paradox түрлі нұсқаларда болуы мүмкін. Сондай-ақ, ODBC қашықтағы (Remote) деректер базасын қолдайды. Тізімнен қажетті түрді таңдаңыз, мысалы, Access және Next (ары қарай) түймешігін басыңыз.
Негізгі әдебиеттер::1-9
Қосымша әдебиеттер: 1-10
Мультимедиялық қамтамасыз ету 1-9
Бақылау сұрақтары:
1.Деректер қорының формаларымен жұмыс.
2. Мастер нысандары.
3.Form Wizard Қосымшасы
TScroolBox, TDBNavigator, TDBText , TDBEdit, TDBImage, TDBListBox, TDBComboBox, TDBRadioGroup компоненттері.
Дәрістің мақсаты: TScroolBox, TDBNavigator, TDBText , TDBEdit, TDBImage, TDBListBox, TDBComboBox, TDBRadioGroup компоненттерімен танысу
Тақырыпта қарастырылатын сұрақтар:
1.TScroolBox, TDBNavigator компоненттері
2.TDBText , TDBEdit, TDBImage компоненттері.
3 TDBListBox, TDBComboBox, TDBRadioGroup компоненттері.
Rad Studio-да Srollbox компоненті Srollbox-тан үлкен объектілерді орналастыруға арналған аймақ құру үшін қолданады. Ол кезде автоматты түрде горизонтальды айналтпа жолақ, вертикальды айналтпа жолақ немесе ол екеуі бірден шығады. Егер аймақты ішіндегі объектілер толық көрінетінге шейін кішірейтсе айналтпа жолақтар автоматты түрде көрінбей қалады. Scrollbox компонентін формада құралдар панелі немесе күй жолағы бар болғанда қолдануға ыңғайлы.
Компоненттерді кішігірім аймақта орналастыру үшін Scrollbox компонентін проектеу кезінде, оның ішіне кірістіргіңіз келген компоненттерді толығымен кірістіру үшін уақытша үлкейтуге болады, содан кейін оның көлемін керекті өлшемге дейін өзгертсеңіз болады.
Scrollbox қасиеттері:
| BorderStyle | -Компонент жиегінің стилі |
| AutoScroll- | Орналасқан компонент горизонтальды немесе вериткальды немесе екі жақтанда үлкен болса айналтпа жиектерді автоматты түрде іске қосады |
DBNavigator
Dbnavigator компоненті (сурет. 1.25 және 2.25) ағымдағы жазба көрсеткішін жылжытуды, өңдеу режимін белсендіруді, жазбаларды қосу мен жоюды қамтамасыз етеді. Компонент-командалық түймелердің жиынтығы (кесте. 2.25). Компоненттің қасиеттері кестеде келтірілген. 1.25.
DBNavigator
| Қасиетті | Сипаттамасы |
| Name | Компонент аты. Компонент қасиеттеріне қол жеткізу үшін қолданады. |
| DataSource | Деректер көзі болып табылатын компонент аты. Деректер көзі ретінде деректер қоры (Database компоненті), кесет (Table компоненті) немесе сұрыптау нәтижесі (Query компоненті) бола алады. |
| VisibleButtons | Көрінетін командалық батырмалар |
1.25 кесте. Dbnavigator компонентінің қасиеттері
DBEdit және DBMemo компоненттері (сурет. 2.20) деректер қорының жазба өрістерін, dbtext компонентін қарап шығуды және өңдеуді қамтамасыз етеді — тек қарап шығуды. Компоненттердің қасиеттері кестеде келтірілген. 2.20.
| Қасиеттері | Сипаттамасы |
| Name | Компонент аты. Компонент қасиеттеріне қол жеткізу үшін қолданады. |
| DataSourse | Мәліметтер қоры компоненті |
| DataField | Мәліметтер қорындағы ақпаратты көрсетуге немесе өзгертуге арналған өріс |
2.25-кесте. DBText, DBEdit және DBMemo компоненттерініңқасиеттері.
Tdbimage Компоненті
Компонентграфикалықформаттағыдеректербазасындасақталғансуреттердікөругеарналған.
Бастапқыжәнеөзгертілгенсуреттіалмасубуферіарқылыкөшіреотырып, суреттердітекграфикалықредактордаөңдеугеболады. Бұлоперациялықжүйеніңқұралдарыменнемесе CopyToClipboard, CutToClipboard, PasteFromClipboard әдістерініңкөмегіменжасалады.
Бейненівизуализациялау picture сипатыныңкөмегіменжүзегеасырылады, ол tpicture класыныңданасыболыптабылады. Сондай-ақ, барсуреттітолығыменауыстыруғанемесежаңадеректержинағынасақтауғаболады. Олүшін Picture сипатыныңәдістеріқолданылады. AutoDisplay қасиетідеректержиынтығынанкомпоненткежаңасуреттердіжүктеупроцесінбасқаруғамүмкіндікбереді. True мәніболғанда, кезкелгенжаңаөрісмәніавтоматтытүрдекомпоненттекөрсетіледі. False мәніндежаңамәнтеккомпоненттеекіретбасқаннанкейіннемесебелсендікомпонентте