ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 15.08.2021
Просмотров: 1744
Скачиваний: 4
-ИФА
Емі
-төсек режимі
-3 күн қатарынан 6,0 мл-ден кене энцефалитіне қарсы гамма-глобулин н/е 2 күн қатарынан 1,5 мл-ден қызылшаға қарсы гамма-глобулин;
-тәулігіне 6 рет 4 күн бойы 30,0 мг-нан рибонуклеаза б/етке
-Экзогендік интерферон(вирусты клеткаға жібермейтін ақ зат)
-антибиотиктер,уротропин,десенсибилизациялайтын препараттар
-қозулар және эпилепсиялық талмалар кезінде аминазин,димедрол,фенобарбитал,бензонал
2 жабысқақ қалып синдромы -еріктен тыс пайда болатын, науқас ойын жаулап алатын, науқас үшін бөтен, дертті жағдай ретінде қабылданатын ойлар мен күйзелістер.науқас оларды өз ерік күшімен жеңе алмайды. Жабысқақ ойлар: елестетулер, естеліктер, күдіктенулер, қорқыныштар, әуестіктер, қимыл және әрекеттер болады. Жабысқақ күдікенулер( науқас өзіне және басқаларға күдікпен қарайды. Мысалы: кранның аузын жаптымба, адресті дұрыс жаздым ба деген сияқты.). жабысқақ елестетулер( науқастар істейтін әрекетін бірінші елестетіп алады. Мысалы: көпшіліктің алдында сөйлер алдында.). . жабысқақ қорқыныштар (фобии) жиі кездеседі. Бұл жүрек ауруларынан қорқу (кардиофобия), сифилизбен аурып қалудан қорқу (сифилофобия), заболеть раком (канцерофобия), инфарктом (инфарктофобия), жоғары мен төменнен қорқу, ашық кеңістіктен қорқу, кең алаңдардан қорқу (агорофобия), жабық бөлмелерден (клаустрофобия),өлімнен, өзіне деген зейіннен қорку (танатофобия). Жабысқақ әрекеттер ( көзіне түскен заттарды еш қажетінсіз санау, мысалы: терезелер, жүріп жатқан машиналар, өткен адамдарды.). жабысқақ елестетулер: науқастық есінен кетпейтін өлеңдер, мелодиялар, жеке фразалар. Навязчивые воспоминания (больной, помимо его желания, вспоминает увиденные им предметы или детали какого-либо неприятного события). Лечение СНС: рациональная психотерапия, внушение в гипнозе. Назначают большие дозы сибазона (диазепам). Рекомендуется курсовое лечение большими дозами нейролептических средств: френолона, трифтазина.
3 Алкогольды делирий-белая горячка- жиі еріксіз ұстанудан, бас жазу синдромы фонында дамиды. Аурудың басталуына жиі ағзаны әлсірететін факторлар ықпал етеді—пневмония, грипп, гепатит, истощение,психожарақаттаушы немесе зиянды физикалық факторлар. Олар психоздың көрінісін ауырлатады, өлімге алып келуі де мүмкін.
Алкогольды делирияның клиникалық көрінісі әсер еткен факторға байланысты түрлі болады,бірақ барлығында кездесетін симптомдар: ұйқы бұзылысы, уақытқа, орынға дезориентирленген, иллюзиялар, галлюцинациялар, сандырақ, қозу, соматоневрологиялық бұзылыс. Ұйқы—беткей, қорқынышты түстерден науқастар қорқынышпен оянады. Ұйықтар алдында гипногагиялық галлюцинациялар(в состояние между сном и бодрствованием) болуы мүмкін. Көзді жұмса қорқынышты көріністер көреді, ашса иллюзиялар пайда болады. Иллюзиялар көбеюі мүмкін,мысалы стенадан толық көріністер көреді жиі фантастикалы мағыналы.
Иллюзияларға галлюцинациялар қосылады, көру галлюцинациясы. Науқас майда жәндіктерді көреді—қабырғамен, төсекпен өзіне бағытталып жүріп келе жатқан қоңыз,өрмекші, масаларды көріп оларды қуады, өлтіреді, олармен күреседі. Кейін галлюцинациялар түрлене түседі.
Тактильді галлюцинациялар-“бөгде заттық ауызжұтқыншақ галлюцинациясы”. Олар ауыз,аңқа, жұтқыншақтағы алдамшы қабылдаудың әсерінен болады—шырыштың мацерациясы.науқастар аузында ине бар деп жіпті тартады,мақта, жануарлардың түрлі бөліктері, т.б бар деп ойлап соған байланысты әрекеттер жасайды.
Эротикалық сипаттағы галлюцинациялар да болуы мүмкін,есту алдауымен бірге жүреді. Дауыстар көру галлюцинациясын комментирлейді: науқасты импотент деп, сексуалды көріністі имитациялайды-ғашықтық диалог,сүю,жиі өзге еркекпен. Осы галлюцинация негізінле қызғаныш сандырағы дамиды. Жүйеленген сандырақтан айырмашылығы толық галлюцинацияға тәуелді. Жиі сандырақтық идея аңду, қарым қатынас, әсер ету сипатта болады. Науқастардың ойынша, оны аңдып, өлтіргісі келіп жүр. Ауыру жағдайынан шыққан соң тұрақты астения фонында резидуальды сандырақ қалуы мүмкін. Ес—қалыпты оқиғаларды есте сақтау бұзылған, ал алдамшы қабылдау есінде толық қалады.
Белая горячканың клиникалық көрінісінде делириозды және онейройдты варианттардың бірдей кездесетіндігі дәлелденген.
№8 билет.
1 Масалық вирусты энцефалит.Жіктелуі.Этиологиясы.Эпидемиологиясы.Клиникасы,диагностикасы,емі.
Жіктелуі:
-энцефалит В
-жапондық
-жаз-күздік
-Примор аймағының энцефалиті
Этиологиясы мен эпидемиологиясы
Қоздырушысы-нейротроптық вирус.Ауруды масалар таратады.Вирус қан арқылы өрістейді.Инкубациялық кезеңі 5-15 күнге созылады.
Ауру Оңтүстік Батыс Азияда(Жапония,Қытай,Корея),Ресейдің Қиыр Шығысы мен Приморье аудандарында кездеседі.Аурудың таралымы тамыз бен қыркүйекте аса жоғары(80 пайыз).
Клиникасы
Ауру шұғыл,көбінесе продромасыз басталады.Жалпы дерттілік,қалтырау,аса қатты бас ауыру,лоқсу,құсу п.б.Дене қызуы 40-41°-қа дейін көтеріледі.Бет пен көздің шырышты қабығы қызарады.1-2 күн бойы ес-түстің бұзылуы(ессіздік,кома) үдей түседі,менингеалдық кейде ошақтық симптомдар(салдану,парездер,гиперкинездер,эпилепсия тәрізді ұстамалар,бульбарлық симптомдар ) белгі береді.Жалпы бұлш/еттер құрысуы байқалады.
Синдромдардың біліну басымдылығына байланысты клиникалық түрлері(менингеалдық,құрыспалық,гемипарездік,летаргиялық ж/ булбарлық) болады.
Қанда нейтрофильдік ауытқыған лейкоцитоз болады,ЭТЖ үдейді.Ми-жұлын сұйығы қысымы жоғарылаған.Ликвордағы белок мөлшері көбейген,лимфоциттері басымырақ.
Жапондық энцефалиттің соңынан ұзаққа созылатын астения,вегетативтік дистония,психикалық бұзылыстар сақталып қалады.
Диагностикасы:
-вирусологиялық тексеру
-иммунологиялық әдістер-қанда спецификалық антидененің табылуы.Жұп сарысуды зерттеу,ол үшін бірінші сынаманы-аурудың бірінші күнінде ,ал екінші сынаманы-3-4 аптада.Ең алдымен комплемент байланыстырушы зат(комплемент РСК) п.б.,уақыт өте келе олардың титрі жоғарылайды.
-РПГА(гемаглютинация бәсеңдеу реакциясы)
-РН(нейтрализация реакциясы)
ЕМІ:
-Аурудың ең алғашқы күдері науқасқа маса энцефалитімен ауырған науқастың қан сарысуын 20-30 мл енгізеді н/е спецификалық g-глобулинді күніне 9-18 мл-ге дейін т/і немесе б/е;
-Тамыр қабырғаларын нығайтатын дәрі-дәрмек(хлорлы кальций,рутин,рутамин)
-Бас сүйек қуысы гипертензиясы мен улану құбылыстарын азайту үшін диуретиктер(гипотиазид,новурит,күкірт қышқылды магнезий)
-витаминдер(С 0,5 г ж/е В6 0,05г)
-глюкоза
2 Естің бұзылыстары,клиникалық көрінісі,систематика,нозологиялық құралдар.
Ес-бұл ақпаратты бекіту,сақтау,және өткен шақ тәжірбиесін қайта жаңғыртудан тұратын психикалық үрдіс.
1)Ақпаратты бекіту қабылдаудың бұзылысы(фиксация)Ақпаратты бекіту жетк/гі клиникасы ағымындағы оқиғаларды есте сақтаудың бұзылыстарымен көрінеді.бұл фиксациялық амнезия деп аталады:Қарттық психозда,ми қоректену бұзылысында кездеседі.Бұндай аурулар өткен нәрсені есіне түсіре алмайды,яғни болған нәрсені есінде сақтай алмайды.
2)Өткен тәжірбиені есте сақталуының бұзылысы-Қабылдаған ақпараттың (ретенция)сақталуы жөнінде оны қайта еске түсіругенегізделіп,пікір жасалады,бұл дұрыс емес.Шындығында келгенде біздің жадымыз көлемі және мазмұны жағынан біз ойланғаннан едәуір мықты.Бұл гипермнезия деп аталатын клиникалық факт дәлел бола алады.Өткенді ұмыту ретсіз емес,белгілі заңдылықпен өтеді.Рибо заңы бойынша бірінші ретте неғұрлым кеш қабылданған,нашар ұйымдастырылған дағдылар зардап шегеді;одан кейін біртіндеп естегі көне оқиғалар жойылады.Мұндай науқас бір жыл бұрын әйелінің қайтыс болғанын,2 жыл бұрын тұрғылықты орнын ауыстырғанын есінде сақтамайды,бұрынғы мекен-жайын айтады,зейнетке 5 жыл бұрын немесе 10 жыл бұрын шыққанын айта алмайды,бірақ балалық шағын ,көшесін,мектепке барғанын,алғашқы ұстазының есімін айтып бере алады.
3)Өткен тәжірбиені қайта жаңғырту бұзылысы –репродукция.Репродукция бұзылысы фиксация және ретекция бұзылысында үнемі көрініс береді.Церебральды атеросклерозбен ауыратын науқаста өз естеліктерін басқару қабілеті бұзылады:жауапты жағдайда қажеттіні есіне түсіре алмайды;есімін,атаулы күндерді ,нақты атауларды.Белгілі бір уақыт өткеннен кейін,оның қажеті болмаған кезде бұл мәліметтер оңай еске түседі.
Еске түсірудің сандық бұзылыстары.
Еске түсірудің сандық бұзылыстары гипермнезия және гипомнезия болып бөлінеді
Гипермнезия-жоғарыда аталып өткендерден басқа маникальды және гипоманикальды жағдайлардағы ассоциативті тежеусіздік кезінде бақыланады.Гипомнезия –жалпы және аралшықты амнезияларға бөлінеді.Тотальды гипомнезияны әріптері өшкен,оқуға қиын көне кітаппен салыстырады,амнезия-жыртылып тасталған кітап беттері сияқты.Гипомнезияның ауыр жағыдайында соңғы жылдарда және онжылдықтарда болған жағдайларды еске түсіру мүмкін болмай қалады.Бұл уақыттың кеш кезеңіне қарай ес ыдырауы үдемелі амнезия деп аталады.
Амнезия ішінде антеро және ретрогродты амнезияны бөлеміз,Бас ми жарақатына дейін бірнеше минут,күн апта ішінде болған оқиғалардың естен жоғалуы клиникалық тәжірбиеде ретроградты амнезия деп аталады.
Еске түсірудің сапалық бұзылыстары.
Еске түсірудің сапалық бұзылуы (дисмнезия,парамнезия)-естеліктер мазмұнының өзгерісі болып табылады.Бұл құбылысты феноменологиялық зерттеу кезінде псевдореминисценция және конфабуляцияны бөлеміз. Псевдореминисценцияны ес иллюзиясы деп те атайды.Бұл болған оқиғаның уақытын немесе орнын қате есіне алу.Фиксациялық,антеро-ретроградты амнезиялар бірігіп Корсаков синдромының триадасын құрайды. Псевдореминисценция негізінде кейде экмнезия құбылысы дамиды.Экмнезия-науқастың өткен өмірі.Өткен жылдар оқиғаларын науқас қазіргі уақытта болып жатқандай уайымдайды.Науқастар өздерін 40,30,18 жастамыз ,кішкене баламыз бар ,семья құрамыз және қайтыс болған жақындары хат жазады немесе соғыс кеше ғана бітті деп атайды.Экмнезия құбылысы кәрілік психозда ,истерияда ,шизофренияның соңғы сатыларында бақыланады.
Еске түсірудің сапалық бұзылыстарына криптомнезия-яғни жасырын еске түсіру жатады.
Таныстық сезімінің бұзылысы.Ес бұзылыстары симптомдардың ішінде ерекше топ таныстық сезімінің бұзылуы болып табылады.Аталған бұзылыстар психопотологиялық шекаралық бұзылыстарға жатады.Олар сау адамдарда ,мысалы,көңіл күй өзгерістерінде,және психикалық науқас адамдарда да байқалады.
3 Наркомания мен токсикомания жапай әлеуметтік мәселе ретінде
Қазіргі таңда"наркотикалық зат" термині тек сол уға немесе заттарға байланысты , яғни сол затты қолданғанда эйфориялық, ұйықтатқыш,ауырсынуды басатын және қозғыш әсерін көрсете алады.Наркотикалық заттардың келесі критерилерін қарастырады:
1.Медициналық критерий: бұл зат тек спецификалық арнайы әсер көрсетумен қатар , орталық жүйке жүйесіне де әсерін тигізеді.Спецификалық ол (седативті , стимульдеуші, голюциногенді).
2.Әлеуметтік критерий: медициналық емес, заттарды қолдану үлен маштабқа ие болады және ақыр-соңы әлеуеттік маңызды қалыпқа ие болады.
3.Заңдық критерий:Бұл зат заң бойынша наркотикалық болып анықталды.
Наркомания- бұл ауру нашақорлық заттарды қолданумен және оларға деген құштарлықтың пайда болуымен байланысты, яғни дәрілік және дәрілік емес заттарды қолдану барысында туындайтын,сонымен қатар есірткі заттарға патологиялық жағдыланудың нәтижесінде пайда болатын созылмалы ауру.Наркотикалық заттар әртүрлі болуы мүмкін: химиялық структурасы құрылымы және фармакологиялық эффективтілігіне байланысты, десекте оның бәрі сол заттарды қолдану барысында эйфориялық жағдай тудыруға қабілетті, сонымен қатар қолданған препараттан психикалық және физикалық тәуелділігіқ пайда болады және қолданған дозаға толеранттылықтың жоғарлауы.
Есірткінің жалпы әсер ету механизмі нақты дәлелденбеген. Наркотикалық әсерге сонымен қатар:инертті газдар және химиялық белсенді емес заттар да ие.Есірткінің негізгі әсер ету орны ол синапстар мен жасушалық мембранасына тікелей емес әсері.
Жүйелі түрде есірткіні қолдану мына синдромдармен көрініс береді:Реактивтіліктің өзгеруі,психикалық және физикалық тәуелділік, сонымен қатар психикалық және әлеуметтік феномендер.Егерде созылмалы ұзақ түрде есірткілік препараттарды қолданса, моральді-етикалық деградация және мидың органикалық белгілерінің зақымдануы туындайды.
Психоактивті токсикалық заттар – есірткі сияқты маңызға ие, бірақ олар әлеуметтік маңызды функциональді тіркеуге алынбаған , олардың шығырылуы , сатылуы , таралуы мемлекеттік түрде жүйелі қарастрылмаған.
Токсикомания-булармен, газдармен демалу сол затқа психикалық тәуелділікпен сипатталатын ауру, есірткінің нақты тіркеу тобына алынбаған. Токсикоманияның әсерінен бұлшықет аурулары, жүріс-тұрыс бәсеңдеуі , салмақ жоғалту , бауыр мен бүйрек қызметінің бұзылуы, бас миының және жүйке жүйесінің бұзылуы, еске сактау, ойлау қабілеттерінің әлсіреуі сияқты ауруларға, әрі қарай, асфиксияға, естен тануға әкеп соғады. Токсикалық заттарды қолдану мидың ауыр зақымдалуына және психоорганикалық синдромның дамуына әкеледі.
Психикалық тәуелділік –психикалық күйзелістен арылу мақсатында және психикалық камфортқа жету үшін психобелсенді заттарды қолдану . Оның екі типін ажыратады.
1. Позитивті-субъективті жағымды нәтижені ұстау үшін қолданады: эйфория , өзін сергек сезіну, көніл-күйдің жоғарлауы болады.
2. Негативті түрінде есірткіні мына себеппен қолданады: көніл-күйінің төмендеуінен арылуы үшін және өзін жайсыз сезінуден құтылу үшін.
Есірткіні екінші қайталау дозасын қолданудан бастарқанда көңіл-күйдің өзгеруі , депрессиялық , яғни күйзелістік және дисфориялық жағдайдың дамуына және жаңаша көріністердің туындауына септігін тигізеді.Жиі балалармен жасөспірімдердің айқын және аддиктивті іс-әрекеттерінде шынайы және психикалық тәуелділікті топтық тәуелділіктен ажрата білу қажет.Егерде наркотикалық заттарды қолдануды үзетін болса,оларды емдеуге емдеуге тарту ісі қоланылады.
Физикалық тәуелділік – адам организимінің функциональды құрылымы , яғни бұл ұзақ уақыт психобелсенді заттарды қолданнып және оларды тоқтанқанда жағдайы патологиялық гомеостазбен , психикалық және физикалық бұзылыспен , және оның қвзметін спецификалық антогонистпен тежелгенде , адам ағзасындағы барлық функциональды жүйеклкрдің қызметтінің қайта құрылуы,яғни (науқас өзіне жайлы ) нашаөор өзіне қажетті затты қолданған соң физикалық жайлылықты сезінеді.
Абстинентті синдром – мұнда ең бастсы физикалық тәуелділіктің пайда болуы . Бұл синдром бірнеше сағаттан кейн наркотикалық немесе токсикалық заттың ағзаға қажетті мөлшерінің , түспеуінен пайда болады . Эйфория орнына депрессия , ерік жігердің орнына қобалжу және қорқыныш , белсенді болудың орнына апатия болады. Психикалық соматикалық және неврологиялық бұзылыстар басым болады.