Файл: Сптай орта мектебі кмм.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 08.11.2023

Просмотров: 234

Скачиваний: 3

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

3.(а)құрамында дәрумендердің маңызды мөлшері бар азық-түліктер тізімін аңықтаныз.



Витаминдер

Азық түлік

Витамин A

1.сүт,бидайөскіндері, күнбағысмайы

Витамин B¹

2.сүзбе, қой еті, сүт

Витамин

3.сельдерей, бұршақ, жұмыртқа

Витамин C

4.жұмыртқасарысы, балық, ет, күнбағысмайы

Витамин D

5.ет, балық, жалбыз, сәбіз

Витамин E

6.лимон, итмұрын, алма




1

2

3

4

5

6



















3. (b) Барлыққажеттідәрумендердіңтәуліктікдозасы:

[1]
3. (c)Д витаминінің жетіспеушілігі бар балаларда қандай ауру пайда болады

A. Цинга

B.Рахит

C. Түнгі соқырлық

D. Дерматит

[1]

8.4.3.1 қарапайымдылар, саңырауқұлақтар, бактериялар мен вирустар мен туындайтын аурулардың ерекшеліктерін сипаттау және алдын алу шараларын спитаттау.

4.Кестені толтыру.


Инфекцияның пайда болу себептері

Ауру түрлері

Аурудың белгілері

Алдын алу

Жуылмаған қол; жуылмаған жемістер мен көкөністер




Қызу көтерілуі, Диарея, құсу.

Қолды жуыңыз. Көкөністер мен жемістерді жуыңыз

Сапасыз тамақтану; Бұзылған консервілер; Улы саңырауқұлақтар мен өсімдіктер;




Іштің ауыруы Қызу көтерілуі, Диарея Жүрек айнуы, құсу Жалпы әлсіздік







Герпес симплексі көбінесе мұрын қанаттарында, ауыздың бұрыштарында, еріндердің қызыл шекарасында және жыныс аймағында, дәлірек айтсақ табиғи саңылаулардың айналасында байқалады.




Герпес инфекциясының өршуінің алдын-алу организмнің қорғаныс деңгейінің төмендеуіне әкелетін кез-келген ауруларды уақтылы емдеуге негізделген.

Бактериалдыэтиологияныңжұқпалыауруы.




Жалпы нашарлау:

шаршау, бұзылу, тітіркену

қозғалмайтын салмақ жоғалту,

түндешамадантыстерлеу.





[4]

8.2.1.3 ашықтұқымдыжәнежабықтұқымдыөсімдіктердіңтіршілікциклініңерекшеліктерінтүсіндіру

5.(а)Ашықтқұмдыжәнежабықтұқымдыөсімдіктергетәнерекшеліктердітабыңыз

1. бүрде ашық жетіледі

2.ағаштар, бұталар мен шөптер.

3. ұлпалардың көп қызметі бар

4. ағаш формалары ғана.

5. гүлдердің болуы.

6.тозаңдануы жел арқылы

7. сорғыш түтіктер жоқ

8. аналық қорғалған

9.тозаңдану жәндіктермен, желмен, құстармен және жануарлармен жүреді.

10.гүлдемейді


Ашықтұқымды

Жабықтұқымды







[2]
5. (b3,6,9 санымен көрсетілген ашықтқұымды өсімдіктердің өмірлік циклінің ерекшеліктерін түсіндіріңіз?




3 - тозанданған бүр
6-аналық бүр
9-тозаң




[3]

Балл қою кестесі



Жауап

Балл

Қосымша нұсқаулар







[1][




1

C

[1]




2

C

[1]




3

B

[1]




4

O-1,3,5,8,10,12

Д-2,4,6,7,9,11

[1]




5

Ч-1,3,5 . Х-2,4,6.

[1]




6

D

[1]




7

C

[1]




8

А.

Кортикальды зат

Б.

Қыртысты зат

В.

Бұйрек астауы

Г.

Ми заты




[1]




9

C

[1]




10

B

[1]




11

1-ACF 2-BDE

[1]




12

A

[1]




13

1-ABD 2-CE

[1]




14

1-BEF 2-ADC

[1]




15

В

[1]




Жалпы







15



В бөлім

1(а)

Жауап жоғарыда аталған элементтерден тұрады (4) және биологиялық қателіктерден тұрмайды.

A-4

B-3

C-2

D-1

[4]

Бриофиттердің, папоротниктердің, гимоспермалардың ерекшелігінің сипаттамасы қабылданады

1 (b)

Жауап жоғарыда аталған элементтердің (3) қамтиды және биологиялық қателіктерді қамтымайды.

[3]

Бриофиттер, папоротниктер мен гимоспермдердің мүшелерінің анықтамасы қабылданды

2 (а)



[1]

белгілеу сызықтары тиісті денеге тиіп немесе енуі керек

қабылданбаған, екі ағзаның шекарасына қатысты сызықтар

ішек асқазанның астынан, тік ішектің үстінде көрсетілгенде қабылданады

2(b)

Жауапта көрсетілген элементтердің (1) және биологиялық қателіктер жоқ

[1]

Қабылданған: орган нөмірі 6-бауыр

3(а)

Витаминдер көп болатын тағамдардың тізімін жасайды.

[6]

дәрумендер мен тағамдарды байланыстырады;

3(b)

Барлық дәрумендердің тәуліктік мөлшерін анықтайды

[1]

Қабылданған: 180-200 мг

3(с)

Д витаминінің жетіспеушілігін анықтайды

[1]

Қабылданған: рахит


4

Протозоидтар, саңырауқұлақтар, бактериялар, вирустар туындаған аурулардың ерекшеліктерін сипаттайды.

[4]

Қабылданған: ауруларды, белгілерді және олардың алдын-алуды дұрыс анықтау.

5 (а)

Гимноспермалар мен ангиоспермдердің белгілерін салыстырыңыз.

[2]

Қабылданған: гимноспермалар-1,4,6,7,10; ангиоспермалар-2,3,5,8,9

5 (b)

Гимоспермалардың өмірлік циклын түсіндіреді.

[3]

Қабылданған: 3-тозаңданған конус; 6-жұмыртқа тәрізді; 9-тозаң.

Биология

1.7.1.3.1 Тірі ағзалардағы қоректік заттардың тасымалының маңызын түсіндіру

Тапсырма: Өсімдіктерде қоректік заттардың тасымалына қатысатын құрылымдарын атаңыз

А.Қабық

В.Сабақ

С.Гүлі

Д.Жемісі

[1]

2. 7.1.6.1 - Өсімдіктердің қозғалысы себептерін түсіндіріп, қозғалыстың маңызын сипаттау

Тапсырма: Өсімдіктердің жоғары жарыққа қарай қозғалуын қалай айтамыз ?

А. Гелиотропизм

В.Гемотропизм

С. Фототаксис

Д. Хемотаксис
[1]
3.7.1.6.3 Өсімдіктердегі фотопериодизм ролін сипаттау

Тапсырма: Ұзақ және қысқа күндік өсімдіктердің бейімделу ерекшелігін түсіндіріңіз.

А.Күн сәулесі

В.Қысқы тоқырау.

С.Көктемгі күн мен түннің теңелуі

Д.Өсімдіктің қоршаған ортаға бейімделуі

Е.Биологиялық ырғақ

[1]

4. 7.1.7.7 - вегетативті жүйке жүйесінің қызметін сипаттау

Тапсырма: Вегетативтік жүйке жүйесінің қызметті

А. сезімтал тітіркендіргіштерді қабылдау қабілеті

В.еркін қозғалыс белсенділігің сақтау

С.ішкі мүшелер жұмысын басқару

Д.бұлшық ет тонусын сақтау

[1]

5.7.4.2.2 - өсімдіктер және жануарлар жасушаларын ажырату

Тапсырма: өсімдік жасушасының жануар жасушасынан айырмашылығың аңықтаңыз

а) рибосома; в) митохондрия; с) хлоропласт;д) лизосома

[1]
6.7.1.5.3 - Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың бөліп шығару жүйелерінің құрылысын салыстыру

Тапсырма: Омыртқасыз жануарлардың бөліп шығару өнімдерінің дұрыс ретілігін кестеден көрсет

А.

Өрмекші – жұлдызша тәрізді түтік

Шаян – мальпигий тамырлары

Бунақдене- малпигий

Құрттар – жұлдызша тәрізді түтік

В.

Өрмекші – станбез

Шаян – жасыл без

Омыртқалылар – бүйрек

Ұлу- бүйрек

С.

Өрмекші- жұлдызша тәрізді түтікше

Шаян - станбез

Бунақдене– жасыл без

Құрт - малпигий тамырлары

Д.

Өрмекші- жасыл без

Шаян - жұлдызша тәрізді түтікше

Бунақдене – жасыл без

Құрт – Станбез


[1]

7. 8.1.4.1 өкпе мен ұлпадағы газ алмасу механизмдерін сипаттау;

Тапсырма: Тыныс алу дегеніміз не?

А.Ағза мен қоршаған орта арасындағы газ алмасу үдерісі.

Б.Бронхиолалар,өкпе көпіршіктері

С.Өкпеден басқа ауа жолдары

Д.Ағзаның әр бір жасушасының жұмысы
[1]
8. 8.1.6.1 тірек-қимыл жүйесінің қызметтерін сипаттау

Тапсырма: Тірек-қимыл жүйесінің қызметтерін сипаттаңыз.

А.Тірек-қимыл жүйесіне сүйек пен бұлшық ет жатады.

Б.Ми бір-бірімен берік байланысқан бас сүйектер арқылы байланысқан

С.Сүйек кемігінде қан жасушалары түзіледі

Д.Қимыл-қозғалысты қамтамасыз етеді

[1]

9. 8.1.1.2 Саңырауқұлақтардың ерекшелік белгілерін сипаттау Тапсырма : Саңырауқұлақтың жануарлар сияқты тіршілігіне тән дұрыс сипаттамасын көрсет

А. Гетеротроф

В. Автотроф

С. Хемотроф

Д. Миксотроф

[1]

10. 8. 8.1.3.1 Қан құрамы мен қызметін сипаттау

Тапсырма: Қай қан жасушасы жалған аяқты қозғалыспен зиянды заттарды жояды ?

А. Эритроцит

В. Лейкоцит

С. Тромбоцит

Д. Лимфа

[1]

11. 8.1.6.2 Сүйектің химиялық құрамын, макро және микроскопиялық құрылысын зерттеу

Тапс ырма: сүйектің құрамындағы органикалық заттар сүйекке қандай қасиет береді?

А. Мықтылық, беріктік

В. Кеміктілік, опырылғыштық

С. Иілгіштік, серпімділік

Д. Иілгіштік, мықтылық

[1]
12.8.1.7.5 - бездердің негізгі қызметтерін түсіндіру

Тапсырма: Адам жыныстық жағынан жетілген соң көлемін кішірейтетін безді ата?
А. Аралас без
В. Ұйқы безі
С. Айырша без
Д. Жыныс безі

[1]

13. 9.2.2.1 жасушалық айналымның интерфаза кезеңіндегі жүретін үдерістерді түсіндіру;

Тапсырма: Митозға қажетті заттар синтезделетін дайындық кезеңі.

А.профаза

Б.телефаза

С.метафаза