Файл: 5сынып ежелгі азастан тарихы 1 нса.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 22.11.2023

Просмотров: 1059

Скачиваний: 7

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
В) Мұқан,Қара-Еске

С) Үшлік,Қапаған

Д) Сұлу,Үшлік

Е) Білге,Күлтегін

12.Мұқан,Иштеми қағандар билік құрған мемлекет:

А) Батыс Түрік қағанаты

В) Түрік қағанаты

С) Шығыс Түрік қағанаты

Д) Түркеш қағанаты

Е) Қарлұқ қағанаты

13.1236-1242 ж.ж. Батый жорығынан кейін,шығыста Ертістен,батыста Дунай аймағына дейін билік еткен әулет:

А) Шағатай

В) Жошы

С) Үгедей

Д) Төле

Е) Құлағу

14.Түргеш қағанатының құрылған мерзімі:

А) VІІІ ғ. басы

В) VІІ ғ. ортасы

С) VІ ғ. басы

Д) VІ ғ.ортасы

Е) VІІ ғ.басы

15.ХІV- ХV ғасырлардағы жазбаша әдеби шығырма:

А) «Қамбар батыр»

В) «Ескендір»

С) «Шора батыр»

Д) « Жами ат -тауарих»

Е) « Кодекс Кумникус»

16.1141 жылы Самарқан қаласына жақын Қатуан даласында қарақытайларға қарсы соғысты:

А) Соғдылар мен парсылар

В) Қыпшақтар мен қимақтар

С) Қарахандар мен салжұқтар

Д) Ұйғырлар мен наймандар

Е) Түргештер мен қарлұқтар

17.Тараздан табылған түргеш теңгелері соғылған кезең:

А) VІ ғасыр

В) VІІІ ғасыр

С) ІХ ғасыр

Д) Х ғасыр

Е) VІІ ғасыр

18) Жошы ханның ұрпақтары басқарған хандықтарда астана рөлін атқармаған қала:

А) Сығанақ

В) Сарай-Бату

С) Сарай-Берке

Д) Алмалық

Е) Түркістан

19.Тәуекел хан Мауараннахрға соңғы жорық жасаған жыл:

А) 1596 ж.

В) 1588 ж.

С) 1599 ж.

Д) 1590 ж.

Е) 1598 ж.

20. Мәтінде сипатталған тарихи оқиғадағы қазақ ханын анықтаңыз:

«..... Қазақ хандығының сыртқы жағдайы өте ауыр еді.Біріншіден,.....қазақ

сұлтандарына одақтас болып жүрген Абдаллах хан енді оларға қарсы

шықты.Екіншіден,хандықтың шығыс жағында моғолдар мен жоңғарлар қазақ

жеріне ұдайы қауіп төндіріп отырды.Ол хандық билікті нығайтып қанақоймай,

қазақ жерін кеңейтіп,қазақ хандығының беделін халаралық деңгейге дейін

көтере білді.Бұл жетістіктерге өзінің сәтті жасаған жорықтары мен жемісті

дипломатиялық жұмыстарының нәтижесінде жетті»:

А) Хақназар хан

В) Шығай хан

С) Есім хан

Д) Тәуекел хан

E) Тәуке хан

40-нұсқа

1.Қарахан мемлекеті билеушілерінің қатарына жатпайтын хан:

А) Әли Арыслан

В) Сатұқ Боғра

С) Хасан Боғра

Д) Күшлік

Е) Мұса

2.ХVІ ғ. ортасында өзара жау екі топтың болуын сәтті пайдаланған қазақ ханы:

А) Есім

В) Хақназар

С) Жәңгір

Д) Тәуекел

Е) Шығай

3.Қазақ халқының қалыптасып, мемлекетінің құрылуына тарихи рөл атқарған

мемлекет:

А) Моғолстан

В) Бұхар хандығы


С) Алтын Орда

Д) Хазар хандығы

Е) Ақ Орда

4.Киіз үйдің негізгі бекіту, біріктіріп байлау қызметін атқарған бауының атауы:

А) «кереге»

В) «туырлық»

С) «басқұр»

Д) «түндік»

Е) «үзік»

5.Көне түріктердің төл жазуы:

А) Руналық жазу

В) Соғды жазуы

С) Сына жазу

Д) Араб жазуы

Е) Ұйғыр жазуы

6.Араб тарихшысы Әл-Марвази (ХІІ ғ.) хабарына қарағанда қарлұқтар құрамындағы тайпалардың саны:

А) Үш

В) Бес

С)Он бір

Д) Жеті

Е) Тоғыз

7.Әйелдер билік жүргізген орта ғасырлық ел:

А) Қарахан

В) Қыпшақ

С) Найман

Д) Қимақ

Е) Қарақытай

8.XV ғасырда Есен-бұға Жүністен құтылу үшін одақтасты:

А) Әбілқайырмен

В) Темір әулетімен

С) Бабырмен

Д) Керей,Жәнібекпен

Е) Жоңғар, Ойраттармен

9.XV ғасырда қазақ жерін мекен еткен тілі,салт-дәстүрі ортақ тайпалардың этникалық, саяси-тарихи бірігу негізінде:

А) Түрлі діни ағымдар пайда болды

В) Қазақ хандығы құрылды

С) Түрлі этникалық топтар пайда болды

Д) Ішкі феодалдық тартыстар өрши түсті

Е) Моғолстан мемлекеті құрылды

10.«Қаңлылар қыпшақша сөйлейді екен»,- деп жазған саяхатшы

А) Плано Карпини

В) Әл-Омари

С) Әл-Марвази

Д) Петахья

Е) Г.Рубрук

11.Ерте орта ғасырларда Жетісу жерінде теңге шығару ісін дамытты:

А) Наймандар

В) Қимақтар

С) Қыпшақтар

Д) Түргештер

Е) Керейлер

12.«Көшпелі өзбектер ханы Әбілқайыр билік жүргізді:

А) 15 жыл

В) 40 жыл

С) 37 жыл

Д) 20 жыл

Е) 35 жыл

13.Ақ Орда тұрғындарының атауы:

А) «Моғол»

В) «Маңғыт», «ноғай»

С) «Ноғай»

Д) «Өзбек»,«қазақ-өзбек»

Е) «Татар», «түрік»

14.Әбілғазы Бахадурдың шығармасы:

А) «Хұсрау мен Шырын»

В) «Түрік шежіресі»

С) «Тарих» (Хроника)

Д) « Тарих-и Абулхайр хани»

Е) « Тарихи Рашиди»

15.1125 (1128) жылы Елюй Дашы бастаған қидандар қоныс адарған аймақ:

А) Алтай

В) Сыр бойы

С) Шығыс Түркістан

Д) Моңғолия

E) Жетісу

16.Хақназар хан осы өзбек билеушілері арасындағы тартысты шебер

пайдаланды:

А) ІІ Абдаллах,Баба сұлтан

В) Мұхаммед Шайбани,Абд-Рашид

С) Мұхаммед Рақым,Көшім

Д) Аштархани,Ұлықбек

E) Нәдір шах,Әбілқайыр

17.Қимақ қағанатының жері толық қыпшақтардың билігіне көшті:

А) ІХ ғасырда

В) Х ғасырда

С) ХІ ғасырда

Д) ХІІ ғасырда

E) ХІІІ ғасырда

18.Оғыздардың Жетісудан Сырдария бойына ығысуына ықпал еткен негізгі



себеп:

А) Қимақ қағанатының құрылуы

В) Салжұқтардың күшеюі

С) Қарлұқ қағанатының құрылуы

Д) Киев Русінің қысымы

E) Қидан мемлектінің құрылуы

19.Моғолстан мемлекетінің құрылған жері:

А) Жошы ұлысы

В) Шағатай ұлысы

С) Үгедей ұлысы

Д) Төле ұлысы

E) Бату ұлысы

20.Мәтінді оқып тарихи шындыққа сай келмейтін жауапты анықтаңыз:

«Біріншіден,әр хандықтың билігінде ел болуды аңсап жүрген ру- тайпалардың

қазақ ұлты болып қалыптасуы аяқталды.Екіншіден,осы осы қалыптасқан ұлтты басқару,оны сырт жаудан қорғау үшін Қазақ мемлекетінің біртұтас ұлттық саяси- әкімшілік жүйесі құрылды.Үшіншіден, бұл құрылған мемлекет өзінің шаңырақ көтерген жерінде отырып қалмай,бүгінгі таңдағы шекарамызға дейін жер аумағын кеңейітті.өртіншіден, өзін қоршап жатқан үлкенді кішілі мемлекеттермен терезесі тең дәрежеде қарым- қатынас орнатты.Бесіншіден,... салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпы,ділі,діні бар ел санатында даму жолына түскен азат, еркін елге айналды.

А) Әлеуметтік-экономикалық және мәдени жағынан өзіндік экономикалық

ерекшеліктері бар елге айналды

В) Қазақ хандығының этникалық құрамы оның алдыңғы этносаяси қауымдастықтардан мүлде өзгеше болды.

С) Қазақ халқының этникалық жағынан шоғырлануы күшейді.

Д) Хандықтың өзіндік дәстүрі басқару жүйесі орнады.

E) Хандық өзінің этникалық аумағын кеңейітті.


41-нұсқа

1.Батыс Түрік қағанатының саяси беделін күшейіткен қағандар:

А) Елтеріс,Тон,Бумын

В) Шегу,Елтеріс,Тардуш

С) Шегу,Тон ,Тардуш

Д) Тон,Мұқан, Шегу

Е) Тардуш ,Бумын, Шегу

2.ХІV ғасырдың 90-жылдары Едіге Ноғай Ордасының беделін

көтеріп,шекарасын ұлғайту мақсатында соғысты:

А) Әмір Темірмен

В) Шайбани Әбілқайырмен

С) Тоқтамыспен

Д) Тоғылық Темірмен

E) Өзбекпен

3.ХІІІ ғасырдың басында Шыңғыс ханға қарсы шығу үшін құрылтайға

жиналған тайпалар:

А) қарақытай,қырғыз,қыпшақ

В) найман,меркіт,қырғыз

С) жалайыр,керей,қарлұқ

Д) меркіт,қырғыз,қимақ

E) найман,керей,оғыз

4.«Тарих-и- Рашиди» еңбегінде «Жошыдан кейінгі ұлы хан» деп атаған ұлы

тұлға:

А) Өзбек

В) Батый

С) Жәнібек

Д) Берке

E) Қасым

5.Найман мемлекетінің ханы болып табылмайды:

А) Күшлік

В) Елюй Даши

С) Бұйрық

Д) Наркеш Дайын

E) Инанч-білге

6.ХVІ ғ. бірінші ширегінде Қазақ хандығында орын алған саяси дағдарыстың

себебі:

А) Қытай шапқыншылығына үздіксіз күрес

В) Шығай ханның өзбектерден бірнеше рет жеңілуі:

С) Қасым ханның қайтыс болуы

Д) Есім мен Тұрсын хандардың билікке таласы

E) Жоңғарлардың тұқиылдан шабуылы

7.Хақназар ханның кезінде Қазақ хандығының батыстағы территориясы осы

мемлекет аумаға есебінен ұлағайды:

А) Батыс Сібір хандығы

В) Башқұрт мемлекеті

С) Ноғай Ордасы

Д) Астрахан хандығы

E) Қазан хандығы

8.Орта ғасырлардағы вакфтық деп аталған жерлер:

А) Үлестік жерлер

В) Сұлтандардың үлес жері

С) Хандардың қарамағындағы жерлер

Д) Дін иелеріне берілген жерлер

E) Әскерилерге сыйға тартылған жерлер

9.Моғолстан мемлекеті солтүстікте шектесетін су айдыны:

А) Зайсан көлі

В) Көкше теңіз

С) Каспий теңізі

Д) Ертіс

E) Арал теңізі

10. Батыс Түрік қағанатының негізін құраған тайпалардың бірі:

А) Байандур

В) Ажлар

С) Эймур

Д) Ланиқаз

Е) Нушеби

11.Тәуекел мен Есім хандардың өмір тарихындағы ұқсастық:

А) Екеуі де Баба сұлтанның қолынан қаза тапты

В) Екеуі де астана ретінде Сайрайшықты таңдады

С) Екеуінің де артынан ұрпақ қалмаған

Д) Екеуі де Орыс мемлекеті мемлекетімен соғысқан

E) Екеуі де Шығай ханның ұлы

12.Түргеш қағандығына батыстан (оңтүстік батыс) қауіп төндірген мемлекет:

А) Шығыс Түрік қағанаты

В) Ұйғыр қағанаты

С) Қытай

Д) Иран

E) Араб


13. ХVІІ ғасырдың басында өзін тәуелсіз хан жариялаған Тұрсын сұлтанның

астанасы (ордасы):

А) Түркістан

В) Самарқан

С) Сығанақ

Д) Қашқар

E) Ташкент

14. ХV ғ.80 ж. Қазақ хандығына қарсы жорық жасаған кезінде Шайбани ханға

қолдау көрсеткен:

А) Хорезм билеушілері

В) Ноғай мырзалары

С) Моғолстан ханы

Д) Иран шахы

E) Темір әулеті

15.1627 жылы Қазақ хандығында болған тарихи оқиға:

А) Мәскеуден тілмаш В.Степановтың елшілігінің келуі

В) Орбұлақ шайқасында жоңғарларды ойсырата жеңді

С) Екі жағы да хансыз қалған Өзбек пен Қазақ хандығы соғысты тоқтату

туралы шартқа қол қойды

Д) І Петрмен елші Аталықов арқылы сауда байланысын күшейту туралы

келісім жасалды

Е) Есім ханның Жетісу жеріне енген қалмақтарға қарсы соғысқа аттануы

16.Батыс түрік қағанатында «қара бұдын» сөзінің мағынасы:

А) Салық жинаушылар

В) Қарапайым халық

С) Мұрагерлер

Д) Құлдар

E) Сот ісін атқарушылар

17.ХV ғ.Сыр бойындағы қалалар үшін күрес жүргізген елдер:

А) Қоқан хандығы,Парсы,Салжұқтар

В) Цин империясы,Жоңғария,Қазақ хандығы

С) Ноғай мырзалары,Астрахан хандығы

Д) Бұқар хандығы,Хиуа,Қырғыздар

Е) Қазақ хандығы,Әбілқайыр ұрпақтары,Моғолстан

Қазақ хандығының алғашқы ханы:

А) Бұрындық

В) Жәнібек

С) Керей

Д) Есім

Е) Қасым

18.1141 ж.Қатуан даласында шайқасқа қатысқандар:

А) меркіттер, аварлар,наймандар

В) қарахандар,салжұқтар, қарақытайлар

С) саманилер,оғыздар,керейлер

Д) меркіттер, керейіттер,наймандар

Е) керейлер,саманилаер, наймандар

19.Салқам Жәңгірдің кезінде Қазақ хандығының басына түскен ауыртпалық:

А) Ресейдің отарлау саясаты

В) Қытай агрессиясы

С) Хиуа шапқыншылығы

Д) Жоңғар шапқыншылығы

Е) Ұйғырлар шапқыншылығы

20. Мәтінде айтылған тарихи еңбектің авторын анықтаңыз:

«...Дешті Қыпшақ халқының мал өсіруге байланысты мерзімді көшу-қон

ерекше назар аударылған.Онда қыстау,жайлауға көшу,оның малдың басын

көбейтуге,қонын көтеруге пайдалы екендігін жазған.Ал жазда жылқы малының

семіріп қымыз ішкен қазақтардың сән-салтанат құрып қуанышқа бөленетіндігін

жазады.Еңбектегі бұл көріністер қазақ халқының өмірін суреттеп тұрғандай».

А) Мақмұд Қашғари

В) Өтеміс қажы

С) Ибн Рузбихан

Д) Усман Кухистани

Е) Әбілғазы

42-нұсқа

1.ХV ғасырдың алғашқы ширегінде Қазақ хандығын билген хандар: