ВУЗ: Казахский национальный медицинский университет им. С.Д. Асфендиярова
Категория: Методичка
Дисциплина: Медицина
Добавлен: 04.02.2019
Просмотров: 11386
Скачиваний: 139
* Тек казарманы тексеруде ғана
Әскердің тамақтандыруындағы санитарлық - гигиеналық бағалау
2 сабақ
І. Тақырыбы: Табельдік комплектерімен және құралдармен танысу және әскердің санитарлық гигиеналық бақылауға арналған медициналық қызметтік құралдары сарбаздар сыбағасының (пайек) бөлектеп орналастыруы және құрастырылуы. Жеке құрамды С витаминімен және сапалы азық - түлікпен қамтамасыз етуді санитарлық-гигиеналық бақылау
ІІ. Сабақтың мақсаты:
Санитарлық гигиеналық бақылауға арналып алынған, санитарлық эпидемиологиялық мекемелердегі табельдік комплектілер мен құралдарды оқу барысында: ЛГ-1, ЛГ-2, ДП-5, РЛУ-2, ПХР-МВ, МПХЛ құралдарымен танысу.
-
Стационарлық және дала жағдайында әскери тағамтануда санитарлық гигиеналық бақылауды ұйымдастыруда алған теориялық білімдерін бекіту.
-
Сарбаздардың негізгі сыбағасын бөлектеп бағалап құрастыра білуі керек. Препараттағы әртүрлі тағамдардағы С витаминін анықтай білуін үйрену .
-
С витаминінің жетіспеушілігін айқындай білуі керек.
-
Қалбырдағы консервілерді зерттеуді өткізе білу.
ІІІ. Сабақтағы студенттердің өзіндік дайындаудағы тапсырмасы
Стационарлық және далалық жағдайда әскер тамақтануында санитарлық-гигиеналық бақылауды ұйымдастыра білу.Стационарлық және дала жағдайында әскери тағамтануда санитарлық гигиеналық бақылауды үйрену.
Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
1.Рационды тамақтану туралы түсінік және оны ұйымдастыру принциптері.
2.Әскерді тамақтандырудағы стационарлық және дала жағдайындағы бақылау медициналық қызметкерлер бастығының міндеттері.
3. Сарбаздардың сыбағаларының бөлектеп орналастыруының бағасы.
4.Қарсыластың жаппай қырып жою қаруларын қолдану жағдайы болғандағы тамақтандыру.
5.Сарбаздар сыбағасындағы құрамындағы дәрумен және тәуліктік қажеттілігі
6.Гиповитаминоздың алдын алу.
7.Әскердің далалық тамақтануында қалбырлық консервілері мен азықтық концентраттардың маңызы.
8. Дәрумпнді препарат көкөніс, қылқан жапырақты тұндырмадағы С дәруменін анықтау әдісі.
9.С дәруменінің симптоматикалық жетіспеушілігі ,оны анықтау әдісі.
10.Қалбырдағы консервілердің сапалылығының жақсы екенін анықтау әдісі.
11.Тез бүлінетін азық- түліктің сапалылығын дала жағдайында анықтау әдісі.
12.Азық -түліктің радиоактивті заттармен залалданғанын рентгенометр ДП -5А- мен зерттеу.
ІV. Жұмыс мазмұны және өткізу реті.
-
Медициналық қызметте табельдік комплектілермен : ЛГ-1, ДП-5А, ПХР-МВ, құралдарымен танысу.
-
Азық -түліктің радиоактивті заттармен залалданғанын рентгенометр ДП -5А көмегімен зерттеу әдісімен танысу.
-
Сарбаздардың сыбағаларының бөлектеп орналастыруының бағасы.
-
Дәруменді препарат, көкөніс, қылқан жапырақты тұндырмадағы С дәруменін анықтау әдісі.
-
Қалбырдағы консервілерді зерттеу.
Орындалған жұмыстарды рәсімдеу есебі.
V. Машықтану дағдылары:
Зерттеулер нәтижесінің негізінде ,көкөніс құрамындағы С дәруменінің бар екенін анықтау.Тәуліктік нормаға сай негізгі сарбаз сыбағасының тамақтық рационында С дәруменінің жеткіліктілік мәселесі шешіледі. С дәруменінің жетіспеушілігінің алдын алу қажеттілігі болса оған ұсыныс енгізіледі.
VI. Орындалған жұмыстың есебі:
А.Азық түлікті орналастыру анализі
1.Норма бойынша азық түлікті орналастыру
2.Апта бұрын химиялық құрамы және калориялылығын есептеу
3.Тағамның қайталанылуы
4.Салқын тағам сипаты
5.Сыбағаның орта тәуліктік калориялылығы
6.Қабылданатын тағамның тәуліктік үлес нормасын бөлу %: таңғы ас________ түскі тамақ__________кешкі тамақ_________
7.Тәуліктік калориялық белок құрамы %______ет тағамдарында _______г,тәуліктік калориялылығы %_________________
8.Май көлемі____________г, оның ішіндегі өсімдік майы_______г, жануар тектес майы______________________г
9.Көмірсуларының көлемі________г
10.Май,көмірсуы және белоктың арақатынасы_________________________
11.Рациондағы С дәруменінің құрамы________мг% ,бұл кездегі есеп бойынша келетін тағамның шығыны________ мг%
12.Жалпы алғандағы тағам бағасы_________________________________
В. Қалбырлы консервінің зерттелу нәтижесін таңбалау,сыртын көру, қампаю (бомбажа) сипатын (қалбырдың түбі мен үстінің томпаюы), саңлаусыз (гермитичность),қалбырдың ішкі тысын көру,органолептикалық зерттеу
Қышқылдылығы
Қорытынды
Оқытушының қолы___________
Әдебиеттер: Беляков В. Д., Жук Е. Г. Учебное пособие по военной гигиене и эпидемиологии – М 1978. Военно-медицинская подготовка/Под ред. Ф. И. Комарова. – М., 1984.
Әскерді сумен жабдықтаудағы санитарлық - гигиеналық бақылау
3- Сабақ
І. Тақырыбы: Далалық сумен жабдықтаудың табелдік құралдарын зерттеу. Дала жағдайында судың сапалылығы мен тазартылғанын санитарлық гигиеналық бақылау.
II. Сабақтың мақсаты:
-
Далалық және стационарлық жағдайда әскерді сумен жабдықтаудағы алған теориялық білімдерін бекіту.
-
Далада сумен жабдықтауда табельді құралдарымен танысу.
-
Су көздерінің тексеру ережелерімен танысу және қорытынды жасай білу.
-
Дала жағдайында су сапалылығына бақылау әдісін игеру керек.
-
Далалық жағдайда суды хлорлауды үйрену.
ІІІ. Сабақтағы студенттердің өзіндік дайындаудағы тапсырмасы:
Стационарлық және далалық жағдайда сумен жабдықтауда санитарлық-гигиеналық бақылауды ұйымдастыру.Дала жағдайында табелді құралдармен танысу. Дала жағдайында су сапасына бақылау әдістерін және залалсыздандыруды игеру.
Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
1.Стационарлық және далалық жағдайда әскерді сумен жабдықтауды санитарлық-гигиеналық бақылауды зерделеу. Сумен жабдықтау нормасы.Су сапасына қойылатын талаптар.
2.Далалық жағдайда әскерді сумен жабдықтауды ұйымдастыру.Су көзіне барлау, су мен жабдықтау нормасы.Су сапасына қойылатын талаптар.
3.Сумен жабдықтау пункттері, су бөлетін пункттер.
4.Пайдаланатын құдықтар және құрылыстық ережелер.
5.Судың патогендік микрофлорамен ластануының жанама көрсеткіштері.
6.Дала жағдайында су сапасын анықтау әдістері.
7.Дала жағдайында сумен жабдықтаудың табельдік құралдары: су шығаратын құралдар,оның сапасының жақсы болуын, суды тасымалдау.
8.Стационарлық және дала жағдайында әскерді сумен жабдықтауды бақылаудағы медициналық қызметкерлердің міндеттері.
IV. Жұмыс мазмұны және өткізу реті:
-
Далада сумен жабдықтауда табельдік құралдармен танысу.
-
Суды алатын құралдар - ұсақ трубкалы құдық (МТК-2); шнекті механикалық құдық (МШК-15); жер асты суын алатын қондырғыны (УДВ-15) орнату;
-
Cу сапасын жақсартатын құралдар: маталы көміртекті сүзгіш (ТУФ-200); әскери сүзгілі станция (ВФС – 2,5); модернизацияланған автосүзгішті станция (МАФС -3); жылжымалы су тұщытатын қондырғылар(ПОУ-4); су тұщытатын станция(ОПС).
-
Суды сақтау және тасымалдау құралдары: су қоймасы 12;100;1500;5000 литрлі (РДВ-12); су автоцестерналары (АВЦ-28,АВЦ-15); тіркемелі цистерна (ЦВ-50).
-
Құдықты пайдалануына қарай құрылымын зерттеу және қорытынды беру.
-
Судың органолептикалық және физико-химиялық қасиетін анықтау (мөлдірлігі,түсі,иісі,дәмі, рН,азотты амиак,азотты нитрит, қышқылдануы,жалпы тұтқырлығы,хлор ионы,темір ионы).
Орындалған жұмыстарды рәсімдеу есебі.
V. Машықтану дағдылары:
ЛГ-1- де салынған дала жағдайында су көздерінің сапасын зерттей білу және анықтау әдісін игеру.Хлордың қалыпты дозамен хлорлау әдісін игеру.
VІ .Оқу-зерттеу жұмыстары:
Алынған мәліметтер негізінде, бастапқы су зерделенгенде оның пайдалануға жарамдылық мәселесі шешіледі, ал сапасын жақсарту қажеттілігіне қарай әдістер қолданылады.
VП Орындалған жұмыстың есебі:
1.Су сынамасын алу уақыты және орны,көлемі____л
2.Шрифт бойынша мөлдірлігі _____ см
3.Түсі _____ градус
4.Иісі _____ балл
5.Дәмі ____ балл
6.рН ______
7.Азотты аммиак ______ мг/л
8.Азотты нитрит ______мг/л
9.Қышқылдануы ______ мг/л О2
10.Судың қышқылдануы _______ мг-экв/л
Сумен жабдықтауда құдықты пайдалану мүмкіндігі және сапасы туралы қорытынды_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Оқытушының қолы__________
Әдебиеттер: Беляков В. Д., Жук Е. Г. Учебное пособие по военной гигиене и эпидемиологии – М 1978. Военно-медицинская подготовка/Под ред. Ф. И. Комарова. – М., 1984.
Әртүрлі бөлек әскери саладағы еңбек жағдайының гигиеналық бақылануы
4- сабақ
I.Тақырыбы:Әскери ракеталық және радиотехникалық бөлімінде еңбек жағ-дайын санитарлық-гигиеналық бақылауды ұйымдастыру.
II.Сабақтың мақсаты:
-
Әртүрлі әскери саладағы еңбек жағдайының санитарлық гигиеналық бақылауды ұйымдастыру және еңбек жағдайы туралы алған теориялық білімдерін бекіту.
-
Ауада және жұмыс орындарында стационарлық және экспресс-әдісі арқылы ракеталық отынның концентрациялық компонентін анықтау.
-
Олардың зиянды әрекетінен сақтану нұсқауларын жасау. құрал саймандық және есептеу әдісіменен АЖЖ сәулеленуінің қарқындылығын және оның зиянды әрекеттерінен қорғану нұсқауларын жасау, зерделеу.
-
АЖЖ сәулелену жұмыстарынан дербес қорғану құралдарын қолдануы мен танысу.
-
Жеке құрамның физиологиялық қалпына зиянды факторлардың әсерін және жұмысқа қаблеттілігін бағалай білуі керек және әскерлер еңбегінің жағдайын жақсартуға ұсыныс жасай білу.
ІІІ. Сабақтағы студенттердің өзіндік дайындаудағы тапсырмасы
Әртүрлі әскери саладағы еңбек жағдайыдағы әскердің санитарлық -гигиеналық бақылауын ұйымдастырып ,жеке құрамдағылардың денсаулығына зиян келтіретін факторлар әдісін анықтау.
Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
-
Әртүрлі әскери саладағы еңбек жағдайының жалпы cипаттамасы
2. Ракета әскерлеріндегі еңбек жағдайы
3. Радиотехниклық әскеріндегі еңбек жағдайы
4. Еңбек жағдайына байланысты зиянды факторлар әрекетінің профилактикасы
5. Жеке және ұйымдық қорғану құралдары.
6. Азотты тотық пен көміртегі тотығын анықтау әдісі (NO2,CO2)..
7. АЖЖ –гі сәуленің қарқындылығын анықтау .
8. Әртүрлі әскери саладағы жеке құрамның тамақтануы және еңбектену жай күйі, денсаулығын сақтаудағы медицинаық бақылау ерекшеліктері.
ІV.Сабақты өткізу реті және мазмұны:
-
Ауадағы азот тотығының стационарлық жұмыс бөлмелерінде әдістері арқылы анықтау.
-
УГ-2 газоанализаторы мен жұмыс істеу.
-
Ауадағы көмір тотығының стационарлық жұмыс бөлмелерінде әдістері арқылы анықтау.
-
ПО-1 «Медик» құралымен жұмыс істеу.
-
АЖЖ сәулелену қарқындылығын өлшеу.
-
АЖЖ сәулеленуін есептеу.
АЖЖ сәулеленуден қорғанып пайдалануда қалқандық (экран) материалды зерделеу.
Ракеталық отындар компонентімен және АЖЖ сәулеленуді пайдалануда дербес қорғаныстық құралдарымен танысу.
V. Машықтану дағдылары:
Жұмыс орнындағы ауа құрамындағы азот тотығының анықтауын игеру.АЖЖ-і сәулесінің қарқындылығын есептеу және өлшей білу әдістемесін игеру
VІ. Оқу зерттеу жұмыстары:
Өлшеу және лек ағынының тығыздығы негізінде жергілікті пункттерге қатынасты радиотехникалық позицияның қоныстануының дұрыстығына баға беру және жеке құрам мен жергілікті тұрғындардың АЖЖ сәулеленуіне қорғануына нұсқау беру.
VІІ. Орындалған жұмыс есебі:
1.Ауа сынамасын алу уақыты және орны _________ м3(л)
2.Алынған ауаның көлемі _________ м3(л)
3.Жұмыс бөлмелеріндегі ауадағы азот тотығы концентрациясы ___ мг/м3
4.Обьектідегі АЖЖ сәулесінің қарқындылығын есептеу және өлшеу__мкВт/см3
5.Экрандық материалдың қорғану қасиетін бағалау:___________________
Картон________,фанера________,полимерлік материал_________,керамика___________,резиналық қорғасын_________,металлды тор__________,металды қаңылтыр__________,жай ткань__________,металданған ткань______________.
Белгіленуі : толық экранды +; экранның бір бөлшегі ±; экрансыз -.
Қорытынды (еңбек ету жағдайын жақсарту және алынған нәтиже бағасы туралы ұсыныс)_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Оқытушының қолы_________
Әдебиеттер: Беляков В. Д., Жук Е. Г. Учебное пособие по военной гигиене и эпидемиологии– М 1978. Военно-медицинская подготовка/Под ред. Ф. И. Комарова. – М., 1984.
Стомотология факультетінің студенттеріне арналған әскери гигиенаның машықтану сабағы
Әскерді қоныстандырудағы санитарлық гигиеналық бақылау
1- сабақ.
І. Тақырыбы: Казармалық және әскерлерді дала жағдайында қоныстандыруда санитарлық- гигиеналық бақылауды ұйымдастыру
ІІ.Сабақтың мақсаты:
-
Казармалық және далалық қоныстандырудағы санитарлық гигиеалық бақылаудан алған теориялық білімдерін бекіту.
-
Казармалық жобаны бағалауды үйрену, жеке құрамның жағдайын жақсартуға қоныстандыру кезінде ұсыныс беру.
ІІІ. Сабақтағы студенттердің өзіндік дайындалудағы тапсырмасы:
-
Казармалық және әскерлерді далалық жағдайда қоныстандыруда санитарлық- гигиеналық бақылауды ұйымдастыруды зерделеу.
-
Жеке құрамның қоныстануындағы санитарлық- гигиеналық бақылауды зерделеу және оның нормасымен танысу.
Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
1.Әскери гигиена пәні және мазмұны.
2.Әскердің казармалық қоныстандырылуы. Казармалық негізгі бөлмелерге қойылатын талаптар.
3.Әскердің далалық қоныстануы,қойылатын гигиеналық талаптар.
4. Жеке құрамның келуіне мекенделу жағдайының өзгеруі және мекен ортасының өзгеруі адамдардың жұмыс істеу қабілеттілігіне және физиологиялық жай күйіне әсері.
ІV.Сабақты өткізу реті және мазмұны:
1.Казарма жобасын көру және санитарлық гигиеналық бағалау .
2.Казарма жоба жұмысының жақсартуына ұсыныс беру
V. Машықтану дағдылары:
Казарма жобасын бағалай білуі керек.
VІ. Орындалатын жұмыстардың есебі:
Казарма жобасына баға беру
Жоспарлану________________________________________________________
Орындардың аумағы және кубатурасы _________________________________
Казарманың аумағы
Табиғи және жасанды жарықтандыру__________________________
Казарма жобасына баға беру және оны жақсартуға ұсыныс жасау
Оқытушының қолы______________
Әдебиеттер: Беляков В. Д., Жук Е. Г. Учебное пособие по военной гигиене и эпидемиологии
– М 1978
Әскердің тамақтандыруындағы санитарлық гигиеналық бағалау
2- сабақ
І. Тақырыбы: Табельдік комплекттерімен танысу және әскердің санитарлық -гигиеналық бақылауға арналған медициналық қызметтік құралдарды жеке құрамның С дәруменімен қамтамасыз етудегі бақылау
ІІ. Сабақтың мақсаты:
-
Стационарлық және дала жағдайында әскери тағамтануда санитарлық- гигиеналық бақылауды ұйымдастыруда алған теориялық білімін бекіту.
-
Әртүрлі азық -түліктегі және д2румендік препараттағы С дәруменіне анықтауды үйрену
-
С дәруменінің жетіспеушілігін анықтауды үйрену
ІІІ. Сабақтағы студенттердің өзіндік дайындаудағы тапсырмасы:
Стационарлық және дала жағдайында әскери тағамтануда санитарлық - гигиеналық бақылауды үйрену.
Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
1.Санитарлық гигиеналық тамақтанудағы іске асыруда әскери бөлімдегі
медициналық қызмет бастығының міндеттері.
2.Рационды тамақтану туралы түсінік және оны ұйымдастыру принциптері.