Файл: ӘСКЕРИ ГИГИЕНА.docx

Скачать файл
Заказать решение

ВУЗ: Казахский национальный медицинский университет им. С.Д. Асфендиярова

Категория: Методичка

Дисциплина: Медицина

Добавлен: 04.02.2019

Просмотров: 11389

Скачиваний: 139

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.



ІV. Сабақ мазмұны және өткізу тәртібі.

Құралдар, оны жинау, суреттеріне қарай медициналық қызметтегі табельдік жабдықтарды зерделеп өткізу.

Сапалы тағам, судың сапалылығын, қоныстануында құрал жабдықтар, еңбек жағдайын: әскери гигиеналық лабороатория – ЛГ-1, негізгі гигиеналық лабораторияларды – ЛГ-2 бақылау.

Тағам мен судың залалданған радиоактивтілігін бақылайтын құрал саймандар: Рентгенометр – ДП-5А., жинастырылған радиометриялық лабораториялық құралдар – РЛУ-2.(РЛҚ)

Тағам мен судың улы заттардан залалданғанын бақылайтын құралдар: медициналық-ветеринарлық, химиялық барлау құралдары: ПХР-МВ., далалық медициналық химиялық лаборатория – МПХЛ.

Орындалған жұмысты рәсімдеу есебі.

V. Машықтану дағдылары:

Калориялылығы, белок құрамы, май көмірсулары, дәрумендер, минералдық тұздардың құрамды бөліктерін есептеп құрастыруды үйрену.

VI. Орындалған жұмыстың есебі:

Азық түлікті орналастыру анализі

  1. Норма бойынша азық түлікті орналастыру

  2. 1 апта ішінде химиялық құрамы және калориялылығын есептеу

  3. Тағамның қайталанылуы

  4. Салқын тағам сипаты

  5. Сыбағаның орта тәуліктік калориялылығы

  6. Қабылданатын тағамның тәуліктіік үлес нормасын бөлу %: таңғы ас________ түскі тамақ__________кешкі тамақ_________

  7. Тәуліктіік калориялық белок құрамы %______ет тағамдарында _______г, тәуліктік калориялылығы %_________________

  8. Май көлемі____________г, оның ішіндегі өсімдік майы_______г, жануар тектес майы______________________г

  9. Көмірсуларының көлемі________г

  10. Май, көмірсу және белоктың ара қатнасы_______________________

  11. Рациондағы С дәруменнің құрамы________мг% ,бұл кездегі есеп бойынша келетін тағамның шығыны________ мг%







  1. Жалпы алғандағы тағамды орналастыру

бағасы_____________________________



Оқытушының қолы_______

Әдебиеттер: Беляков В. Д., Жук Е. Г. Учебное пособие по военной гигиене и эпидемиологи – М 1978. Военно-медицинская подготовка/Под ред. Ф. И. Комарова. – М., 1984.



















































3- сабақ.

  1. Тақырыбы: Жеке құрамды С дәруменімен және сапалы азық түлікпен қамтамасыз етудегі санитарлық-гигиеналық бақылау

II. Сабақтың мақсаты:

Жеке құрамды сапалы азық түлікпен қамтамасыз етуде ЛГ-1, ЛГ-2 көмегімен зерттеу әдістерін игеру. Препараттағы көкөністі, қылқанды жапырақ тұрындылар құрамындағы С дәруменін анықтай білу. С дәруменінің жетіспеушілігін айқындай білуі керек.

  1. Сабақтың өзіндік дайындалатын жұмыс тапсырмалары:

Жеке құрамды дәруменмен қамтамасыз етудегі санитарлық-гигиеналық бақылауды ұйымдастырып тағамдағы С дәруменінін және азық-түліктегі, тағамдағы сапалылығын ЛГ-1, ЛГ-2 көмегімен зерделеу әдісін игеру.

Бақылау сұрақтарына жауап дайындау:

  1. Сарбаздар сыбағаларының негізінде С дәруменінің құрамымен,тәуліктік қажеттілігі.

  2. С дәруменінің симптоматикалық жетіспеушілігі оны анықтау әдісі.

  3. Гиповитаминоздың алдын алу.

  4. Тағам дайындауда С дәруменінің сақтау тәсілдері.

  5. Дайын тамақтағы жасанды дәруменнденуі.

  6. С дәруменінің препаратта, жаңа көкөністе, қылқан жапырақ тұрындысында анықтау әдістері.

  7. Консервілер, оның сапалығын анықтау әдістері.

  8. Концентраттар, оның сапалығын анықтау әдістері.

  9. Еттің сапалылығын анықтау әдістері.

  10. Балықтың сапалылығын анықтау әдістері.

  11. Майдың сапалылығын анықтау әдістері.

  12. Ұнның және нанның сапалылығын анықтау әдістері.

IV. Жұмыстың мазмұны және орындалу реті:

Дәруменді препарат көкөніс, қылқан жапырақты тұндырымындағы С дәруменін анықтау.

С дәруменінің жетіспеушілігін анықтау.

Қалбырдағы консервілерді тексеру.

Концентраттарды тексеру.

Етті(балықты) тексеру.


Орындалған жұмысты рәсімдеу есебі.


V. Машықтану дағдылары:

Дала жағдайында С дәрумендік препаратта, көкөністе, қылқан жапырақты тұрындыларда, консервілерде ,концентраттарда сапалылығын, тез бұзылатын (ет балық) азық-түікте ЛГ-1, ЛГ-2 құрамымен С дәруменін анықтау және сапалы консервілерде,тез бұзылатын азық-түлікте ЛГ-1, ЛГ-2 құралымен С дәруменін анықтау.

VІ. Оқу зерттеу жұмысы:

Көкөністі тексеру негізінде ондағы С дәруменін анықтау. Тағам рационында сарбаз сыбағасының тәуліктік нормаға сай С дәруменінің жеткіліктілігін, сәйкестілігі мәселесі шешіледі. Қажеттілігіне қарай С дәруменінің жетіспеушілігі болса, алдын-алу шара қолдану.

VІІ. Орындалған жұмыстың есебі:

  1. С дәруменінің зерттелетін азықтағы құрамы ________ мг %;

  2. Анамнездің мәліметі________ жалпы әлсіздік,тез шаршауы,жүру кезінде бұлшық еттің ауыруы _______

  3. С дәруменінің жетіспеушілігінен болатын симптомдар:қызыл иектен қан ағуы_______ терлеуі________,шаш түбінің қанауы__________

  4. Тілден сынама алу ___________

  5. Қалбырдағы косервілердің ______ белгіленуі,сыртқы түрі,сыртынан тығыз жабылуы, банкінің ішкі бетіндегі көрінісі,органолептикалық зерттеу,қышқылдануы_____________

  6. Тағамдық концентраттар_____________дайындалған уақыты, иісі, пышақпен сынау, қайнау сынамасы, Эвера, Несслер сынамалары, күкіртті мысқа сынама, переоксидазаға сынама.

  7. Ет (балық)- сыртқы түрі,иісі,пышақпен кескендегі сынамасы,қайнай бастағандағы сынамасы,Эбера Несслера сынамасы,күкірт қышқыл мыс сынамасы,пероксидазаға реакциясы___________

  8. Қорытынды___________________________________________________

О қытушының қолы

Әдебиеттер: Беляков В. Д., Жук Е. Г. Учебное пособие по военной гигиене и эпидемиологии – М 1978. Военно-медицинская подготовка/Под ред. Ф. И. Комарова. – М., 1984.





Әскерді сумен жабдықтаудағы санитарлық - гигиеналық бақылау

4 - сабақ

  1. Тақырыбы: Дала жағдайында сумен жабдықтаудағы табельді құралдармен зерттеу. Дала жағдайында суды зерттеу.

II. Сабақтың мақсаты:

Далалық және стационарлық жағдайда әскерді сумен жабдықтаудағы алған теориялық білімдерін бекіту.

Далада сумен жабдықтауда табельді құралдармен зерделеу.

Сумен жабдықтау пункттерінде су көздерін тексеруді және оған қортынды шығаруды пайдалана алатын мүмкіндігін ұйымдастыра алатындай болуы керек.

Дала жағдайында су сынамасына бақылау әдісін игеру керек.



III. Сабақтың өзіндік дайындалатын жұмыс тапсырмалары:

Стационарлық және дала жағдайында сумен жабдықтаудағы табельді құралдармен зерттеудегі санитарлық-гигиеналық бақылауды және дала жағдайында ұйымдастыру, су сапасын бақылау әдістерін игеру .

Бақылау сұрақтарына жауап дайындау:

  1. Стационарлық жағдайда әскерді сумен жабдықтауды ұйымдастыру. Сумен жабдықтау нормасы.Су сапасына қойылатын талаптар.

  2. Дала жағдайында әскерді сумен жабдықтауды ұйымдастыру.Су көзіне барлау, сумен жабдықтау нормасы.Су сапасына қойылатын талаптар.

  3. Сумен жабдықтау пункттері және су бөлетін пункттер .

  4. Пайдаланатын құдықтар және құрылыстық ережелер.

  5. Судың патогендік микрофлорамен ластануының жанама көрсеткіштері.

  6. Дала жағдайында су сапасын анықтау әдістері.

  7. Дала жағдайында сумен жабдықтаудың табельдік құралдары: су шығаратын құралдар,оның сапасының жақсы болуы,суды тасымалдау.

  8. Стационарлық және дала жағдайында әскерді сумен жабдықтауды бақылаудағы медициналық қызметкерлердің міндеттері.

IV. Жұмыс мазмұны және өткізу реті:

Далада сумен жабдықтауда табельдік құралдармен зерделеу.

Суреттермен, макеттерімен табельдік құралдар құрылысының принциптерін зерделеу. Суды алатын құралдар - ұсақ түтікті құдық (МТК-2); шнекті механикалық құдық (МШК-15); Су сапасын жақсартатын құралдар: маталы көміртекті сүзгіш (ТУФ-200); әскери сүзгілі станция (ВФС – 2,5); модернизацияланған автосүзгішті станция (МАФС -3); жылжымалы су тұщытатын қондырғылар (ПОУ-4); су тұщытатын станция (ОПС).

Суды сақтау және тасымалдау құралдары: су ыдыстары 12; 100;1500; 5000 литрлі (РДВ-12); су автоцистерналары (АВЦ-28,АВЦ-15); тіркемелі цистерна (ЦВ-50).

Құдықты пайдалануына қарай, құрылымын зерттеу және қорытынды беру.

Судың органолептикалық және физико-химиялық қасиетін анықтау (мөлдірлігі,түсі,иісі,дәмі,рН,азотты амиак,азотты нитрит,қышқылдануы, жалпы тұтқырлығы,хлорионы,темірионы).

Орындалған жұмысты рәсімдеу есебі.


V. Машықтану дағдылары:

ЛГ-1 және ЛГ-2- де салынған дала жағдайында су көздерінің сапасын зерттей білу және анықтау әдісін игеру.

VІ .Оқу-зерттеу жұмыстары:

Алынған мәліметтер негізінде, бастапқы су зерделенгенде оның пайдалануға жарамдылық мәселесі шешіледі, ал сапасын жақсарту қажеттілігіне қарай әдістер қолданылады.

Орындалған жұмыстың есебі:

  1. Су сынамасын алу, уақыты және орны,көлемі____л

  2. Шрифт бойынша мөлдірлігі _____ см

  3. Түсі _____ градус

  4. Иісі _____ балл

  5. Дәмі ____ балл

  6. рН ______

  7. Азотты аммиак ______ мг/л

  8. Азотты нитрит ______мг/л

  9. Тотығуы ______ мг/л О2

  10. Судың тұтқырлығы _______ мг-экв/л

  11. Хлор ионы ________ мг/л

  12. Темір ионы ________ мг/л

  13. Құдықтың қолайлылығы, оңтайлы пайдаланылуы және санитарлық

жай күйіне қорытынды____________________________________________

_________________________________________________________________________________________________________________________________

Сумен жабдықтауда құдықты пайдалану мүмкіндігі және сапасы туралы қорытынды________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________________

Оқытушының қолы_________

Әдебиеттер: Беляков В. Д., Жук Е. Г. Учебное пособие по военной гигиене и эпидемиологии – М 1978. Военно-медицинская подготовка/Под ред. Ф. И. Комарова. – М., 1984.















































5 -сабақ

1. Тақырыбы: Далада су сапасын жақсартудағы санитарлық- гигиеналық бақылау.

II. Сабақтың мақсаты: Табельдік құралдар көмегімен суды өңдеудегі студенттердің теориялық алған білімін бекіту.

ТУФ-200-бен жұмыс істеу және құрылысын зерделеу.

Су сапасын жақсарту үшін стандартты реагент фазасымен комбинациялық әдіспен өңдеу.

Дала жағадайында суды қалыпты хлор дозасымен хлорлауды білу, зерделеу.

Ш.Cабақтың өзіндік дайындық тапсырмалары:

ТУФ -200 жұмысы және жұмыс істеу принципі.


Бақылау сұрақтарына жауап дайындау:


1. Дала жағдайында су сапасын жақсарту әдістері. \

2. ТУФ-200 жұмысы және жұмыс істеу принципі.

3.Көп дозалы хлордан суды залалсыздандыру және дала жағдайында суды пайдалану әдісінің кемістігі мен жетістіктері.

4.Қалыпты хлор дозасы мен суды зарарсыздандыру әдісі: дала жағдайында суды пайдаланудағы жетістіктері мен кемшіліктері.

5.Стандарттық жағдайда доза реагентінің су сапасын жақсартудағы біріккен әдістері мен дала жағдайындағы жетістіктері.

6.Үш стаканның көмегімен далалық жағдайда судағы хлор дозасын анықтау.

7.Суды консервілеу.

8.Пантоцид және дихлоризоцианур қышқылы таблеткаларымен су қорын залалсыздандыру.

9.Құдықтағы суды зарарсыздандыру әдістері.

IV.Жұмыс мазмұны және өткізу реті:



ТУФ-200 ашу және іске дайындау.

Дала жағдайындағы өңделген судың сапалы көрсеткіш әдістерімен анықталатыны: мөлдірлігі, түсі, иісі, дәмі, рН, азотты аммиак, азот нитриттері, қышқылдануы.

Уақытша тұтқырлығын анықтау.

Суды коагулянттар және хлорлы әкпен стандарттық дозамен өңдеу.

Хлорланған соң әр 30 минуттан кейін суды активті хлор қалдығын өңдеумен анықтау.

ТУФ-200 де суды өңдеу.

Суды өңдеудегі сапалық көрсеткішін анықтау.

Өңделген судағы хлор қалдығын анықтау.

Су өңдеуде судың хлорлы дозасын үш стакан көмегімен анықтау;

Орындалған жұмысты рәсімдеу есебі

V. Машықтану дағдылары:

ТУФ-200 көмегімен стандартты хлорлы әк және коагулянтты суды өңдей білу керек.Дала жағдайында қалыпты өлшемде хлормен суды хлорлау әдісін игеру.

VI. Оқу- зерттеу жұмыстары: Алынған мәліметтер негізінде бастапқы су сапасын жақсартудағы әдісті таңдау, өңделген судың сапсына баға беріп, ішуге, шаруашылыққа пайдалануға болатын мәселені шешу.

VII.Орындалған жұмыстың есебі:

Су сапасының көрсеткіші

Өңдеуге дейін

Өңдеуден кейін

Шрифт бойынша мөлдірлігі, см



Түстілігіі,градус



Иісі, балл



рН



Азотты аммиак ,мг/л



Азотты нитрит,мг/л



Тотығуы, мг/л О2




Уақытша қаттылығы

_________________________________________________________________

Суды хлорлау кезіндегі хлордың қалыпты дозасы______________________________________________________________________________________________________________________________

Қорытынды (суды өңдеу әдісінің тиімділігін бағалау)______________________________________________

Далалық жағдайдағы су сапасының талаптарға сай келетін сапасын бағалау_____________________________________



________________________________________________________________

Оқытушы қолы:_________

Әдебиеттер: Беляков В. Д., Жук Е. Г. Учебное пособие по военной гигиене и эпидемиологии – М 1978. Военно-медицинская подготовка/Под ред. Ф. И. Комарова. – М., 1984

Жаппай қырып жоятын қаруды қолдану жағдайында тағам мен және сумен жабдықтаудың санитарлық- гигиеналық бақылануы

6- сабақ

1.Тақырыбы: Су мен тағамның радиоктивті және улы заттармен залалдануын зерттеу

II.Сабақтың мақсаты:

Жаппай қырып жоятын қару қолдануда тағам мен суды жабдықтауды ұйымдастырудың санитарлық-гигиеналық бақылануынан алған теориялық білімдерін бекіту. Азық-түлікті радиометриялық зерттеуді өткізу және ДП-5А рентгенометр көмегімен және РЛУ- 2 радиометриялық лаборатория және азық-түлік пен суды улы заттармен залалданғанын зерделеу.

III.Cабақтың өзіндік дайындық тапсырмалары:

  1. Тамақтың радиоактивті және улы заттардан залалдану мүмкіндігі мен жолдары;

  2. Су көздерінің радиоактивті және улы заттардан залалдану жолдары мен мүмкіндігі;

  3. ДП-5 А құрылысымен жұмыс істеу принципі;

  4. ДП-5А (рентгенометр) көмегімен су мен тағамды зерттеу әдістері;

  5. ДП-100 М құрылысымен жұмыс істеу принципі;

  6. РЛУ-2 (радиометриялық лаборатория қондырғысы) көмегімен тағам мен судың залалдануын зерттеу;

  7. Нақтылы уланған заттар (НУЗ)(ФОВ) –пен және ипритпен залалданған су мен азық-түлікті зерттеу әдістері;

  8. Радиоактивті және улы заттармен тағам мен судың залалсыздануы және дезактивация әдістері;

  9. Жаппай қырып жою қаруларын қолданғанда тағам мен суды жабдықтауда санитарлық гигиеналық бақылауды ұйымдастыру.

1V. Машықтану дағдылары:

Табельдік құрал ДП-5А,РЛУ-2 көмегі арқылы тамақ пен судың радиоактивті улы заттармен залалдануын анықтау.

V. Жұмыстың мазмұны және өткізу реті:

ДП-5 А рентгенометрмен зерделеу және залалданған радиоактивті заттардың су мен азық-түлікті зерттеу әдістері. Азық-түлік пен судың сынамаларын зерттеуге ДП-5 А–ға дайындау.

Радиометрлік зерттеуді өткізу ДП-10.

Декадалы есептеуіш қондырғыны зерттеу және оны жұмысқа дайындау.

РЛУ-2-ге азық-түлік пен су сынамаларын дайындау.

Залалданған сынамаларды өлшеу және есептеу.

Радиоактивті заттардың мерзімін анықтау.

Уланған заттар үшін азық-түлік пен су сынамаларын дайындау.

НУЗ-ды және ипритті анықтау.


Орындалған жұмыстарды рәсімдеу есебі.


VI. Оқу-зерттеу жұмыстары:

Өткізілген зерттеу жұмыстары негізінде, азық-түлік пен судың радиоактивті заладануын ДП-5 А, РЛУ-2 табельдік құралдар көмегімен және су мен азық-түліктің улы заттармен залалдануы. Радиоактивті улану жәрежесін анықтап одан ары пайдалануға жарамдылық, қолдануға болатын мүмкіндік мәселесін шешу.

Смотрите также файлы