Файл: Тас дуірі Ежелгі азастан тарихына жатпайтын тарихи деріс Ислам дініні таралуы.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 02.12.2023
Просмотров: 1327
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
жер иеленушілер
Қарахандықтар мемлекеті кезіндегі халықты қанаудың бір түрі: Коммендация
Қарахан мемлекетінде әлсәз адамның өз үлесіндегі жерді күштінің қамқорлығына беру:Коммендация
Қарахан мемлекеті қай жылы исламды мемлекеттік дін деп жариялады:960жылы
Хғ. Ислам дінін алғаш рет мемлекеттік дін деп жариялаған мемлекет:Қарахан
Қарахан мемлекетінде 955ж. билікке келген қаған:Мұса
960ж. исламды мемлекеттік дін деп жариялаған Қарахан билеушісі:Мұса
Қарахан билеушісі Мұсаның ислам дінін тарату мақсатында жасаған жорықтары шығарма: «Тазкира-и-Боғрахан»
Қарахандықтардың қарақытайларға қарсы Катуан шайқасы болған жыл 1141 жыл
1141 жылы Самарқан қаласына жақын Қатуан даласында қарақытайларға қарсы соғысты: Қарахандар мен салжұқтар
ХІІғ 40 жылдарынан бастап Қарахан мемлекетінің Орталық Азиядағы жерлерін басып ала бастған мемлекет Қарақытай
Мәтінде сиатталған тайпаларды анықтаңыз « Олар 1141 жылы Самарқан қаласына жақын жатқан Қатуан даласында болған шайқаста салжұқтар мен қарахан әскерлерін ойсырата жеңеді. Бұхара қаласын, Мауаранахрдың орта бөлігін тлығымен жаулап алады. Мұнда ескеретін жағдай, олар Қарахан мемлекетінің ішкі басқару жүйесіне ешбір өзгеріс еңгізбеген» Қарақытайлар
Қарахан мемлекетінің құлауына себепші боған: Наймандар Хорезмшахтар
Қарахан мемлекетін Хорезм шахы Мұхаммед құлатқан жыл:1212 ж..
1212 жылы батыс Қарахмн мемлекетін біржолата құлатқан Хорезм шахы: Мұхаммед
Батыс Қарахан хандығының соңғы билеушісі Осман
Шығыс Қарахан мемлекетін басып алған билеуші:Найман ханы Күшлік
Қарахандардың жылқы малына ерекше көңіл бөлетінін айтқан ғұлама:Жүсіп Баласағұн
Қараханидтер дәуірінің жаңа қалыптаса бастаған әдебиетінің өкілдерінің бірі, көрнекті ақыны: Жүсіп Баласағұн
Қарахан мемлекетінде Мұса ханнан кейін билікке келген қаған:Әли арслан
Мұса мен Әли арслан қағандардың кезіндегі қарахан мемлекетінің орталығы:Қашғар
Сатық боғра ханның қай ұрпақтарының арасында билік алма кезек алмасып отырды:Хасан боғра хан мен Әли арслан
Қарахан билеушісі Хасан Боғра хан самани әулетінің әлсіреуін пайдаланып, басып алған қала:Испиджаб
Қарахан билеушісі Хасан Боғра хан қаза болған жер:Қошқар басы
Қарахан мемлекетімен қақтығысқа түскен елдердің алғашқысы:Саманилер
Хғ. Аяғында қарахан мемлекетінің билеушісі Хасан Боғра хан жаулап алған самани әулетінінің астанасы:
Бұқара
Қарахандықтардың Сырдария бойындағы билігін мойындамаған халық:Газнеуилер
Қарахандарды 1089ж. басып алған :Селжұқтар
Х ғ. аяғында Қарахан мемлекетінің батыс хандығы тәуелді болды:Селжұқ сұлтанына
Қарахан мемлекетінің шығыс шекарасын қорғау қызметін атқарған тайпа:Қарақытайлар
1137ж. Ходжент жанында Қархан әскерлерімен ойсырата соққы берген мемлекет:Қарақытай
Селжұқтар мен Қарахандардың біріккен әскерлерін қарақытайлар қай жылы қай жерде талқандады:1141ж. Қатуан даласы
Қарахан мемлекеті дербес екі иелікке бөлінген мерзім:ХІғ. 40 жылдары
Қарахан мемлекеті дербес екі иелікке бөлінген мерзім:1040 ж.
Дәстүр бойынша Қарахан мемлекетінің негізгі бөлігі саналды:Шығыс хандық
Қараханидтер дәуірінің жаңа қалыптаса бастаған әдебиетінің өкілдерінің бірі,көрнекті ақыны:Ж.Баласағұн
Қарахан мемлекетіндегі даңқы шыққан ақын:А.Игунеки
Қарахан мемлекеті өзінің төл ақшаларын шығарған қалалар:Самарқанд,Үзкент
Қарахан дәуірінде өркендеген Сәулет өнері.
Қарахан мемлекетіндегі құрылыс жүйелеріне енген өзгеріс:Күмбезден салынған мешіт ғимараттары
Қарақытай
1125-1212 жылдар
1125-1212 жылдар аралығында Жетісуда билік жүргізген: Қарақытай
Қарақытай мемлекетін құрған Орталық-азиялық тайпа:Қидандар
Қидандардың б.з.б. уақытта өмір сүрген аумағы:Қытайдың солтүстігі
924 жылы Алтайдан Тынық мұхитқа дейінгі аумақты алып жатқан қидандардың мемлекеті:Ляо империясы
Жетісудағы жергілікті түркі тілдес халықтармен араласып кеткен қидандардың жаңа атауы:Қарақытай
Қарақытай мемлекеті құрылған аймақ:Жетісу
Қарақытайлардың Жетісуға қоныс аударуына әсер етті: Түрік тілдес тайпалардың қарақытайлар жерін жаулап алуы Қарахан мемлекетінің әлсірей бастауы.
Мәтінде сипатталған тайпаны анықтаңыз: Бұл аймаққа олардың орналасуына екі себеп болды. Бірінші, Орталық Азияда батысқа қоныс аударған түрік тілдес тайпалардың олардң жерін жаулап алуы. Сондықтан Жетісуға қоныс аудара бастады. Екінші себеп осы кезде Бұл аймақтың қожасы Қарахан мемлекеті әлсірей астады Қарақытайлар
1125 жылы Қарақытай мемлекетігің негізін қалаған билеуші: Елюй Даши
Қарақытай Жетісуға басып кірдіХ11 ғасырдың 20 жылдары
Қарақытайлардың Жетісу жерін жаулап алу себебі:Қарахан мемлекетінің әлсіреуі
Елюй Даши кезінде бір әскери басшысының қол астында жасақтанған жауынгерлердің саны:
100
1125 жылы Жетісуда өз мемлекетін құрған тайпа Қидандар Қарақытай
1125 жылы Елюй Дашы бастаған қидандар қоныс аударған аймақ:Жетісу
Қарақытай мемлекеті құрылған аймақ:Жетісу
Қарақытай мемлекетінің орталығы:Ғұз ордасы
Қарақытай мемлекетінің билеуші лауазымы: Гурхан
Әйелдерге хан мұрагері болу құқғы берілген ел: Қарақытай мемлекеті
Қарахандардың қарақытайларға қарсы Қатуан шайқасы болған жыл 1141ж
1141 ж Самарқан қаласында жақын Қатуан даласында Қарақытайларға қарсы соғысты Қарахандар мен салжұқтар
1141 ж Қатуан даласындағы шайқастан кейін қарақытайлар басып алған өңір Мауаранахр
1141 ж Қатуан даласындағы шайқастан кейін қарауға алынған өңір Мауаранахр
Қарақытай билеушісі гурханға жыл сайын ірі қалалар төлепотыратын салық түрі Харадж
Қарақытайларға бағынышты болып,жылына 3000 алтын динар төлеп тұруға мәжбүр болған билеуші: Хорезмшахы
Қарақытайлар 1198-1204 жж. ауған жерінде соғыс жүргізген тайпалар: гурид
Елюй Дашы 1143 жылы қаза болған соң билікті қолына алған;Әйелі Табуян
Қарақытай мемлекеті Иленің тұсында: халық санағы жүргізілді
Қарақытай мемлекетінде халық санағын жүргізген билеуші: Иле
Қарақытайлардың ақша бірлігі: Динар
1137ж. Ходжент жанында Қарахан әскерлеріне ойсырата соққы берген мемлекет: Қарақытай
Селжұқтар мен қарахандардың біріккен әскерлерін қарақытайлар қай жылы қай жерде талқандады: 1141 жылы Катуан даласы
Қарақытайлар бағынышты халықтарға салық салуда күшейтіп,ашық тонауға көшкен кезең: ХІІ ғасырдың 2-жартысы
1208 жылы Қарақытайларды Шығыста жеңген: Наймандар
ХІІІ ғ. басында қарақытайларды Жетісу өңірінен ығыстырған тайпа: наймандар
Қарақытай мемлекетін құлатқан мемлекеттер: Хорезм, Найман
Найман. Керей. Жалайыр мемлекеттері
Орта ғасырларда Моңғолияның орта және батыс аудандарын мекендеген тайпалар: Наймандар Жалайырлар Керейлер
Ерте орта ғасырларда найман,керей,жалайырлардың негізгі мекендегкен жерлері:Монғолияның орта және батыс аудандары
Қай ғасырдан бастап найман,керей,жалайырлар Қазақстанға қоныстанды: Хғ. бастап
УІІІ ғасырда Орхон өзені мен Алтай аралығында өмір сүрген тайпа: Наймандар
Моңғолияның орта және батыс аудандарында ораласқан мемлекет:
Наймандар
«Найман» сөзі монғол тілі тұрғысынан түсіндіріліп, тайпалар санына қарай білдіретін ұғым: «Сегіз»
Найман мемлекетінің орталығы; Балықты қаласы
Найман мемлекетінің астанасы Балықты қай өзеннің бойында орналасқан: Орхон
Найман мемлекетінің аты шыға бастаған кезі: ХІІ ғасыр екінші жартысы
ХІІІ ғ. басында Шығыс,Оңтүстік-Шығыс Қазақстанға Монғолия мен Алтайдан қоныс аударған: Наймандар мен керейлер
«Найман» сөзі қандай мағынаны білдіреді? Сегіз
Найман Хандары: Наркеш Дайын, Инанч-білге, Бұйрық, Күшлік
Найман мемлекетінің ханы болып табылмайды; Құршақұз, Елюй Даши
Шыңғысханға қарсы 1201 жылы құрылтайды ұйымдастырушылардың бірі ,найман ханы: Бұйрық хан
Мәтінде сипатталған тарихи тұлғаны анықтаңыз. « халықты өз төңірегіне топтастыра білген ол елді өнерге, күнкөріс тіршілікке баулып, бейбіт өмір салтына тартады. Сондықтан халық оған Білге хан деген атақ береді. Осы ханның білімділігінің арқасында наймандар қарақытайлардың үстемдігінен құтылған. Хан наймандар одағының басын қосып, Найман мемлекетін күшейтеді. Ол басқа елдермен сауда қатынасын дамытуға да көп көңіл бөлген.» Инанч
Найман ханы Инанч-білге «Білге хан» деген атақтың берілу себебі:халықты біріктіріп,бейбіт өмірге тартқаны үшін
Наймандар қарақытайлардың үстемдігінен құтылды: Білге ханның тұсында
Білгеден кейін Найман мемлекетінде билікке таласқан хандар:Бұйрық,Даян
1201жылы Щыңғыс ханға қарсы топтасу үшін құрылтайға жиналған тайпалар:меркіт, найман, қырғыз
Моңғолдарға қарсы меркіт,найман,қырғыздардың құрылтайы болған мерзім: 1201жыл
Найман мемлекетіне қарсы одатасқан елдер:Монғолдар мен керейіттер
Моңғолдардың найман ханы Даянды жеңген жылы: 1204 жыл
Наймандардың ханы Даянның баласы: Күшлік
Жетісу жеріне келген Найман билеушісі: Күшлік
XIII ғ. басында Шығыс, Оңтүстік-Шығыс Қазақстанға Моңғолия мен Алтайдан қоныс аударған: Наймандар мен керейіттер
Керейіттер
Керей хандығы мен монғол тайпаларының арасындағы қарым-қатынас қай еңбекте айтылды:Моңғолдың құпия шежіресі
Керейлердің батыс жағындағы көршілері: Наймандар
Керейіттер тұрған өзен бойы: Орхон
Керейіттердің алғашқы қоныс тепкен өзен аңғарлары: Орхон Керулен Селенгі
Керейіт мемлнекетінің орталығы: Битөбе, Қатын-балық
Керейіттердің астанасы Битөбе орналасқан жер: Хантәңірі тауының шығысы
Керейіт мемлекетінің шарықтау шегі: Х-ХІІ ғасырлар
Керей билеушілері: Маркус, Құршақұз, Торы, Сарық
Керейіт мемлекеті осы хандардың тұсында күшейді: Маркус пен Құршақұз
Керейіт билеушілерінің қатарына жатпайтын хан: Даян
Шыңғыс ханды тәрбиелуге еңбек сіңірген керей ханы : Торы
Керейіт ханы Торының жайлауы орналасқан жер: Ұлан-батор қаласы ортаналасқан жер
Керейіт билеушісі: Ван Хан
ВАН Хан , яғни «патша» деген лауазым берілген хан: Торы ( Тоғрұл)
Мәтінде Найман хандығына қарсы Шыңғысхан мен одақ құрған Керей ханын анықтаңыз: « Шыңғыс қаған мен ол екеуі найманның Күшлігінің Бұйрық ханымен соғысуға аттанып Ұлықтақтың Соғақ су деген жеріне барған кезде Бұйрық хан төзіп тұра алмай, Алтай аса көшеді. Шыңғыс қаған мен ол екеуі Соғақ су деген жеріне барған кезде Бұйрық ханды өкшелей қуып Алтай асырып Құмсіңгірдің Үріңгі өзеніне дейін қуады. Сөйтіп, олардың Еди-тобылық деген нояны қарауылға шығып жүріп, біздің шолғыншы әскерге кез болып қалып, тауға қарай қашқанда айылы үзіліп ұсталады. Бұйрық хандыҮріңгі өзеніне дейін қуалап, Қызылбас көлңнде қуып жетіп, оларды сол жерде құртады. Сонан соң Шыңғыс қаған мен ол екеуі қайтып келгенде Көксеу Сабырық батыр Бәйдірік алөабында әскерін реттеп, соғыспақ болып әскерін сапқа тұрғызып келгенле әбден кеш болғандықтан «ертең соғысайық» десңп, реттеген қалпында түнейдң. Алайда түнде ол түскен жеріне от жағып тастап, қарасуіл өзенін өрдей қозғалады ол найманның Көксеу Сабырық батырынан жеңілген соң, Шыңғыс қағанға елші жіберіп : « Менің дүние-мүлкім мен қыз-ұлдарымды наймандар тартып әкетті. Ұлым, сенен төрт батыр жіберуді өтінемін. Менің ел-жұртым мен дүние-мүлкімді құтқарып бере гөр»,-дейді. Шыңғыс қаған жасағын жасағын жөндеп, Борши, Мұқылай, Бороқұл, Шұлуын деген төрт батырын әскерімен қос жібереді. Бұл төрт батыр барудан бұрын Сенкім Ұланқұс деген жерде соғысып жүріп,, атының санына оқ тиіп қолңа түсуге таяған кезде Шыңғыс қағанның төрт батыры оны құтқарады және дүние-мүлкі мен қыз-ұлдарын тартып алып береді. Сол кезде ол: « Бұрын Темүжіннің абзал әкесі менің быт-шыт боп кеткен елімді жинап берген еді. Енді Темүжін ұлым да төрт дөй батырын жіберіа, менің айырылған ел-жұртымды құтқарып әкеп берді. Өарымын өайтаруды тәңір білсін!»-дейді.» Уаң хан
Керейіт ханы Торының жайлауы орналасқан өңірлер: Талан Дабан Науыр
Найман мен иКерйлердің мемлекеттік билік жүйесінде жақсы дамыған:
Қарахандықтар мемлекеті кезіндегі халықты қанаудың бір түрі: Коммендация
Қарахан мемлекетінде әлсәз адамның өз үлесіндегі жерді күштінің қамқорлығына беру:Коммендация
Қарахан мемлекеті қай жылы исламды мемлекеттік дін деп жариялады:960жылы
Хғ. Ислам дінін алғаш рет мемлекеттік дін деп жариялаған мемлекет:Қарахан
Қарахан мемлекетінде 955ж. билікке келген қаған:Мұса
960ж. исламды мемлекеттік дін деп жариялаған Қарахан билеушісі:Мұса
Қарахан билеушісі Мұсаның ислам дінін тарату мақсатында жасаған жорықтары шығарма: «Тазкира-и-Боғрахан»
Қарахандықтардың қарақытайларға қарсы Катуан шайқасы болған жыл 1141 жыл
1141 жылы Самарқан қаласына жақын Қатуан даласында қарақытайларға қарсы соғысты: Қарахандар мен салжұқтар
ХІІғ 40 жылдарынан бастап Қарахан мемлекетінің Орталық Азиядағы жерлерін басып ала бастған мемлекет Қарақытай
Мәтінде сиатталған тайпаларды анықтаңыз « Олар 1141 жылы Самарқан қаласына жақын жатқан Қатуан даласында болған шайқаста салжұқтар мен қарахан әскерлерін ойсырата жеңеді. Бұхара қаласын, Мауаранахрдың орта бөлігін тлығымен жаулап алады. Мұнда ескеретін жағдай, олар Қарахан мемлекетінің ішкі басқару жүйесіне ешбір өзгеріс еңгізбеген» Қарақытайлар
Қарахан мемлекетінің құлауына себепші боған: Наймандар Хорезмшахтар
Қарахан мемлекетін Хорезм шахы Мұхаммед құлатқан жыл:1212 ж..
1212 жылы батыс Қарахмн мемлекетін біржолата құлатқан Хорезм шахы: Мұхаммед
Батыс Қарахан хандығының соңғы билеушісі Осман
Шығыс Қарахан мемлекетін басып алған билеуші:Найман ханы Күшлік
Қарахандардың жылқы малына ерекше көңіл бөлетінін айтқан ғұлама:Жүсіп Баласағұн
Қараханидтер дәуірінің жаңа қалыптаса бастаған әдебиетінің өкілдерінің бірі, көрнекті ақыны: Жүсіп Баласағұн
Қарахан мемлекетінде Мұса ханнан кейін билікке келген қаған:Әли арслан
Мұса мен Әли арслан қағандардың кезіндегі қарахан мемлекетінің орталығы:Қашғар
Сатық боғра ханның қай ұрпақтарының арасында билік алма кезек алмасып отырды:Хасан боғра хан мен Әли арслан
Қарахан билеушісі Хасан Боғра хан самани әулетінің әлсіреуін пайдаланып, басып алған қала:Испиджаб
Қарахан билеушісі Хасан Боғра хан қаза болған жер:Қошқар басы
Қарахан мемлекетімен қақтығысқа түскен елдердің алғашқысы:Саманилер
Хғ. Аяғында қарахан мемлекетінің билеушісі Хасан Боғра хан жаулап алған самани әулетінінің астанасы:
Бұқара
Қарахандықтардың Сырдария бойындағы билігін мойындамаған халық:Газнеуилер
Қарахандарды 1089ж. басып алған :Селжұқтар
Х ғ. аяғында Қарахан мемлекетінің батыс хандығы тәуелді болды:Селжұқ сұлтанына
Қарахан мемлекетінің шығыс шекарасын қорғау қызметін атқарған тайпа:Қарақытайлар
1137ж. Ходжент жанында Қархан әскерлерімен ойсырата соққы берген мемлекет:Қарақытай
Селжұқтар мен Қарахандардың біріккен әскерлерін қарақытайлар қай жылы қай жерде талқандады:1141ж. Қатуан даласы
Қарахан мемлекеті дербес екі иелікке бөлінген мерзім:ХІғ. 40 жылдары
Қарахан мемлекеті дербес екі иелікке бөлінген мерзім:1040 ж.
Дәстүр бойынша Қарахан мемлекетінің негізгі бөлігі саналды:Шығыс хандық
Қараханидтер дәуірінің жаңа қалыптаса бастаған әдебиетінің өкілдерінің бірі,көрнекті ақыны:Ж.Баласағұн
Қарахан мемлекетіндегі даңқы шыққан ақын:А.Игунеки
Қарахан мемлекеті өзінің төл ақшаларын шығарған қалалар:Самарқанд,Үзкент
Қарахан дәуірінде өркендеген Сәулет өнері.
Қарахан мемлекетіндегі құрылыс жүйелеріне енген өзгеріс:Күмбезден салынған мешіт ғимараттары
Қарақытай
1125-1212 жылдар
1125-1212 жылдар аралығында Жетісуда билік жүргізген: Қарақытай
Қарақытай мемлекетін құрған Орталық-азиялық тайпа:Қидандар
Қидандардың б.з.б. уақытта өмір сүрген аумағы:Қытайдың солтүстігі
924 жылы Алтайдан Тынық мұхитқа дейінгі аумақты алып жатқан қидандардың мемлекеті:Ляо империясы
Жетісудағы жергілікті түркі тілдес халықтармен араласып кеткен қидандардың жаңа атауы:Қарақытай
Қарақытай мемлекеті құрылған аймақ:Жетісу
Қарақытайлардың Жетісуға қоныс аударуына әсер етті: Түрік тілдес тайпалардың қарақытайлар жерін жаулап алуы Қарахан мемлекетінің әлсірей бастауы.
Мәтінде сипатталған тайпаны анықтаңыз: Бұл аймаққа олардың орналасуына екі себеп болды. Бірінші, Орталық Азияда батысқа қоныс аударған түрік тілдес тайпалардың олардң жерін жаулап алуы. Сондықтан Жетісуға қоныс аудара бастады. Екінші себеп осы кезде Бұл аймақтың қожасы Қарахан мемлекеті әлсірей астады Қарақытайлар
1125 жылы Қарақытай мемлекетігің негізін қалаған билеуші: Елюй Даши
Қарақытай Жетісуға басып кірдіХ11 ғасырдың 20 жылдары
Қарақытайлардың Жетісу жерін жаулап алу себебі:Қарахан мемлекетінің әлсіреуі
Елюй Даши кезінде бір әскери басшысының қол астында жасақтанған жауынгерлердің саны:
100
1125 жылы Жетісуда өз мемлекетін құрған тайпа Қидандар Қарақытай
1125 жылы Елюй Дашы бастаған қидандар қоныс аударған аймақ:Жетісу
Қарақытай мемлекеті құрылған аймақ:Жетісу
Қарақытай мемлекетінің орталығы:Ғұз ордасы
Қарақытай мемлекетінің билеуші лауазымы: Гурхан
Әйелдерге хан мұрагері болу құқғы берілген ел: Қарақытай мемлекеті
Қарахандардың қарақытайларға қарсы Қатуан шайқасы болған жыл 1141ж
1141 ж Самарқан қаласында жақын Қатуан даласында Қарақытайларға қарсы соғысты Қарахандар мен салжұқтар
1141 ж Қатуан даласындағы шайқастан кейін қарақытайлар басып алған өңір Мауаранахр
1141 ж Қатуан даласындағы шайқастан кейін қарауға алынған өңір Мауаранахр
Қарақытай билеушісі гурханға жыл сайын ірі қалалар төлепотыратын салық түрі Харадж
Қарақытайларға бағынышты болып,жылына 3000 алтын динар төлеп тұруға мәжбүр болған билеуші: Хорезмшахы
Қарақытайлар 1198-1204 жж. ауған жерінде соғыс жүргізген тайпалар: гурид
Елюй Дашы 1143 жылы қаза болған соң билікті қолына алған;Әйелі Табуян
Қарақытай мемлекеті Иленің тұсында: халық санағы жүргізілді
Қарақытай мемлекетінде халық санағын жүргізген билеуші: Иле
Қарақытайлардың ақша бірлігі: Динар
1137ж. Ходжент жанында Қарахан әскерлеріне ойсырата соққы берген мемлекет: Қарақытай
Селжұқтар мен қарахандардың біріккен әскерлерін қарақытайлар қай жылы қай жерде талқандады: 1141 жылы Катуан даласы
Қарақытайлар бағынышты халықтарға салық салуда күшейтіп,ашық тонауға көшкен кезең: ХІІ ғасырдың 2-жартысы
1208 жылы Қарақытайларды Шығыста жеңген: Наймандар
ХІІІ ғ. басында қарақытайларды Жетісу өңірінен ығыстырған тайпа: наймандар
Қарақытай мемлекетін құлатқан мемлекеттер: Хорезм, Найман
Найман. Керей. Жалайыр мемлекеттері
Орта ғасырларда Моңғолияның орта және батыс аудандарын мекендеген тайпалар: Наймандар Жалайырлар Керейлер
Ерте орта ғасырларда найман,керей,жалайырлардың негізгі мекендегкен жерлері:Монғолияның орта және батыс аудандары
Қай ғасырдан бастап найман,керей,жалайырлар Қазақстанға қоныстанды: Хғ. бастап
УІІІ ғасырда Орхон өзені мен Алтай аралығында өмір сүрген тайпа: Наймандар
Моңғолияның орта және батыс аудандарында ораласқан мемлекет:
Наймандар
«Найман» сөзі монғол тілі тұрғысынан түсіндіріліп, тайпалар санына қарай білдіретін ұғым: «Сегіз»
Найман мемлекетінің орталығы; Балықты қаласы
Найман мемлекетінің астанасы Балықты қай өзеннің бойында орналасқан: Орхон
Найман мемлекетінің аты шыға бастаған кезі: ХІІ ғасыр екінші жартысы
ХІІІ ғ. басында Шығыс,Оңтүстік-Шығыс Қазақстанға Монғолия мен Алтайдан қоныс аударған: Наймандар мен керейлер
«Найман» сөзі қандай мағынаны білдіреді? Сегіз
Найман Хандары: Наркеш Дайын, Инанч-білге, Бұйрық, Күшлік
Найман мемлекетінің ханы болып табылмайды; Құршақұз, Елюй Даши
Шыңғысханға қарсы 1201 жылы құрылтайды ұйымдастырушылардың бірі ,найман ханы: Бұйрық хан
Мәтінде сипатталған тарихи тұлғаны анықтаңыз. « халықты өз төңірегіне топтастыра білген ол елді өнерге, күнкөріс тіршілікке баулып, бейбіт өмір салтына тартады. Сондықтан халық оған Білге хан деген атақ береді. Осы ханның білімділігінің арқасында наймандар қарақытайлардың үстемдігінен құтылған. Хан наймандар одағының басын қосып, Найман мемлекетін күшейтеді. Ол басқа елдермен сауда қатынасын дамытуға да көп көңіл бөлген.» Инанч
Найман ханы Инанч-білге «Білге хан» деген атақтың берілу себебі:халықты біріктіріп,бейбіт өмірге тартқаны үшін
Наймандар қарақытайлардың үстемдігінен құтылды: Білге ханның тұсында
Білгеден кейін Найман мемлекетінде билікке таласқан хандар:Бұйрық,Даян
1201жылы Щыңғыс ханға қарсы топтасу үшін құрылтайға жиналған тайпалар:меркіт, найман, қырғыз
Моңғолдарға қарсы меркіт,найман,қырғыздардың құрылтайы болған мерзім: 1201жыл
Найман мемлекетіне қарсы одатасқан елдер:Монғолдар мен керейіттер
Моңғолдардың найман ханы Даянды жеңген жылы: 1204 жыл
Наймандардың ханы Даянның баласы: Күшлік
Жетісу жеріне келген Найман билеушісі: Күшлік
XIII ғ. басында Шығыс, Оңтүстік-Шығыс Қазақстанға Моңғолия мен Алтайдан қоныс аударған: Наймандар мен керейіттер
Керейіттер
Керей хандығы мен монғол тайпаларының арасындағы қарым-қатынас қай еңбекте айтылды:Моңғолдың құпия шежіресі
Керейлердің батыс жағындағы көршілері: Наймандар
Керейіттер тұрған өзен бойы: Орхон
Керейіттердің алғашқы қоныс тепкен өзен аңғарлары: Орхон Керулен Селенгі
Керейіт мемлнекетінің орталығы: Битөбе, Қатын-балық
Керейіттердің астанасы Битөбе орналасқан жер: Хантәңірі тауының шығысы
Керейіт мемлекетінің шарықтау шегі: Х-ХІІ ғасырлар
Керей билеушілері: Маркус, Құршақұз, Торы, Сарық
Керейіт мемлекеті осы хандардың тұсында күшейді: Маркус пен Құршақұз
Керейіт билеушілерінің қатарына жатпайтын хан: Даян
Шыңғыс ханды тәрбиелуге еңбек сіңірген керей ханы : Торы
Керейіт ханы Торының жайлауы орналасқан жер: Ұлан-батор қаласы ортаналасқан жер
Керейіт билеушісі: Ван Хан
ВАН Хан , яғни «патша» деген лауазым берілген хан: Торы ( Тоғрұл)
Мәтінде Найман хандығына қарсы Шыңғысхан мен одақ құрған Керей ханын анықтаңыз: « Шыңғыс қаған мен ол екеуі найманның Күшлігінің Бұйрық ханымен соғысуға аттанып Ұлықтақтың Соғақ су деген жеріне барған кезде Бұйрық хан төзіп тұра алмай, Алтай аса көшеді. Шыңғыс қаған мен ол екеуі Соғақ су деген жеріне барған кезде Бұйрық ханды өкшелей қуып Алтай асырып Құмсіңгірдің Үріңгі өзеніне дейін қуады. Сөйтіп, олардың Еди-тобылық деген нояны қарауылға шығып жүріп, біздің шолғыншы әскерге кез болып қалып, тауға қарай қашқанда айылы үзіліп ұсталады. Бұйрық хандыҮріңгі өзеніне дейін қуалап, Қызылбас көлңнде қуып жетіп, оларды сол жерде құртады. Сонан соң Шыңғыс қаған мен ол екеуі қайтып келгенде Көксеу Сабырық батыр Бәйдірік алөабында әскерін реттеп, соғыспақ болып әскерін сапқа тұрғызып келгенле әбден кеш болғандықтан «ертең соғысайық» десңп, реттеген қалпында түнейдң. Алайда түнде ол түскен жеріне от жағып тастап, қарасуіл өзенін өрдей қозғалады ол найманның Көксеу Сабырық батырынан жеңілген соң, Шыңғыс қағанға елші жіберіп : « Менің дүние-мүлкім мен қыз-ұлдарымды наймандар тартып әкетті. Ұлым, сенен төрт батыр жіберуді өтінемін. Менің ел-жұртым мен дүние-мүлкімді құтқарып бере гөр»,-дейді. Шыңғыс қаған жасағын жасағын жөндеп, Борши, Мұқылай, Бороқұл, Шұлуын деген төрт батырын әскерімен қос жібереді. Бұл төрт батыр барудан бұрын Сенкім Ұланқұс деген жерде соғысып жүріп,, атының санына оқ тиіп қолңа түсуге таяған кезде Шыңғыс қағанның төрт батыры оны құтқарады және дүние-мүлкі мен қыз-ұлдарын тартып алып береді. Сол кезде ол: « Бұрын Темүжіннің абзал әкесі менің быт-шыт боп кеткен елімді жинап берген еді. Енді Темүжін ұлым да төрт дөй батырын жіберіа, менің айырылған ел-жұртымды құтқарып әкеп берді. Өарымын өайтаруды тәңір білсін!»-дейді.» Уаң хан
Керейіт ханы Торының жайлауы орналасқан өңірлер: Талан Дабан Науыр
Найман мен иКерйлердің мемлекеттік билік жүйесінде жақсы дамыған: