Файл: азастан республикасы ылым жне жоары білім министрлігі ш. Есенов атындаы каспий технологиялар жне инжиниринг университеті.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 02.12.2023
Просмотров: 79
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
– тұйықталатын буын;
Ұлғайту мөлшеріне шекті ауытқулары:
Ұлғайту мөлшері мынаған тең:
Нақтылау теңдеуі:
Демек, дайындаманың 4-бетінің өлшемі
4. Келесі ретте 2 және 5 беттер арасындағы дайындаманың жалпы өлшемін табамыз, егер бұл бөліктің өлшемі 161±0,2 мм, ал 5 бетінің соңынан өңдеуге рұқсат 6,5±1,5 мм болады.
5-сурет
Берілген тізбек үшін:
– кішірейтетін буын
– тұйықталатын буын;
– кішірейтетін буын
Ұлғайту мөлшеріне шекті ауытқулары:
Ұлғайту мөлшері мынаған тең:
Нақтылау теңдеуі:
Сонымен, дайындаманың 2 және 5 беттерінің арасындағы габаритті өлшемі 172±2,9 мм-ді құрайды.
2.4 Бөлшектердің өңдеу бағытын құру
Барлық өңделуі керек беттерді нөмірлейміз:
-
Қону саңылауының беті; -
Ұшы, ішкі қуысқа қарама-қарсы орналасқан, тесік беті; -
Қону саңылауының екінші соңғы беті;
4. Беті және ұзындығы L = 30 мм;
5. Соңғы (торцевая) беті Ø300,5-0,035 мм;
6. L = 30 мм, ал Ø287 мм өлшемдеріне шақтамамен алынған R6 радиус беті.
Кесте 1 – Өнімді өңдеу барысы
№ | Операция-ның атауы | Өтпелі кезеңдердің мазмұны | Алынған өлшемдік дәлдік | Өтпелер саны және олардың атаулары | Технологиялық база |
005 | Токарлық | 1. Соңғы бетін Ø125-0,35 –тен Ø96+0,35-ке дейін кесіңіз, 58±0,15 мм өлшемін ұстана отырып | ІТ12 | 2 -өрескел өңдеу -жартылай таза өңдеу | 4 және 5 беттер (өңделмеген негіз) |
2. Саңылауды бұрғылау Ø96+0,35-тен Ø105+0,035-ке дейін | ІТ7 | 3 -жартылай таза өңдеу -таза өңдеу -жіңішке тегістеу | |||
3. Ішкі фасканы Ø105+0,035 2х45°-пен жону | | | |||
010 | Токарлық | 1. Соңғы бетін Ø125-0,35-тен Ø105+0,035-ке дейін кесіңіз, l = 98±0,1 мм өлшемін ескере отырып | ІТ11 | 2 -өрескел өңдеу -жартылай таза өңдеу | 1 және 2 беттер (өңделген негіз) |
2. Ішкі фасканы Ø105+0,035 2х45°-пен өңдеу | | | |||
3. Соңғы бетін Ø310,5-4,035-тен Ø256+0,52-ке дейін l = 161±0,2 мм өлшемін ескере отырып кесіңіз | ІТ12 | 2 -өрескел өңдеу -жартылай таза өңдеу | |||
4. Бетін Ø300-0,5 –пен жону, l = 43,5±0,125 мм ескере отырып | ІТ6 | 3 -жартылай таза өңдеу -таза өңдеу -жіңішке тегістеу | |||
5. R6 радиусын жону, l = 30±0,008 мм және Ø287+0,195 екенін ескеріп | ІТ6 | 1 -жіңішке жону | |||
015 | Қашау | 1. Өлшемдері в= , l = 98±0,1 мм, t=5+0,03 мм болатын кілтті ойықты кесіңіз, екені белгілі болса | ІТ6 | 2 -таза өңдеу -жіңішке қашау | 4 және 5 беттер (өңделген негіз) |
2.5 Жабдықты, құрылғыларды және құралдарды таңдау
Жабдықтарды, құрылғылар мен құралдарды таңдау операциялардың атауына, талап етілетін әрлеу дәлдігіне және өндіріс түріне қатысты жүзеге асырылады. Өйткені олардың өнімділігі жоғарыда атап өткендей, оңтайлы әрі тиімді болуы қажет.
Сұр шойын дайындамаларын өңдеу кезінде құралдың кесу бөлігіне ұсынылатын маериал қатты қорытпа болып келеді.
Кесте 2 – Дайындаманы механикалық өңдеу операцияларында қолданылатын жабдықтар, құрылғылар мен құралдар.
№ | Жабдық (станок) атауы мен моделі | Құрылғы атауы | Кесу және бақылау құралы |
005 | Токарлы-карусельдік бір тіректі 1508 станогы | Әмбебап құрылғы | 1. Қатты пластикалық қорытпасы бар қыңыр және кесілген қисық оң жақ пышақ арқылы. ВК6 МемСТ 10043-62 бойынша; 2. Құрылымның тесіктері арқылы бұрғылау станогы φ=60° және ВК6 карбидті пластмассадан жасалған МемСТ 10043-62 және МемСТ 6743-61 бойынша; 3. МемСТ 6743-61 және МемСТ 10043-62 бойынша карбидті ВК6 бар φ=45° ІІ нұсқасы бұрышы бар екі жақты фреза; 4. МН1425-61 стандартына сәйкес 45° ішкі қабырғаға арналған визуалды өлшемді бағалау үлгісі; 5. МемСТ 166-63 бойынша таңдалған ШЦ-ІІ-0-320 штангенциркулі |
010 | Токарлы-карусельді бір тіректі 1508 станогы | Әмбебап құрылғы | 005 операциясының 1 және 3 кесі құралдары қолданылады; 6. Радиалды берілісі бар призмалық пішінді кескіш (стандартты емес); 005 операциясының 4 және 5 бақылау құралы қолданылады. |
015 | Қашау станогы 7Б420 | Автоматтан-дырылған құрылғы | 7. МемСТ 10043-62 бойынша ВК6 қатты қорытпадан жасалған пластинкасы бар кілттік ойықтарға арналған қашау кескіш; 005 операциясының 5 бақылау құралы қолданылады. |
2.6 Өңдеуге арналған жәрдемақыларды есептеу
Кокильге құю үшін (металл қалып) ([4], 152-бет) МемСТ 1855-55 бойынша шойын құймаларын өңдеуге арналған жәрдемақы, ең үлкен бөлік өлшемі 575 мм, номиналды өлшемі 120 мм-ге дейін: жоғарғы дайындама 6,0 мм; төменгі және бүйір беттері 4,5 мм.
Ең дәл құймалар жаппай және ауқымды өндірісте алынады, мұнда қалыптар мен шыбықтар металл үлгілер мен өзек қораптарынан жасалады. Осы өндіріс жағдайында қалыптарды орнату өте дәл және абсолютті өзара алмастыру принципі бойынша жүзеге асырылады. Бұл пішін мен шыбықтардың барлық бөліктерін таңдау немесе теңшеусіз жинау керек дегенді білдіреді. Мұндай сәтте құюдың керекті дәлдігін қамтамасыз ету қажет. Абсолютті алмастыру принципі бойынша қалыптарды орнату өте қарапайым және бүкіл құрастыру үдерісін бірқатар жеке операцияларға бөлуге, ағымдағы өндірісті ұйымдастыруға және жұмыстың біркелкі ырғағын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
МемСТ 1855-55 бойынша шойын құймаларының мөлшері бойынша 120 мм-ге дейінгі шақтама ±1,2 мм құрайды.
Өту санын және аралық өлшемдердің дәлдігін анықтаймыз: беті 1-қону тесігі .
Өнім шақтамасы: Tdдет = 0,035 – 0 = 0,035 мм
Дайындама шақтамасы: Tdзаг = 1,2 – (-1,2) = 2,4 мм
Қатайту коэффиценті:
(2.13)
Өту саны:
(2.14)
Дайындаманың дәлдік біліктілігі ІТ14-ке сәйкес келеді, ал дайындаманың дәлдік біліктілігі ІТ7-ге тең, сол себепті өлшем дәлдігі ІТ14 – ІТ7 = ІТ7-ге дейін артады.
Өлшеу дәлдігі жоғарылаған кезде біз біртіндеп төмендеу заңына сәйкес сипаттамаларды бөлетін үш технологиялық өзгеріс болады: 2+2+1
Содан кейін бөліктің аралық өлшемдерінің дәлдігі сәйкес келеді:
0 өту: ІТ12 металл қалыпқа құю;
1-өтуден кейін: 12-2=10 (Н10) жартылай таза бұрғылау;
2-өтуден кейін: 10-2=8 (Н8) таза бұрғылау;
3-өтуден кейін: 8-1=7 (Н7) жіңішке бұрғылау.
мм өңдеу кезіндегі аралық қоспалар аналитикалық есептеу әдісімен шешіледі.
Өңдеу жәрдемақысын есептеу бөлшектің қажетті дәлдігі мен өнімділігін қамтамасыз ету үшін өңделетін бетінен техникалық қажет болатын ең төменгі жәрдемақыны анықтаудан басталады.
Айналмалы денелер түріндегі беттер үшін аралық жәрдемақы мөлшері:
(2.15)
Мұндағы:
– алдыңғы ауысу кезіндегі микронның биіктігі, мкм;
– алдыңғы өткелдегі ақаулы қабаттың тереңдігі, мкм;
– алдыңғы ауысудағы жалпы кеңістіктік ауытқу, мкм;
– өту кезіндегі орнату қателігі, мкм.
1. Жартылай таза бұрғылау
([2], 1-том, 174-бет) әдебиетінен Ra = 12,5 кокильге құю арқылы алынған дайындаманың бетінің дәлдігі мен сапасы:
Құйылған дайындамаларды негіздеу кезінде
(2.6.4)
Мұндағы:
– құйылған дайындаманың деформация мөлшері;
(2.6.5)
Мұндағы:
– негіз сүйенетін дайындаманың бетінің ұзындығы;
- құйылған заттардың меншікті деформациясының шамасы. Корпус бөлшектері үшін .
Дөңгелек үшін болса, демек:
– қалыптасу кезінде өзектің ауытқу шамасы.
сонда .
Сонымен, ең төменгі жәрдемақы мөлшері:
Ең төменгі жәрдемақы мөлшерінанықтағаннан кейін Zmax аралық жәрдемақы мөлшерінің қолайсыз комбинациялары кезінде мүмкінболатын ең жоғары мөлшер қабылданады.
Айналу денелері үшін:
(2.16)
Мұндағы:
– алдыңғы және орындалған ауысуларға өлшемі бойынша шақтама.
2. Таза бұрғылау
Құйылған бөлшектерді өңдеуден кейінгі бөлік бетінің дәлдігі мен сапасы (4, 69-бет) бойынша ІТ10 кезінде мынаған тең:
(2.17)
(2.18)
Мұндағы:
– нақтылау коэффиценті. Бір реттік қайрау үшін