Файл: 1 дегей Электрмен амтамасыз ету жйесіне анытама берііз.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 03.12.2023

Просмотров: 256

Скачиваний: 6

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Қолданылатын бөлшектер мен құрылғыларды таңдау электрмен жабдықтау жүйесін жобалау мен пайдаланудың маңызды аспектісі болып табылады. Қазіргі заманғы бөлшектер мен құрылғыларды таңдау кезінде ескеру қажет кейбір факторлар:

  • Номиналды ток: құрылғының номиналды тогы ол арқылы өтетін максималды ток негізінде таңдалуы керек. Бұл электр жүктемесінің шамасына және күтілетін зақымдану тогының деңгейіне байланысты.

  • Номиналды кернеу: құрылғының номиналды кернеуі ол әсер ететін максималды кернеу негізінде таңдалуы керек. Бұл жүйенің кернеу деңгейіне және қолдану түріне байланысты.

  • Қорғау: құрылғы шамадан тыс токтан, қысқа тұйықталудан және басқа да электр ақауларынан дұрыс қорғауды қамтамасыз ететін етіп жасалуы керек. Бұл ажыратқыштар, сақтандырғыштар немесе қауіпсіздік релелері сияқты мүмкіндіктерді қамтуы мүмкін.

  • Тиімділік: құрылғы минималды энергия шығынымен тиімді жұмыс істейтін етіп жасалуы керек. Бұл энергия шығынын азайтуға және жүйенің сенімділігін арттыруға көмектеседі.

  • Сенімділік: құрылғы қалыпты жағдайда және ақаулар кезінде сенімді жұмыс істейтін етіп жасалуы керек. Бұл бос уақытты және жөндеу шығындарын азайтуға көмектеседі.

  • Құны: құрылғының құны оның өнімділігіне, сенімділігіне және басқа факторларға байланысты ескерілуі керек. Қажетті өнімділік пен қорғауды қолайлы бағамен қамтамасыз ететін құрылғыны таңдау маңызды.

Ток өткізгіш бөліктер мен құрылғылардың кейбір мысалдарына ажыратқыштар, сақтандырғыштар, ток трансформаторлары, кернеу трансформаторлары, қорғаныс релелері, контакторлар және қозғалтқыш стартерлері жатады. Құрылғыны таңдау қолдану саласы мен электр жүйесінің нақты талаптарына байланысты. Мысалы, Ажыратқышты тарату жүйесіндегі шамадан тыс токтан қорғау үшін пайдалануға болады, ал қорғаныс релесі тарату жүйесіндегі ақауларды анықтау және оқшаулау үшін пайдаланылуы мүмкін.

Қолданыстағы бөлшектер мен құрылғыларды таңдау электрмен жабдықтау жүйесін жобалау мен пайдаланудың маңызды аспектісі болып табылады. Құрылғыларды таңдағанда ток пен кернеудің номиналды мәндері, қорғаныс, тиімділік, сенімділік және шығындар сияқты факторларды ескеру қажет. Ток өткізгіш бөліктер мен құрылғылардың мысалдары-ажыратқыштар, сақтандырғыштар, трансформаторлар, қорғаныс релелері және контакторлар. Құрылғыны таңдау қолдану саласы мен электр жүйесінің нақты талаптарына байланысты.


  1. Электр қондырғыларындағы жерге қосу құрылғыларын есептеуге мысал келтіріңіз.

Электр қондырғысындағы жерге қосу құрылғыларының саны мен мөлшерін есептеу бірнеше факторларға байланысты, соның ішінде электр жүйесінің түрі мен мөлшері, топырақтың меншікті кедергісі, максималды тұйықталу тогы және қажетті қорғаныс деңгейі. Төменде жерге қосу құрылғыларын есептеудің жалпы қадамдары берілген:

  • Зақымданудың максималды тогын анықтаңыз: бұл ақаулық кезінде жерге тұйықтау жүйесі арқылы өтетін токтың максималды мөлшері. Қысқа тұйықталу тогын қысқа тұйықталу талдауы немесе қысқа тұйықталу тогын есептеу бағдарламалық құралы сияқты әртүрлі әдістерді қолдану арқылы есептеуге болады.

  • Қажетті қорғаныс деңгейін анықтаңыз: бұл электр жүйесінің қауіпсіз жұмыс істеуін қамтамасыз ететін жерге төзімділіктің максималды рұқсат етілген деңгейі. Қажетті қорғаныс деңгейін жергілікті ережелер, салалық стандарттар немесе жүйе иесі анықтай алады.

  • Топырақтың меншікті кедергісін өлшеңіз: топырақтың меншікті кедергісі-бұл электр тогының өтуіне топырақтың кедергісі. Бұл жерге қосу жүйесінің тиімділігін анықтайтын негізгі фактор. Топырақтың меншікті кедергісін Веннер әдісі немесе Шлюмбергер әдісі сияқты әртүрлі әдістермен өлшеуге болады.

  • Жерге қосу құрылғыларының саны мен мөлшерін есептеңіз: тұйықталу тогын, қорғаныс деңгейін және топырақтың кедергісін анықтағаннан кейін, жерге қосу құрылғыларының саны мен мөлшерін формулалар немесе бағдарламалық құралдар арқылы есептеуге болады. Жерге тұйықтау құрылғыларының ең көп таралған түрлері-жерге тұйықтау штангалары, жерге тұйықтау тақталары және жерге тұйықтау торлары. Жерге қосу құрылғыларының мөлшері мен арақашықтығы топырақтың меншікті кедергісіне және қажетті қорғаныс деңгейіне байланысты.

Міне, жерге төзімділіктің белгілі бір деңгейіне жету үшін қажетті жерге қосу шыбықтарының санын есептеу формуласының мысалы:

Жерге тұйықтау шыбықтарының Саны = (жерге тұйықтаудың рұқсат етілген ең жоғары кедергісі-топырақ кедергісі) / жерге тұйықтау өзегінің кедергісі

Бұл формулада максималды рұқсат етілген жерге тұйықталу кедергісі қажетті қорғаныс деңгейі болып табылады, топырақтың кедергісі топырақтың өлшенген меншікті кедергісі болып табылады, ал жерге тұйықтау кедергісі жерге тұйықтау құрылғысының кедергісі болып табылады.



Жерге қосу құрылғыларының саны мен мөлшерін есептеу Электротехника принциптерін, сондай-ақ жергілікті ережелер мен стандарттарды Мұқият түсінуді қажет ететін күрделі міндет екенін атап өткен жөн. Қауіпсіз және тиімді жерге тұйықтау жүйесін жобалау үшін білікті электр инженерімен немесе жерге тұйықтау маманымен кеңесу ұсынылады.

  1. Басқару, есепке алу және дабыл схемаларындағы ең бастысын бөліп көрсетейін.

Бақылау, есепке алу және дабыл схемалары қауіпсіз және тиімді пайдалануды қамтамасыз ететін электр қондырғыларының маңызды құрамдас бөліктері болып табылады. Міне, осы схемаларды әзірлеу кезінде ескеру қажет кейбір негізгі ойлар:

  • Басқару схемалары: басқару схемалары Электр жабдықтарының жұмысын реттеу және бақылау үшін қолданылады. Олар қосқыштар, релелер, таймерлер және бағдарламаланатын логикалық контроллерлер (PLC) сияқты қолмен немесе автоматты басқару жүйелерін қамтуы мүмкін. Басқару схемаларын әзірлеудегі негізгі ойлар жабдықтың дұрыс реттілігі мен үйлестірілуін қамтамасыз ету, жабдықтың зақымдануы мен ақауларының алдын алу және қызметкерлердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету болып табылады.

  • Есепке алу схемалары: есепке алу схемалары жабдықтар мен технологиялық процестердің электр энергиясын тұтынуын бақылау және тіркеу үшін қолданылады. Олар есептегіштерді, деректерді тіркеушілерді және энергияны басқару жүйелерін қамтуы мүмкін. Есепке алу схемаларын әзірлеудегі негізгі ойлар энергияны тұтынуды дәл өлшеу және ол туралы есеп беру, энергия шығыны мен тиімсіздігін анықтау, энергия тұтынуды және шығындарды оңтайландыру болып табылады.

  • Дабыл схемалары: дабыл схемалары Электр жүйесіндегі қалыптан тыс жағдайлар немесе оқиғалар туралы ескертулер мен хабарламалар беру үшін қолданылады. Оларға визуалды немесе дыбыстық дабыл, ескерту тақталары және қашықтан бақылау жүйелері кіруі мүмкін. Дабыл схемаларын әзірлеудегі негізгі ойлар ықтимал қауіптер немесе жабдықтың істен шығуы туралы уақтылы және сенімді ескертулерді қамтамасыз ету, дабылдардың оңай көрінуін және естілуін қамтамасыз ету және кедергілерге байланысты жалған дабылдар мен дабылдарды азайту болып табылады.

Жалпы, бақылау, есепке алу және дабыл беру схемаларының негізгі мақсаты сенімді және дәл басқару, мониторинг және хабарлау жүйелерін қамтамасыз ету арқылы электр қондырғыларының қауіпсіз және тиімді жұмысын қамтамасыз ету болып табылады. Бұл схемалардың нақты дизайны электр жүйесінің түрі мен мөлшеріне, қолданылатын жабдықтар мен технологиялық процестерге, сондай-ақ нормативтік және қауіпсіздік талаптарына байланысты. Осы схемаларды жобалау және енгізу үшін білікті электр инженерімен немесе автоматтандыру маманымен кеңесу ұсынылады.


  1. Электрмен жабдықтау жүйесіндегі автоматтандырудың мәнін түсіндіріңіз.

Электрмен жабдықтау жүйесіндегі автоматтандыру электр энергиясын өндіруді, беруді және бөлуді бақылау, реттеу және оңтайландыру үшін технологиялар мен басқару жүйелерін пайдалануды қамтиды. Автоматтандырудың мәні қолмен араласу мен адам қателіктерін азайту арқылы электрмен жабдықтау жүйесінің тиімділігін, сенімділігі мен қауіпсіздігін арттыру болып табылады.

Автоматтандыруды электрмен жабдықтау жүйесінің әртүрлі аспектілеріне қолдануға болады, соның ішінде:

  • Генерация: автоматтандыруды электр станцияларының жұмысын басқару үшін пайдалануға болады, соның ішінде отын шығынын басқару, турбиналарды басқару және кернеуді реттеу. Бұл электр қуатын өндірудің тиімділігін арттыруға, отын шығынын азайтуға және қондырғының жұмысын оңтайландыруға көмектеседі.

  • Беріліс: автоматтандыруды электр желілері мен қосалқы станциялар арқылы электр энергиясының ағынын бақылау және басқару үшін пайдалануға болады. Бұған ақауларды анықтау және оқшаулау, жүктемені теңестіру және кернеуді реттеу кіреді. Автоматтандыру электр қуатының үзілуін және істен шығуын азайтуға, сондай-ақ беру жүйесінің тұрақтылығы мен сенімділігін қамтамасыз етуге көмектеседі.

  • Тарату: автоматтандыруды тұтынушыларға электр энергиясының таралуын басқару үшін пайдалануға болады, соның ішінде бухгалтерлік есеп, шот-фактура және ажыратуды басқару. Бұл тұтынушыларға қызмет көрсетуді және олардың қанағаттануын жақсартуға, сондай-ақ тарату ресурстарын пайдалануды оңтайландыруға көмектеседі.

Электрмен жабдықтау жүйесіндегі автоматтандырудың мәні адамның араласуын азайту және басқару мен бақылаудың дәлдігі мен жылдамдығын арттыру арқылы жүйенің жалпы өнімділігі мен тиімділігін арттыру болып табылады. Автоматтандыру қателерді азайтуға, тоқтап қалуды азайтуға және қуат сапасын жақсартуға көмектеседі. Ол сондай-ақ күн және жел энергиясы сияқты жаңартылатын энергия көздерін энергия жүйесіне біріктіруге мүмкіндік береді, бұл көмірқышқыл газының шығарындыларын азайтуға және тұрақты энергия өндіруге ықпал етеді.

  1. Шамадан тыс кернеу мен кернеуден қорғауды талқылаңыз.

Шамадан тыс кернеу-бұл электр тізбегіндегі немесе жүйедегі кернеу оның есептелген немесе күтілетін деңгейінен асатын күй. Бұл әртүрлі себептерге байланысты болуы мүмкін, соның ішінде найзағай соғуы, коммутация операциялары немесе қуат жүйесіндегі ақаулар. Шамадан тыс кернеу электр жабдықтарының бұзылуына, жүйенің жұмысының төмендеуіне және қызметкерлердің қауіпсіздігіне қауіп төндіруі мүмкін.


Асқын кернеуден қорғау-бұл электр жүйелеріндегі асқын кернеудің алдын алуға немесе азайтуға арналған шаралар мен құрылғылар жиынтығы. Кернеуден қорғаудың негізгі түрлері:

  • Асқын кернеуден қорғау: асқын кернеуден қорғау құрылғылары (SPD) электр жабдықтарын найзағай соққыларынан, ауысулардан немесе басқа көздерден туындаған жоғары энергиялы өтпелі кезеңдерден немесе кернеудің жоғарылауынан қорғау үшін қолданылады. SPD кернеу энергиясын жерге немесе басқа қорғаныс құрылғыларына бағыттайды, бұл оның жабдыққа зақым келтіруіне жол бермейді.

  • Кернеуді реттеу: кернеу реттегіштері электр жүйелеріндегі кернеу деңгейін тұрақтандыру және кернеудің алдын алу үшін қолданылады. Мұны жүйенің жүктемесі мен күйіне байланысты кернеу деңгейін реттейтін автоматты кернеу реттегіштері (AVR) немесе статикалық кернеу реттегіштері (SVR) арқылы жасауға болады.

  • Асқын кернеу релесі: асқын кернеу релесі асқын кернеу күйлерін анықтау және зардап шеккен жабдықты немесе тізбектерді оқшаулау үшін қолданылады. Мұны кернеу белгіленген деңгейден асқан кезде іске қосылатын кернеуді өлшеу релесі немесе зақымдалған жерге дейінгі қашықтықты өлшейтін және қашықтық тым аз болған кезде Ажыратқышты өшіретін қашықтық релесі арқылы жасауға болады.

  • Жерге қосу: электр жүйелерін дұрыс жерге қосу кернеуден қорғау үшін маңызды. Жерге қосу қысқа тұйықталу токтары мен кернеудің жоғарылауы үшін төмен ток арнасын қамтамасыз етеді, бұл кернеу мен электр тогының соғу қаупін азайтады.

Жалпы, асқын кернеуден қорғау электр жүйесін жобалау мен пайдаланудың маңызды аспектісі болып табылады. Бұл жабдықты қорғауға, тоқтап қалудың алдын алуға және қызметкерлердің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге көмектеседі. Асқын кернеуден қорғау үшін қолданылатын нақты шаралар мен құрылғылар электр жүйесінің түрі мен өлшеміне, қолданылатын жабдықтар мен технологиялық процестерге, сондай-ақ нормативтік талаптар мен қауіпсіздік техникасына байланысты. Асқын кернеуден қорғау шараларын әзірлеу және енгізу мәселелері бойынша білікті инженер-электрикпен кеңесу ұсынылады.
  1. 1   2   3   4   5   6   7   8   9   10