Файл: Пн геометрия ыса мерзімді жоспар 1сабак.docx

Скачать файл
Заказать решение

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 04.12.2023

Просмотров: 497

Скачиваний: 13

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Пән: геометрия

Қысқа мерзімді жоспар №1-сабак

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Денелердің көлемдері
Мектеп:

Педагогтің аты-жөні:



Күні:



Сыныбы: 11
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:
Денелер көлемдерінің жалпы қасиеттері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты
11.3.11 – кеңістік денелерінің көлемдерінің қасиеттерін білу және қолдану;

Сабақтың мақсаты:
– кеңістік денелерінің көлемдерінің қасиеттерін біледі және қолданады;



Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Бағалау
Ресурстар

Сабақтың басы
Үй тапсырмасын тексеру және талдау
Оқушыларға оқу мақсатын талқылатып, бағалау критерийлерін өздеріне табуға мүмкіндік беру.
Көпжақтар мен айналу денелерінің жазбаларын өмірде, өндірісте, құрылыста көптеп қолданылады.

Атап айтатын болсақ, әртүрлі шырындардың қорабын, конфеттердің, әтірлердің, сыйлықтырдың қораптарын жасау үшін жасау үшін геометриялық денелер беттерінің жазбасын жасай алу маңызды.

сызықтар сәйкес келеді.
Мұғалім ұйымдастыру кезеңінде белсенділік танытқан оқушыларды «Мадақтау сөз» әдісіарқылы бағалайды: «Жарайсың! Жақсы! Өте жақсы! Талпын!»
Түрлі түсті қима қағаздар

Сабақтың ортасы
Жазықтықтағы фигуралар үшін аудан ұғымы қалай енгізілсе, кеңістіктегі денелер үшін көлем ұғымы соған ұқсас енгізіледі.

Кеңістіктегі геометриялық денелер:

Қөпжақтар (призма, параллелепипед, куб, пирамида)және Айналу денелері (цилиндр, конус, шар)көлемдерін қарастырайық.

Қарапайым денелер (егер оны үшбұрышты пирамидалардың шектеулі санына бөлшектеу мүмкін болса) үшін көлем сандықмәні төмендегідей қасиеттерге ие болатын шама:

1)Тең денелердің көлемдері тең болады.

2) Егер дене қарапайым денелерге бөлшектенсе, онда оның көлемі оның бөлшектері көлемдерінің қосындысынатең болады.

3) Қыры ұзындық бірлігіне тең болатын текшенің көлемі бірге тең болады.

Көлемнің бірліктері ұзындық бірлігі арқылы былайша жасалады: егер текшенің қыры 1 см болса, онда көлемі 1см3 болады, сол сияқты 1дм – 1дм3, 1м-1м3, 1км-1км3

Көлем бірліктері арасындағы қатынас төмендегі кестемен сипатталады.

1см3 =103мм3

1дм3=103см3=106мм3

1м3=103дм3=106см3=109мм3.

1км 3 =109м3=1012дм3=1015см3=1018мм3.

Сызықтың өлшемдері а,в,с болатын тік бұрышты параллелепипедтің көлемін табайық. Ол үшін алдымен табандары бірдей екі тік бұрышты параллелепипедтіңкөлемдерінің қатынасы олардың биіктіктерінің, қатынасы болатыны дәлелдеу керек. Сөйтіп паралеллепипедтің көлемінV= авс формуласымен есептеп шығарылады. Кез келген параллелепипедтің көлемі табан ауданы мен биіктігінің көбейтіндісіне тең. Кез келген призманың көлемі табан ауданы мен биіктігінің көбейтіндісіне тең болады. . Кезкелген үшбұрышты пирамиданың көлемі оның табан ауданы мен биіктігі көбейтіндісінің үштен біріне тең болады. Ұқсас екі дененің көлемдерінің қатынасы олардың сәйкес сызықтық өлшемдері кубтарының қатынасындай болады. Егер берілген денені қамтитын және осы дене ішінде қамтылатын көлемдердің V – деп айырмашылығын барынша аз, қарапайым денелер бар болса, онда берілген дененің көлемін V болады. Цилиндрдің көлемі табанының ауданы мен биіктігінің

көбейтіндісіне тең болады. Конустың көлемі табанының ауданы мен биіктігінің көбейтіндісінің үштен біріне тең болады .Шардың көлемі - ке тең. Шар сегменті деп шардың жазықтықпен қиылып түскен бөлігін айтады. Шар секторы деп шар сегментімен конустан төмендегідей жолмен алынатын денені айтады.
ІІІ. Сынып жұмысы

(есептер тақтада талданады, уақытты тиімді пайдалану үшін бір уақытта 2-3оқушы тақтаға шығып, кезекпен-кезек жұмыстарын түсіндіреді)
№1 Конустың табанының радиусы 3 см, ал жасаушысы табан жазықтығына 450 бұрыш жасай көлбеген. Конустың көлемін табыңыз.

R =AH=3 см

0

V-?

СH=3 см

V= R2H

V= (3 )3=18

№2 Тең бүйірлі тік бұрышты үшбұрыш өзінің катетінен айналдырылған. Гипотенузасы 3 см-ге тең болса, шыққан конустың көлемін табыңыз.

A C=3 см

AC2=AH2+CH2

2AH2=18

AH2=9

AH=3

V= R2H

V= *32*3=9

№3 Осьтік қимасының ауданы 30см2, ал табанының ауданы 9 см2цилиндр берілген. Көлемін табыңыз.

SABCD=30 см2,

Sтаб=9 см2

Sтаб= R2

R2=9

R=3

AB=2R

AC=H

SABCD=AB*AC

2R*H=30

H=30:6=5cм

V= R2H

V= *9*5=45

№4. Пирамиданың табанына параллель жазықтық пирамида биіктігін 3:2 қатынасқа бөледі. Жазықтық пирамиданың көлемін қандай бөлікке бөледі?

ИО=3x, ОН=2x

SКМР=S1; SABC= S2

S1=9y; S2= 25y

VИКМР= ИО*S1= *3x*9у=9 ху

Vқиық пир= ОИ (S1+S2+ )= *2x (9y+25y+ )= *98 xy

= =
Бағалау: Тақтаға шыққан оқушылар бағаланады
IV. Жұптық тапсырмалар.

(Nismath.org сайты бойынша оқушылар жұпқа бөлінеді).

  1. Тік призманың табаны қабырғалары 10, 10 және 12 болатын үшбұрыш. Кіші бүйір жағының диагоналі табанымен 600бұрыш жасайтын болса, көлемін табыңыз.

  2. Қабырғалары 3 және 10 тіктөртбұрыштың үлкен қабырғасынан айналғанда шығатын фигураның көлемін табыңыз.

  3. Бүйір қабырғалары 4, бұрышы 1200 теңбүйірлі үшбұрыш үлкен қабырғасынан айналатын болса, айналу денесінің толық бетінің ауданын табыңыз.

  4. Қиық конустың жасаушысы, биіктігі және үлкен табанының радиусы сәйкес 26 см-ге, 24 см-ге, 22 см-ге тең. Осы конустың бүйір бетінің ауданы мен көлемін табу керек..

  • Бағалау: Каруссель әдісі бойынша жұптар өзара дәптер алмастырып, бір-бірін бағалайды.
Дескриптор:

-1-ші сұраққа жауап береді.

1-балл

-2-ші сұраққа жауап береді.

1-балл

-3-ші сұраққа жауап береді.

1-балл
Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады
ДК экраны
Сұрақтар топтамасы.
Оқулық 11-сынып.

Сабақтың соңы
Шығармашылық үй тапсырмасы:

Үй тапсырмасы:

№1. Үшбұрыш пирамиданың бүйір қырлары өзара перпендикуляр және 4 см, 5см, 6 см тең. Көлемі неге тең?



SB-биіктік,

AB=4 cм , BC= 5 cм, SB=6 cм

SABC= AB*BC= *4*5=10

V= SABC.SB= *10*6=20 cм3
Рефлексия:

  • не білдім

  • нені үйрендім

  • не түсініксіз болды

Оқушылар өзінің және өзінің сыныптасының жұмысын бағалау критерийлері бойынша бағалайды.
Бағалау. Оқушылар бір-бірін ауызша критерий бойынша бағалайды.

- Кейбір оқушыларға мұғалім тарапынан кері байланыс беріледі.




Пән: геометрия
Қысқа мерзімді жоспар №2-сабак

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Денелердің көлемдері
Мектеп: Кеңқияқ ЖОББМ

Педагогтің аты-жөні:
Жұбанышқалиева Ә.Т.

Күні:
06.04.2023

Сыныбы: 11 «а»
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:
Призм

а көлемі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты
11.3.12 – призма көлемін табу формуласын білу және оны есептер шығаруда қолдану;

Сабақтың мақсаты:
Призма көлемін табу формуласын біледі және оны есептер шығаруда қолданады;



Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Бағалау
Ресурстар

Сабақтың басы

7 мин.
Ұйымдастыру кезеңі:

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу.

1.Мұғалім оқушыларды түгендейді.
Сұрақтар:

1.Призманың көлемін қалай табамыз?

2.Призманың көлемін табатын формула қандай?

3.Кеңістіктегі қандай фигуралар тең шамалы деп аталады?
1.Оқушылар мұғаліммен амандасады.

2. Сабаққа дайындалады.
Көпжақтар мен айналу денелерінің жазбаларын өмірде, өндірісте, құрылыста көптеп қолданылады.

Атап айтатын болсақ, әртүрлі шырындардың қорабын, конфеттердің, әтірлердің, сыйлықтырдың қораптарын жасау үшін жасау үшін геометриялық денелер беттерінің жазбасын жасай алу маңызды.

сызықтар сәйкес келеді.
Мұғалім ұйымдастыру кезеңінде белсенділік танытқан оқушыларды арқылы бағалайды: «Жарайсың! Жақсы! Өте жақсы! Талпын!
Оқулық, жұмыс дәптері,

дәптер, қалам


Сабақтың ортасы

31 мин



Мысал қарастыру.

1 мысал.









Есептер:




Есептер шығару.

1.Тік призма пішінде салынған бассейнге қанша литр су сыйдыруға болатынын есептеңіздер.

Жауабы: 2000 м3






  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10



Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Бағалау
Ресурстар

Сабақтың басы
Үй тапсырмасын тексеру және талдау
Оқушыларға оқу мақсатын талқылатып, бағалау критерийлерін өздеріне табуға мүмкіндік беру.
Көпжақтар мен айналу денелерінің жазбаларын өмірде, өндірісте, құрылыста көптеп қолданылады.

Атап айтатын болсақ, әртүрлі шырындардың қорабын, конфеттердің, әтірлердің, сыйлықтырдың қораптарын жасау үшін жасау үшін геометриялық денелер беттерінің жазбасын жасай алу маңызды.

сызықтар сәйкес келеді.
Мұғалім ұйымдастыру кезеңінде белсенділік танытқан оқушыларды «Мадақтау сөз» әдісіарқылы бағалайды: «Жарайсың! Жақсы! Өте жақсы! Талпын!»
Түрлі түсті қима қағаздар

Сабақтың ортасы

Көлем



Анықтама. Fденесінің көлемі деп V(F) оң саны аталады, ол кеңістіктік денеге сәйкестендіріледі және келесі шарттарды қанағаттандырады:

V1. Тең денелердің көлемдері де тең. Басқа сөзбен айтқанда: егер F1денесіF2денесіне тең болса, ондаV(F1)=V(F2).

V2. Егер дене бірнеше денелерден құрастырылса, онда оның көлемі осы денелердің көлемдерінің қосындысына тең. Басқа сөзбен айтқанда: егерFденесіnF1, F2,…,Fnденелерінен тұрса, онда .

V3. Тікбұрышты параллелепипедтің көлемі оның үш өлшемінің көбейтіндісіне тең. Басқа сөзбен айтқанда: Егер тікбұрышты Р параллелепипедінің ұзындығы, ені және биіктігі сәйкесінше a, bжәнеc ға тең болса, онда .

V4. Ұқсас денелердің көлемдерінің қатынасы ұқсастық коэффициентінің кубына тең. Басқа сөзбен айтқанда: егерF1денесіF2денесінеkұқсастық коэффициентімен ұқсас болса ( ), онда (немесе: ).

Бұл шарттарды көлем өлшеу аксиомалары дейміз.

Анықтама. Көлемдері тең кеңістіктік денелер теңшамалы деп аталады.
Призма

Белгілеулер:

Sбүйір – призманың бүйір бетінің ауданы, яғни барлық бүйір жақтарының аудандарының қосындысы;

Sтолық беті – призманың толық бетінің ауданы, яғни барлық жақтарының аудандарының қосындысы;

, - перпендикуляр қимасының ауданы және периметрі, яғни призманың бүйір қырынаперпендикуляр қимасы;

V – призманың көлемі.

1
Призманың сипаттамасы және қасиеттері:






Призманың табандары тең көпбұрыштар





Призманың бүйір қырлары тең және параллель




Тік призманың бүйір қырлары табандарына перпендикуляр, ал бүйір жақтары – тіктөртбұрыштар






Тік призманың биіктігібүйір қырына тең




Дұрыс призма – ол тік призма, оның табандары дұрыс көпбұрыштар болады




Параллелепипедтіңдиагоналдары бір нүктеде қиылысады және осы нүктеде қаққа бөлінеді



2
Тікпризманың көлемі бүйір жағының ауданын оған параллель бүйір қырға дейінгі қашықтыққа көбейткенге тең болады: V= S(бүйір жақ)×h1



3
Тікпризманың көлемі табанының ауданын биіктігіне (немесе бүйір қырына)көбейткенге тең: V=S×h=S×a



4
Тікпризманың бүйір бетінің ауданы оның табанының периметрін бүйір қырына көбейткенге тең болады:

Sбүйір=Pтабаны× a

5
Призманың көлемі табанының ауданын биіктігіне көбейткенге тең:


6
Призманың бүйір бетінің ауданы оның табанының периметрін бүйір жағының табанының қабырғасына жүргізілген биіктігіне көбейткенге тең болады:

Sбүйір=Pтабаны× h1

7
Көлбеупризманың көлеміперпендикуляр қиманың ауданын оның бүйір қырына көбейткенге тең болады:



8
Көлбеупризманың бүйір бетінің ауданыперпендикуляр қиманың периметрін оның бүйір қырына көбейткенге тең болады: Sбүйір=



Есептер шығару


  1. Егер кубтың әр қырын 2 см ге арттырса, онда оның көлемі 98 см қа артады. Кубтың қыры қанша см?

  2. Кубтың бетінің ауданы 96 см2. Кубтың көлемін табыңдар.

  3. Кубтың көлемін табыңдар, егер оның бетінің ауданы 150 см2болса?

  4. Кубтыңдиагоналы3 ке тең. Кубтың толық бетінің ауданын және көлемін табыңдар.

  5. Тікбұрыштыпараллелепипедтің өлшемдері 15 м, 50 м, 36 м. Оған теңшамалы кубтың қырын табыңдар.

  6. Табаны квадрат формадағы қораптың диагоналының ұзындығы35 см. Бүйір жағыныңдиагоналы 25 см. Қораптың көлемін табыңдар.

  7. Тікпризманың табанындақабырғаларының ұзындықтары 6 дмжәне 8 дм, ал олардың арасындағы бұрышы 30°болатын параллелограмм. Призманың толық бетінің ауданы 188 дм2. Призманың көлемін табыңдар.

  8. Тікбұрыштыпараллелепипедтің табанының қабырғалары 5 және 12 см, ал оныңдиагоналы табан жазықтығымен бұрыш жасайды.Параллелепипедтің көлемін табыңдартің көлемін табыңдар.

  9. Көлбеу үшбұрышты призманыңбүйір қырларыныңарақашықтықтары10 см, 17 смжәне21 см, ал бүйір қырының ұзындығы18 см. Призманың көлемін табыңдар.

  10. Көлбеу үшбұрышты призманыңперпендикуляр қимасы –катеттері 8 см және 6 см болатын тікбұрышты үшбұрыш. Оның бүйір беті перпендикуляр қимаға тең шамалы. Призманың көлемін табыңдар.

  11. Тік параллелепипедтің табаны – ауданы 1 м2 қа тең ромб.Оның диагоналдық қималарының аудандары3 м2және 6 м2қа тең. Параллелепипедтің көлемін табыңдар.

  12. Табанының қабырғасы ға тең, ал бүйір бетінің ауданы табандарының аудандарының қосындысына тең шамалы болатын дұрыс үшбұрышты призманың көлемін табыңдар.

  13. Бүйір қырлары 3 см дұрыс алтыбұрышты призма диагоналдық жазықтықпен екі тең төртбұрышты призмаға бөлінген. Егер төртбұрышты призманың бүйір беті 30 см2қа тең болса, онда алтыбұрыштыпризманың көлемін табыңдар

  14. Призманың табаны – бір қабырғасы 2 см ге, ал басқа екі қабырғасы 3 см ге тең болатын үшбұрыш. Бүйір қырының ұзындығы 4 см және ол табан жазықтығымен 450бұрыш жасайды. Осы призмаға тең шамалы болатын кубтың қырын табыңдар.

  15. Көлбеупризманың табаныдиагоналдары өзараперпендикулярАВСDтөртбұрышы.BDдиагоналының ұзындығы 16 дмжәне бүйір қырға перпендикуляр. диагоналдық қимасының ауданы 250 дм . Призманың көлемін табыңдар.

  • Тік призманың табанытеңбүйірлі трапеция.Трапецияның табандары және ға тең , ал сүйір бұрышы α. Жоғарғы трапецияның үлкен табаны және төменгі трапецияныңкіші табаны арқылы өтетін жазықтық кіші табан жазықтығымен β бұрышын жасайды. Призманың көлемін табыңдар.
Дескриптор:

-1-ші сұраққа жауап береді.

1-балл

-2-ші сұраққа жауап береді.

1-балл

-3-ші сұраққа жауап береді.

1-балл
Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады
ДК экраны
Сұрақтар топтамасы.
Оқулық 11-сынып.

Сабақтың соңы
Шығармашылық үй тапсырмасы:

  1. Қағаздан жасалған қабырғасы 3 болатын кубтан қыры 1 болатын куб құрастыруға болатындай жазбаны қалай қиып алуға болады.
Рефлексия:

  • не білдім

  • нені үйрендім

  • не түсініксіз болды

Оқушылар өзінің және өзінің сыныптасының жұмысын бағалау критерийлері бойынша бағалайды.
Бағалау. Оқушылар бір-бірін ауызша критерий бойынша бағалайды.

- Кейбір оқушыларға мұғалім тарапынан кері байланыс беріледі.




Пән: геометрия

Қысқа мерзімді жоспар №4-сабак


Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Денелердің көлемдері
Мектеп:Кеңқияқ ЖОББМ

Педагогтің аты-жөні:
Жұбанышқалиева Ә.Т.

Күні:
21.04.23

Сыныбы: 11А
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:
Пирамида және қиық пирамида көлемдері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты
11.3.13 – пирамида және қиық пирамида көлемдерін табу формулаларын білу және оларды есептер шығаруда қолдану;

Сабақтың мақсаты:
пирамида және қиық пирамида көлемдерін табу формулаларын біледі және оларды есептер шығаруда қолданады;

Смотрите также файлы