Файл: Ozbekiston respublikasi oliy va orta maxsus talim vazirligi buxoro davlat universiteti iqtisodiyot va turizm fakulteti.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 10.01.2024
Просмотров: 84
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI
“IQTISODIYOT VA TURIZM” fakulteti
“Mehmonxona xo’jaligini tashkil etish va boshqarish”yo’nalishi 2-bosqich 3-2MX-17 guruh talabasi Sharipov Shaxruzning malakaviy amaliyoti bo’yicha
Amaliyotning boshlanishi: 08.07.2019
Amaliyotning tugashi: 27.07.2019
Amaliyot o’tilgan korxona: “Salom Inn” hotel
Amaliyot o’tilgan korxonadagi rahbar: _________________________
Universitetdagi ilmiy rahbar: __________________________
Buxoro-2019
Mundarija
-
Kirish -
Asosiy qism.
№ | Bo’limlar | Bajariladigan ishlar |
1. | Reception |
4. Reception va mehmonxonada yashaydigan xonalar bilan ishlash qoidalari (telefon orqali ma`lumot berish, budilnik xizmati). 5. Kirish (chiqish) kartochkasini to`ldirish joylashtirish vositalari uchun qayd qilish shakli. 6. Xorijiy turistni mehmonxonada ro`yxatga olish tartibi 7. Mijozning har qanday ehtiyojini qo`ldan kelgancha hal qilib berish. |
2. | Buxgalteriya | 1.Mehmonxonaning buxgalteriya faoliyati bilan tanishish va uni tahlil qilish. 2. Mehmonxonaga kelgan turistning xarajatlari hisobini olib borish. 3. Mehmonxonaning bo`limlari . 4. Turoperatorlarga chegirmalar berish. 5. Buyurtma bergan turoperatorlarning sayyohlari. kelmagan taqdirda jarima qo`yish texnologiyasi (qoidalari). |
3. | Xavfsizlik xizmati (security) Texnik xizmat |
3.Televideniya, aloqa telefon, internet xizmatlarining ko`rsatilishi. 4. Mehmonxona veb saytini tahlil etish. |
4. | Ozodalikni ta’minlash | 1. Xonalarni ozoda tutish va kunlik tozalash. 2. Xizmatchilarning etikasi (kiyinish, xonalarga kirish tartibi) . |
5. | Bronlash | 1.Bronlash haqida umumiy ma`lumot 2. Mehmonxonada bron sistemasi va uni boshqarish usullari 3. e-stat.uz saytidagi mehmonxona ma’lumotlari bazasi bilan ishlash |
6. | Transport ta’minoti |
. |
7. | Menejment |
|
8. | Narxni shakllantirish | 1.Turistlarga ko`rsatiladigan xizmatlarga narx belgilash usuli. 2.mavsum va mavsum bo`lmagan paytda narxlar klassifikatsiyasi.. |
9. | Mehmonxonaga keladigan turistlarni turkumlash. |
|
10. | Marketing |
|
-
Xulosa va takliflar. -
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.
KIRISH
Turizm jahonning yetakchi mamlakatlari iqtisodiyoti asosiy bo`laklaridan biri bo`lib hisoblanadi.Chunki bu iqtisodiyotning asosiyyo’nalishlaridan biri bo`lib yuqori daromad olish imkoniyati yuqori.Bugungi kunda ko’plab davlatlar e’tiborini turizm sohasiga yo’naltiryapti desak mubolag’a bo’lmaydi.
Mamlakatimizda yuz berayotgan bozor munosabatlarini chuqurlashtirish, iqtisodiyotni erkinlashtirish va globallashuv jarayoni bizlardan yangicha faoliyat olib borish va yangicha fikrlash usullarini talab etmoqda. Bunday sharoitda turizm sohasida ta'lim olayotgan talabalar ko‘p qirrali bilimga, chuqur mulohaza va mushohada asosida faoliyat olib borish uslubiga ega bo‘lishlari lozim. Ayniqsa, mehmonxona xo’jaligini tashkil etish va boshqarish yo’nalishi, turizm va xizmat ko’rsatish, texnika va texnologiya kabi o‘ta murakkab va nozik sohada band bo‘lgan vakillari oldiga yuqori talablar qo‘yiladi.
O`zbekistonda ham keyingi yillarda turizmni rivojlantirish, shu jumladan mehmonxona sohasini rivojlantirishga alohida e’tibor berib kelinmoqda.O`zbekistonning turistik potensiali juda yaxshi imkoniyatga ega va undan to`gri foydalana bilish ham katta ahamiyatga ega. Bundan kelib chiqib turizmga kadrlar tayyorlash qonuni qabul qilindi va O`zbekistonning 4ta tarixiy shaharlarida shu yunalishlar ochildi.
Bizning yo`nalishimiz mexmonxona xo`jaligi bo`lib hisoblanadi.Bu turizmning eng katta bo`lagidan biridir. Mexmonxonalarsiz turizmni tasavvur qilib bo`lmaydi.Mamlatimizda keyingi yillarda nafaqat xorijiy sayyohlar uchun, balki yangi- yangi bino bo`layotgan uzoq masofali yo`llar yoqasida ham bunday mehmonxonalar qurish to`g`risida qonun va qarorlar qabul qilinmoqda.Bu esa mamlakatimizda nafaqat tashqi turizm balki ichki turizmni ham rivojlanishiga olib keladi.Mehmоnхоnаlаr industriyasining rivоjlаnishidа vujudgа kelgаn turli vаzifаlаrning: zаmоnаviy mehmоnхоnаlarni, turistik kоmplekslаrni tаshkil etish, yuqоri dаrаjаdа ulаrdа servis хizmаt ko’rsаtishdа, хоdimlаrgа kаsbiy bilim vа dоimiy uni tаkоminlаshtirish tаlаb etilаdi.
Yuqoridagi talablarni bajarish maqsadida prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tashabbuslari bilan O`zbekistonda turizm va mehmonxona xo`jaligi yo`nalishlarida mutaxasislar tayyorlash keng yo`lga qo`yildi.Bundan tashqari, “2017-2021 yillarda Buxoro viloyatini turizm salohiyatini yanada rivojlantirish to`g`risida” O`zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori chiqdi. Unga ko`ra Buxoro viloyatidagi foydalanilmayotgan turizm resurslaridan oqilona foydalanish va bor potensialni maksimal rivojlantirish aytib o`tilgan.
2018-yil yanvar-sentabrda YaIM o’sish suratiga xizmatlar sohasi eng katta ta’sir ko’rsatdi va bu soha o’tgan yilning yanvar-sentabriga nisbatan 6.0%ga o’sdi. Jami band aholining yarmidan ko’pi ushbu sohada mehnat qilmoqda – deb ta’kidlangan nuqtalaridan ma’lumki, xizmat ko’rsatish sohalaridan biri bo’lgan turizm sohasini rivojlantirishda sifatli xizmat ko’rsatishni amalga oshirish ham nazarda tutilgan.
Haqiqatdan xizmat ko’rsatish sohasi respublikamizda iqtisodiyotning eng tez rivojlanayotgan tarmog’i bo’lib kelmoqda. Jumladan, savdo xizmatlari 3.9%ga, yashash va ovqatlanish bo’yicha xizmatlar 5.6%ga, tashish va saqlash 3.9%ga, axborot va aloqa 17.0%ga va boshqa xizmatlar 6.4%ga o’sdi.
Bizning yo`nalishimizda 3 haftalik amaliyot Universitetimiz tomonidan belgilab berildi.Bu vaqt ichida biz mexmonxona ish jarayonini o`rganamiz va kejakda ish faoliyatini olib borishda shu to`plangan tajribaga suyansak bo`ladi. Biz ” Salom Inn’’ mehmonxonasida amaliyotimizni o`tadik.
Men “Mehmonxona xo’jaligini tashkil etish va boshqarish” yo`nalishining 2- bosqich talabasiman. 2 yilda olgan nazariy bilimlarimni amaliyotda sinash maqsadida “Salom Inn” mehmonxonasida amaliyot o`tadim (08.07.2019 dan 27.07.2019 gacha). Men amaliyot davrida o`rgangan bilim va ko`nikmalarimni quyidagi hisobotimda yozdim.
I. Mehmonxona haqida umumiy ma’lumot
1. 1.Amaliyot o’tiladigan mehmonxonaning ,boshqaruv strukturasini o’rganish va tashkilot xo’jalik iqtisodiy faoliyatini o’rganib chiqish.
“Salom Inn”
Hotel
“Salom Inn” mehmonxonasi 2002-yildan o’z faoliyatini boshlagan. “Salom Inn” mehmonxonasi mehmonlarga iliq kayfiyat, milliy atmosfera baxsh etadi.Mehmonxona 2 qavatli bo’lib, 15 xonadan, 28 kishiga mo’ljallangan, restoran 20 kishini sig’dira oladi va shu bilan birga undan konferens zal sifatida foydalanish ham mumkin.Qolaversa, mehmonxonaning dizyani sharqona va modern uslubda ishlangan va o`ziga rom qilish xususiyatiga ega. “Salom Inn” mehmonxonasi “Bed&Breakfast” servis sifatiga javob beradi. “Salom Inn” mehmonxonasi eski shaharning markaziy qismida Labi Hovuz ansamblning yonidagi ko’chalardan birida joylashgan bo`lib sayyohlar aylanishi uchun juda ko`p qulayliklar ko`rsatadi. Mehmonxonaga aeroportdan 10-8 minut atrofida va temir yo`l vokzalidan 20-25 minut vaqtda kelishingiz mumkin.
Manzil: Buxoro sh. Sarrafon ko’chasi, 3-uy.
“Salom Inn” mehmonxonasining nizomiga ko`ra asosiy faoliyati bu-turizm, mehmonxona xizmatlari, turizm industriyasidagi guruhlar va individuallarga xizmat ko`rsatish.
Mehmonxonaning majburiyatlariga quyidagilar kiradi:
-
joylashtirish; -
ovqatlanish; -
ekskursiya xizmatlari; -
transport xizmatlari; -
mijozning qo`shimcha ehtiyojlari; -
madaniy-ko`ngil ochar kechalarni tashkil etish; -
gid va tarjimon xizmatlarini ko`rsatish.
Mehmonxona B&B (bad and breakfast) yotoq va nonushta xizmatlarini ko’rsatadi. Mehmonxonada nonushta narxi xona narxiga kiritilgan bo’lib nonushta shved-stoli ko’rinishda taqdim etiladi. Nonushta tonggi soat 7:00 dan 9:00 gacha taqdim etiladi. Mehmonxona qoidalariga binoan mehmonlarni kirish vaqti 14:00 dan va chiqish vaqti 12:00 gacha. Bundan tashqari kechki va tushliklar buyurtma asosida tayyorlanadi. Shiningdekmehmonxonada bepul internet (wi-fi) tarmog’i mavjud.
Mehmonxona xonalarida qulaylik uchun televizor, konditsioner bilan taminlangan. Hammom hamda mehmonxona xonalari keng va ozoda. Mehmonlarga soch quritish uchun fen va elektron choynak kabi jihozlar har bir nomerlarda mavjud.
Mehmonxonada 2 ta pollyuks va 13 ta standart xonalar mavjud.
Mehmonxonada quyidagi xizmatlar yo’lga qo’yilgan:
-
Mamlakatlararo hamda shahar ichida telefon aloqasi; -
24 soatli bepul internet (wi-fi); -
Gid, tarjimon xizmatlari; -
Restoran; -
Avia hamda temiryo’l chiptalarini bronlash; -
24 soat reception xizmati; -
Xona xizmati; -
Xonani tozalash xizmati; -
Kir yuvish xizmati; -
Kutib olish va eltib qo’yish; -
Yuk tashish; -
Yo’ldosh kanallari.
Pul to’lash naqd pul, plastik yoki pul ko’chirish orqali amalga oshirilishi mumkin.
II. RECEPTION
2.1.Kelishi rejalashtirilgan mehmonlarga oid hujjatlar bilan ishlash.
Bizning meHmonxonada kelishi realashtirilgan mehmonlarga oid asosiy hujjat Rooming List orqali amalga oshirilishini o’rganib oldim.Lekin Rooming List tuzilishidan oldin ham bir necha bosqichli ishlar amalga oshiriladi. Demak mehmon kelishidan oldin qaysi mehmonxonada tunashini aniqlab oladi albatta, va uni bronlab qo’yadi. Bundan kelib chiqadiki rooming list tuzishdan oldin bronlash amalga oshiriladi va bunda mehmonxona va mijoz orasida turli aloqalar yo’lga qo’yiladi. Bronlash turli yo’llar orqali amalga oshiriladi:
-
Internet orqali mehmonxona web saytida -
Booking.com web sayti orqali -
Turfirmalar orqali -
Faks yoki telefon orqali
Bundan tashqari bronlash yozma va og’zaki tarzda bo’ladi. Og’zaki tarzda asosan turfirmalar orqali telefon orqali yoki internet orqali bronlab qo’yiladi. Berilgan har bir buyurtma bosh administrator tomonidan registratsiya qilinadi. Rooming listda tashkilot maxsus blankasi, uning nomi, adressi, telefon va faksi, hisob raqami ko’rsatilgan bo’ladi.
Hаr qаndаy hоlаtdа hаm buyurtmаdа: nоmеr kаtеgоriyasi vа sоni, mеhmоnхоnаdа yashаsh muddаti, keluvchilаr ism-shаrifi, to’lоv fоrmаsi ko’rsаtilishi lоzim. Bosh administrator firma bilan bog’lanib yana bir bor Rooming Listga boshqa o’zgarishlar yo’qligiga amin bo’ladi va firma tomonidan oxirgi buyurtma olinadi.Buyurtmа оlingаndаn so’ng rеgistrаtsiyadаn o’tkаzilаdi vа ungа rеgistrаtsiya nоmеr bеrilаdi hаmdа tаsdiqlаnadi.
Mеhmоnхоnаmizda bundаy shаkllаr tаyyorlаnib qo’yilgan, tezlikda kerakli ma’lumotlarni kiritib qo’yamiz va uni qaytib firmaga tasdiqlandi(Confirmed) deb yuboramiz.
Salom Innmehmonxonasida bronlashning maxsus jadvali hamda asosiy, mehmonlarning kelishi ham shunga qarab amalga oshiriladi. U quyidagi ko’rinishda bo’ladi:
Bu bronlashning maxsus jadvalini tahlil qiladigan bo’lsak, bu jadvalda birinchi bo’lib firma nomer undan keyin gruppa nomeri, qaysi shahardan kelganligi, necha kishidan iboratligi, nechtasi double, twin va singleligi, tasdiqlanganligi, firmaning nomi va qachon kelib ketishi aytilgan. Yana jadvalning yuqori qismida oq rangdagi nomerlarda o’sha kuni qancha xonaning bo’shligi, pastki qismida sana yozilgan va sananing pastida umumiy soni berib o’tilgan.
Bundan tashqari bronlashning tur kompaniyalar orqali turi mavjud. Bunda mehmonxonaga keluvchi turistlar biror tur kompaniya orqali mehmonxonani bron qiladi.Bu asosan telefon, faks, elektron pochta orqali amalga oshiriladi. Bizning Salom Innmehmonxonamizni bronlashda quyidagi tur kompaniyalar ishtirok etadi: OOO “Salom Travel”,“MCHJ "Dolores Тravel Service", MCHJ “Concierge Travel”, MCHJ «Nuron Savdo», MCHJ «Orient Voyage», “Sogda Tour” lardir. Bu turoperatorlar turizm industriyasi bozorida ko`p yillardan beri mavjud va xalqaro turizm industriyasida o`zlarining yuqori reytinglariga ega.
Booking System Hotels |
MCHJ “Dolores tour” |
MCHJ “Piligrim tour” |
OOO "Salom travel" |
MCHJ “Ориент Вояж” |
MCHJ“Sarbon Tour” |
MCHJ"Granat Tour" |
MCHJ "Novotours Silk Road" |
MCHJ " Silk Road Voyages" |
MCHJ "Sogdatour USA” |
Bronlashningyanabirturi:Web-saytorqalibronlashbo’lib, unda web-sayt nomi va rasmiga kirib kerakli ma’lumotlar maydonchasini on-linetarzda to’ldiradi: online bron rasm
“Salom Inn” mehmonxonada“SOGDATOUR USA” kompaniyasi orqali qilingan bronning ROOMING LISTi quyidagicha bo’ladi:
2.2.Reception va turistik guruhlarning boshliqlari (turlider) va gidlar bilan ishlash texnologiyasi.
Mehmonxonamizga keladigan har bir turistik guruh o’ziga biriktirilgan turlider yoki gid bilan tasshrif buyuradi. O’z navbatida turlider va gidlarga alohida chegirmalar bo’ladi, yani turar joy arzonroq narxda bo’lishi yoki boshqa qo’shimcha xizmatlar bepul bo’lishi mumkin. Chunki turistlarda muammo paydo bo’lsa birinchi navbat shularga aytib o’tishadi, o’zidan ko’rinib turadiki 70% ma’suliyat guruh boshliqlariga tushadi.Bunday paytlarda albatta guruh boshliqlariga administrator yordam beradi.Administrator esa o’z ishini bilgan holda turliderga barcha qulayliklarni yaratib berishi, barcha ma’lumotlarni yetqazishi kerak bo’ladi.
Agarda administrator turlider yoki gid bilan yaxshi muomalada bo’lib, til topishsa guruh bilan umuman muammolar bo’lmaydi va o’z navbatida guruhning tilini topgudek bo’ladi, shu orqali qo’shimcha daromadlarning kelishiga ham sabab bo’ladi.
Reception – mehmonxonamizda asosiy markaz bo’lib hisoblanadi, mehmonxonada ishning 50% receptionda amalga oshadi.Mehmonlar ham birinchi navbatda receptionda uchrashib xayrlashadilar. Bu yerda asosiy ma’suliyat administartorlarga tushadi. Administrator juda har tomonlama mukammal bo’lishi kerak.Chunki asosiy muloqot administrator orqali amalga oshadi, shu sababli u kuchli psixolog bo’lishi kerak.Ya’ni turist nima xohlashini oldindan aytib bera olishi kerak.Har qanday vaziyatdan chiqib ketgan holda, turist nimani xohlasa o’shani muhayyo qilishik kerak.
Mehmonxonada Reception kiraverishda o’ng qo’lda joylashgan.U kechayu-kunduz Ya’ni 2 ta administrator, shulardan bittasi kunduzgi, qolgani kechgi administratorlar:
-
8.00-17.00gacha; -
17.00-8.00 gacha; (tungi smena qisqartirilgan tarkibda ishlaydi)
Kunduzgi smenada bizda bosh administrator ishlaydi. Uning asosiy majburiyatlari:
-
Asosiy jurnalni doimiy ravishda tekshirib borish, ya’ni mehmonlarning kelib, ketmaganligini tekshirib ko’rish. -
Mehmonxonadagi bo’sh qolgan nomerlarni kompyuterdagi bronlash jadvalida doimiy ravishda kiritib qo’yish. Iloji bo’lsa nomerlarning qaysi turga kirishini belgilab qo’yish. Ya’ni single, double. -
Mehmonxonani tark etayotgan mehmonlar haqidagi ma’lumotlarni tekshirib ko‘rish:
-
Barcha xarajatlarni qaytib ko’rish ya’ni mehmonning xarajatlarini(qo’shimcha xizmatlar nazarda tutilyapti) -
Mehmonning yashaganligi uchun pulningqanday to’lashini nazorat qilish, agar firma to’laydigan bo’lsa bosh buxgalter hamda direktorga xabar berish; -
Mehmonlar bilan xushmuomalada bo’lish; -
Kalitlarning hammasi joyida ekanligini nazorat qilish.
Kechki smenaning asosiy vazifalari:
-
Kunduzgi administrator topshirgan paytda hamma narsalarni qabul qilib olish( ya’ni fridge, seyf va h.) -
Kelgan turist registratsiya qilinganmi yoqmi tekshirib ko’rish. -
Kechqurun nomerda biron bir muammo chiqgan paytda unda tezda bartaraf eta olish.
Turlider va gidsiz kelgan mehmonlarga muzey va tarixiy obidalar uchun biletlar, taksi xizmatini ham administratorlar amalga oshiradi.
Bundan tashqari telefonlarga tezda javob qaytarish, WiFi internet tarmog’ining har kuni ishlayotganini ta’minlab turish ham administrator vazifasiga kiradi.
Mehmonxona administratori quyidagilarni bajara olishi kerak:
-
Har qanday holatda mehmonlarga yordam ko’rsatish; -
Mehmonxonaga oid hujjatlarni rasmiylashtirish; -
“menbilmayman, bumengama’lumemas”iboralarigayo’lqo’ymasligi; -
kiyimining tozaligiga e’tibor berish; -
xorijiy tilni bilish; -
mehmonnavozlikkato’g’rikeladiganso’zlardanfoydalanish; -
raqobatbardoshlikni saqlash; -
ertangi kunga ish joyini tayyorlash; -
maksimal initsiativada subordinatsiyani saqlash; -
ma’suliyatni o’z bo’yniga olish.
2.3.Mehmonlar guruhi bilan reception orasidagi hujjatlar bilan ishlash qoidalari (viza, passport).
Salom Inn mehmonxonasida har bir mehmon kirishidan oldinadministrator tomonidan undan passport so’raladi va uni registratsiya qilinadi. Mehmonxona pulini to’lamagunicha passport qaytarilmaydi.Faqatgina firma tomonidan pul ko’chirish yo’li bilan kelgan mehmonlargagina registratsiya qilgandan so’ng qaytariladi.
Viza asosan MDH davlatlari va mahalliy aholidan tahqari barcha turistlatning passportida bo’ladi. Viza passportning orqa betlarida viza deb yozilgan qismiga uriladi. Mehmon kelgan paytda albatta administrator tomonidan viza bor yo’qligi va uning muddati tekshiriladi.
Viza turlari har xil bo’ladi:
-
Bir marotabali yoki ko’p marotali -
Individual yoki guruh uchun -
Talabalik -
Ketish, kirish va tranzit
Administrator albatta viza mudatini tekshirib uning registratsion kartochkasini to’ldirgan holda passportiga qo’yishi kerak.Bo’lmasa mehmon chiqayotgan paytida bojxonada ko’pgina muammolarga uchrashi mumkin.Shuning uchun administrator bunga katta e’tibor berishi kerak.