Файл: азастан республикасы білім жне ылым министрлігі С. Ж. Асфендияров атындаЫ аза лтты медицина университеті кеа.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 04.12.2023
Просмотров: 320
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
ндірісте де, жаңа молекулаларды дамытуда да көптеген жұмыс орындарымен сипатталады. Айта кету керек, фармацевтика өнеркәсібі көптеген елдердің экономикасын дамытудың негізгі факторы болып қала береді және жоғары технологиялық өндірістік процестермен байланысты экономиканың жоғары технологиялық салаларының бірі болып табылады [2]. ол сондай-ақ біздің еліміздің негізгі салаларының бірі болып саналады, өйткені халықтың денсаулығы осы өндіріс саласымен тығыз байланысты.
Нарықта бұрыннан бар фармацевтикалық кәсіпорындар үшін стратегиялық мақсат сапа менеджменті жүйесін (СМЖ) үнемі жетілдіру болады. Түпкі мақсаттың нәтижесінде жүйе үшін маңызды рөл тұтынушының қанағаттануы болып табылады, бұл сапаны басқарудың негізгі қағидатын – жақсартуды жүзеге асыруға ықпал етеді. СМЖ шикізатты алу сатысынан бастап, өндірістің барлық кейінгі кезеңдерін қоса алғанда, ө
німді (қызметтерді) жасаудың бүкіл процесін қамтиды және оны түпкілікті тұтынушыға сатумен аяқтайды. Мұндай тізбектің әрбір буыны кез келген кезеңде өнім сапасына әсер етеді және СМЖ бөлігі болып табылады [3].
Әрбір фармацевтикалық өнім кез келген өндіруші үшін негізгі критерий болып табылатын қауіпсіздік пен тиімділіктің қажетті деңгейлерін қамтамасыз етуге арналған тұрақты сәйкестендіруге, күшке, тазалыққа және басқа да сапалық сипаттамаларға ие [4].
ФСЖ, GMP ережелерінің міндетті компоненттерінің негізгі принциптерінің бірі өзін-өзі тексеру процесі болып табылады, ол барлық басқа процестер сияқты, фармацевтикалық дамудан бастап тұтыну сәтіне дейін, оның ішінде өндіріс технологиялары мен ДЗ-ны дұрыс сақтау үшін ДЗ өмірлік циклінің барлық кезеңдерінде қолданылуы керек. Бұл әрбір фармацевтикалық кәсіпорын үшін ДЗ ө
ндірісіне қойылатын талаптарды, сондай-ақ сапаны қамтамасыз ету деңгейін түсіну үшін өте маңызды. Сондықтан оны GMP ережелерінің талаптарына сәйкес және өндірістің өзі жасаған жеке бағдарлама негізінде жүргізу керек. Бірақ өзін-өзі тексеру кезінде ФСЖ шеңберіндегі кейбір процестер басқаларына қарағанда «жақсы жұмыс істейді», сондықтан іс жүзінде өзін-өзі тексеруді «проблемалық» процестерге бағыттау ұсынылады [5].
Фармацевтикалық кәсіпорынның проблемалық процестерінің бірі қойма учаскесінде жүргізілетін қабылдау, жөнелту, тиісті сақтау, таңбалау, ДЗ сынамаларын алу процедураларын қамтамасыз ету болып табылады, сондықтан фармацевтикалық қоймадағы ішкі аудит процедуралары сапа жүйесіне заманауи тәсілдердің талаптарын ескере отырып, тәуекелдерді талдауға негізделуі керек және өзін-өзі тексеру процесінің тиімділігіне әсер ететін барлық факторларды ескеруі керек.
Тәуекелге б
ағытталған өзін-өзі инспекциялауды жоспарлау тәсілі тәуекелдерді талдау мен бағалауға негізделген [6]. Көптеген зерттеу жұмыстары мен ICH Q9 талаптары негізінде жасалған бұл тәсіл қойма аймағында өзін-өзі тексеруді жоспарлауда тиімді деп айтуға болады.
Нақты сәйкессіздіктер болмаған кезде олардың пайда болу қаупі талданады. Бұл ретте сапа үшін тәуекелді бағалау жеке тәжірибеге, ғылыми деректерге негізделуі және пациентті қорғаумен тікелей байланысты болуы тиіс.
Тәуекелдерді талдау – бұл нақты сәйкессіздіктер мен олардың салдарын бағалау үшін қолда бар ақпаратты жүйелі түрде пайдалану.
Тәуекелдерді бағалау — тәуекелдерді анықтайтын, қауіпті оқиғалардың ықтималдығын анықтайтын және тәуекелдерді есепке алу және басқару қажеттілігі туралы шешім қабылдау үшін ықтимал салдарды талдайтын құрылымдық процесс.
Фармацевтикалық қоймадағы сапаны басқару жүйесі
ICH Q8 процестің тұрақсыздығын сапаға теріс әсер етпестен материалдардың өзгергіштігін және процесс пен жабдықтың өзгеруін тасымалдау қабілеті ретінде сипаттайды [7].
Фармацевтика өнеркәсібінде мұндай стандарттар ISO 9001 сериясы және тиісті өндірістік тәжірибе ережелері (GMP) болып табылады.
ИСО 9001 халықаралық стандарты СМЖ әзірлеу, енгізу және жұмыс істеу процесін айқындайды, ал GMP (Good Manufacturing Practice) стандарты ДЗ (дәрілік зат) технологиялық өндірісі және сапасын бақылау ұйымдарына қойылатын талаптарды айқындайды [8].
GMP ережелері ДЗ сапасын қамтамасыз ету жүйесінің маңызды элементі болып табылады, оны енгізу тұтынушылардың да, өндірушілердің де мүдделеріне жауап береді, өйткені GMP ережелері фармацевтика саласының объективті даму тенденциясын, оны жаңарту ж
Нарықта бұрыннан бар фармацевтикалық кәсіпорындар үшін стратегиялық мақсат сапа менеджменті жүйесін (СМЖ) үнемі жетілдіру болады. Түпкі мақсаттың нәтижесінде жүйе үшін маңызды рөл тұтынушының қанағаттануы болып табылады, бұл сапаны басқарудың негізгі қағидатын – жақсартуды жүзеге асыруға ықпал етеді. СМЖ шикізатты алу сатысынан бастап, өндірістің барлық кейінгі кезеңдерін қоса алғанда, ө
німді (қызметтерді) жасаудың бүкіл процесін қамтиды және оны түпкілікті тұтынушыға сатумен аяқтайды. Мұндай тізбектің әрбір буыны кез келген кезеңде өнім сапасына әсер етеді және СМЖ бөлігі болып табылады [3].
Әрбір фармацевтикалық өнім кез келген өндіруші үшін негізгі критерий болып табылатын қауіпсіздік пен тиімділіктің қажетті деңгейлерін қамтамасыз етуге арналған тұрақты сәйкестендіруге, күшке, тазалыққа және басқа да сапалық сипаттамаларға ие [4].
ФСЖ, GMP ережелерінің міндетті компоненттерінің негізгі принциптерінің бірі өзін-өзі тексеру процесі болып табылады, ол барлық басқа процестер сияқты, фармацевтикалық дамудан бастап тұтыну сәтіне дейін, оның ішінде өндіріс технологиялары мен ДЗ-ны дұрыс сақтау үшін ДЗ өмірлік циклінің барлық кезеңдерінде қолданылуы керек. Бұл әрбір фармацевтикалық кәсіпорын үшін ДЗ ө
ндірісіне қойылатын талаптарды, сондай-ақ сапаны қамтамасыз ету деңгейін түсіну үшін өте маңызды. Сондықтан оны GMP ережелерінің талаптарына сәйкес және өндірістің өзі жасаған жеке бағдарлама негізінде жүргізу керек. Бірақ өзін-өзі тексеру кезінде ФСЖ шеңберіндегі кейбір процестер басқаларына қарағанда «жақсы жұмыс істейді», сондықтан іс жүзінде өзін-өзі тексеруді «проблемалық» процестерге бағыттау ұсынылады [5].
Фармацевтикалық кәсіпорынның проблемалық процестерінің бірі қойма учаскесінде жүргізілетін қабылдау, жөнелту, тиісті сақтау, таңбалау, ДЗ сынамаларын алу процедураларын қамтамасыз ету болып табылады, сондықтан фармацевтикалық қоймадағы ішкі аудит процедуралары сапа жүйесіне заманауи тәсілдердің талаптарын ескере отырып, тәуекелдерді талдауға негізделуі керек және өзін-өзі тексеру процесінің тиімділігіне әсер ететін барлық факторларды ескеруі керек.
Тәуекелге б
ағытталған өзін-өзі инспекциялауды жоспарлау тәсілі тәуекелдерді талдау мен бағалауға негізделген [6]. Көптеген зерттеу жұмыстары мен ICH Q9 талаптары негізінде жасалған бұл тәсіл қойма аймағында өзін-өзі тексеруді жоспарлауда тиімді деп айтуға болады.
Нақты сәйкессіздіктер болмаған кезде олардың пайда болу қаупі талданады. Бұл ретте сапа үшін тәуекелді бағалау жеке тәжірибеге, ғылыми деректерге негізделуі және пациентті қорғаумен тікелей байланысты болуы тиіс.
Тәуекелдерді талдау – бұл нақты сәйкессіздіктер мен олардың салдарын бағалау үшін қолда бар ақпаратты жүйелі түрде пайдалану.
Тәуекелдерді бағалау — тәуекелдерді анықтайтын, қауіпті оқиғалардың ықтималдығын анықтайтын және тәуекелдерді есепке алу және басқару қажеттілігі туралы шешім қабылдау үшін ықтимал салдарды талдайтын құрылымдық процесс.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 19
Фармацевтикалық қоймадағы сапаны басқару жүйесі
ICH Q8 процестің тұрақсыздығын сапаға теріс әсер етпестен материалдардың өзгергіштігін және процесс пен жабдықтың өзгеруін тасымалдау қабілеті ретінде сипаттайды [7].
Фармацевтика өнеркәсібінде мұндай стандарттар ISO 9001 сериясы және тиісті өндірістік тәжірибе ережелері (GMP) болып табылады.
ИСО 9001 халықаралық стандарты СМЖ әзірлеу, енгізу және жұмыс істеу процесін айқындайды, ал GMP (Good Manufacturing Practice) стандарты ДЗ (дәрілік зат) технологиялық өндірісі және сапасын бақылау ұйымдарына қойылатын талаптарды айқындайды [8].
GMP ережелері ДЗ сапасын қамтамасыз ету жүйесінің маңызды элементі болып табылады, оны енгізу тұтынушылардың да, өндірушілердің де мүдделеріне жауап береді, өйткені GMP ережелері фармацевтика саласының объективті даму тенденциясын, оны жаңарту ж