Файл: 7 класс. 1 жмыс. Кішкентай денелерді лшемдерін анытау. Жмысты масаты.doc
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 09.11.2023
Просмотров: 200
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Тапсырма. Денелерді суға батырған кезде олардың суда жүзетінін, батып кететінін немесе қалқып шығатынын анықтау.
Құрал–жабдықтар: Динамометр, суы бар ыдыс, мензурка, ішіне салынған құмдарының массалары әр түрлі бірдей үш пробирка немесе құты тығыздығы белгілі сұйығы бар ыдыс (тұз қосылған су).
Жұмыстың барысы:
-
Динамометр көмегімен денеге әрекет ететін Fа ауырлық күшін өлшеңдер. -
Мензурканы пайдаланып, дененің Vg көлемін анықтаңдар. -
Денені сұйыққа батырған кезде оған әрекет ететін ығыстырушы күшті есептеңдер Fы = Pс g Vg. -
Fа ауырлық күші мен Fы ығыстырушы күшті салыстыру арқылы тапсырмада қойылған сұраққа жауап беріңдер. -
Денені берілген сұйыққа батырып, жауаптарыңды тәжірибе жүзінде тексеріңдер. -
Кестені толтырыңдар.
Тәжірибе реті | Сұйық | Fа , Н | Vg, м3 | Fы, Н | Fа мен Fы қатысы | Батады, жүзеді немесе қалқып шығады. |
1 2 3 | Су Тұзды су Тұзды су | | | | | |
Қорытынды:
8 КЛАСС.
№1 жұмыс.
Әр түрлі температурадағы суды араластырғандағы жылу мөлшерін салыстыру.
Жұмыстың мақсаты: Жылу алмасуда ыстық судың берген және суық судың алған жылу мөлшерін анықтау және алынған нәтижені түсіндіру.
Құрал – жабдықтар:
Калориметр, өлшеуіш цилиндр (мензурка),
термометр, стақан, ыстық суы бар шәугім
(бүкіл сыныпқа біреу).
Ж ұмыс барысы:
-
Массасы 100г ыстық суды сыртқы ыдыстың ішіне қойылған калориметрдің ішкі ыдысына құйыңдар. Ыстық судың t₁ температурасын өлшеңдер. -
Стақанға дәл сондай суық су құйып және оның t₂ температурасын өлшеңдер. -
Ыстық суы бар ыдысқа абайлап суық су құйыңдар, алынған қоспаны термометрмен араластырып және оның t температурасын өлшеңдер. -
Ыстық судың, қоспаның t температурасына дейін суығанда, берген жылу мөлшерін Q₁=cm( t₁ - t ) формуласымен және суық судың осы t температураға дейін жылығанда алған жылу мөлшерін Q₂=cm₁( t - t₂ ) формуласымен есептеңдер. -
Өлшеу мен есептеу нәтижелерін төмендегі кестеге жазыңдар.
Ыстық судың массасы m, кг | Ыстық судың баст. темпер. t, ºC | Қоспаның темпера- турасы, t1, ºC | Ыстық судың берген жылу мөлшері, Q1, Дж | Суық судың массасы m₁, кг | Суық судың баст. Темпер. t2, ºC | Суық судың алған жылу мөлшері Q2 ,Дж |
| | | | | | |
-
Ыстық судың берген жылу мөлшерін суық судың алған жылу мөлшерімен салыстырыңдар және тиісті қорытынды жасаңдар. -
Тәжірибенің салыстырмалы қателігін мына қатынаспен есептеңдер: ℇ =[ ] , мұндағы Q₁ - ыстық судың берген жылу мөлшері, Q₂ - суық судың алған жылу мөлшері. ℇ =[ ] =0,05
Қорытынды:
№2 жұмыс.
Мұздың меншікті жылуын анықтау.
Жұмыстың мақсаты: жылу балансының теңдеуін пайдаланып, мұздың меншікті балқу жылуын анықтау.
Құрал – жабдықтар:таразы, термометр,
калориметр, мұз кесегі, сүзгіш қағаз,
ш әйнек (сыныпқа біреу)
Жұмыс барысы:
-
Калориметрдің ішкі ыдысын таразыға тартып өлшеңдер, mк -
Оған су құйыңдар, содан кейін суы бар калориметрді өлшеңдер: mсу= m – mк -
Суы бар калориметрдің ішкі ыдысын сыртқысының ішіне орналастырып, судың tсу температурасын өлшеңдер. -
Мұз кесегін сорғыш қағазбен алдын ала құрғатып алып, содан кейін оны суға салыңдар. -
Суды термометрмен араластыра отырып, калориметрдегі ең төмен t температурасын белгілеңдер. -
Калориметрді қайтадан өлшеңдер және суға салынған мұздың mмұз массасын анықтаңдар. -
Өлшеулер мен есептеулер нәтижелерін кестеге жазыңдар.
mк , кг | mсу , кг | tсу = tк | t | mмұз |
0,025 | 0,07 | 23 | 15 | 0,015 |
-
Q₁+Q₂=Q3+Q4 жылу балансының теңдеуінен мұздың меншікті балқу жылуын анықтаңдар, мұндағы- Q₁ - калориметр стақанының берген жылуы, Q₂ - судың берген жылуы, Q3- мұз ерігенде калориметрге берген жылу мөлшері. Q4 – мұздың суға берген жылу мөлшері.
Cm1(t1-t2) =λm2+cm2t2 λ= Cm1(t1-t2)- cm2t2/ m2
Қорытынды:.
№3 жұмыс.
Электр тізбегін жинау және оның әр түрлі бөліктеріндегі ток күші мен кернеуді өлшеу.
Ж ұмыстың мақсаты: ток күші тізбектің әр түрлі бөлігінде бірдей екенін көрсету және кернеуді өлшеуді үйрену.
Құрал – жабдықтар: ток көзі, амперметр,
вольтметр, қыздыру шамы, 2 сым резистор,
кілт, өткізгіш сымдар.
Жұмыс барысы:
-
Амперметр мен вольтметрдің шкалаларын
қараңдар, бір бөліктің құнын анықтаңдар. Бөлік құны - 0,05 А, 0,2 В.
-
191, 192, 139-суреттердегі сұлбалар бойынша электр тізбектерін жинаңдар. Әр жағдай үшін амперметрдің көрсетулерін кестеге жазыңдар.
3. Қорытынды. Әр жағдайда амперметрдің көрсетулері бірдей. 0,2 А болды.
-
Ток көзін, резисторды, қыздыру шамын және кілтті тізбектей қосып. электр тізбегін жинаңдар. -
Тізбекті тұйықтаңдар және әр резистордың ұштарындағы кернеулерді U₁, U₂ және екі резистордан тұратын тізбек бөлігіндегі кернеуді өлшеңдер. U₁=,
U₂ =
-
Жинаған тізбектің сұлбасын сызыңдар. -
U₁ + U₂ қосындысын есептеңдер және U кернеуімен салыстырыңдар. U= U₁ + U₂=
Қорытынды:
№4 жұмыс.
Тізбек бөлігіне арналған Ом заңын тексеру.
Құрал – жабдықтар: ток көзі, өткізгіш сым-
дар, қыздыру шамы, амперметр, вольтметр, кілт,
реостат.
Жұмыс барысы: Амперметр мен вольтметр
шкалаларын қараңдар және бір бөліктің құнын
есептеңдер. Бөлік құны 0,05 А 0,2 В
1.Сұлба бойынша электр тізбегін жинаңдар (194–сур.)
2.Тізбекті тұйықтаңдар.
3.Тізбектегі кернеу мен ток күшін біртіндеп ұлғайтамыз.
Құралды көрсетулерін кестеге жазыңдар.
№ | I ,U | U ,B | R , Ом |
1. 2. 3 4 | | | |
1.Ом заңын пайдаланып, қыздыру шамының кедергісін есептеңдер.
2. Есептеу нәтижелерін кестеге түсіріңдер.
3.Тәжірибе нәтижесін қорытындылаңдар.
Тапсырма: өлшеу нәтижелері бойынша ток күшінің кернеуге тәуелділінің графигін тұрғызып, сол функцияға сипаттама беріңдер. Қорытынды:
№ 5 жұмыс.
Өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау.
Жұмыстың мақсаты: тізбектей және параллель қосу заңдарын
тексеру.
Құрал – жабдықтар: ток көзі, 2 сым резистор,
реостат, 3 амперметр, 3 вольтметр, өткізгіш сымдар,
Жұмыс барысы: Тізбектей жалғау.
Амперметрдің және вольтметрдің шкалаларымен
танысып, бір бөліктің құнын анықтаңдар. 0,05А, 0,2 В
1.Электр тізбегін сұлба бойынша жинаңдар (195–сур)
2.А1 , А2, амперметрлердің көрсетулерін жаз.
3.V₁ , V₂ ,Vж вольтметрлерінің көрсетулерін жаз.
4.Uж =U₁ + U₂ есептеңдер
5.Бөліктің жалпы кедергісін Rж = ; Rж=R₁ + R₂ формулалары бойынша есептеңдер.
-
Өлшеулердің нәтижелерін кестеге түсіріңдер.
I₁ , А | I₂ , А | U₁ , В | U₂ , В | R₁ , Ом | R₂ , Ом | Rж , Ом | Rж , Ом |
| | | | | | | |
Қорытынды:_№7_жұмыс._Электр_тогының_жұмысы_мен_қуатын_өлшеу._Құрал_-_жабдықтар'>Қорытынды:
Параллель жалғау
-
Электр тізбегін сұлба бойынша жинаңдар (196 – сурет). -
V₁ , V₂ вольтметрлерінің көрсетулерін жазыңдар. -
А₁ , А₂ , А ( I₁ , I₂ , Iж ) амперметрлерінің көрсетулерін ж азыңдар. -
Iж=I₁ + I₂ есептеңдер. -
Бөліктің жалпы кедергісін Rж= ; + формулалары бойынша есептеңдер. -
Өлшеулердің нәтижелерін кестеге түсіріңдер.