ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРҒЫ

БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ

АКАДЕМИК Е.А. БӨКЕТОВ АТЫНДАҒЫ ҚАРАҒАНДЫ

УНИВЕРСИТЕТІ

Экономика факультеті

Бухгалтерлік есеп және аудит кафедрасы


КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: «Ұзақ мерзімді міндеттемелер есебі»

6B04106 – «Есеп және аудит» мамандығы


Орындады: УА-21к-21 тобының студенті

Кенжеғұл Қарақат С.
Ғылыми жетекшісі э.ғ.м., профессор

Шакеев С.С.


Қарағанды, 2023 ж.

Мазмұны

Кіріспе
Курстық жұмыс тақырыбының өзектілігі – қарыз ақша қаражаттары есебінен өндіріс тиімділігін арттыру және тағы да басқа алға қойған мақсаттарды орындау. Бухгалтерлік есеп беру мәліметтері шаруашылық жүргі-зуші ұйымдардың және олардың құрлымдық бөлімшелерінің қызметін жедел басқару үшін, экономикалық жоспарлар жасап, оның орындалуын бақылау үшін, экономикалық жоспарлар жасап, оның орындалуын бақылау үшін қолданылады. Қаржылық есептілік аудиттің маңызды обьектісі болып табылды, ол оның мәліметтерінің дұрыстығын анықтау үшін арналған.

Қазіргі әлемде кәсіпорындар мен ұйымдардың ұзақ мерзімді дамуында қаржылық тұрақтылық және тәуекелдерді басқару басты рөл атқарады. Бұл тұрғыдағы маңызды аспектілердің бірі ұзақ мерзімді міндеттемелерді қарастыру болып табылады. Ұзақ мерзімді міндеттемелер – компаниялар мен ұйымдардың ұзақ мерзімді жобаларды, инвестицияларды немесе басқа да ұзақ мерзімді қажеттіліктерді қаржыландыру үшін алатын ұзақ мерзімді қаржылық міндеттемелері.

Ұзақ мерзімді міндеттемелерді есепке алу мәселесінің өзектілігі мен маңыздылығы бірнеше факторларға байланысты. Біріншіден, ұзақ мерзімді міндеттемелер ұйымдардың қаржылық жағдайы мен тұрақтылығына айтарлықтай әсер етеді. Ұзақ мерзімді міндеттемелерді дұрыс есепке алмау бизнес үшін күтпеген қаржылық тәуекелдер мен шығындарға әкелуі мүмкін.

---

Екіншіден, динамикалық экономикалық жағдайда заңнама мен қаржылық есептілік стандарттарындағы өзгерістер, ұзақ мерзімді міндеттемелерді есепке алу барған сайын күрделене түсуде және қаржылық мамандардан қосымша білім мен дағдыларды талап етеді. Инвесторлар мен мүдделі тараптардың ашықтығы мен сенімін сақтау үшін ұзақ мерзімді міндеттемелерді дәл және сенімді есепке алу қажеттілігі бұл мәселені ерекше өзекті етеді.

Қорытындылай келе, ұзақ мерзімді міндеттемелерді есепке алу кәсіпорындардың қаржылық менеджменті мен тәуекелдерін талдаудың маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Ұзақ мерзімді міндеттемелердің дұрыс емес немесе сенімсіз есебі ұйымға елеулі қаржылық проблемалар мен қауіп-қатерлерге әкелуі мүмкін. Бұл зерттеудің мақсаты – кәсіпорындардың қаржылық тұрақтылығы мен ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында ұзақ мерзімді міндеттемелерді есепке алу тәжірибесін жетілдіру бойынша ұсыныстар мен ұсыныстар әзірлеу.

Осылайша, бұл зерттеу қаржылық қауымдастық және жалпы кәсіпорындар үшін жоғары өзекті және маңызды болып табылады. Ұзақ мерзімді міндеттемелерді дұрыс есепке алу қаржылық ресурстарды тиімді басқаруға, қарыздық инвестициялар бойынша негізделген шешімдер қабылдауға және қаржылық тәуекелдерді азайтуға мүмкіндік береді.

Ұзақ мерзімді міндеттемелерді есепке алуды зерттеу мен талдаудың практикалық маңызы бар. Ол ұзақ мерзімді міндеттемелерді жіктеу мен есепке алу әдістеріне байланысты проблемалық аймақтарды анықтауға, сондай-ақ қателер мен дәлсіздіктердің негізгі себептерін анықтауға мүмкіндік береді. Зерттеу нәтижелері қаржылық менеджментті жақсартуға және қаржылық есеп берудің сенімділігіне ықпал ететін ұзақ мерзімді міндеттемелерді есепке алу бойынша ұсыныстар мен нұсқауларды әзірлеуге негіз бола алады.

Бұл зерттеудің мақсаты ұзақ мерзімді міндеттемелерді есепке алудың ең тиімді және сенімді әдістерін анықтау үшін олардың есебін зерттеу және талдау болып табылады. Осы мақсатқа жету үшін келесі міндеттер қойылды:

1) Ұзақ мерзімді міндеттемелердің негізгі аспектілерін, оның ішінде олардың анықтамасын, жіктелуін және есепке алу әдістерін қарастырыңыз.

2) Ұзақ мерзімді міндеттемелерді есепке алуды реттейтін қолданыстағы халықаралық қаржылық есептілік стандарттарын қарастыру.

3) Ұзақ мерзімді міндеттемелерді есепке алумен байланысты проблемалар мен қиындықтарды талдап, олардың есебіндегі қателер мен дәлсіздіктердің негізгі себептерін анықтау.

---

4) Ұзақ мерзімді міндеттемелерді есепке алу бойынша кәсіпорындар мен ұйымдардың озық тәжірибесі мен тәжірибесін зерттеу.

5) Ұзақ мерзімді міндеттемелерді есепке алу процестерін жетілдіру және тәуекелдерді азайту бойынша ұсынымдар мен ұсыныстар әзірлеу.

Курстық жұмыстың объектісі- «КазТемір құрылыс» болып табылады. «КазТемір құрылыс» - Қазақстандағы жақсы компанияларыдың бірі.

«КазТемір Құрылыс» ЖШС ұйымдастыру-экономикалық сипаттамасы

Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейінгі жүргізген экономикалық реформалары, нарықтық экономикаға өту, салааралық баланс пен аймақаралық байланыстардың өзгеруі, өндіріс құрылымы мен өнімді өткізу нарықтарының өзгеруі өнеркәсіп салаларының нәтижелеріне айтарлықтай әсер етті. Осыған байланысты өнеркәсіптік кәсіпорындарға жаңа талаптар мен жаңа міндеттер қойылды.

Мұндай талаптарға жауап беру мен міндеттерді шешуде кәсіпорынның негізгі құралдарын ұтымды пайдалануға назар аудару қажет. Зерттеу объектісі ретінде алынған «КазТемір құрылыс» ЖШС – нің негізгі құралдарын пайдалану жағдайын талдамас бұрын оның өндірістік – шаруашылық қызметінің сипаттамасына тоқталайық.

«КазТемір құрылыс» ЖШС Өскемен қаласында орналасқан, құрылыс өнімдерін, соның ішінде бетон және темір бетон өнімдерін өндірумен айналысатын, нарықта өзіндік орны бар кәсіпорын болып табылады. Зауыттың тарихы 1984 жылдан бастау алады. Сол уақыттан бері қазіргі кезге дейін «КазТемір құрылыс» ЖШС бірнеше қайта құрылымдаудан өтті, бірақ негізінен өзінің профильдік темір-бетон бұйымдарын және конструкцияларын өндірумен айналысып келеді.

«КазТемір құрылыс» ЖШС коммерциялық ұйым болып табылады. Сондықтан серіктестік қызметінің негізгі мақсаты табыс табу болып табылады. Серіктестіктің негізгі қызмет түрлеріне келесілер жатқызылады:

• 
  Темірбетондық және бетондық конструкциялар мен бұйымдарын өндіру;
  
• 
  Қаржылық, делдалдық, ақпараттық, жарнамалық қызметтер;
  
• 
  Сыртқы экономикалық қызмет;
  
• 
  Арнайы темірбетондық конструкцияларды өндіру;
  
• 
  Көтерме және бөлшек сауданы, коммерциялық дүкендерді ұйымдастыру;
  
• 
  Қоғамдық тамақтану орындарының қызметі;
  
• 
  Автотұрақтарды ұйымдастыру және эксплуатациялау, атомобильдерді сатып алу, автокөліктерді ремонттау және оларға қызмет көрсету;
  
• 
  Тұрғын үйлерді, басқа да өндірістік-техникаға тағайындалған ғимараттар мен құрылыстарды жалға беру;
  

Құрылыс саласында жобалау.

1 Ұзақ мерзімді міндеттемелердің теориялық негіздері

---

1.1 Ұзақ мерзімді міндеттемелердің түсінігі және экономикалық мәні
Ұзақ мерзімді міндеттемелер — бұл қарыз жинаушының баланс күнімен бір жылдан көп төлеу мерзімді, қайсысы ұзақ екендігіне тәуелді міндеттеме.

Ұзақ мерзімді міндеттемелердің пайда болуына себептер көп. Мысалы, кейбір мекемелер үшін тартылған капитал акционерлікке қарағанда жеңіл; қарыздық құралдарды тартудың толық бағасы жаңа акцияларды шығару жолымен қаржыландыруға қарағанда төмен болуы мүмкін; қарыздық құралдарының жоғары бөлімі бар кейбір субъектілер пайыздық төлем нормаларын асатын қарыздық құралдармен табыс табады, ал пайыздарды өтеуге кететін шығын бөлігі ұлғаяды.

Міндеттемелер дегеніміз – ұйымның өткен оқиғалардан туындаған, реттелуі болашақта экономикалық тиімділігі бар ресурстардың шығуына әкеп соқтыратын қарызы. Яғни бұл белгілі бір тұлғаның (борышкердің) басқа бір тұлғаның, яғни қарызгердің (кредитордың) пайдасына белгілі бір іс-әрекет жасау міндеттемесі: мәселен мүлікті беруі, жұмыс атқаруы, ақша төлеуі және басқалар, не болмаса белгілі бір іс-әрекеттен бас тарта тұруы. Міндеттемелер кәсіпорында жасалынған әр түрлі келісімдердің нәтижесінде туындайды және алынған тауарлы-материалдық құндылықтар немесе пайдаланылған қызметтер үшін келешекте жасалынатын төлемдердің заңды негізі болып табылады.

Міндеттемелер төмендегі үш белгісі бойынша анықталады:

• 
  кәсіпорында міндеттемені туындатушы оқиға орын алуға тиісті;
  
• 
  міндеттеме тек активті немесе қызметтерді басқа кәсіпорынға аудару жолымен реттеледі;
  
• 
  міндеттеме даусыз (анық) болуға тиісті.
  

Міндеттемелер –төлеу мерзіміне байланысты екі түрге бөлінеді:

• 
  Ұзақ мерзімді міндеттемелер
  
• 
  Ағымдағы міндеттемелер
  

Қысқа мерзімді міндеттемелер есепті кезең (бір жыл) ішінде немесе белгілі бір операциялық цикл ішінде қайтарылады деп күтілетін ағымдағыміндеттемелер болып табылады.

Ағымдағы міндеттемелерге мыналар жатады:

• 
  Қысқа мерзімді несиелер және овердрафт;
  
• 
  Ұзақ мерзімді несиелердің ағымдағы бөлігі;
  
• 
  Кредиторлық борыштар:
  
• 
  төленуге тиісті шоттар мен вексельдер;
  
• 
  сатып алушылар мен тапсырыс берушілерден алынған аванстар;
  
• 
  салық міндеттемелері;
  
• 
  төленуге тиісті дивидендтер;
  
• 
  негізгі шаруашылық серіктестігі мен оның еншілес серіктестіктері арасындағы борыштар;
  
• 
  акционерлік қоғамның лауазымды тұлғаларына борыштары;
  
• 
  өзге де кредиторлық борыштар;
  
• 
  Төленуге тиісті есептелінген шығыстар;
  
• 
  Алдағы кезең табыстары;
  
• 
  Күтпеген жағдайлар бойынша есептелінген төлемдер.
  

---

Ұзақ мерзімді міндеттемелер – бұл бір жылдан астам уақыт ішінде орындалуы тиіс қаржылық міндеттемелер. Олар кәсіпорындардың қаржылық құрылымының маңызды құрамдас бөлігі болып табылады және ұзақ мерзімді жобаларды қаржыландыру, активтерді сатып алу немесе компанияның ұзақ мерзімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін қолданылады. Бұл мақалада біз ұзақ мерзімді міндеттемелердің әртүрлі түрлерін қарастырамыз.

1) Қарыздар мен облигациялар:

Несиелер мен облигациялар ұзақ мерзімді міндеттемелердің ең кең таралған түрлерінің бірі болып табылады. Компаниялар мен мемлекеттік органдар инвесторлардан ұзақ мерзімді инвестиция тарту үшін облигациялар шығара алады. Несиелер мен облигациялар әдетте белгіленген мерзімге ие және инвесторларға пайыздық төлемдерді қамтиды.

2) Несиелер:

Компаниялар банктерден және басқа қаржы институттарынан ұзақ мерзімді несиелер ала алады. Несиелер белгіленген мерзімге беріледі және әдетте негізгі қарызмен бірге төленетін пайыздық мөлшерлемелерге ие. Несиелер компанияның әртүрлі қажеттіліктерін, соның ішінде бизнесті кеңейтуді немесе активтерді сатып алуды қаржыландыру үшін пайдаланылуы мүмкін.

3) жалдау және лизинг:

Ұзақ мерзімді жалдау және лизингтік келісімдерді компаниялар ұзақ мерзімді активтерді жалға алу үшін пайдалана алады. Мысалы, компания кеңсе немесе өндірістік жабдықты жалға ала алады. Жалдау және лизинг компанияларға активтерді тікелей сатып алмай-ақ пайдалануға мүмкіндік береді.

4) Тұрақты капитал салымдары:

Тұрақты күрделі салымдар – бұл жаңа зауыттар салу, жылжымайтын мүлік сатып алу немесе құрал-жабдық сатып алу сияқты компанияның ұзақ мерзімді активтеріне салынған қаражат.

Ұзақ мерзімді міндеттемелер бұл: Ұзақ мерзімді бағалау міндеттемелері , өзге ұзақ мерзімді міндеттемелер, алынған ұзақ мерзімді аванстар, алдағы кезеңдердің кірістері.

"Ұзақ мерзімді міндеттемелер"

4010-Ұзақ мерзімді амортизациялық құнмен бағаланған қаржылық міндеттемелер

4020-Ұзақ мерзімді пайда немесе залал арқылы әділ құнмен бағаланған қаржылық міндеттемелер

4030-Туынды қаржы құралдар

4040-Қатысушылардың дивидендтері және кірістері бойынша ұзақ мерзімді кредиторлық берешек
4050-Төлеуге арналған ұзақ мерзімді сыйақылар

4060-Өзге ұзақ мерзімді қаржылық міндеттемелер

4150-Жалдау бойынша ұзақ мерзімді берешек

4160-Өзге ұзақ мерзімді кредиторлық берешек

4410-Алынған ұзақ мерзімді аванстар

4420-Алдағы кезеңдердің кірістері

---

Смотрите также файлы

• "Оулытарды, оудiстемелiк кешендерiнi, ралдарыны жне баса да осымша дебиеттердi, оны ішінде электронды жеткізгіштегілеріні тiзбесiн бекіту туралы" .docx

• Повторение.ppt

• Комплекс восстановителей и модификаторов поверхностей пар трения для выполнения безразборного ремонта и повышения ресурсоэнергосбережения узлов и агрегатов лесозаготовительной техники и транспорта в лесном комплексе.docx

• Чем автономные инвестиции отличаются от индуцированных инвестиций Приведите примеры тех и других.doc

• Материальная точка движется прямолинейно. Уравнение движения s a Bt Ct.doc