Файл: Бизнес жне ы факультеті ытану кафедрасы курсты Жмыс.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 22.11.2023
Просмотров: 61
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Кінәнің нысаны – ҚР ҚК-нің 103-бабында көзделген денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтіру.
Адам өлтірудің қарапайым түрі тікелей немесе жанама түрде жасалады. Адам денсаулығына ауыр зиян келтіруге тікелей ниет адамның өз әрекетінің (әрекетсіздігінің) қоғамға қауіптілігін сезінуімен, қоғамға қауіпті зардаптардың болу мүмкіндігін алдын ала білуімен және осы зардаптарды жасауға ұмтылуымен сипатталады (2-бап).
Денсаулығына қасақана ауыр зиян келтірген кезде адам өз әрекетінің (әрекетсіздігінің) қоғамға қауіпті екенін мойындайды, олардың қоғамға қауіпті зардаптары болуы мүмкін екенін алдын ала біледі және бұл зардаптарды өзі қаламаса да [саналы түрде жол береді немесе елемейді.
Денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтірудің кейбір жағдайларда қылмыс жасаушының ниеті жиі анықталады. Бұл жағдайларда субъект өзінің үшінші тұлғалардың денсаулығына қасақана ауыр зиян келтіріп жатқанын түсініп қана қоймайды, сонымен бірге келтірілген зиянның көлемін түсінеді, яғни оның әрекеті денсаулыққа ауыр зиян келтіретінін түсінеді және оның зиян келтіруін қалайды.Денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтірудің көптеген жағдайларында кінәлінің жәбірленушінің денсаулығына зиян келтіру ниетінің сипаты анықталмаған. Адам өз іс-әрекетімен жәбірленушінің денсаулығына жалпы зиян келтіретінін түсінеді, бірақ оның денсаулығына келтірілген зиянның сипатының объективтік сипатына байланысты ол өзінің іс-әрекетімен жәбірленушінің денсаулығына келтірілген зиянның мөлшерін анықтай алмайды және зиян келтіруді қалайды. оған кез келген зиян. жәбірленуші.
Сот тәжірибесі Іс жүзінде басқалардың денсаулығына қол сұққан адамдар кейде кінәлінің денсаулығына ауыр зиян келтіру дәрежесіне қарамастан нақты зиян үшін жауапкершілікке тартылады. Сонымен қатар, сот органдары кінәлілер кінәлілердің денсаулығына зиян келтіру үшін түсініксіз ниетпен әрекет етті деп есептейді.
Кейбір жағдайларда, субъектінің денсаулыққа қандай да бір зиян келтіру ниеті даусыз болса да, сот органдары кінәлілердің іс-әрекетін нақты зардаптары бойынша талдайды
Денеге жанама қасақана зиян келтіру кезінде құқықтың мазмұны әрқашан анықтала бермейді, өйткені субъектінің еркі денсаулыққа зиян келтіруден басқа мақсаттарға бағытталған. Практикада субъект денсаулыққа зиян келтіруді мүмкін болатын зардаптардың бірі ретінде түсінеді.
Денсаулыққа қасақана зиян келтiру үшiн қылмыстық жауаптылық қасақана келтiру немесе дайындау үшiн қылмыстық жауапкершiлiк болмағандықтан, ниет белгiленген жағдайда да денсаулыққа нақты зиян келтiруден басталады. Сот тәжірибесі де солай.
Ер адамның құрбаны. Ол денсаулыққа белгілі бір дәрежеде зиян келтіруге бағытталған, бірақ денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтіру жағдайларында сирек кездеседі. Іс-әрекетке тікелей ниет пен нақты денсаулыққа зиян келтіретін жанама ниеттің үйлесімі бар.
Қылмыстың мақсаты – қылмыскер қылмыс жасау арқылы қол жеткізуге тырысатын қалаған нәтижені болжау.
Денсаулығына қасақана ауыр зиян келтiрудi орындаушының ортақ мақсаты жәбiрленушiнiң денсаулығына ауыр зиян келтiру болып табылады. Бірақ қылмыскердің басқа да арнайы мақсаттары болуы мүмкін (мысалы, қамаудан қашу, басқа қылмыс жасауға көмектесу және т.б.).
Денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтірудің мақсаты жәбірленушінің ҚР ҚК 103-бабының 2-бөлігінің «і» тармағында көзделген органдарын немесе тіндерін пайдалану болып табылады. Осы мақсатта адам денсаулығына қасақана ауыр зиян келтірудің негізгі себебі негізгі болып табылады, бірақ кейде «ізгі ниет» болуы мүмкін. Мысалы, мақсат - жақын адамның өмірін сақтап қалу.
ҚР ҚК-нің 103-бабы 2-бөлігінің «е» [2] тармағында көзделген жалдау шарты бойынша денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтірудің мақсаты пайда табу болып табылады. Яғни, адам денсаулығына қасақана ауыр зиян келтірген қызметкердің мақсаты – пайда табу. Тұтынушылардың мақсаттары әртүрлі болуы мүмкін. Мысалы, қазіргі кездегі ең көп таралған коммерциялық бәсекені реттеу немесе қорқыту.
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 103-бабы 2-бөлігінің «ж» тармағында көзделген әлеуметтік, ұлттық, нәсілдік, діни өшпенділік немесе араздық жағдайында денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтірудің мақсаты әртүрлі болуы мүмкін. ұлтаралық араздықты қоздырудан атеизм үшін кек алуға дейін.
Кейде қылмыскер белгілі бір мақсатты көздейді, бірақ бұл әрекет денсаулыққа қасақана зиян келтіруден де қауіпті. Мысалы, қоғамдық қауіпсіздікке қол сұғуға, халықты қорқытуға немесе Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының, шет мемлекеттің немесе халықаралық ұйымның шешімдеріне ықпал ету, сондай-ақ оның мемлекеттік немесе өзге де саяси қызметін тоқтату әрекеті. Іс-әрекет немесе мұндай әрекет үшін кек алу Мемлекет немесе қоғам қайраткерінің өміріне қол сұғу ҚР ҚК 233-бабының 4-бөлігімен сараланады. [2] Абайсызда жәбірленушінің өліміне әкеп соққан денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтіру үшін баптың 3-бөлігі бойынша кінәнің 2 нысаны ескеріледі. 103 Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексi ...
Адамның әл-ауқатына қасақана ауыр зиян келтіру әрекетіндегі кінәнің конфигурациясы қасақана жасалған деп есептелсе, жәбірленушінің өліміне әкеп соққан әрекеттегі кінәнің нысаны абайсыздық деп танылады.
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің [2] 21-бабының 1-бөлігіне сәйкес мінсіз, абайсыздықтан жасалған күнә менмендік немесе менсінбеу әрекеті. Егер ол өз ықпалының (әрекетсіздігінің) қоғамға қауіп төндіретін барлық мүмкіндіктері бар екенін алдын ала түсінсе, бірақ ол бұл нәтижелерді қажетті себептерсіз іс жүзінде болдырмауға болады деп есептесе, күнә менмендіктен жасалған қиянат деп танылады
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорытындылай келе,біз алдымен бірқатар міндеттер мен негізгі мақсаттарды қойып, соның негізінде қорытынды жасаймыз. Қазақстан Республикасы Конституциясының 1-бабына сәйкес адамның құқықтары мен бостандықтары, оның ар-намысы мен қадiр-қасиетi қоғам мен мемлекеттiң жоғары құндылықтары ретiнде белгiленедi және Қазақстанның Өркениетті мемлекеттер қауымдастығына қосылуын айқындайды.
Жеке тұлғаға қарсы қылмыстармен күресудің құқықтық тетіктерінің тиімділігін арттыру мәселесі үнемі назар аударуды қажет етеді. Адамды, оның құқықтары мен бостандықтарын қорғаудың маңыздылығы – аса қауіпті адамды жазалауға және агрессияның алдын алуға бағытталған қылмыстық заң.
Қазақстан Республикасының қылмыстық заңында зорлық-зомбылық үшін жаңа жауапкершілік қарастырылған. Алайда, жеке адамға қарсы басқа қылмыстар үшін жауапкершілікті сот тергеуінің тәжірибесімен қолданыстағы заңнаманы талдау теориялық және практикалық тұрғыдан бөлек проблеманы көрсетеді. Бұл әрекеттерді саралау мәселесін шешу қажеттілігі құқық қорғау органдарының тәжірибесінде мүліктік қылмыстарды қате қылмыстық бағалау жағдайларының жиі кездесетіндігімен түсіндіріледі.
«Қазақстан Республикасының 2010-2020 жылдарға арналған құқықтық саясат тұжырымдамасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2009 жылғы 28 тамыздағы N 858 Жарлығы Мемлекеттің құқықтық саясатының маңызды бөлігі қылмыстық саясат болып табылады. қолданбаны жан-жақты, өзара байланысты түрде конфигурациялау арқылы.
Қылмыстық заңнаманың қазіргі жағдайына баға бере отырып, жалпы алғанда оның қарқынды дамуы қамтамасыз етілді деуге болады. Қолданыстағы Қылмыстық кодекс қылмысқа қарсы күрестің, адамның құқықтары мен бостандықтарын, мемлекет пен қоғамның мүдделерін қылмыстық жолмен қорғаудың жеткілікті тиімді құралы болып табылады. Адам өлтіруді дұрыс саралау үшін тергеуші немесе судья жасалған қылмыстың барлық фактілері мен мән-жайларын білуі керек, мысалы. тіпті ең елеусіз, бір қарағанда, ақыр соңында істі қайта тергеуге немесе үкімнің күшін жоюға әкелуі мүмкін. Бұған жол бермеу үшін тәжірибеші дәрігер іс бойынша жинақталған дәлелдемелерді, олардың ешқайсысын назардан тыс қалдырмай, қаншалықты елеусіз болып көрінсе де, жан-жақты және мұқият тексеруі керек.
Тәжірибеде адам өлтіру фактілерін талдаудағы қиындықтар дәлелдемелердің толықтығы мен әртүрлілігін қамтамасыз етуде жиі туындайды. Көп жағдайда жауап алу кезінде кінәлі адам ҚР ҚК-нің баптарына сәйкес оған берілген құқықты пайдаланады және куәлік беруден бас тартады. Бұл жағдайда жан-жақтылық пен толықтық туралы сөз болуы мүмкін емес, тәжірибеші маман өз әрекетін жинақталған объективті дәлелдер негізінде ғана квалификациялауы керек.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1 Қазақстан Республикасының Конституциясы. -1995 ж.
2.Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі.Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 3 шілдедегі 226-V Кодексі.
3 "Қарапайым адам өлтірудің сот-медициналық бағалау туралы ережесі". // Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау комитеті. – Алматы, 1998 – 57 б.
4 Комитет Департамента исполнения наказаний Министерства юстиции Республики Казахстан: Отчет о количестве исправительных колоний, количестве переводов и составе осужденных за 2010-2012 годы.
5 Дубовец П.А. Ответственность за телесные повреждения по уголовному праву. - М., 1984. - 7-8 с.
6. А.А.Жижиленконың қасақана қылмыс туралы жазғаны. - М.: 1981, т.5. – 82-83 с.
7 Дурманов Н.С. Понятие телесного повреждения в уголовном праве. // Советское государство и право. - 1976., № 1., - 84с,
8 УК РК. Комментарий. Специальная часть. - Алматы, Жеты жаргы, 2000. - 34-41 с.
9.«Қазақстан Республикасының заң актілеріне қылмысқа қарсы күрес мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2000 жылғы 5 мамырдағы Қазақстан Республикасының Заңы.
10 Андреева Л.А. Квалификация умышленных убийств, совершенных при отягчающих обстоятельствах. Ленинград, 1989 г.
11. Аньянц М.К. Ответственность за преступления против жизни. Орал, 2001 г.
12. Якубович М.Н. қылмыстық құқықтағы қажетті қорғаныс доктринасы. – М., 1987. – 66 б.
13. Загородников Н.И. Қасақана қылмыстар. – М., 2011. – 96 б.