Файл: Zантn 5302 Заманауи аналитикалы химияны теориялы негіздері пнінен Дрістер жинаы шымкент, 2023 растырушылар философия докторы (PhD) х.. к., Шертаева Н. Т. Заманауи аналитикалы химияны теориялы негіздері.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 30.11.2023
Просмотров: 278
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
II аналитикалық топ аниондарының аналитикалық реакциялары (SO4-, SO32-, S2O32-, CO|-, PO43-, AsO43-, AsO33-)
SO4 2- аниондарының реакциялары. BaCl2 барий хлоридімен реакция: Na2SO4 + BaCl2 = BaSO4↓ + 2NaCl
Қышқылдар мен сілтілерде ерімейтін BaSO4 ақ кристалды тұнбасы түзіледі.
Ca(NO3)2 кальций тұздарымен реакция
Na2SO4 + Ca(NO3)2 = CaSO4↓ + 2NaNO3
Микроскоптың заттық әйнегінде жүргізіледі. Сульфат-ионы болғанда, ине шоғырлары түріндегі CaSO4 ∙ 2H2O гипсінің өзіндік кристалдары түзіледі.
Қорғасын тұздарымен реакция, мысалы Pb(NO3)2:
Na2SO4 + Pb(NO3)2 = PbSO4↓ + 2NaNO3
Аммоний ацетатында еритін ақ тұнба түзіледі. SO4 2- аниондарының реакциялары. BaCl2 барий хлоридіменреакциялар:
Na2SO3 + BaCl2 = BaSO3↓ + 2NaCl
Қышқылдарда еритін BaSO3 ақ тұнба түзіледі. Қышқылдарменреакция(HCl мысалында):
Na2SO3 + 2HCl = H2SO3 + 2NaCl
H2SO3 = H2O + SO2t
Қышқылдар құрғақ сульфиттерге әсер еткенде,
SO2 (жанған күкірттің) өзіндік өткір иісі пайда болады.
Тотықтырғыштармен реакция:
а) калий перманганатымен
5Na2SO3 + 2KMnO4 + 8H2SO4 =
= 2MnSO4 + 5Na2SO4 + K2SO4 + 8H2O
Калий перманганатыны ерітіндісінің түссізденуі байқалады;
б) иодпен
Na2SO3 + I2 + H2O = Na2SO4 + 2HI
SO3 2- иондары болғанда, иод ерітіндісі түссізденеді. Реакцияны крахмалдың қатысуымен жүргізбесе онда ол сезімталдау болады.
S2O32-аниондарының реакциялары. BaCl2 барий хлоридімен реакция:
Na2S2O3 + BaCl2 = BaS2O3↓ + 2NaCl
BaS2O3 ақ тұнбасы түзіледі.Реакцияны жүргізгенде шамадан артық қаныққан ерітінділер түзілуі мүмкін. Сондықтан тұнба түсуі үшін түтікшенің қабырғаларын әйнек таяқшамен сүрту қажет.
Қышқылдармен реакция (мысалы, HCl):
Na2S2O3 + 2HCl = H2O + SO2t + S↓ + 2NaCl
Реакция барысында ерітіндінің лайлануы (еркін күкірттің бөлінуі) және өткір иісті күкіртті газдың пайда болуы байқалады. Сұйытылған ерітінділерде реакция баяу жүреді: 2 — >10 мин.
AgNO3 күміс нитратымен реакция:
Na2S2O3 + 2AgNO3 = Ag2S2O3↓+ 2NaNO3
Ag2S2O3 + H2O = Ag2S↓ + H2SO4
AgNO3 артық мөлшерімен Ag2S2O3 ақ тұнба пайда болады, ол күміс тиосульфатының қара түсті
Ag2S сульфидіне айналуының нәтижесінде біртіндеп сарғаяды, содан соң қараяды.
Иодпен реакция:
2Na2S2O3 + I2 = Na2S4O6 + 2NaI
Иод ерітіндісінің түссізденуі байқалады. Сезімталдығын арттыру үшін реакцияны крахмалдың қатысуымен жүргізеді. Реакция сандық талдауда қолданылады.
CO2- аниондарының реакциялары. BaCl2 барий хлоридімен реакция: Na2CO3 + BaCl2 = BaCO3↓ + 2NaCl
Қышқылдарда еритін BaCO3 ақ тұнба пайда болады. Қышқылдармен реакция:
Na2CO3 + 2HCl = H2CO3 + 2NaCl
H2CO3 = H2O + CO2↑
CO2 көпіршіктері бөлінеді (түссіз және иіссіз газ). CO2 анықтау үшін алынған газды әкті су ерітіндісі Ca(OH)2 арқылы өткізеді. CO2 болғанда, ерітіндінің лайлануы байқалады.
PO|- аниондарының реакциясы. BaCl2 барий хлоридімен реакция: Na2HPO4 + BaCl2 = BaHPO4↓ + 2NaCl
Қышқылдарда еритін BaHPO4 барий гидрофосфатының ақ тұнбасы түзіледі.
Магнезиялық қоспамен реакция:
Na2HPO4 + MgCl2 + NH4OH =
= MgNH4PO4↓ + 2NaCl + H2O
(4.204)
MgNH4PO4 кристалдық ақ тұнбаның түзілуі байқалады
Реакция фосфорды гравиметриялық сандық анықтау үшін қолданылады.
(NH4)6Mo7O24 аммоний парамолибдатымен реакция: 7NaH2PO4 + 12(NH4)6Mo7O24 + 58HNO3 =
= 7(NH4)3[PMo12O40]↓ + 51NH4NO3 + 7NaNO3 + 36H2O
Аммонидің молибдо- фосфатының (NH4)3[PMo12O40] сары ұсақ кристалды тұнбасы түзіледі. Тұнба қыздырған кезде сілтілерде ериді. Күшәның аниондары ұқсас реакцияларды және кремний қышқылдарын береді.
AsO4 3- аниондарының реакциялары. Ортакүшәла қышқыл тұздарының көбі — H3AsO4 (арсенаттар) суда ерімейді, сілтілі элементтер мен аммоний тұздары ғана ериді. Ортакүшәнді қышқыл әлсіз болып табылады (К1= 5,6 ∙ 10-3, К2 = 1,7 ∙ 10-7, К3 = 2,95 ∙ 10-12) және қышқылды (H2AsO-), бейтарап (HAsOf-) және күшті сілтілі (AsO4-) орталарда бар, түрлі алмастыру деңгейімен тұздардың үш қатарын түзеді.
AsO4 3- аниондарының реакциялары. Күшәланың қышқыл тұздары (арсе ниттер), сілтілі элементтерді, аммоний мен магниді қоспағанда, суда