Файл: ажыман палуан.doc

Скачать файл
Заказать решение

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 30.11.2023

Просмотров: 104

Скачиваний: 2

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


Қажымұқан палуан

Мұқан палуан болуға дайындалды. Алғашқыда сом темірді иді. Гирді екі қолымен жоғары көтерді. Төрт пұттық тасты кеудесіне қойды. Оны басқалар балғамен ұрып уатты. Қажымұқан палуан атанды. (26 сөз)

Сұрақтар

1.Кім палуан болуға дайындалды?

2. Ол қалай дайындалды?

3.Қажымұқан кім болды?

Жаңа жыл

Балалар үшін Жаңа жыл- қуанышты мереке. Мектепте, театрларда, үйде жаңа жылдық елка құрылады. Балалар елканы айнала билейді, өлең, тақпақ айтады, ән салады.

Мерекеге Аяз ата мен Ақша қар келеді. Олар баларға сыйлық таратады.

(33 сөз)

Сұрақтар:

1.Жаңа жыл қандай мереке?

2. Жаңа жылға арнап не құрады?

3. Балалар Жаңа жылды қалай қарсы алады?

4. Мерекеге кімдер келеді?

5. Олар балаларға не береді?


Мазмұндау жоспары:

1.Жаңа жыл елкасы.

2. Жаңа жылды қарсы алу.

3. Сыйлық.
Немересі мен атасы

Жақсығалидың атасы әбден қартайды.Ол жүре алмайды, көзі көрмейді,құлағы естімейді. Жақсығали атасын күтеді. Атасын далаға сүйеп шығарады.Оның беті-қолын жуғызады, сүлгісін әпереді.Жақсығали атасының төсегін салады. Көрпесін жабады. Атасы немересіне алғыс айтады.

(34 сөз)
Сұрақтар:

1. Жақсығалидың атасы қандай адам?

2. Атасына не істейді?

3. Атасының төсегін кім жөндеп береді?

4. Атасы немересіне не айтады?


Мазмұндау жоспары:


  1. Немересі мен атасы.

  2. Жақсығалидың көмегі.

  3. Алғыс.


Қыс көрінісі

Қыс. Күн ашық. Жер беті аппақ. Ағаштар да ақ ұлпадан бөрік киіп алған секілді. Бәрі-бәрі күн сәулесіне шағылысып,күмістей жалтырайды. Кейде ағаш арасынан сауысқанның шықылықтаған дауысы естіледі.

Кей үйлердің мұржасынан шыққан түтін көкке өрлейді.

(35 сөз.)

Сұрақтар

  1. Жер беті қандай?

  2. Ағаштар не киіп алған секілді?

  3. Ағаш арасынан ненің даусы естіледі?

  4. Үйлердің мұржасынан түтін қалай шығады?



Каникулым көңілді

Менің каникулым өте көңілді өтіп жатыр.Шешеммен қонаққа бардым.

Ауылдағы апамның үйінде болып қайттым.

Әр түрлі кітаптар оқыдым. Соның ішінде ертегілер басым. Жаз қандай жақсы, шіркін! Кейде шешем екеуміз көшеде қыдырамыз.Паркке барамыз. Үйде ала мысығым бар. (37 сөз)

Сұрақтар

1.Каникул қалай өтіп жатыр?

2.Шешесі екеуі қайда барды?

3.Қандай кітаптар оқыды?

2-класс

І Дайын мәтін бойынша мазмұндама жазу.
Алтын күз
Жаз өтіп, күз келді. Ауа райы бұзыла бастады. Күн салқындап,жиі-жиі жаңбыр жауады.

Ағаштың жапырақтары сарғаяды. Қырдағы жайқалған көк майса, сары далаға айналады.Астықтарда сап-сары болып пісіп тұр.Сондықтан бұл мезгілді халық алтын күз деп атайды. (38сөз)
Мазмұндау жоспары:
1.Күз қай жыл мезгілінен соң келеді? Жаз.

2.Күзге тән белгілерді атаңдар? Ауа-райы,күн салқын,жиі-жиі

жаңбыр жауады.

3.Халық неге алтын күз дейді? Бәріде сары түске боялады.


Айдос пен Ержан
Бірде Айдос пен Ержан сабақтан шығып,үйлеріне қайтып келе жатқан. Кенет екеуі қарт кісінің аяғы тайып, құлап қалғанын байқады. Ержан сумкасын Айдосқа беріп,жүгіріп барып қарт кісінің қолтығынан демеді. Қарт кісі Айдос пен Ержанға рахмет айтты.

(30сөз)
Мазмұндау жоспары:
1.Айдос пен Ержан қайдан келе жатты? Мектептен

2.Олар кімді көрді? Қарияның аяғы тайып

құлағанын.

3.Балалар қалай көмектесті? Қолтығынан демеді.

4.Қария балаларға не айтты? Рахмет.
Жаз қызығы тамаша
Шілде айы. Күн ыстық. Асан күнге қыздырынбақ болып жағажайға келді. Киімдерін шешіп, суға шомылды. Сосын жағада күнге қыздырынды.Ол күн көзінде ұзақ жатуға болмайтынын білмейтін еді. Шақырайған күн көзі денесін қап-қара қылып күйдірді. Асан сонда да жата берді.Кешке қарай өрт сөндіруші болып істейтін әкесі көл жағасына келгенде, баласын көріп, оны мүлде танымай қалды. (58сөз)
Мазмұндау жоспары:

1.Күн қандай? Ыстық.

2. Асан қайда келді? Жағажайға

3.Жағаға жатып не істеді? Күнге қыздырынды.

4. Күн көзі денесіне қалай әсер етті? Күйдірді.

5.Кешке қарай кім келді? Әкесі.


Ұя

Айнұр мен Майра фермаға бара жатты. Олардың алдынан бір үйрек ұша жөнелді.

Қыздар үйрек ұшқан жерге келді. Ол жерде-үйректің ұясы бар екен. Ұяда жеті жұмыртқа жатыр.Олар жұмыртқаны алмады.

Күнде ұяға келіп, жұмыртқаларды бақылап жүрді.Бір күні ұяда жеті балапан жатқанын көрді. (33сөз)
Мазмұндау жоспары:


  1. Айнұр мен Майра қайда бара жатты? Фермаға

  2. Олардың алдынан не ұшты? Үйрек

  3. Үйрек ұшқан жерде не бар екен? Ұя

  4. Ұяда не жатыр? Жұмыртқа

  5. Айнұр мен Мария не істеді? Бақылады

  6. Олар ұяда не көрді? Балапан.



Іскер болғым келеді

Менің апамның аты- Наргүл. Ол өте өнерлі адам.Анам бізді ылғи да ісмерлікке баулып келеді.Қазір біз құрақ құрауды, көрпе қабуды үйреніп алдық. Расында қыз баланың ұқыпты, іскер болғаны жақсы ғой. Алдағы уақытта киім тігуді де меңгеріп алсақ деген ойымыз бар.


( 42 сөз )

Мазмұндау жоспары:

  1. Апасының аты кім? Наргүл.

  2. Ол қандай адам? Өнерлі адам.

  3. Қандай өнерді үйреніп алады? Құрақ құрау,көрпе қабу.

  4. Алдағы уақытта нені үйренгісі келеді? Киім тігуді.


Ақылды Сабина

Бір топ тезек теруге шығады. Олар қаптарын толтырып үйлеріне қайтады. Сол кезде жаңбыр құйып кетеді. Қыздардың көбі ауылға қарай жүгіре жөнелді. Ал Сабина қаптағы тезегін бір жерге төгеді.

Оның үстіне қапты жамылып өзі отырады. Өткінші жаңбыр басылады. Сабина үйіне келеді. Оның киімі де, отыны да құрғақ. (39сөз)
Мазмұндау жоспары:

1.Бір топ қыз қайда барды? Тезек теруге.

2. Жолда не құйып кетті? Жаңбыр.

3. Қыздар не істеді? Ауылға жүгіреді.

4. Сабинаның киімі де, отыны да Тезекті төкті де үстіне

қалай құрғақ қалды? қапты жапты.
Мысық пен тышқан

Сыртта жатқан жыртық бәтеңкенің қасында тышқан жүгіріп жүрді. Оны мысық көрді. Ақырындап оған жақындады.Мысық енді ұстай бергенде зып етіп бәтеңкеге кіріп кетті. Мысық бәтеңкеге басын сұққанда, тышқан бәтеңкенің жыртығынан шығып кетті. Ескі бәтеңке мысықтың басына кептелді де қалды. (39 сөз)
Мазмұндау жоспары:

  1. Тышқан қайда жүгіріп жүрді? Жыртық бәтеңкенің.

  2. Оны не көрді? Мысық.

  3. Мысық ұстай бергенде, тышқан Бәтеңкеге.

қайда зып етті?
4.Тышқан қалай құтылды? Жыртығынан.

5.Бәтеңке мысықтың қай жеріне Басына.

кептелді?

Менің мысығым

Менің тарғыл мысығым бар. Ол өте сүйкімді. Кішкентай ініммен ойнайды.Ол ұйықтаса, жанына барып, мияулап оятып алады. Ағашқа мініп торғай аңдиды, тышқан аулайды. Әжем киім тігіп отырғанда, жанына келіп, таңдана қарап отырады. Өзі өте таза.

Жиі-жиі жуынып тұрады. Біз оны жақсы көреміз. (43сөз)
Мазмұндау жоспары:

  1. Менің қандай мысығым бар? Тарғыл.

  2. Ол қандай? Өте сүйкімді.

  3. Ол кіммен ойнайды? Ініммен.

  4. Нелерді аулайды? Торғайды, тышқанды.

  5. Мысық өзін қалай ұстайды? Таза.


Ұйқышыл Бауыржан

Балалар жасырынбақ ойнады. Сұлтанбек жасырынуға кеткен Бауыржанды таба алмады.Сонан соң барлығы жабылып іздеді. Зым-зым жоқ. Амалсыз ата-анасына хабарлады. Ата-анасы айқайлап, жан-жақты шарлады. Ұшты-күйді жоқ. Әбден күдер үзген анасы далада жаюлы жатқан киізді алайын десе, біреу оранып ұйықтап жатыр.Қуанғаннан олар көздерінен жастары аққанша күлді. (50 сөз)
Мазмұндау жоспары:
1.Балалар қандай ойын ойнады? Жасырынбақ.

2. Сұлтанбек кімді таба алмады? Бауыржанды.


3. Олар кімдерге хабар берді? Ата-анасына

4. Бауыржан қайда жатыр? Киіздің арасында оранып,

ұйықтап.

5.Ата-анасы қуанғаннан не істеді? Жас аққанша күлді.

Қыс

Қыс түсті. Күн суытты. Күн қысқарып, түн ұзара басталды. Қар қалың жауды. Жер дүниенің бәрі аппақ. Өзен суы мұз болып қатты. Балалар жылы киінген. Олар төбешікте сырғанақ теуіп жүр. Кейбіреуі ылдиға қарай зымырайды.Енді біреулері шаңғы теуіп жүр.Сырғанақта өте көңілді. (41 сөз)
Мазмұндау жоспары:

1.Қыстың өзінділік белгілерін атаңдар? Суытты,қысқарды, ұзарды,

қысқа.

2.Балалар қалай киінді? Жылы.

3.Олар қыста қандай ойындар Сырғанайды,зымырайды,

ойнады? шана,шаңғы тебеді.
Нағыз дос

Саят пен Ермек тату достар еді. Бір күні Ермек ауырып, сабаққа бармай қалды. Кешкісін Ерболдың үйіне барып, үйге берген тапсырманы сұрады. Ол көшіріп алуға дәптерін берді. Сол кезде Ерболдың үйіне Саят келіп қалды. Ол Ермектің асығыс көшіріп жатқанын көріп: - «Сен оны текке көшірме, мен саған шығару жолын түсіндірейін,сосын өзің де үйреніп аласың»,-деді. Ермек досының сөзін мақұлдап, досына риза болды. (58сөз)


Мазмұндау жоспары:


  1. Саят пен Ермек қандай достар? Тату.

  2. Ермек неғылды? Ауырып қалды?

  3. Ол кімге барды? Жантастың үйіне.

  4. Жантас не істеді? Көшіріп алуға

дәптерін берді.

5.Сол кезде Жантастың үйіне кім келді? Саят.

6. Саят Ермекке не деді? Есептің шығару жолын

түсіндіремін деді.

  1. Ермек досына қайтті? Риза болды.


Кішкентай шаруа

Менің Ержан деген інім бар. Өзі өте малсақ. Күнде кішкентай қошақандардың қасына келіп, су беріп, шөп салып жүреді. Содан да болар,

кішкене қошақандар да оны жақсы біліп алған. Көрсе болды, Ержанның қасына жүгіріп келіп, ойнақтап, еркелеп қоя береді. Мұны көрген апам менің шаруақор болады деп мақтайды. (38сөз)
Мазмұндау жоспары

1.Оның кім деген інісі бар? Ержан.

2. Ол қошақандарды қалай күтті? Су беріп, шөп салып.

3. Қошақандар не істейді? Ержан еркелейді.

4. Мұны көрген апасы не деді? Шаруақор болады деп

мақтайды.
ІІ. Сурет бойынша мазмұндама

Сүйкімді лақ
Биыл көктем ерте келді. Қар суы сарқырап ағып жатыр. Қой қоздап, ешкілер лақтап, ауыл абыр-сабыр. Кейбіреулері егіздеп тауып, лақтарын жарытпады. Оларға еміздікпен сүт беру Ерланға тапсырылды. Ерлан бұл іске

құлшына кірісті. Жылы сүтке тойған лақтар маңырауын қоя қойды.Біраздан соң маужырап, тәтті ұйқыға кетті. Ерлан оларға мейірлене қарап әлі тұр. Не деген сүйкімді лақтар! (55 сөз)


Мазмұндау жоспары

  1. Жылдың қай мезгілі? Көктем.

  2. Нелер төлдеді? Қой, ешкілер.

  3. Сүт беру кімге тапсырылды? Ерланға.

  4. Ерлан не істеді? Еміздікпен сүт берді.

  5. Лақтар қайтті? Маужырап, тәтті ұйқы.

  6. Ерлан оларға қарап не деді? Сүйкімді лақтар.



Сыйлық

Асқар інісіне 8-наурыз аналар мейрамы жақындап қалғанын, календардан көрсетті. Екеуі сыйлық әзірлеуге кірісті. Асқар ашықхат дайындап, інісіне терезе алдына гүл өсірді. 8-наурыз күні анасына әзірленген сыйлықтарын ұсынды. Анасы қуанып, рахмет айтты. (26сөз)

Мазмұндау жоспары

  1. Асқар інісіне нені көрсетті? Мейрамның.

  2. Екеуі не істеді? Сыйлық әзірледі?

  3. Қандай сыйлықтар әзірледі? Ашықхат, гүл.

  4. Сыйлықтар қашан ұсынды? 8-наурыз күні.


Доп қайда ?

Әжесі екі немересіне доп сатып әкеліп берді. Немелері қуанып алды. Бірақ допқа таласа бастады. Сол кезде доп қолдарынан шығып кетті. Олар допты қуа жөнелді. Кенеттен аяқтары тайып кетіп доптың үстіне құлады. Доптың желі шығып кетті. Оны көрген балалар: Доп қайда? – деп ойланып қалды. (33сөз)
Мазмұндау жоспары

  1. Әжесі немерелеріне не алып берді? Доп.

  2. Олар допқа не істеді? Таласты.

  3. Доп қайда кетті? Доптың желі шықты.


Көктем

Мамыр айының басы. Жердің беті кілемдей жап-жасыл. Бірең-сараң қызғалдақтар көрінеді. Таңертең күн сәулесін мейірлене төгеді. Жел жоқ. Табиғат күліп тұрғандай. Тоғайдың арасында шиқылдаған құстардың үні естіледі. Осының бәрі көктемнің келгенін білдіргендей.

(33сөз)

Мазмұндау жоспары

  1. Көктемде жер беті қандай болады? Кілемдей, жап-жасыл.

  2. Таңертең күн сәулесін қалай төгеді? Мейірлене.

  3. Тоғайдан нелердің үні естіледі? Құстардың.

  4. Осының бәрі ненің белгісі? Көктемнің.

Шие тергендер

Нұрғожа мен Сапар шие теруге орманға келді. Көп ұзамай бітік шиеге кезікті.

Нұрғожа терген шиесін карзинаға салды. Сапар болса тойғанынша жеп, содан соң ойнап

кетті.

Екеуі таза ауада жақсы демалды. Үйлеріне көңілді оралды. Нұрғожа кәрзеңкедегі

піскен шиені атасына берді.

Атасы оған алғысын айтып: - Өскенде сен мені асырайды екенсің, - деді. Мұны естіген Сапар қатты ұялды. Көзі жасаурап, сыртқа шыға жөнелді.

(48 сөз)
Мазмұндау жоспары

  1. Нұрғожа мен Сапар қайда барды? Орманға.

  2. Олар орманда не терді? Шие теруге,кәрзеңке,тойғанша

жеп,ойнап кетті.

  1. Нұрғожа піскен шиені кімге ұсынды? Атасына.

  2. Сапар неге ұялды? Атасына әкелмегені үшін.

Смотрите также файлы