ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 04.12.2023

Просмотров: 543

Скачиваний: 4

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

ПРОЦЕНТ

Процентті санға айналдыру үшін оны 100-ге бөлу керек. Мысалы, 100% = 1

50% =0,5

75% =0,75

200% =2

25% =0,25
Санныңпроцентінтабу.

Санның процентін табу үшін 2 әдіс бар:

1 әдіс. Кез-келген санның процентін табу үшін оны сандық мәніне көбейте саласыңдар.

Мысалы, 20 кг картошканың 75%-ін табу керек.



2 әдіс. Пропорция арқылы шығару.

75% = 0,75

20×0,75= 15 кг

Алдыңғы есепті пропорциямен шығарайық: 20 кг картошканың 75%-ін табу. 20 кг ол барлық картошка, сондықтан оны 100% деп аламыз. Ал 75%-ін х деп аламыз. Пропорция құрайық.

20 - 100%

х - 75%


х-ті табу үшін:
х = ????????×????????% = ???????? кг

????????????%


Ескерту. Пропорцияда проценттің астына процентті жазу керек. Орнын ауыстыруға болмайды.



Қосымша ақпарат.
Бастапқыда кез-келген зат 100% болады.

Егер ол 40%-ға артса, онда 140% болады (100%+40%=140%) Егер ол 75%-ға артса, онда 175% болады (100%+75%=175%)
Егер ол 30%-ға кемісе, онда 70% болады (100%-30%=70%)
Егер артса, қосасыңдар. Егер кемісе, азайтасыңдар.

Мектепте барлығы 1280 оқушы бар, олардың 15%-ы үздік оқиды. Мектепте неше оқушы үздік оқитындығын анықтаңыз.

A) 180

B) 204

C) 178

D) 196

E) 192

A және B сандары қосындысының 20%-ы 60-қа тең болса, A + B сандарының қосындысын табыңыз.

A) 300

B) 360

C) 250

D) 400

E) 200


Пойыздың билетінің бағасы 2080 тг. Оқушыларға арналған билетке 50% жеңілдік жасалса, 3 ересек адам мен 10 оқушы билетке қанша теңгетөледі?

A) 18040 тг

B) 20620 тг

C) 25140 тг

D) 16640 тг

E) 27040 тг

Ерлан банкке депозитке 160000 теңгені жылдық 12% үстемемен салды. Бір жылдан кейін депозитте Ерланның қанша ақшасы болатындығын табыңыз.

  1. 163400 теңге

  2. 179200 теңге

  3. 156700 теңге

  4. 147500 теңге

  5. 182600 теңге



1 литр бензиннің бағасы 140 тг. 20%-ке қымбаттағаннан кейінгі 1 литр бензиннің бағасы қанша болғанын анықтаңыз.

А) 154 тг

В) 160 тг

С) 172 тг

D) 168 тг Е) 164 тг
2017 жылы АИ-92 маркалы жанармай бағасы 125 тг-ден 138 тг-ге қымбаттады. Жанармай бағасы неше пайызға қымбаттады?

A) 10%

B) 10,4%

C) 11%

D) 10,2%

E) 10,6%

Бағасы 80000 теңге болатын SAMSUNG планшеты 20%-ке арзандатылып сатылды. Егер екі SAMSUNG планшетын сатып алса, неше теңге үнемдеуге болатынын анықтаңыз.

А) 32000 тг

В) 16000 тг

С) 48000 тг Д) 30000тг Е) 12800 тг
Тауарды 25%-ке қымбаттатқан. Енді бұрынғы бағасына түсіру үшін неше процентке арзандату керек?

A) 10%

B) 15%

C) 20%

D) 25%

E) 40%

Назеркенің алқасында 49 көк және1 қызыл моншақ бар. Алқадағы көк моншақтардың саны 80% құрау үшін, олардың нешеуін алқадан алып тастау керек екенін табыңыз.

А) 45

В) 20

С) 25

Д) 35

Е) 40

Назеркенің алқасында 23 көк және 2 қызыл моншақ бар. Алқадағы көк моншақтардың саны 80% құрау үшін, олардың нешеуін алқадан алып тастау керек екенін табыңыз.

  1. 10

  2. 16

  3. 12

  4. 18

  5. 15

Сыныптағы қыздар саны ұлдардың 50%-ына тең. Ұлдардың саны қыздардың неше пайызын құрайды?

A) 150%

B) 120%

C) 50%

D) 250%

E) 200%
Су қоймасында қаздар мен үйректер жүзіп жүр. Ондағы қаздар үйректердің 50%-іне тең. Су қоймасында жүзіп жүрген үйректер қаздардың неше проценті?

A) 250%

B) 20%

C) 25%

D) 200%

E) 220%

Бірінші көбейткішті 30%-ке арттырып, екінші көбейткішті 30%-ке кеміткенде көбейтінді неше пайызға өзгеретінін табыңыз.

  1. 9,1%-ке кемиді

  2. өзгермейді

  3. 9%-ке артады

  4. 9,1%-ке артады

  5. 9%-ке кемиді

Картоптың қабығы оның тазаланбаған массасының 20%-ін құрайды. Егер 4 адамнан тұратын отбасының әр мүшесі түскі асқа орташа есеппен 0,2 кг картоп жейтін болса, түскі асқа қанша килограмм тазаланбаған картоп қажет болады.

    1. 0,9 кг

    2. 1 кг

    3. 0,8 кг

    4. 1,5 кг

    5. 1,6 кг


57

Ақтолқын Қойшыбекова | AQ BOOK


ҚОСПА
ҚОСПА
3 л ананасовый сокты 2 л яблочный сокты

1 л грейпфрутовый сокты бір-біріне құятын болсаң, онда сен 6 л қоспа сок шығады.
3+2+1 = 6 л


Яғни, қоспа дегеніміз – екі немесе одан да көп заттың қосындысы. Ескерту. Пайда болған қоспаның массасы = екі немесе одан көп
қоспаның массаларының қосындысы тең.
Қоспаесептерінқалайшығарамыз?

1.Кестесызамыз.

Бірінші қатарға – массаларын, екінші қатарға – проценттерінжазамыз.

2. Теңдеуқұрамыз.

Массаменпроценттікөбейтеміз.

3. Белгісіззаттытабамыз.
Мысал ретінде есеппен көрсетейін.

25%-дық 400 г тұз ерітіндісімен 10%-дық 200 г тұз ерітінділерін қосқанда жаңа ерітіндіде тұздың мөлшері қандай болады?
1.Кестеқұрамыз.

Біріншіқатарғамассаларын,екіншіқатарғапроценттерінжазамыз.




Біріншіқоспа

Екіншіқоспа

Үшіншіқоспа

массасы

400 г +

200 г =

400 + 200 = 600

проценті

25%

10%

х%


№2. Теңдеу құрамыз.

Масса мен процентті көбейтеміз. Бірінші мен екінші қоспанықосып,пайда
болғанқоспағатеңестіреміз.

400г×25% + 200г×10% = 600х

10000 + 2000 = 600х

12000 = 600х

600х = 12000

х = 20%

Жауабы: 20%

Күмістің екі қоспасынан үшінші қоспа дайындалды. Бірінші қоспаның массасы 150 г, оның 60%-і таза күміс, ал екінші қоспаның 40%-і таза күміс. Олардан дайындалған үшінші қоспаның 50%-і таза күміс.

Екінші қоспаның массасын табыңыз.

  1. 150 г

  2. 160 г

  3. 130 г

  4. 180 г

  5. 140 г


Күмістің екі қоспасынан үшінші қоспа дайындалды. Бірінші қоспаның массасы 50 г, оның 60%-і таза күміс, ал екінші қоспаның 80%-і таза күміс. Олардан дайындалған үшінші қоспаның 64%-і таза күміс болса, екінші қоспаның массасын анықтаңыз.

  1. 25 г

  2. 125 г

  3. 2,5 г

D) 1,25 г

E) 12,5 г



80%-дық 200 г тұз ерітіндісімен 5%-дық 800 г тұз ерітінділерін қосқанда жаңа ерітіндіде тұздың мөлшері қандай болады?

A) 10%

B) 12%

C) 15%

D) 20%

E) 24%


Тұзды судың екі ерітіндісінен қоспа даярланды. Бірінші ерітіндінің массасы 400 г, ондағы тұз 25%, ал екінші ерітіндінің массасы 200 г, ондағы тұз 10%. Қоспа ерітіндінің неше проценті тұз?

A) 20%

B) 40%

C) 60%

D) 70%

E) 80%



Тортқа крем әзірлеу үшін 45% какаосы бар шоколад қажет болды. Дүкенде 25% және 70%-қ екі түрлі шоколад бар екен. Осы шоколадтарды қандай қатынаста араластырғанда кремге қажетті какао мөлшері бар шоколад алуға болатынын есептеңіз.

A) 5:4

B) 3:2

C) 9:5

D) 4:3

E) 9:7