Файл: азастан республикасыны білім жне ылым министрлігі каспий Оамды университеті.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 12.12.2023
Просмотров: 67
Скачиваний: 1
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
КАСПИЙ ҚОҒАМДЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ЖШС «ӘДІЛЕТ» КОЛЛЕДЖІ
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Пәні: «Ұйымдағы менеджмент» (сала бойынша)
Тақырыбы: «Кәсіпорынды басқарудың экономикалық әдісі»
Студенттің аты- жөні:Юсупбай Аяулым
Мамандығы 0515000 « Менеджмент
(салалар және қолдану аясы бойынша)»
Біліктілігі 051501 3 – «Менеджер»
МК 20-1 тобы 3 курс
Парақ саны 29
| Студенттің декларациясы |
| Ұсынылған жұмысты жеке өзім жазғанымды, ал қолданылған деректемелердің расталғанын растаймын. Студент қолы___________ «____»____________20____ж. |
Қорғау
Баға___________(__________)
Қорғаған күні «____»____________20____ж.
Оқу білімінің меңгерушісі____________Смагулова Л.Б.
МАЗМҰНЫ
| | КІРІСПЕ.................................................................................................…… | 3 |
| І | КӘСІПОРЫНДЫ БАСҚАРУДАҒЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӘДІСТЕР...... | 5 |
| 1.1 | Экономикалық басқару әдістерінің мәні...............................................…. | 5 |
| 1.2 | Басқарудың экономикалық әдістерін қолданудың тиімділігіне әсер ететін факторлар ……................………...................................................... | 8 |
| 1.3 1.4 | Баға және баға белгілеу............................................................................... Кәсіпоріннің бәсекеге қабілеттілікті қамтамасыз ету……………........... | 14 16 |
| | | |
| ІІ | «АВАНГАРД» ЖШС БАСҚАРУДА ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРДІ ҚОЛДАНУ …………………………...........................…………………….. | 19 |
| 2.1 | «Авангард» ЖШС ұйымдық-экономикалық сипаттамасы …………....... | 19 |
| 2.2 | «Авангард» ЖШС басқаруда экономикалық әдістерді қолдану......……. | 21 |
| 2.3 | «Авангард» жауапкершілігі шектеулі серіктестігін басқаруда экономикалық әдістерді қолдануды жетілдіру жолдары.......................... | 24 |
| | ҚОРЫТЫНДЫ.....................................................................................……. | 26 |
| | ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ....................................…… | 28 |
| | ҚОСЫМШАЛАР..................................................................................…… | 29 |
КІРІСПЕ
Курстық жұмыстың өзектілігі.Ұйымдастыру– нарықтық экономиканың негізгі элементтерінің бірі.Тауар-ақша қатынастарының объектісі бола отырып, экономикалық дербестікке ие және өзінің шаруашылық қызметінің нәтижелеріне толық жауап беретін ұйым жоғары өнімділікті,бәсекеге қабілеттілікті және қаржылық тұрақтылықты қамтамасыз ете алатын басқару жүйесін қалыптастыруы керек.
Қазіргі уақытта заманауи жағдайларда Қазақстан экономикасын басқаруды қайта құрылымдаудың басым бағыттарының бірі ұйымдарды басқару тәжірибесінде басқаруды қолданудың әдістемелік негіздерін әзірлеу болды.
Менеджмент нарықтық экономика жағдайында жұмыс істейтін ұйым үшін қазіргі заманғы басқару жүйесі ретінде олардың тиімді жұмыс істеуі және өндірістік-шаруашылық қызметін дамыту үшін қажетті жағдайлар жасауды көздейді. Мәселе басқарудың нарықтық қатынастарының объективті қажеттілігі мен заңдылықтарынан туындайтын осындай басқару жүйесі (қағидалары, функциялары, әдістері, ұйымдық құрылымы) туралы болып отыр.
Заманауи менеджменттің ерекшелігі оның ресурстардың тапшылығы жағдайында фирма деңгейінде экономиканы ұтымды басқаруды қамтамасыз етуге, ең аз шығынмен жоғары түпкілікті нәтижеге жету қажеттілігіне және фирманың жаңа нарықтық жағдайларға оңтайлы бейімделуіне бағытталуында.
Менеджменттің қазіргі нарықтық жағдайында ұйымды басқарудың заманауи әдістерін тікелей пайдалану мәселесі ерекше өзекті бола түсетінін де атап өткен жөн.
Курстық жұмыстың осы тақырыбының өзектілігі экономикалық басқару әдістері ұйымның табысты қызмет етуінің ең маңызды факторы болып табылатындығында, әсіресе нарықтық қатынастар жағдайында бірінші кезектегі маңызы бар.
Басқарудың экономикалық әдістері басқарылатын объектіге тікелей емес, жанама әсер етеді.Орындаушылардың назарына тек қойылған мақсаттар мен міндеттер, шектеулер мен жалпы мінез-құлық сызығы жеткізіледі, оның ішінде олар проблемаларды шешудің ең жақсы жолдарын іздейді.Мәселелерді уақтылы және сапалы шешу ақшалай сыйлықпен белгіленеді.
Бұл курстық жұмыста ұйымды басқарудың экономикалық әдістері қарастырылады.
Курстық жұмыстың мақсаты – экономикалық басқару әдістерінің теориялық және практикалық аспектілерін зерттеу және нақты ұйым мысалында олардың практикалық қолдану ерекшеліктерін негіздеу.
Мақсатқа сәйкес жұмыста келесі міндеттер айқындалды:
- қазіргі ұйымды басқарудың экономикалық әдістерінің мәнін ашу;
- қазіргі заманғы менеджментте бар экономикалық әдістерді жіктеу және сипаттау;
- белгілі бір ұйым мысалында басқарудың экономикалық әдістерін қолдану ерекшеліктерін талдау;
- қарастырылып отырған ұйымда экономикалық әдістерді қолданудың тиімділігін бағалау және басқару механизмін жетілдіру жолдарын ұсыну.
Осы курстық жұмыстың зерттеу нысаны ретінде заңды атауы – «Авангард» ЖШС жиһаз фирмасы таңдалды.
Зерттеу пәні қазіргі заманғы ұйымды басқарудың экономикалық әдістерін тәжірибеде қолдану болып табылады.
Курстық жұмысты жазу кезінде ғылыми зерттеудің келесі әдістері қолданылды: талдау және синтез, салыстыру және жалпылау, монографиялық сипаттама, статистикалық талдау.
І КӘСІПОРЫНДЫ БАСҚАРУДАҒЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӘДІСТЕР
1.1 Экономикалық басқару әдістерінің мәні
Ұйымды басқаруда ең маңызды рөлді экономикалық әдістер алады.
Экономикалық әдістер деп экономикалық процестер мен құбылыстарға жұмысшылар мен еңбек ұжымдарының мүдделері арқылы қажетті нәтижеге жету үшін әсер ету тәсілдері түсіндіріледі.Басқарудың экономикалық әдістері объективті экономикалық заңдарды, қоғамдық өндірістің даму заңдылықтарын және оған қатысушылардың экономикалық мүдделерін саналы түрде пайдалануға, ең аз шығынмен ең жақсы нәтижеге жету үшін ұжымдық және жеке материалдық ынталандыруды пайдалануға негізделген.
Басқарудың экономикалық әдістері басқару қатынастарына қатысушылардың макроэкономикалық мүдделеріне мақсатты әсер етуден тұрады.Соңғыларына мыналар жатады:
мемлекеттік органдар;
кәсіпкерлік субъектілері;
жеке тұлғалар
Келесі экономикалық әдістер бар:
жоспарлау;
экономикалық немесе коммерциялық есеп;
баға жүйесі;
қаржылық және несиелік тұтқалар мен ынталандырулар;
материалдық ынталандырудың құралдары мен әдістері;
салық жүйесі және т.б.
Нарықтық экономика жағдайында ұйымды басқару механизмінің негізгі элементі кәсіпкерлік қызметті тиімді жүзеге асыру үшін экономикалық жағдай жасау, осы қызметті жүзеге асырудан тұрақты пайда алуды қамтамасыз ету үшін экономикалық қызметке басқарушылық әсер етудің әдістері мен үлгілері болып табылады.
Экономикалық басқару әдістері – объективті экономикалық заңдарды және өзара байланысты экономикалық көрсеткіштердің, нормалар мен стандарттар жүйесін пайдалануға негізделген басқаруға әсер етудің әдістері мен тәсілдерінің жиынтығы.Экономикалық басқару әдістері келесі экономикалық заңдарға негізделеді:
- сұраныс пен ұсынысты реттеу заңы;
- қоғамның, ұжымның және жеке адамның қажеттіліктерін ескере отырып, құндылық заңы.
Нарық жағдайында ұйымның тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ететін басқарудың негізгі экономикалық әдістері:
1) коммерциялық есеп айырысу және серіктестікішілік есеп айырысу;
3) баға және баға белгілеу;
4) бәсекеге қабілеттілікті қамтамасыз ету.
Экономикалық әдістердің негізгі мазмұны өндірістік шығындар мен ұйым қызметінің нәтижелерін салыстыру болып табылады.
Басқарудың экономикалық механизмі ұйымның шаруашылық қызметін басқарудың негізгі функциялары мен әдістерін қамтиды, өнімділік пен өндіріс тиімділігін арттыруға бағытталған, бұл ретте тұтастай ұйымның қызметін нарық конъюнктурасының өзгеруіне және оның барлық қатысушыларының мінез-құлқына үнемі бейімдеп отырады.Отандық тәжірибеде ұйымды басқарудың экономикалық механизмі әдетте экономикалық механизм деп аталады.
Басқарудың экономикалық әдістері және жалпы басқарудың экономикалық механизмі нарықтық экономиканың әлеуметтік-экономикалық табиғатымен және ұйымның қоршаған ортасымен анықталады.Олар өндірісті ұйымдастыруда және нарықта өнімдер мен қызметтерді өткізуде оның дамуына жағдай жасауға бағытталған.Бұл әдістерге ұйым жұмыс істеуге тиіс сыртқы ортаның объективті факторларын ескере отырып, тиімді басқару үшін талаптарды анықтау және оның қызметіндегі сапалық өзгерістерді қалыптастыру жатады.
Мұндай өзгерістерді жүзеге асыру кезіндегі басқарушылық әсерлердің мазмұны қоғамдық өндірістің, оның шоғырлануының және интернационализациясының дамуының объективті тенденцияларын ескере отырып, ұйымды оның нарықтық экономикалық жағдайда тиімді жұмыс істеуі мақсатында басқаруға бағытталған жоғары технологиялық өндірісті мамандандыруды тереңдету және оның капитал сыйымдылығын арттыру ретінде қарастырады.Бұл ұйымның бәсекеге қабілетті позициясын қалыптастыру және қолдау, сондай-ақ жоғары бәсекелес нарықта өнімділіктің тұрақты өсуін қамтамасыз ету үшін ғылыми-техникалық прогрестің жетістіктерін өндіріске енгізу қажеттілігімен түсіндіріледі.
Басқарудың экономикалық әдістері бір-бірімен тығыз байланысты және басқарудың экономикалық механизмінің негізгі элементі болып табылатынын атап өткен жөн.
Оларды басқарудың басқа элементтерімен үйлестіре пайдаланған кезде ұйымды басқаруда тиімді пайдалануға болады.
Әдістер ұйымның тұрақты экономикалық қызметін және оның нарықтағы (салада) бәсекелестік жағдайын қамтамасыз етуге бағытталған, бұл өз кезегінде ұзақ мерзімді перспективада пайда мен капиталдың өсуін қамтамасыз етеді.
Бізді кәсіпорын деңгейінде қолданылатын экономикалық әдістер қызықтырады.
Экономикалық әдістерді тиімді пайдалану үшін келесі шарттар қажет:
«басқару объектісінің экономикалық әдістер мен тұтқаларға жауап беруі» қамтамасыз етілуге тиіс;
шаруашылық жүргізуші субъектінің немесе жекелеген құрылымдық бөлімшенің экономикалық дербестігі қамтамасыз етілуге тиіс;
экономикалық әдістер жаңа әлеуетті резервтерді анықтауға және нарықтық қатынастар жағдайында ұйымның жаңаруына ықпал етуі керек.
Басқарудың экономикалық әдістерін қолдану үнемі өзгеріп отыруы керек, атап айтқанда, экономикалық мүдделерді ескере отырып, материалдық ынталандыру жүйесін реттеу және оны ұйымның негізгі мақсаттарына жеткізу.
Тікелей және жанама бақылау әдістері бар.
Тікелей жоспарлы басқару әдістеріне салық салу,директивалық шығындар левередж жатады.
Жанама басқару әдістеріне шығындар есебі,қаржылық ынталандыру жатады.
Кез келген кәсіпорынның нақты әзірленген мақсаттары мен стратегиялары бар, олар жоспарларда көрініс табады.
Экономикалық даму жоспары сұраныс пен ұсыныс арасындағы тепе-теңдікті қамтамасыз етудің негізгі нысаны болып табылады, тауар өндіруші мен тұтынушы арасындағы қатынастарды реттейді.Сондықтан кәсіпорынның мақсатына жету үшін оның қызметінің тиімділігінің критерийлерін нақты көрсеткіштер түрінде анықтау қажет.
Ұйымның әлеуметтік-экономикалық сипатын көрсететін және оның нарықтық жағдайда дамуына ықпал ететін экономикалық тұтқалар мен құралдардың ішінде ең маңызды орынды экономикалық (коммерциялық) есеп алады.Оның мәні ұйымның шаруашылық қызметінің шығындары мен нәтижелерін салыстыруда және өндірістің рентабельділігін қамтамасыз етуде жатыр.
Шаруашылық есеп басқару функцияларын да, экономикалық тұтқалар мен құралдарды да синтездейтіндіктен, өндірістің рентабельділігін қамтамасыз етуге, капиталды оңтайлы пайдалануға, технологияны дамытуға, тиімді кадр саясатын жүргізуге ықпал етеді.Барлық осы мәселелер бойынша саясатты әзірлей отырып, орталық органдар олардың қызметінің сипаты мен мазмұнына қарай жекелеген бөлімшелерге сараланған тәсілді қолданады.
Экономикалық есепте мұндай экономикалықлевередж және баға белгілеу, өндіріс шығындары, қаржыландыру және несиелеу сияқты жетістікке жетуге ықпал ететін құралдар коммерциялық есептеудің түпкі мақсаты тұрақты пайда алу болып табылады.Осы рычагтардың және құралдардың әрқайсысының белгілі бір мақсаттары бар.Осылайша, баға құрылымы мен деңгейі бойынша нарықтың талаптары мен жағдайларына бейімделеді.Өндіріс шығындарына келетін болсақ, логистика технологиясын жетілдіру, жаңа өнімдерді шығару, еңбек өнімділігін арттыру, тірі еңбекті және үстеме шығындарды үнемдеу арқылы шығындарды азайтуға көп көңіл бөлінеді.Несиелік қаржыландыру саласында өндіріс бөлімшелері үшін қаржыландыру көздері мен капиталды анықтау алдын ала белгіленіп, тиімді шарттармен несиелер мен несиелер алынады.