Файл: Оп 6B01901 Дефектология.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 11.01.2024

Просмотров: 948

Скачиваний: 1

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Оцените анатомо-физиологическую роль нёбно-глоточного аппарата.

Ответ: Врожденные расщелины нёба являются одним из наиболее распространенных пороков развития лица и челюстей. Причинами его могут быть самые разные экзогенные и эндогенные факторы, воздействующие на плод на раннем этапе его развития — до 7—9 недель.

Нёбо в норме — это образование, которое разобщает полости рта, носа и глотки. Оно состоит из твердого и мягкого нёба. Твердое имеет костную основу. Спереди и по бокам его обрамляет альвеолярный отросток верхней челюсти с зубами, а сзади — мягкое нёбо. Твердое нёбо покрыто слизистой оболочкой, поверхность которой позади альвеол имеет повышенную тактильную чувствительность. Высота и конфигурация твердого нёба влияют на резонанс.

Мягкое нёбо является задним отделом перегородки между полостями носа и рта. Само мягкое нёбо представляет мышечное образование. Передняя треть его практически неподвижна, средняя наиболее активно участвует в речи, а задняя — в напряжении и проглатывании. При подъеме мягкое нёбо удлиняется. При этом наблюдается истончение его передней трети и утолщение задней.

Мягкое нёбо анатомически и функционально связано с глоткой, нёбно-глоточный механизм участвует в дыхании, глотании и речи.

Жауабы: 1. Палатофарингеальды аппараттың анатомиялық және физиологиялық рөлін бағалаңыз.

Таңдайдың туа біткен жырықтары бет пен жақтың жиі кездесетін ақауларының бірі болып табылады. Оның себептері ұрықтың дамуының басында әсер ететін әртүрлі экзогендік және эндогендік факторлар болуы мүмкін — 7-9 аптаға дейін.

Таңдай әдетте ауыз, мұрын және жұтқыншақты ажырататын масса болып табылады. Ол қатты және жұмсақ таңдайдан тұрады. Қатты сүйектің негізі бар. Алдыңғы және бүйірлерінде жоғарғы жақтың альвеолярлы процесі тістермен, ал артқы жағында жұмсақ таңдаймен қоршалған. Қатты таңдай шырышты қабықпен жабылған, оның беті альвеолалардың артында тактильді сезімталдығы жоғарылаған. Қатты таңдайдың биіктігі мен конфигурациясы резонансқа әсер етеді.

Жұмсақ таңдай-мұрын мен ауыз қуысы арасындағы артқы бөлік. Жұмсақ таңдайдың өзі бұлшықет түзілуін білдіреді. Оның алдыңғы үштен бірі іс жүзінде қозғалмайды, ортасы сөйлеуге белсенді қатысады, ал артқы жағы шиеленіс пен жұтылуға қатысады. Көтерілу кезінде жұмсақ таңдай ұзарады. Бұл жағдайда оның алдыңғы үштен бірінің жұқаруы және артқы бөлігінің қалыңдауы байқалады.


Жұмсақ таңдай жұтқыншақпен анатомиялық және функционалды түрде байланысты, палатофарингеальды механизм тыныс алуға, жұтуға және сөйлеуге қатысады.

  1. Систематизируйте основные направления коррекционно-логопедического воздействия при открытой ринолалии

Ответ: Поэтапная реабилитация детей с врожденными расщелинами губы и неба основывается на сочетании лечебных, логопедических и психолого-педагогических мероприятий, которые проводятся в течение роста ребенка до 14-15 лет. Эта работа осуществляется хирургом-стоматологом, ортодонтом, логопедом, отоларингологом, специалистом по лечебной гимнастике, психологом и при необходимости другими специалистами.

Основные задачи комплексного воздействия на дефект:

  • Устранение хирургическим путем анатомических нарушений;

  • Ортодонтическое исправление деформации верхней челюсти и постоянный контроль за предотвращением вторичных деформаций;

  • Общеукрепляющее лечение;

  • Своевременна отоларингологическая санация (профилактика нарушений слуха у детей)

  • Психотерапевтическое воздействие на ребенка и его микросоциальное окружение;

Ранняя логопедическая помощь, основные направления которой следующие: а) развитие нормального физиологического и речевого дыхания, б) полноценного небно-глоточного смыкания, в) формирование артикуляционных укладов и правильных артикуляционных движений, г) коррекция нарушений звукопроизношения, д) устранение носового (назального) оттенка голоса, е) автоматизация сформированных навыков в свободном речевом общении, ж) нормализация просодической стороны речи, з) развитие фонематического восприятия и навыков звукового анализа и синтеза с целью предупреждения возможного последующего возникновения нарушения письменной речи - дисграфии, и) своевременное устранение отставания в развитии фразовой речи, лексико-грамматического строя речи, к) контроль за общим речевым развитием ребенка.

Жауабы: 2. Ашық ринолалия кезінде түзету-логопедиялық әсердің негізгі бағыттарын жүйелеңіз



Ерін мен таңдайдың туа біткен жырықтары бар балаларды кезең-кезеңімен оңалту 14-15 жасқа дейінгі баланың өсуі кезінде жүргізілетін емдік, логопедиялық және психологиялық-педагогикалық іс-шаралардың жиынтығына негізделеді. Бұл жұмысты хирург-стоматолог, ортодонт, логопед, отоларинголог, емдік гимнастика маманы, психолог және қажет болған жағдайда басқа мамандар жүзеге асырады.

Ақауға кешенді әсер етудің негізгі міндеттері:

  • Анатомиялық бұзылуларды хирургиялық жолмен жою;

  • Жоғарғы жақтың деформациясын ортодонтиялық түзету және қайталама деформациялардың алдын алуды үздіксіз бақылау;

  • Жалпы күшейтетін емдеу;




  • Уақтылы отоларингологиялық санация (балалардың есту қабілетінің бұзылуының алдын алу);

  • Балаға және оның микроәлеуметтік ортасына психотерапиялық әсер ету;

Ерте логопедиялық көмек, оның негізгі бағыттары келесідей:

а) қалыпты физиологиялық және сөйлеу тыныс алуын дамыту,

б) толық палатофарингеальды жабылу,

в) артикуляциялық тәсілдерді және дұрыс артикуляциялық қозғалыстарды қалыптастыру,

г) дыбыс айтылуының бұзылуын түзету,

д) дауыстың мұрын (мұрын) реңін жою,

е) еркін сөйлеу дағдыларын автоматтандыру қарым-қатынас,

ж) сөйлеудің прозодикалық жағын қалыпқа келтіру,

з) фонематикалық қабылдауды және дыбыстық талдау мен синтез дағдыларын дамыту, кейіннен жазбаша тіл - дисграфияның бұзылуының пайда болуының алдын алу мақсатында және фразалық сөйлеуді, сөйлеудің лексикалық-грамматикалық құрылымын дамытудағы артта қалушылықты уақтылы жою, к) баланың жалпы сөйлеу дамуын бақылау.

  1. Спрогнозируйте условия успешности приенения современных методик коррекции звукопроизношения при ринолалии.

Ответ: Своеобразие методов А.Г. Ипполитовой состоит в том, что первоначально внимание ребенка направлено только на артикулему. Содержание занятий включает формирование речевого дыхания, дифференциацию вдоха и выдоха, воспитание длительного ротового выдоха при реализации гласных артикулем (без включения голоса) и фрикативных глухих согласных, дифференциацию короткого и длительного ротового и носового выдоха при формировании сонорных фонем и аффрикат, постановку мягких звуков.


Н.И. Сереброва предложила рентгенографический метод, позволяющий прогнозировать возможность восстановления функции мягкого неба логопедическими приемами. Сопоставление этих данных до логопедической работы выявляет степень компенсации речевого дефекта общепринятыми средствами.

С.Л. Таптапова разработала коррекционную методику для взрослых ринолаликов. Она предложила своеобразный режим молчания (произношение гласных про себя), что способствует устранению назализации, снимает гримасы, характерные для данной патологии.

Жауабы: 3. Ринолалия кезінде дыбысты айтуды түзетудің заманауи әдістерін қолданудың сәтті шарттарын болжаңыз.

А. Г. Ипполитова әдістерінің ерекшелігі - бастапқыда баланың назары тек артикулемаға бағытталған. Сабақтың мазмұны сөйлеу тыныс алуын қалыптастыруды, ингаляция мен дем шығаруды саралауды, дауысты артикулдармен (дауысты қоспай) және фрикативті дауыссыз дауыссыз дыбыстарды іске асыру кезінде ұзақ ауыздан дем шығаруды тәрбиелеуді, сонорлық фонемалар мен аффрикаттарды қалыптастыру кезінде қысқа және ұзақ ауыздан және мұрыннан дем шығаруды саралауды, жұмсақ дыбыстарды қоюды қамтиды.

Н. И. Сереброва жұмсақ таңдайдың қызметін логопедиялық әдістермен қалпына келтіру мүмкіндігін болжауға мүмкіндік беретін рентгенографиялық әдісті ұсынды. Бұл деректерді логопедиялық жұмысқа салыстыру сөйлеу ақауларының жалпы қабылданған құралдармен өтелу дәрежесін анықтайды.

С. Л. Таптапова ересек ринолаликтерге арналған түзету әдісін жасады. Ол мұрыннан тазартуды жеңілдететін, осы патологияға тән бет-әлпетті жеңілдететін өзіндік үнсіздік режимін ұсынды (дауысты дыбыстардың айтылуы).

  1. Продемонстрируйте поэтапную методику коррекции звукопроизношения и голоса И. И. Ермаковой.

Ответ: Методика И.И. Ермаковой предполагает поэтапную коррекцию голоса и звукопроизношения, рассчитана на возрастные особенности детей, особенность функциональных расстройств голосообразования у детей с расщелинами. Большое значение придается психологическому состоянию ребенка.

Система коррекционной работы включает развитие движений мягкого нёба, устранение носового оттенка в речи, постановку звуков и развитие фонематического восприятия.


Этапы: дооперационный и послеоперационный. Специальное внимание уделяется послеоперационному периоду и применению приемов для развития подвижности мягкого нёба.

Методика включает четыре общих этапа работы при ринолалии: Настольная книга педагога-дефектолога

- подготовку ребёнка и его артикуляционного аппарата к изготовлению обтуратора или к уранопластике;

- активизацию нёбно-глоточного смыкания после накладывания обтуратора или растормаживание мягкого нёба после операции;

- устранение носового оттенка голоса, коррекцию звукопроизношения;

- полную автоматизацию новых навыков.

На первом этапе большое внимание отводится массажу мягкого нёба. Для этого используется логопедический зонд для звука [с]. Логопед осторожно водит его по твердому нёбу вперед-назад. Массаж длится около 2 минут и проводится 2 раза в день на протяжении года.

Дополнительно проводятся занятия по активизации мягкого нёба. Это специальная гимнастика для нёба, в которую входят такие упражнения, как глотание воды небольшими порциями, которое вызывает наибольшее поднятие мягкого нёба; полоскание горла теплой водой небольшими порциями; произвольные покашливания; утрированное произнесение гласных звуков. Эти упражнения полезны как в дооперационный, так и в послеоперационный период.

Работа над дыханием проводится с использованием следующих упражнений: вдох и выдох носом; вдох носом, а выдох через рот; вдох ртом, а выдох через нос; вдох и выдох через рот.

Жауабы: 4. И.И. Ермакованың дыбыстық айтылуы мен дауысын түзетудің кезең-кезеңімен әдістемесін көрсетіңіз.

И. И. Ермакова әдістемесі балалардың жас ерекшеліктеріне, жарықтары бар балалардағы дауыс түзілуінің функционалдық бұзылыстарының ерекшеліктеріне арналған дауысты және дыбыстық айтылымды кезең-кезеңімен түзетуді қамтиды. Баланың психологиялық жағдайына үлкен мән беріледі.

Түзету жұмыстары жүйесі жұмсақ таңдайдың қозғалысын дамытуды, сөйлеудегі мұрын реңктерін жоюды, дыбыстарды қоюды және фонематикалық қабылдауды дамытуды қамтиды.

Кезеңдері: операцияға дейінгі және операциядан кейінгі. Операциядан кейінгі кезеңге және жұмсақ таңдайдың қозғалғыштығын дамыту әдістерін қолдануға ерекше назар аударылады.