ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 02.06.2019
Просмотров: 1362
Скачиваний: 8
Рэформа армii (1862): створаны 15 ваенных акруг, скарочаны тэрмiн службы да 7 гадоў (на флоце да 8). Захаваўся саслоўны прынцып камплектавання войск. I толькi ў 1874 г. уведзена ўсеагульная воiнская павiннасць (з 20 гадоў). Тэрмiн службы знiжаўся да 6 гадоў абавязкова i 9 г. у запасе, на флоце – 7 г. i 3 г. Iльготы для тых, хто меў адукацыю: з вышэйшай адукацыяй – 6 месяцаў, з гiмназiяй – 1,5 года, вучылiшча – 3 г., пачаткова школа – 4 г.
Рэформа школы (1864) i цэнзурная рэформа (1865): школа – усесаслоўная, павялiчвалася колькасць пачатковых школ, пераемнасць розных ступеняў навучання. Гiмназii падзялiлiся на класiчныя i рэальныя. Доступ ва ўнiверсiтэты тым, хто скончыў рэальныя гiмназii, быў абмежаваны. Высокая плата за навучанне. Для жыхароў Беларусi складана было атрымаць вышэйшую адукацыю таму, што не было нiводнай вышэйшай навучальнай установы (выезд за мяжу забараняўся). Па-новаму цэнзурнаму статуту пашыралiся магчымасць друку. Адмянялася цэнзура для твораў 10 друкаваных аркушаў i для перакладаў – 20 друк. арк. На Беларусi да сярэдзiны 80-х гг. усе перыядычныя выданнi залежалi ад урадавых устаноў i праваслаўнай царквы. Такiм чынам, буржуазныя рэформы былi крокам наперад на шляху пераўтварэння феадальная манархii ў буржуазную. Абмежаваны, непаслядоўны характар рэформ на Беларусi быў абумоўлены паўстаннем К.Калiноўскага.
24. Разлажэнне феадалізму і зараджэнне капіталістычных адносін на бел землях у першай палове 19 ст. Перадумовы і наступствы сялянскай рэформы 1861г на Б.
См. Вопрос 23 (там то же самое)
29.Пачатак бел нацыянальнага Адраджэння. Афапмленне бел нацыянальнай ідэі і фарміраванне бел нацыі.
Бел нацинольн движение начинается в 80-е гг 19в. Этому способствуют: экономические, культурные и политич факторы. Развитие капитализма способствует формированию бел буржуазии, которая выступает за бел государственность. В конце 19в происходит становление бел. языка, развитие литературы(Багушевич, Гуринович, Лучина), развитие научного белорусознавства. Сдвиги в культуре привели к росту национального самосознания, когда в 1897 при переписи населения 74% назвали родным языком бел. В это время названия Беларусь и беларусы распространяется по всей территории. Политическому пробуждению населения способствует деятельность народницких кружков и возникновение организаций и партий. Первой партией была БУНД(1897), затем эсэры(1902), БСГ(1903).
27. Эканамічнае развіццё Б ў перыяд манапалістычнага капіталізму.
Развіццё прамысловасці Беларусі ў пачатку XX ст. стала адной з прыкмет мадэрнізацыі — паступовага пераходу ад феадальнага да капіталістычнага спосабу вытворчасці. Працэс індустрыялізацыі быў звязаны з промысловым пераваротам, або прамысловай рэвалюцыяй. Яна пачалася ў Беларусі ў 30-я гады ХІХ ст. і была звязана з узнікненнем першых фабрык, паступовыы пераходам ад ручной дамашыннай працы, фарміраваннем і колькасным ростам новых вытворчых сіл: прамысловай буржуазіі і фабрычнага пралешарыяту. Працэс прамысловага развіцця ў Беларусі меў сваеасаблівасці, якіязаключаліся у наступным:
• пад уздзеяннем усерасійскага і еўрапейскага рынкаў якое па меры будаўніцтва чыгунак няўхільна нарастала, у 60—80-я гг. ХІХ ст. канчаткова вызначылася спецыялізацыя беларускай прамысловасці па перапрацоўцы мясцовай сельскагаспадар-чай, лясной і мінеральнай сыравіны. У пачатку XX ст. у першую чаргу развівалася кардонна-папяровая, запалкавая і лесахімічная вытворчасць;
• працягваўся працэс пераважнага размяшчэння прамысловасці ў сельскай мясцовасці — бліжэй да крыніц сыравіны і таннай рабочай сілы. Большасць фабрык і заводаў былі размешчаны і знаходзіліся ў мястэчках і маёнтках. Наибольшие развіццё атрымалі тут вінакурэнне і дрэваапрацоўка;
• вялікую долю ў Беларусі складала рамесная і мануфактурная дробная вытворчасць. Былі шырока распаўсюджаны прадпрыемствы, дзе працавалі 5—15 рабочых без паравога рухавіка. У 1900 г. на адно прадпрыемства ў сярэднім пры-ходзілася 39 рабочых. Найбуйнейшым прадпрыемствам ва ўсёй Беларусі лічылася тытунёвая фабрыка Шарашэўскага ў Гродне. На ей у 1900 г. працавала 1445 рабочых;
• дробны характар вытворчасці абумовіў даволі нізкі ўзро-вень яе канцэнтрацыі. У пачатку XX ст. канцэнтрацыя вытворчасці павялічваецца ў сувязі з пачаткам працэсу аб'яднання капіталаў у формеакцыянерных таварыстваў (прад-прыемстваў, дзе капітал утвараўся з грашовых укладаў шэрага прадпрымальнікаў і існаваў у форме акцый, якія свабодна прадаваліся і купляліся) і сіндыкатаў (формы аб'яднання прадпрымальнікаў для рэгулявання аб'ёмаў вытворчасці і адзінай цаны на сваю прадукцыю). Так, напрыклад, у Мінску дзейнічала акцыянернае таварыства запалкавай фабрыкі «Маланка». На аснове мясцовых капіталаў утвараліся акцыянерныя таварыствы тытунёвай фабрыкі «Неман» у Гродне, запалкавых фабрык у Пінску і Мазыры і інш. Расійскім і замежным акцыянерным таварыствам належалі льнопрадзільная фабрыка «Дзвіна», электрычная станцыя і трамвай у Віцебску, папяровая фабрыка ў Шклове.
Развіццё капіталістычнай гаспадаркі, станаўленне таварна-грашовых адносін непасрэдна залежылі ад шляхоў зносін. У канцы XIX ст. у разліку на 100 км2 Беларусь мела шашэйных дарог у 2 разы, а рачных — у 3 разы больш, чым еўра-пейская частка Расіі. У найболыпай ступені патрэбам буржуазнага развіцця адпавядала чыгуначнае будаўніцтва. Праз тэрыторыю Беларусі прайшлі важнейшыя магістралі: Маскоўска-Брэсцкая, Лібава-Роменская і інш. У буйныя чыгуначныя вузлы ператварыліся Мінск, Віцебск, Брэст, Баранавічы, Гомель і іншыя гарады.
Развіццё чыгункі садзейнічала хуткаму развіццю прамысловасці, гандлю, зліццю мясцовых рынкаў Беларусі ў нацыянальны рынак. Дзякуючы чыгунцы значна ўзмацніліся сувязі беларускага рынку з агульнарасійскім і еўрапейскімі рынкамі.
У канцы XIX ст. з'явіўся новы сродак гарадскога транспарту. У 1898 г. Віцебск стаў трэцім горадам у Расіі пасля Кіева і Ніжняга Ноўгарада, дзе быў пушчаны гарадскі электрычны трамвай, што адбылося раней, чым, напрыклад, у Маскве і Пецярбургу.
Развіццё прамысловасці і транспарту з'яўлялася асновай росту гарадоў. Аднак беларускія гарады так і не ператварыліся ў буйныя прамысловыя цэнтры ў сувязі з пераважным размяшчэннем прамысловасці, якая спецыялізавалася на пера-працоўцы сельскагаспадарчай сыравіны, у сельскай мясцовасці. Найболын буйныя прадпрыемствы, напрыклад Віцебская фабрыка «Дзвіна» і інш., знаходзіліся ў гарадах. Тітрацэс урбанізацыі, як прыкмета мадэрнізацыі грамадства, меў на Беларусі свае асаблівасці. Нягледзячы на двухкратны рост жыхароў у гарадах, іх удзельная вага практычна не змянілася, таму іііто сельскае насельніцтва расло яшчэ хутчэй. К пачатку XX ст. захоўвалася штучная перанаселенасць гарадоў Беларусі яўрэйскім жыхарствам, што было звязана з існаваннем «мяжы яўрэйскай аселасці».
28. эканамічныя і палітычныя перадумовы Першай сусветнай вайны. Пачатак Першай сусветнай і акупацыя бел тэрыторыі.
1 мир война началась между ведущими странами мира как борьба за передел уже поделенного мира и укрепление своих позиций. Каждая страна имела свои цели: Германия стремилась разгромить Англию, Францию, Бельгию, Голландию и захватить их колонии, захватить Украину, Польшу, Прибалтику, ослабить Россию, закрепиться на Балканах и Ближнем Востоке. Австро-Венгрия стремилась захватить Сербию и Черногорию, Турция – Российское Закавказье, Аглия – сохранить ведущее положение а для этого разгромить Германию, Франция стремилась вернуть Эльзас и Лоторингию, Саарский угольный бассейн и защитить свои колонии, Россия – присоединить Галицию, овладеть Константинополем и Черноморскими провинциями. В 1882 – создан Тройственный союз (Германия, Австро-Венгрия и Италия), в 1907 Антанта(Англ, Фр, Рос). Война началась 1 августа 1914г, когда германия объявила войну России. 3-Франции.4 –Англия.
С 1915 герм силы были сконцентрированы на Восточном фронте. В октябре 1915 фронт стабилизировался по линии Дзвинск-Паставы-Барановичи-Пинск.
На оккупированной территории был введен жесткий режим. Остальная часть – прифронтовая полоса. Разрушены предприятия. Из-за сильного упадка сельского хозяйства почти перестали поступать на рынок предметы первой необходимости, что вызвала рост дороговизны, снижение жизненного уровню народа.Начиная с 1915 г., на Беларуси наблюдается нарастание рабочего движения. Основным требованием являлось повышение заработной платы. Однако надо отметить, что стачки на Беларуси в это время проісходілі разрозненно, и, как правило, в их участвовала только часть рабочих. Массового рабочего движения ни было.Своеобразную форму на Беларуси в годы войны приобрело крестьянское движение - разгром помещичьих поместий, пищевых магазинов и скамеек. Значительно возросли крестьянские волнения в 1915 г. В связи с перенесением боевых действий на территорию Беларуси и ростам реквизиций средь крестьян. Однако в 1916-1917 гг. их количество значительно уменьшилась.Военные пораженія российской армии в компании 1915 г., неудачи боевых действий в 1916 г., огромные человеческіе потери вызвали неудовлетворенность солдат. В армиях вспыхнули волнения, связанные с плохим обеспечением продуктами продовольствования и обмундированием, недостаткам оружия и боеприпасов. Росло дезертирство..22 октября 1916 г. произошло восстание солдат, казаков и матросов на распределяемом пункте в Гомеле. Восстание вспыхнула в связи с арестом одного с казаков. Повстанцы были жестоко наказанный. Но остановить процесс разложенія армии уже было нельзя, она постепенно становилась небоеспособной.
30. Барацьба палитычных партый Б за выбар шляхоў грамадскага развіцця(1917г.) Мэты і задачы бел палітычнага руху.
После Февральской революции 1917 г. на территории Беларуси, как и во всех национальных окраинах российской империи, развернулось движение за создание своей государственности. Это движение возглавили национальных партий и организаций поддерживали большевиков. После подписания Брестского мира на занятой немцами и поляками территории Белоруссии политического центра, который объявил о создании Белорусской народной республики.
В марте 1917г. в Беларуси стали образовываться Советы рабочих и солдатских депутатов. Летом активизировалось национально-освободительное движение, но среди населения ни большевики, ни национальные партии не пользовались значительной поддержкой. Против новой власти выступили буржуазные партии, эсеры и меньшевики, которые , создав "Комитет спасения революции” попытались взять власть а свои руки. В декабре 1917г. Великая белорусская рада провела первый Всебелорусский съезд, большая часть делегатов которого выступала за объявление автономии Беларуси в составе России. Съезд не признал легитимности большевистской власти и объявил себя высшим органом власти. Но по приказу Совета народных комиссаров Западной области Всебелорусский съезд был распущен, часть делегатов арестована. Советская власть приступила к ликвидации оппозиции. В ответ на это лидерами белорусских политических партий был создан Исполнительный комитет Всебелорусского съезда.
31. Абвяшчэнне БНР, яе гістарычнае месца.
Стварэнне Беларускай Народнай Рэспублікі было заканамерным этапам у развіцці нацыянальна-вызвольнага руху ў Беларусі пачатку ХХ стагоддзя. Усебеларускі кангрэс, які адбыўся ў снежні 1917 года, выказаўся за аўтаномную рэспубліку Беларусь у складзе федэратыўнай савецкай Расіі. Але нават такая пастанова выклікала абурэнне кіраўнікоў бальшавіцкай партыі, і яны, як вядома, выкарысталі сілу. Рада і Выканаўчы камітэт, абраныя кангрэсам, былі тады адзінымі прадстаўнікамі інтарэсаў беларусага народа. У лютым-сакавіку 1918 года гэтая Рада была папоўненая прадстаўнікамі з месцаў і пераўтвораная ў беларускі парламент - Раду Беларускай Народнай Рэспублікі. Выканаўчы камітэт стаў урадам БНР, які называўся Народным Сакратарыятам. У яго ўвайшлі Язэп Варонка, Алесь Бурбіс, Васіль Захарка, Аркадзь Смоліч, Лявон Заяц. 25 сакавіка 1918 года ў 3-й Устаўной грамаце Рады БНР Беларусь абвяшчалася вольнай і незалежнай дзяржавай. Устанаўліваўся 8-гадзінны працоўны дзень; лясы, азёры і нетры нацыяналізаваліся; зямля без выкупу перадавалася тым, хто на ёй працуе. Абвяшчалася вольнасць слова, друку, сходаў, забастовак, веравызнання, незачэпнасць асобы і памяшкання. Нацыянальным мяншыням на беларускай зямлі не было гвалту: яны мелі права на нацыянальна-персанальную аўтаномію. Беларускую Народную Рэспубліку афіцыйна прызналі Ўкраіна,Фінляндыя, Аўстрыя, Эстонія, Польшча, Арменія, Грузія і інш.
У канцы лютага ў Менск, дзе знаходзіўся ўрад БНР, прыйшлі нямецкія войскі. Яны забралі касу Народнага Сакратарыята, сарвалі з яго будынка бела-чырвона-белы сцяг, выгналі службоўцаў. Лідэры БНР былі папярэджаныя, што акупацыйныя ўлады не дапусцяць у Беларусі сур'ёзнай палітычнай дзейнасці. Паводле дамоўленасці з бальшавікамі ў Берасці, немцы абавязаліся не прызнаваць новых дзяржаўных утварэнняў на тэрыторыі былой Расейскай імперыі. Урад БНР не прытрымліваўся ў сваёй дзейнасці і польскіх інтарэсаў. Ён катэгарычна адхіляў прэтэнзіі заходняга суседа на беларускія землі. Такім чынам, урад БНР дбаў пра інтарэсы сваіх грамадзян, беларускага народа. Мне здаецца, што лічыць БНР марыянеткай Нямеччыны, Польшчы ці якой іншай дзяржавы няма ніякіх падставаў.
32. Утварэнне БССР і яе асноўныя характарыстыкі.
Пасля вызвалення Беларусі ад нямецкіх акупантаў і аднаўлення савецкай улады зноў паўстала пытанне аб утварэнні беларускай нацыянальнай дзяржаўнасці. Існавала некалькі пазіцый:1. Пазіцыя кіраўніцтва Паўночна-Заходняга абкома РКП(б). Яны лічылі, што Беларусь павінна быць тэрытарыяльнай адміністрацыйна-гаспадарчай адзінкай РСФСР.2. Іншую пазіцыю па пытанні аб нацыянальным лёсе Беларусі адстойваў Беларускі нацыянальны камісарыят (Белнацком), якія лічылі неабходным стварэнне Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Была прынята рэзалюцыя аб утварэнні беларускага савецкага ўрада.Пленум ЦК РКП(б) прыняў пастанову аб утварэнні Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі (БССР).31 снежня 1918 г. ЦБ КП(б)Б абмеркавала пытанне аб складзе Часовага рэвалюцыйнага рабоча-сялянскага ўрада БССР.1 студзеня 1919 г. Часовы ўрад Беларусі абнародаваў маніфест у сувязі з утварэннем БССР. 1-ы усебеларускi з'езд Саветау, якi павiнен быу зацвердзiць утварэнне
Лiтоуска-Беларускай ССР,адбыуся у Мiнску 2-3 лютага 1919 годаНа iм прысутнiчау старшыня ВЦВК Я.М.Свярдлоу. Па прапанове Свярдлова з'езд прыняу рашэнне аб аб'яднаннi БССР з Лiтоускай ССР. З'езд прыняу канстытуцыю БССР, аналагiчную канстытуцыi РСФСР 1918 года. Па канстытуцыi, вышэйшым органам улады у БССР абвяшчауся Усебеларускi з'езд Саветау,а у перыяд памiж з'ездамi - ЦВК выбраны з'ездам.Функцыi урада ускладалiся на Вялiкi прэзiдыум, якi фармiравауся ЦВК.Узначалiу Вялiкi Прэзыдыум - Мяснiкоу.Аб'яднанне Лiтвы i Беларусi у адзiную дзяржаву ЛiтБел адбылося 27 лютага 1919 года. Старшыней новай дзяржавы са сталiцай у Вiльнi стау Цыхоускi,а СНК узначалiу Мiцкявiчус-Кансукас. ЛiтБел праiснавау да наступлення палякаў у 1919 годзе.
33. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў БССР і яе асноўныя характарыстыкі.
Першая Канстытуцыя БССР была прынята яшчэ ў 1919г. Па Канстытуцыі вышэйшым органам улады абвяшчаўся з’езд Саветаў. У перы\д паміж з’ездамі вышэйшым органам улады быў Цэнтр. Выканаўчы камітэт . З 1919 па 1937 старшынёй ЦВК быў Чарякоў. У грамадска-паліт. Жыцці кіруючая роля належала Камуністычнай партыі, якая імкнулася да адзінаўладдзя. У 1921г самаліквідаваўся БУНД. У 1924г самараспусцілася БПС-Р. Камуніст партыя тым часам актыў расла ў калькасных адносінах. З ростам уплыву КП памяншалася роля Саветаў, у выніку зсталявалася дыктатура партыі. Гэтаму таксама садзейнічала барацьба з іншадумствам у радах самой партыію Галоўнай праблемай ўнутрыпартыйных дыскусій стаў выбар шляхоў і метадаў сацыалістычнага будаўніцтва.