Файл: азастан республикасы білім жне ылым министрлігі м.Уезов атындаы ОТстік азастан университеті.docx

ә) жеке ұнатқан адамына еліктеу
б) ересек болуға тырысу
в) Өмірдегінің бәрін байқап көруге тырысу
г) ата-аналардың  баланың бос уақытында немен айналысатынын білмеуінен
ғ) Жасөспірімдердің көпшілігі  олардың яғни арақтың, темекінің, нашаның  зиянын білмегендігінен.

Бақытты өмір – бұл...
Өмірің болсын десең сенің сәнді
Ойланып, айналаңа қара мәнді.
Адам бол! Білімі тасқын, өнері асқан
Өзіне сүйсіндірер басқа жанды.
Салауатты мақсатың - өмір сүру,
Өмірдің мағынасын керек білу.
Ішімдік, нашақорлық сенің жауың,
Пайдасы сол – бұл жолдан аулақ жүру. 


Біздің елімізде 14,5 млн адам бар дейді, 2050 жылдарда 10,5 млн қалуы мүмкін. Орташа өмір сүру: ерлер – 57 жыл, әйелдер – 72 жыл. Басты себептері жүрек – қан аурулары, онкологиалық өкпе ауруы, наркомандар, депрессияға ұшырағандар, салауатты өмір салтының ережелерін сақтамағандар, суицид болып отыр.

Біз, болашақ Қазақстан Республикасының азаматтары бүгінгі мектеп табалдырығындағы оқушылар денсаулығымызға жастайымыздан қамқор болуымыз қажет.

Қазіргі кезде жеткіншектердің денсаулығын сақтау және салауатты өмір сүруін қалыптастыру қажеттілігіне байланысты бүкіл оқу тәрбие жүйесін валеологизациалау қажеттілігі туындап отыр. Халықаралық денсаулық сақтау ұйымының есебі бойынша адам денсаулығына 10% дәрігерлік көмек, 15% - тұқымқуалаушылықтан, 25% - қоршаған ортадан, ал 50% - адамның өзіне, өмір сүру қалпына байланысты екен.

 
Бақылау сұрақтары:

Сонымен, темекі шегудің зияны қандай?

Алкоголь адам ағзасына қалай әсер етеді?

Нашақорлықты неге әлеуметтік дерт деп атайды?
Әдебиеттер

1. 
   М.Т.Матюшенок. Балалар мен жасөспірімдер физиологиясы және мектеп гигиенасы. Алматы, 1986.
   
2. 
   Ж.Д.Демеуов, Б.Я.Байназарова Мектепке дейінгі балалар анатомиясы, физиология және гигиенасы. Алматы, 1995.
   
3. 
   Химич Г.З., Суркова О.А. Возрастная физиология и валеология (1)
   
4. 
   Павлодар.2003
   
5. 
   Химич Г.З., Суркова О.А. Возрастная физиология и валеология (2).Павлодар. 2006.
   
6. 
   Обреимова Н.И., Петрухин А.С. Основы анатомии, физиологии и гииены детей и подростков. М.: Академия. 2000
   
7. 
   Байер К., Шейнберг Л. Здоровый образ жизни. – М. : Изд-во «Мир», 1997. – 128 с.
   
8. 
   Брехман И.И. Валеология – наука о здоровье. – М. : Медицина, 1990. – 356 с.
   
9. 
   Билич Б.Н., Назарова Л.В. Основы валеологии. – СПб., 1997. – 256 с.
   
10. 
    Хрипкова А.Г. Анатомия, физиология и гигиена человека. – М. : 1975. – 265 с.
    

---

Мазмұны
Кіріспе... ……………………………………………………………3

№ 1 Практикалық сабақ ....…………………………………………4

№ 2 Практикалық сабақ ……………....……………………………7

№ 3 Практикалық сабақ …………....…………………….………. 9

№ 4 Практикалық сабақ ………....……………………….……... 11

№ 5 Практикалық сабақ ……....………………………….……. .. 14

№ 6 Практикалық сабақ …....…………………………….……… 16

№ 7 Практикалық сабақ ....……………………………….…….... 17

№ 8 Практикалық сабақ ....…………………………………………4

№ 9 Практикалық сабақ ……………....……………………………7

№ 10 Практикалық сабақ …………....…………………….……….

№ 11 Практикалық сабақ ………....……………………….……... 1

№ 12 Практикалық сабақ ……....………………………….……. .. 1

№ 13 Практикалық сабақ …....…………………………….……… 1

№ 14Практикалық сабақ ....……………………………….…….... 1

№15Практикалық сабақ ....…………………………………………4

Әдебиет .... ………………………………………………………. 20

Қалқабаева С.А.


Әдістемелік нұсқау

«Оқушылардың физиологиялық дамуы»

пәні бойынша практикалық жұмыстарын

орындауға арналған

Басуға қол қойылды.............

Қағаз пішімі........... 1/16

Типографтық қағаз. Офсеттік басылым. Көлемі 5,5 б.т.

Таралымы........... экз. Тапсырыс №

М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Университетінің баспасы

М.Әуезов атындағы ОҚМУ баспа орталығы,Шымкент қ.,Тәуке хан даңғылы, 5

---