Файл: Нрслтан аласы білім басармасы Еуразия гуманитарлы колледж мекемесі.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 25.10.2023
Просмотров: 60
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Мысалы, азамат өзінің көлігін өзінің жеке шаруашылығында немесе басқа біреуге жалға беру арқылы ақша таба алады.
Пайдалану құқығы басқа ұйымға, сондай-ақ меншік құқығына ауысуы мүмкін. мысалы, жалдау ақысы.
Жалпы, пайдалану құқығы мен иелену құқығы арасында тығыз байланыс бар.
Мысалы, меншік иесі пайдалану құқығын басқа адамға бермес бұрын, ол мүлікті меншік иесіне беруі керек, өйткені егер субъектінің иелік ету мүмкіндігі болмаса, пайдалану құқығы мүлдем болмауы мүмкін.
Билік ету құқығы - бұл мүліктің заңды тағдырын анықтайтын заңды ереже.
Билік ету құқығы меншік иесіне өзінің мүлкіне қатысты заңға қайшы келмейтін кез-келген әрекеттерді жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
Мысалы: сату, айырбастау, сыйға тарту, күшін жою және т.с.с. меншік иесі өз құқықтарын жүзеге асыру кезінде азаматтардың денсаулығы мен қоршаған орта үшін мүмкін болатын салдардың алдын алу шараларын қабылдауы керек.
Меншік иесі өз қалауы бойынша мүлікті кепілге қоя алады және оның қалауы бойынша кез-келген басқа әрекеттерді, соның ішінде мүлікті беру мен иеліктен шығаруды, кепілдіктер мен басқа өкілеттіктерді қамтуы мүмкін. иесі. басқа тәсілдермен жүктеуге, найзағайды басқаша басқаруға құқылы.
Меншік мерзімі шектелмеуі керек, яғни меншік иесінде уақыт шектеулері болмауы керек.
Меншік - бұл заңды түрде танылған және қорғалатын серіктестіктің өз мүлкіне өз қалауынша иелік ету, пайдалану және оған билік ету құқығы.
Пайдалы меншіктен айырмашылығы, заңды меншік адамның еркімен қалыптасады және оған қатысушылардың ойлары мен азғыруларында пайда болады.
Адамдар бұл қатынастарға заңмен реттелетін және қорғалатын құқықтар мен міндеттердің иелері ретінде кіреді.
Меншіктің құқықтық қатынастары пайдалы меншіктің сипатын сипаттағанымен, олар кез-келген құрылыс құбылыстары сияқты тәуелсіз.
Меншікті реттеу бірнеше заңды тәсілдермен жүзеге асырылуы мүмкін. Осыған байланысты пәнді зерттеуге қатысты меншік құқығы ұғымы бір мағыналы емес. Оны түсінудің екі жолын қарастырайық. [2,37 бет]
Меншік құқығы құқықтық институт ретіндегі құқықтық нормалар жиынтығы. мәртебені (аффилирлеуді) белгілейді, реттейді және қорғайды. Бұл объективті мағынада меншік құқығы туралы айтады.
Меншік иесіне белгілі бір заңды күштің берілуі меншік құқығы туралы субъективті түрде айтуға мүмкіндік береді.
Заңға сәйкес меншік құқығы деп абсолютті меншік, объектіге тікелей әсер етуі мүмкін меншік құқығы, иелену, пайдалану және билік ету құқығы меншік құқығымен байланысты деп анықталады.
Меншік құқығы - бұл негізгі меншік құқығы. Меншік құқығы әрқашан басқа құқық түрлерімен байланысты.
Меншік құқығының иесі әдетте міндетті қатынастарды, оның ішінде мүлік объектілерімен қатынастарды жасайды.
Бұл жағдайда заңдардың екі түрі қатар жүреді, олар негізінен әртүрлі субъективті қатынастармен анықталады.
Мысалы, иесі өз ғимаратын жалға алғанда, оны жалға алушыға қосады.
Барлық үшінші тұлғаларға қатысты ол тиісті қорғалатын мүліктің иесі болып табылады.
Сондықтан әртүрлі құқықтарды араластыру немесе оларды жаңа күрделі заңмен байланыстыру туралы мәселе туындамауы керек.
Біздің жағдайда мәселе меншік және жауапкершілік заңдарынан өзгеше, жаңа заң пайда болмайды және туындауы да мүмкін емес.
Меншік құқығының міндетті сипаттамаларының бірі - оларды заңда бекіту қажеттілігі.
Бұл ерекшелік Азаматтық кодекстің 188-бабында заңмен танылған және қорғалатын меншік құқығы элементтерінде көрінеді. [1,24бет]
Меншік құқығын мемлекет шектейді.Бұл мүліктік абсолюттік құқықтарды заңмен шектеуге болатындығын білдіреді.
Кейбір жағдайларда меншік құқығын белгілі бір құқықтық режимге байланысты шектеу белгілі бір сипатта болады.
Мысалы, азаматтық құқықтың кейбір түрлері осындай трафикке қатысты азаматтық айналымнан толықтай немесе ішінара алынып тасталуы мүмкін (мысалы, жер, кен, радиоактивті заттар және т.б.). Мұны құқықтың шектелгендігімен түсіндіруге болады.
Шетелдік заң меншік құқығын тани алады, бірақ қазақстандық заңдар олай етпеуі мүмкін.
Бұл жағдайда халықаралық жеке құқықтың ережелері қолданылады және қазақстандық заңның құзырында меншік құқығының болмауы жағдайлары болуы мүмкін.
Меншік құқығын қорғаудың белгісі - бұл азаматтық-құқықтың қорғалуы.
Жылжымайтын мүлік қатынастары келесі қызметтерді қамтиды:
а) иелік ету (иелік ету, иелену);
б) пайдалану (заттың пайдалы қасиеттерін табу);
б) Тарату (объектінің заңды тағдырын анықтау - сату, айырбастау, сыйлау және т.б.)
Мүліктің экономикалық конверсиясы меншік иесіне табыс, рента, пайыздар мен дивидендтер қалыптастыру арқылы жүреді.
Адамзат қоғамының тарихында меншіктің рулық немесе қауымдық түрлері белгілі.
Бірінші әлемде меншіктің ұжымдық (қоғамдық), жеке еңбек және мемлекеттік (коммуналдық меншік) нысандары болды.
Кейін жеке және мемлекеттік меншік дами берді.
Мемлекеттік меншік әкімшілік-экономикалық жүйеде барынша дамуға жетті, оның меншіктің басқа нысандарының жалпы құрылымындағы үлесі 88,6% құрады.
Өнеркәсібі дамыған елдерде мемлекет меншігінің үлесі 5% пен 30% аралығында өзгереді.
1.2 Мемлекеттік меншік құқығының нысандары мен түрлері
Қазақстан Республикасы Конституциясының 6-бабының 1-тармағында мемлекеттік және жеке меншік бірдей танылады және қорғалады деп көрсетілген.
Егер меншіктің субъектісі мемлекет болса, ол мемлекеттік меншік, ал егер субъект мемлекеттік емес заңды тұлға немесе азамат болса, ол жеке меншік.
Меншік объектілері ретінде мемлекет, әкімшілік-аумақтық бірліктер, заңды тұлғалар мен азаматтар бола алады.
Мемлекеттік меншіктің өзі республикалық және коммуналдық меншікке бөлінеді [2,24бет]
Ол мемлекеттің өкілеттіктерін жүзеге асырады және өзінің корпорациялары мен мемлекеттік заңды тұлғалары арқылы оған қол жетімді активтерді басқарады.
Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында реттелетін қатынастарға осы қатынастардың басқа қатысушыларымен тең дәрежеде қатысу.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік корпорациялары және басқа корпорациялары өз актілері арқылы Қазақстан Республикасының атынан өздерінің нормативтік құқықтық актілерінде және осы мәртебені реттейтін басқа құжаттарда көрсетілген мүліктік және мүліктік емес құқықтар мен міндеттерді алады және жүзеге асырады. Дене.
Мемлекеттік емес заңды тұлғалар мен азаматтар өздерінің барлық мүліктеріне иелік етеді.
Меншік иесінің құқықтарын жүзеге асыру, яғни оны иелену, пайдалану және билік ету мүліктің пайдасы мен мақсаты үшін заңмен шектелуі мүмкін.
Мысалы, «Тұрғын үй қатынастары туралы» Қазақстан Республикасының Заңы меншік иесіне үй-жайларды қайта құруға және қайта салуға байланысты ортақ мүлікке қауіп төндіретін немесе нашарлататын өзгерістер енгізуге тыйым салады.
Жеке меншіктің ерекше түрі - кондоминиум.
Кондоминиум - бұл жеке жылжымайтын мүлік кешені ретіндегі мүлікке меншіктің ерекше нысаны, онда үй-жайлар жеке, заңды тұлғалардан, мемлекеттен бөлек және бірлесіп меншік құқығымен бірлесіп басқарылады.
Яғни, екі немесе одан да көп меншік иелеріне тиесілі үйлерде кондоминиум меншіктің ерекше нысаны болып табылады.
Бұл қонақ бөлмесінде жеке ішкі кеңістікті қамтиды.
Үй-жайдың әрбір иесі жеке (жеке) мүлік туралы заңға сәйкес үй-жайларды өз қалауы бойынша иеленуге, пайдалануға және оған билік етуге құқылы.
Үйдің қорғалмаған бөліктері (кіреберістер, баспалдақтар, лифтілер, төбелер, шатырлар, жертөлелер, ашық немесе қоғамдық ғимараттар мен үй-жайлар, жер учаскелері, оның ішінде көгалдандыру мен бірлескен меншік). Ол сондай-ақ пәтер жанынан жер учаскесін бөлуге құқылы үй иелеріне тиесілі болуы мүмкін.
Үй-жайдың әр иесінің ортақ меншіктегі үлесі (ортақ меншік) оған тиесілі кеңістіктің жеке меншігінен (меншіктен) бөлінбеуі керек.
Үлестің мөлшері, егер меншік иелері өзгеше белгілемесе, жеке (меншікті) тұрғын немесе тұрғын емес ғимараттардың пайдалы алаңының бүкіл үйдің жалпы ауданына қатынасы бойынша анықталады. Мұндай үлесті заттай түрде бөлуге болмайды.
Азаматтық кодекстің 209-бабына сәйкес мүлік ортақ меншік құқығымен екі немесе одан да көп адамға тиесілі. [1,27 бет]
Қазіргі конституцияға сәйкес меншіктің келесі формалары бар: жеке және мемлекеттік.
Жеке меншік үкіметтік емес заңды тұлғалардың және олардың бірлестіктерінің азаматтарына тиесілі.
Азаматтарға қатысты жеке меншік ұғымын түсіну кезінде біз үкіметтік емес заңды тұлғалардың ұйымдық-құқықтық нысандарын қарастыруымыз керек.
Азаматтық кодекстің 34-бабына сәйкес заңды тұлғалар екі үлкен топқа бөлінеді. [1,24бет]
Заңды тұлғаның мемлекет меншігінде болмаған мүлкі жеке меншік болып саналуы керек.
Сауда ұйымдарында жеке серіктестіктер негізінде шаруашылық серіктестіктер, акционерлік қоғамдар мен өндірістік кооперативтер құрылады, ал коммерциялық емес ұйымдардың саны заңмен нақты белгіленген, ал олардың ұйымдық-құқықтық нысандары жеке меншікке негізделген.
Қазақстан Республикасы - республика аумағында мемлекеттік меншік құқығының субъектісі.
Мемлекеттік меншікке иелік ету, пайдалану және оған билік ету құқығын жүзеге асыру белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының атынан Парламентке жүктеледі. Ол бұл құқықтарды үкіметке бере алады.
Мемлекеттік меншік республикалық және коммуналдық меншікке бөлінеді. [3,44бет]
Республикалық меншік Республикалық қазынадан және мемлекеттік заңды тұлғаларға заңды түрде берілген мүліктен тұрады. Қазақстан
Республикасының мемлекеттік қазынасы республикалық бюджеттен, алтын-валюта резервтерінен және гауһар қорларынан тұрады, олар тек мемлекеттік емес заңды тұлғаларға бекітілген мемлекеттік органдар мен басқа да мемлекеттік органдардан тұрады.
Сонымен қатар, республиканың қазынасына жер, оның қойнауы, су, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі және басқа да табиғи ресурстар кіреді.
Коммуналдық меншік жергілікті қазынадан және заңнамалық ережелерге сәйкес коммуналдық заңды тұлғаларға бекітілген мүліктен тұрады.
Мемлекеттік емес заңды тұлғаларға бекітілген жергілікті үй шаруашылықтары мен басқа коммуналдық мүліктер жергілікті қазынаны құрайды.