Файл: Нрслтан аласы білім басармасы Еуразия гуманитарлы колледж мекемесі.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 25.10.2023
Просмотров: 59
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Бұл тұжырымға қайшы келуге болмайды. Себебі қылмыс жасағанға дейін қылмыскер мен жәбірленуші арасында құқықтық қатынастардың болғандығын анықтау қиын.
Басқа жағдайларда (мысалы, егер үй иесі мүлікке зиян келтірсе) меншік иесі қиянат емес, келісімшарттың құнын өтеуі керек.
Бұл ерекшеліктерді Е.Суханов өзінің соңғы еңбегінде ажыратқан. «Ауыр және заңсыз бұзушылықтар жанама сипатта болуы мүмкін, яғни көп жағдайда қызметтік міндеттерді бұзумен байланысты.
Мысалы, меншік иесіне (жалға алушыға, сақтаушыға, тасымалдаушыға) мүлікті қайтарып беруге міндетті адам табиғаттан бас тартады. Міндеттеме мүлікті қайтарып беруді сұраған кезде оны қорғаңыз.
Осыған байланысты келесі фактіні ескеру қажет.Егер келісім-шарт аяқталғаннан кейін мүлік иесіне қайтарылмаса, растау қажет емес.
Себебі мүлікті иесіне қайтару міндеті келісімшарттың соңында қалады.
Меншікті қорғаудың азаматтық-құқықтық әдістерінің үшінші тобына материалдық әдіске жатпайтын, бірақ әртүрлі азаматтық-құқықтық институттардан алынған әдістер жатады.
Егер қайтыс болған адамның мүлкі оның заңды мұрагерінен үшінші тұлғаға ауысса және үшінші тұлға толық сатып алу бағасынан кейін толық төлемеген болса, онда ол төленбеген соманы талап етуге құқылы.
Ақылы кәсіпкерлік келісім-шарт бойынша қайтыс болды деп жарияланған азаматқа мүлік берген адамдар оған мүлікті қайтарып беруі керек, ал егер ол меншігінде болмаса, көрсетілген мерзімде оның құнын өтеп беруі керек.
Марқұмның тірі екендігі туралы түбіртек.
Мүлікті сатушы алушыдан басқа қайтыс болды деп жарияланған адамның мүлкіне иелік ете алады.
Меншік құқығы азаматтық заңдардан тәуелсіз болуға кепілдік бермейді.
Алайда, тарихтағы қорғаныстың ең ыңғайлы түрі осы меншікке ие болу болды, өйткені ол өзінің арнайы кеңістігін құрды.
Келісім бойынша қоғамның да, мемлекеттің де бұл кеңістікке себепсіз кіруге құқығы жоқ.
Осылайша, иесі жоғары өнімділіктің кішкене бөлігін басқара алады.
Мысалы, меншік құқығының төмендеуі ең дамыған демократиялық елдердің де тәуелсіздігіне нұқсан келтіреді (мысалы, белгілі бір қаржыны әлеуметтік қолдауға бөлу, «азаматтық құқықты құрметтеу» үшін шарттық қатынастарға түсу).
Сондықтан меншікті экономикалық категория ретінде қарастыратын болсақ, меншік экономикалық дамудың қазіргі кезеңіндегі әлеуметтік-экономикалық қатынастардың дамуында ерекше рөл атқарады деген қорытынды жасауға болады.
Тек меншік қатынастары бүгінгі жеке меншік формаларының әртүрлілігі бейнесіндегі жеке бірліктер арасындағы байланысты анықтайды.
Меншік формасын өзгерту қажеттілігі өндіргіш күштердің даму деңгейіне байланысты.
Меншіктің бастапқы формасы жаңа технологиялық жетістіктерге бағытталса және өндіргіш күштердің дамуына кедергі келтіретін бірліктермен алмасуды қажет етсе, қол ауыстырудың экономикалық қажеттілігі туындайды.
Меншіктің өзгеруі үлкен құрылымдық және трансформациялық күшке ие.
Біздің елде жылжымайтын мүлік саласындағы реформалар кеңінен таралған.
Жекешелендіру мен жекешелендіру үдерісі қарқынды жүріп жатыр, сондықтан біз жеке меншіктің дамуы мен оның мемлекеттік меншіктің үлесінің артуының көптеген перспективаларын көріп отырмыз.
Ғалымдар болашақ трендтерді зерттеп, алдағы 4-5 жылда 5-6 ірі мемлекеттік компаниялар болады деп болжайды.
Олар стратегиялық маңызды институттар, ғылымды қажет ететін өндіріс, денсаулық сақтау, білім беру және фармакология болады.
Жалпы, экономикалық қызмет меншік мәселесін көтереді.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1. Қазақстан Республикасы азаматтық кодексі 1994 ж 27 желтоқсан №268
2 Төлеуғалиев Ғ. ҚР Азаматтық құқығы, оқулық, Алматы, 1999 ж
3. Джайлин Г.А. Қазақстан Республикасының азаматтық құқығы, арнайы бөлім. 1-2 томдар, Алматы, 2003 ж
4 СулейменовМ.К. Қазақстан заңнамасында меншік құқығының дамуы.- ғылыми жұмысы. 1997. №1.
5. Зиманов С.З., қарапайым қазақ құқығының мәртебесі және даму мақсаттары. Алма-Ата: Ғылым, 1989
6 Азаматтық кодекс, Алматы, Заңгер, 2003 64 бет
7 Егемен Қазақстан газеті 2003 ж
8 Қазақстан Республикасы конститутциясы Алматы ЖШС 2001 ж 47 б
9 Хаджиев А Х Меншік құқығы 2001ж
10 Қосанов Ж Х Право собственности,право землепользования и иные право на земле 2001ж
11Қазақстан Республикасы Конститутциясы мен меншік құқығы // Алматы 1997ж