Файл: Жамбыл облысы кімдігі білім басармасыны ОУдістемелік кабинеті 6сынып аза тілі.doc

Ванкувер кітапханасы – параллелепипед тәрізді тоғыз қабатты ғимарат. Сыртқы көрінісі римдегі Колизейді еске түсіреді.

Солт-Лейк-Сити кітапханасының басты бөлігі. Бұл бес қабатты керемет ғимарат Ванкувер кітапханасын салған архитектор Моше Сафдинің жобасы бойынша 2003 жылы салынған.

Британ музейінің оқырман залы – Ұлыбританиядағы ең үлкен кітапхана. 1997 жылға дейін кітапханаға кәсіби зерттеушілерге ғана кіруге рұқсат етілетін. Мұнда әр кездері Карл Маркс, В.И.Ленин, Махмат Ганди, Дж.Б.Шоу, Герберт Уэллс зерттеу жұмыстарымен айналысқан. 2000 жылдан бастап кітапхана есігі көпшілікке ашық. (162 сөз)

https://massaget.kz/layfstayl/alemtanu/syrly-alem/2855
А) А мәтінінен негізгі және қосымша ақпаратты анықтаңыз.

Негізгі ақпарат	Қосымша ақпарат

[2]
Ә) А, Ә мәтіндері бойынша көтерілген мәселені анықтауға арналған үш-үш сұрақ құрастырыңыз.
А мәтіні

1. ____________________________________________________________________ 2. ____________________________________________________________________ 3. ____________________________________________________________________
Ә мәтіні

1. ____________________________________________________________________ 2. ____________________________________________________________________ 3. ____________________________________________________________________

[6]
Б) Үстеудің мағыналық түрлерін ажыратыңыз.

Бірге жазылатын үстеулер	Бөлек жазылатын үстеулер

---

[2]
Балл қою кестесі

Оқылым

Сұрақ	Жауап	Балл
1	Негізгі ақпарат	1
	Қосымша ақпарат	1
2	А мәтіні	3
	Ә мәтіні	3
3	Бірге жазылатын үстеулер	1
	Бөлек жазылатын үстеулер	1
Барлығы		10

Жазылым

1. Берілген тапсырманы орындаңыз.

2. Қазақ тіліндегі тыныс белгілерінің түрлері мен қызметін дұрыс қолданып, берілген тақырыптан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп көлемі 100-110 сөзден тұратын «келісу, келіспеу» эссесін жазыңыз.

1. Ғылымның біздің елімізде дамығанына келісесіз бе?

2. Алматы қаласындағы Қазақстанның Ұлттық кітапханасы ең үлкен кітапханалардың санына қосылатынына келісесіз бе?

[10]
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

---

Балл қою кестесі
Жазылым

Балл саны	Сипаттамасы
9-10	Жазба жұмысының (эссенің) құрылымын сақтаған. Ұсынылған тақырып бойынша көлемі 100-120 сөзден тұратын, келісу-келіспеу эссесін өз деңгейінде орындаған. Сөздерді байланыстыру барысында ойын еркін, әрі әсерлі етіп толық жеткізген, қателерді жібермеген. Қазақ тіліндегі тыныс белгілерінің түрлері мен қызметін сөз және сөйлем ішінде орынды қолданған.
7-8	Жазба жұмысының (эссенің) құрылымын сақтаған. Ұсынылған тақырып бойынша келісу-келіспеу эссесін өз деңгейінде орындаған. Сөздерді байланыстыру барысында ойын анық жеткізген, жіберілген кейбір қателер сөздердің байланысында түсінуді қиындатпайды. Жазба жұмысында тыныс белгілердің түрлері мен қызметін сөз және сөйлем ішінде орынды қолданған.
5-6	Жазба жұмысының (эссенің) құрылымы негізінен тапсырмаға сәйкес келеді, бірақ толықтай үйлесімді емес. Оқырманға ерекше әсер беру мақсатымен кейбір лексикалық сөздер орынды қолданылған. Сөздерді байланыстыру барысында ойын анық білдіреді, бірақ келісу-келіспеу эссесі бір жақты болмаған, жіберілген қателер тыныс белгілерінің түрлері мен қызметін сөз және сөйлем ішінде орынды қолданбағаны жалпы әсерді бұзады. Ойын анық жеткізе алмаған, қателерді ішін-ара жіберген.
3-4	Жазба жұмысының (келісу-келіспеу эссесінің) құрылымы жүйесіз. Кейбір тіл құралдарын қолдану талпынысы жасалған. Сөз саптауы нақты болғанымен, жүйесіздік байқалады, жалпы ішін-ара тыныс белгілерінің түрлері сөз және сөйлем ішінде орынды қолданбаған.
1-2	Жазба жұмысының (келісу-келіспеу эссесінің) құрылымы сақталмаған. Мазмұнға қатысты кейбір мәселелерді бір жақты тоқталуға талпынды, бірақ ойы шашыраңқы. Көркем тіл құралдары аз қолданылған. Сөздер кейде анық емес, құрылымдық қателер бар. Тыныс белгілерінің түрлері мен қызметін сөз және сөйлем ішінде орынды қолданылмағандықтан мағынаны толық түсінуге қиындық келтіреді.

ҚОРЫТЫНДЫ
Қазіргі заманда елдің бәсекеге қабілеттілігі оның азаматтарының парасаттылығымен анықталады, сондықтан білім беру жүйесі болашақтың талабына сәйкес дамуы тиіс. Оқушылардың білімін бағалауда жаңа қадам, жаңа өзгерістерді қажет етеді.

---

Болашақ ұрпақтарды рухани бай, зияткерлік білімді, адамгершілігі мол етіп тәрбиелеуде мектептің алатын орны ерекше. Білім беру жүйесіндегі өзгерістерге сай тәрбие тәсілдерін ұлттық психологияға бейімдеп, кәсіби бағдар беру оқушының талап-талғамын ескере отырып, тереңдетіп оқыту іске асырыла бастады.

Мектеп – білім мен өнердің қайнар бұлағы. Сол бұлақтан нәр алып жүрген мектеп оқушыларына білім мен тәрбиені қатар сіңірту үшін қоғамда көптеген өзгерістер енгізілуде.

2015 жылдан бастап функционалдық сауаттылықты дамыту мақсатында тест тапсырмаларына мәтіндер енгізіліп отыр. Баланың білім алу, даму іс-әрекеттерін осы мақсатта сауатты ұйымдастыра білу, оған басшылық ету, білім алуға ұмтылуына түрткі бола білу үшін мұғалім заман талабына сай білімді тиімді әдістермен меңгертуге қадам жасауда. Осындай жаңалықты білім алушының бойына сіңіртіп, алған білімдерін қазақ тілі пәні бойынша оқу сауатылғын қадағалау үшін жиынтық бағалау тапсырмаларын құрастырдым.

«Жиынтық бағалу тапсырмаларының жинағы» атты әдістемелік көмекші құралда тапсырмалары құрылымы жағынан жас ерекшелігіне сай, білім беру стандарттары мен типтік бағдарламалары талаптары басшылыққа алынды. Бұл білім деңгейін толық және терең бағалайтын ой қорытуды, салыстыруды қажет ететін тапсырмалар. Оқу сауаттылығы бойынша ұсынылатын тапсырмалар оқушының функционалдық сауаттылығын, тілдің прагматикалық қызметінің қоғамдық-әлеуметтік қатынастар жүйесіндегі және шешендік үрдістегі рөлін меңгеруін тексереді, ал қазақ тілінің грамматкалық тапсырмалары негізгі білімін тексеру тапсырмаларынан құралады.

Аталған тапсырмалар жинағының мақсаты – жаңартылған білім беру мазмұны аясында оқушыларды оқу сауаттылығын артыруға, креативті қолдануға бағыттау. Әдістемелік көмекші құрал білім беру мазмұнын жаңарту аясында оқушылардың білімдерін арттырып, Қазақстандағы көрікті жерлерді, ұлттық және отбасылық құндылықтар мен әлемнің жеті кереметі, тарихи тұлғалар мен белгілі спорт жұлдыздарын және ғылым мен технология жетістіктерін шынайы өмірмен байланыстырып, функционалдық сауаттылығын арттыру мақсатына бағытталған.

Оқушылардың функционалдық сауатылығымен қатар қазақ тілі пәні бойынша алған білімін өмірде қолданудың болашағы зор, ол оқушылардың білімін салыстыруға, мұғалім әдістемесінде жіберілген олқылықтарды ашып көрсетуге, білім беру үрдісінде оқушылармен жеке жұмыс жүргізуге, әртүрлі оқу әдістерін салыстыруға мүмкіндік туғызады.

---

Білім алушылардың Республикамызда және әлемде болып жатқан өзгерістер мен жетістіктерді тереңірек білуге септігін тигізеді. Өнер саласы және жаратылыстану пәндерімен тығыз пәнаралық байланысты көздейді. Жеткен жетістіктеріміз бен тарихи тұлғаларды білуге және спорт өнерінің майталмандары туралы білімдерін шыңдауға арналған тапсырмалар білуге септігін тигізеді. Тапсырмаларды орындау барысында білім алушылардың орындаушылық және шығармашылық дағдылары қалыптасады.

Жас ұрпақ үшін әдістемелік құралдың берері мол.

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:

1. 
   Жолдашев М., Қазақ тілі, 6-сынып. - Алматы «Мектеп» 2018.
   
2. 
   Керімбекова Б., Қазақ әдебиеті, 6-сынып. - Алматы «Мектеп» 2018.
   
3. 
   Қосымова Г., Қазақ тілі, 5-сынып. - Алматы «Атамұра» 2015.
   
4. 
   Кадиркулова К., Қазақ тілі, 7-сынып, - Алматы «Атамұра» 2003.
   
5. 
   Бейсенбай Бекжан «Ана тілі»
   

ИНТЕРНЕТ РЕСУРСТАРЫ:

1. 
   https://qamshy.kz/article/35641-almatynynh-korikti-dgerleri-foto
   
2. 
   https://massaget.kz/layfstayl/alemtanu/Qazaqstanym/39492/
   3. //talimger.org/load/elektron/zhinak/otbasy_ltty_ndyly
   

4. https://massaget.kz/layfstayl/alemtanu/Qazaqstanym/374

5. https://massaget.kz/layfstayl/madeniet/teatr/382

6. https://e-history.kz/kz/publications/view/2625

7. https://massaget.kz/layfstayl/sport/makala/95

8. https://massaget.kz/layfstayl/alemtanu/syrly-alem/2855

9. jasqazaq.kz

10. massaget.kz22 Маусым 2018

11. alashainasy.kz/.../kanday-hobbi-densaulyikka-pay...

12. https://massaget.kz/layfstayl/alemtanu/sayahatty-syemin/125

13. https://qamshy.kz/article/22494-alemninh-dganha-dgeti-keremeti
14. https://sputniknews.kz/spravka/20190218/9346813/

15. https://massaget.kz/layfstayl/madeniet/teatr/382
16. alashainasy.kz/.../kanday-hobbi-densaulyikka-pay...

17. https://massaget.kz/layfstayl/bilim/gumanitarly-ylymdar/51205/

18. https://massaget.kz/layfstayl/alemtanu/Qazaqstanym/2779
19. http://muslima.kz/

20. https://massaget.kz/layfstayl/sport/makala/24072/
21. https://massaget.kz/layfstayl/madeniet/teatr/382
22. alashainasy.kz/.../kanday-hobbi-densaulyikka-pay...

---