ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 30.11.2023
Просмотров: 784
Скачиваний: 2
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Масофадан туриб ишловчи ходим иш берувчига ариза билан мурожаат қилишга, иш берувчига тушунтиришлар, ўзи амалга ошираётган меҳнат фаолияти билан боғлиқ бошқа ахборотни электрон шаклда тақдим этишга ҳақли.
Вақтинча меҳнатга лаёқатсизлик нафақаси, ҳомиладорлик ва туғиш нафақаси, ижтимоий суғурта бўйича бошқа тўловларни олиш учун масофадан туриб ишловчи ходим қонунчиликда назарда тутилган ҳужжатларнинг аслини, агар ходим ўриндош бўлса, ҳужжатларнинг кўчирма нусхаларини иш берувчига маълум қилинадиган буюртма хат билан почта орқали юборади.
Иш берувчи томонидан масофадан туриб ишловчи ходимга иш билан боғлиқ ҳужжатларнинг тегишли тартибда тасдиқланган кўчирма нусхалари ушбу Кодекснинг 117-моддасига мувофиқ берилади. Иш берувчи ходим томонидан ариза берилган уч иш кунидан кечиктирмай ҳужжатларнинг кўчирма нусхаларини маълум қилинадиган буюртма хат билан почта орқали ёки агар бу аризада кўрсатилган бўлса, электрон ҳужжат тарзида юбориши шарт.
461-модда. Масофадан туриб ишловчи ходимнинг иш вақти
Масофадан туриб ишловчи ходим учун ишлаб чиқариш топшириғини белгилаш чоғида иш берувчи ишларнинг айрим турларини бажариш вақти нормативларини инобатга олиши, бунда бир ойга мўлжалланган ишнинг бутун мажмуини бажариш учун иш вақтининг умумий давомийлиги иш вақтининг нормал ёки қисқартирилган давомийлигидан ошмаслиги керак.
Масофадан туриб ишловчи ходимнинг иш вақти қуйидагиларни ўз ичига олади:
масофадан туриб ишловчи ходим иш берувчи билан алоқада бўлиши (бевосита ҳамкорлик қилиши) керак бўлган, қайд этилган иш вақтини. Масофадан туриб ишлашнинг аралаш тартибида қайд этилган иш вақти меҳнат шартномаси тарафларининг келишувида назарда тутилган стационар иш жойидаги иш вақтини;
фойдаланиш тартиби масофадан туриб ишловчи ходим томонидан ишлаб чиқариш вазифасининг ҳажмидан ва меҳнат шартномасида белгиланган бошқа шароитлардан келиб чиққан ҳолда мустақил равишда белгиланадиган иш вақтини.
Фойдаланиш тартиби масофадан туриб ишловчи ходим томонидан мустақил равишда белгиланадиган иш вақтига бир ҳисса миқдорида ҳақ тўланади ҳамда унга нисбатан ишдан ташқари иш, дам олиш кунларидаги ва ишланмайдиган байрам кунларидаги иш, шунингдек тунги вақтдаги иш учун меҳнатга ҳақ тўлаш шартлари татбиқ этилмайди, бундан ушбу модданинг тўртинчи ва бешинчи қисмларида назарда тутилган ҳоллар мустасно.
Масофадан туриб ишловчи ходимнинг дам олиш вақти даврида иш берувчи билан ходимнинг ҳамкорлик қилишига ходимни дам олиш кунларида ва ишланмайдиган байрам кунларида ишга жалб этиш учун белгиланган тартибда, айрим ҳолларда йўл қўйилади. Иш берувчининг ходим учун белгиланган қайд этилган иш вақти давомийлигидан ташқари вақтда ходим билан ҳамкорлик қилиши ишдан ташқари иш бўлиб, бунга ходимни ишдан ташқари ишга жалб қилиш учун белгиланган тартибда йўл қўйилади.
Иш берувчининг ташаббусига кўра, дам олиш кунларида ёки ишланмайдиган байрам кунларида, тунги вақтда, шунингдек масофадан туриб ишловчи ходим учун қайд этилган иш вақтидан ташқари вақтда иш берувчининг ходим билан ҳамкорлик қилганлиги учун ушбу Кодексда назарда тутилган тартибда оширилган ҳақ тўланади.
462-модда. Масофадан туриб ишловчи ходимнинг ҳар йилги меҳнат таътили
Агар масофадан туриб ишловчи ходим меҳнат тўғрисидаги қонунчиликка, меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларга ёки меҳнат шартномасига мувофиқ давомийлиги узоқроқ бўлган ҳар йилги меҳнат таътилига чиқиш ҳуқуқига эга бўлмаса, унинг ҳар йилги меҳнат таътилининг давомийлиги йигирма бир календарь кундан кам бўлиши мумкин эмас.
Масофадан туриб ишловчи ходимга ҳар йилги меҳнат таътилини ва бошқа турдаги таътилларни бериш тартиби масофадан туриб ишлаш ҳақидаги меҳнат шартномасида ушбу Кодексга ҳамда меҳнат тўғрисидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларга мувофиқ белгиланади.
463-модда. Масофадан туриб ишловчи ходимнинг меҳнатига ҳақ тўлаш
Масофадан туриб ишловчи ходимнинг меҳнатига ҳақ тўлаш меҳнатга ҳақ тўлашнинг вақтбай тизимида ҳақиқатда ишлаб берилган вақт учун, меҳнатга ҳақ тўлашнинг ишбай тизимида эса ҳақиқатда бажарилган иш ҳажми учун амалга оширилади.
Ишлаб чиқариш нормалари ва ишбай нархлар ишларни бажариш учун меҳнат тўғрисидаги қонунчиликка мувофиқ белгиланган нормал иш вақтидан келиб чиққан ҳолда, меҳнат шартномаси тарафларининг келишувига кўра белгиланади.
Масофадан туриб ишловчи ходимнинг меҳнатига ҳақ тўлаш миқдори иш берувчининг ишлаб чиқаришида банд бўлган ходимлар меҳнатига ҳақ тўлаш шартлари билан таққосланадиган бўлиши керак.
Масофадан туриб ишловчи ходимнинг меҳнатига ҳақ тўлаш, башарти у меҳнат нормаларини ва меҳнат вазифаларини бажарса, қонунчиликда белгиланган меҳнатга ҳақ тўлашнинг энг кам миқдоридан кам бўлмаслиги ва бирон-бир энг катта миқдор билан чекланмаслиги керак.
Масофадан туриб ишловчи ходим ўз меҳнатини амалга ошираётган жойда иш ҳақига нисбатан ҳудудий коэффициент белгиланган бўлса, масофадан туриб ишловчи ходимнинг меҳнатига ҳақ тўлаш ушбу коэффициент ҳисобга олинган ҳолда амалга оширилиши керак.
464-модда. Масофадан туриб ишловчи ходим билан меҳнат шартномасини бекор қилиш
Масофадан туриб ишловчи ходим билан тузилган меҳнат шартномаси ушбу Кодексда белгиланган асосларга кўра бекор қилиниши мумкин.
Агар масофадан туриб ишловчи ходимнинг иш берувчининг масофадан туриб ишлаш тўғрисидаги меҳнат шартномасини бекор қилиш тўғрисидаги буйруғи билан танишиб чиқиши электрон ҳужжат тарзида амалга оширилса, иш берувчи масофадан туриб ишловчи ходимга мазкур меҳнат шартномаси бекор қилинган куни лозим даражада расмийлаштирилган меҳнат шартномасини бекор қилиш тўғрисидаги буйруқнинг кўчирма нусхасини маълум қилинадиган буюртма хат билан почта орқали қоғозда юбориши шарт.
4-§. Вахта усулида ишловчи шахсларнинг меҳнатини ҳуқуқий жиҳатдан тартибга солишнинг ўзига хос хусусиятлари
465-модда. Вахта усулида ишлаш тўғрисидаги умумий қоидалар
Вахта усулида ишлаш ходимларнинг доимий яшаш жойига кунлик қайтишини таъминлаш имкони бўлмаган тақдирда, уларнинг доимий яшаш жойидан ташқарида меҳнат жараёнини амалга оширишнинг алоҳида шаклидир.
Вахта усулида ишлаш иш жойи ходимларнинг доимий яшаш жойидан ёки иш берувчининг жойлашган еридан сезиларли даражада узоқда жойлашганида ишлаб чиқариш объектларини, ижтимоий ва бошқа объектларни қуриш, таъмирлаш ёки реконструкция қилиш муддатларини қисқартириш, аҳоли яшамайдиган, олис ҳудудларда ёхуд алоҳида табиий шароитларга эга бўлган ҳудудларда ишлаб чиқариш объектларидан фойдаланилишини таъминлаш мақсадида, шунингдек бошқа ишлаб чиқариш фаолиятини амалга ошириш учун қўлланилади.
Вахта усулидаги ишларга жалб қилинадиган ходимлар ишларни бажариш объектида бўлиш даврида иш берувчи томонидан махсус ташкил этиладиган, мазкур ходимларнинг ишларни бажариши вақтида ҳаёт фаолиятини ва сменалар ўртасида дам олишини таъминлаш учун мўлжалланган бинолар ва иншоотлар мажмуидан иборат бўлган вахта шаҳарчаларида ёхуд шу мақсадлар учун мослаштирилган ва иш берувчининг ҳисобидан ҳақи тўланадиган ётоқхоналарда, бошқа турар жойларда яшайди.
Агар вахта объектида меҳнат фаолиятини амалга оширувчи ходим ҳар куни ўз доимий яшаш жойига қайтиш имкониятига эга бўлса, бундай ишни бажариш вахта усулида ишлаш ҳисобланмайди.
Ишнинг вахта усулини қўллаш тартиби иш берувчи томонидан касаба уюшмаси қўмитаси билан келишилган ҳолда тасдиқланади.
Ишни вахта усулида ташкил этиш тўғрисидаги намунавий низом Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан Ижтимоий-меҳнат масалалари бўйича республика уч томонлама комиссияси билан келишилган ҳолда тасдиқланади.
466-модда. Ходимларнинг айрим тоифаларини вахта усулидаги ишларга жалб қилишни чеклаш
Вахта усулида бажариладиган ишларга қуйидагилар жалб қилиниши мумкин эмас:
ўн саккиз ёшгача бўлган ходимлар;
ҳомиладор аёллар;
уч ёшгача бўлган бола парваришини амалга ошираётган ота-онадан бири (васий);
тиббий хулосага мувофиқ вахта усулидаги ишларни бажаришига қарши кўрсатмалар бўлган шахслар.
467-модда. Вахтанинг давомийлиги
Вахта объектда ишларни бажариш вақтини ва сменалар ўртасида дам олиш вақтини ўз ичига олувчи умумий даврдир.
Вахтанинг давомийлиги бир ойдан ошмаслиги керак.
Жамоа келишувларида ёки жамоа шартномасида белгиланган алоҳида ҳолларда айрим объектларда вахтанинг давомийлиги уч ойга қадар узайтирилиши мумкин.
468-модда. Вахта усулида ишлаш чоғида иш вақтини ҳисобга олиш
Вахта усулида ишлаш чоғида иш вақтини бир ой, чорак ёки бошқа узоқроқ муддатли давр учун, лекин ўн икки ойдан кўп бўлмаган давр учун жамлаб ҳисобга олиш белгиланади.
Ҳисобга олиш даври қуйидагиларни қамраб олади:
ходимнинг вахтада бўлган давридаги иш вақтини;
иш берувчининг жойлашган еридан ёки тўпланиш жойидан то иш бажариладиган жойга бориш ва ортга қайтиш чоғида йўлда бўлиш вақтини;
мазкур календарь даврга тўғри келадиган дам олиш вақтини.
Иш берувчи вахта усулида ишлайдиган ҳар бир ходим иш вақтининг ва дам олиш вақтининг ҳисобини ойма-ой ҳамда бутун ҳисобга олиш даври учун юритиши шарт.
469-модда. Вахта усулида ишлаш чоғида меҳнат ва дам олиш режимлари
Ҳисобга олиш даври доирасида иш вақти ва дам олиш вақти иш берувчи томонидан касаба уюшмаси қўмитаси билан келишилган ҳолда тасдиқланадиган ва амалга киритилгунига қадар икки ойдан кечиктирмай ходимлар эътиборига етказиладиган жадвал билан тартибга солинади.
Ушбу модданинг биринчи қисмида кўрсатилган жадвалда қуйидагилар назарда тутилади:
ҳисобга олиш даврининг давомийлиги;
ходимларни вахтага олиб бориш ва у ердан қайтариб олиб келиш учун зарур бўлган вақт. Иш жойига бориш ва у ердан қайтиб келиш чоғида йўлда бўлиш кунлари иш вақтига киритилмайди ҳамда вахталар ўртасидаги дам олиш кунларига тўғри келиши мумкин;
ходимнинг вахтада бўлган даврида ҳар кунлик ишнинг давомийлиги. Бунда шундай ишнинг чекланган давомийлиги ўн икки соатдан ошмаслиги керак;
вахтада дам олиш вақти, бу ходимга қуйидагиларни тақдим этишни ўз ичига олади: иш куни давомида дам олиш ва овқатланиш учун танаффус (агар кунлик ишнинг (сменанинг) давомийлиги саккиз соатдан ошса, иккита танаффус), ишлаб чиқариш шароитларига кўра бундай танаффуснинг имкони бўлмаган ҳолларда эса иш вақтида ходимларнинг овқатланиш вақтини белгилаш ва ташкил этиш; ҳар кунлик (сменалар ўртасидаги) дам олиш, унинг давомийлиги дам олиш ва овқатланиш учун танаффусни ҳисобга олган ҳолда камида ўн икки соатни ташкил этиши керак; вахта даврида ҳафталик дам олиш кунлари, агар ишлаб чиқариш шароитларига кўра бунинг имкони бўлса;
вахта оралиғидаги дам олиш вақти, бунга жадвалда назарда тутилган иш вақти нормасидан ортиқ ишлаганлик учун отгул кунлари ва бу даврга тўғри келадиган дам олиш кунлари киради. Отгул кунлари сони ходимнинг вахтада бўлган даврида жадвалга мувофиқ ортиқча ишланган умумий соатлар сонини иш куни давомийлигининг белгиланган нормасига бўлиш йўли билан аниқланади.
Вахтадаги иш жадвали доирасида тўлиқ иш кунига етмайдиган иш вақтининг ортиқча ишланган соатлари календарь йил мобайнида йиғилиб бориши ва тўлиқ иш кунларигача жамланиб, кейинчалик вахта оралиғидаги қўшимча дам олиш кунлари берилиши мумкин.
470-модда. Вахта усулида ишловчи шахсларнинг иш вақтидан ташқари иши
Ҳисобга олиш даврида ходим учун жадвалда белгиланган иш вақти давомийлигидан ташқари ишлаш вахта усулида ишловчи шахслар учун иш вақтидан ташқари ишдир.
Вахта усулида ишловчи шахсларни иш вақтидан ташқари ишларга жалб қилиш ушбу Кодекс 189-моддасининг олтинчи — ўнинчи қисмларида назарда тутилган тартибда ушбу Кодекс 190-моддасининг биринчи қисмида назарда тутилган иш вақтидан ташқари ишнинг чекланган давомийлигига риоя қилган ҳолда амалга оширилади ва ушбу Кодекснинг 262-моддасига мувофиқ унга ҳақ тўланиши лозим.