Тік болаттан жасалған резервуарларды қазір оралмалы дайындамалардан индустриялық әдіспен құрастырады. Бұл жағдайда резервуардың тұлғасы мен түбі автоматты пісіргіштерді қолдана отырып арнайы кондырғыларда металл құрамаларының зауыттарында дайындап, орамалар түрінде жеткізеді. Сыйымдылығы 10 мың текше метрлік резервуарлардың тұлғасы (корпусы) арнайы сақинамен шегенделген екі орама, сыйымдылығы 3-5 мыңтекше метрліктері шахталы баспалдақпен ше­генделген бір, ал сыйымдылығы 300-1000 текше метрлігі орталық тұғырға шегенделген бір орама түрінде келіп түседі.

Орамалы дайындамадан жасалатын резервуарларды құрастырудың басым артықшылығы бар. Еңбекті азайтуда және ұзақтығы жағынан блокты әдіспен құрастыруды қолданған тиімді. Бұл жағдайда құбырлы өткізгіштерімен, қосалқы құралымдарымен, бастапқы бақылау құралдарымен агретатталған жабдықтар түрінде блок болып жеткізілуі жұмыстың тиімділігін барынша арттырады.

Құрылыс-құрастыру жұмыстарын жүргізудің және ұйымдастырудың әдістерін таңдауға объекті құрылысының орналасқан жері және объекті территориясына аумағы үлкен құралымдарды орналастыру елеулі ықпал етеді.

Салынатын объектінің су жолдарына жақын орналасуы құрастыру жұмысының тиімділігін көп жақсартады.

Жекелеген блоктар және бөліктер түрінде ауқымы үлкен құралымдарды жеткізу кезінде оларды құрастыру және ірілендіру жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыруға қажетті мамандан-дырылған құрастыру ұйымының болуы өте маңызды. Өйткені оларды орталықтандырылған түрде жеткізу жұмысын бұларды беруші зауыттар атқарады.

Сфералық каптаманы құрастыруға арналған құрастыру,пісіру жұмыстарының әдістерін таңдауда көптеген факторларға, оның ішінде аппараттың техникалық сипаттамасы мен құралымдық ерекшеліктеріне, пішіндеунің геометриялық үлгісіне, құрастыру мен пісіруге арналған бұйымдар мен механикалық құралдарының объектіге берілу түрлеріне байланысты.

Сфералық резервуарлардың түлғасын құрастыру алаңына сфералық дайындама табакша түрінде келіп түседі.

Сфералық резервуарладың каптамасын құрастыру үшін бірнеше үлгілер қолданылады. Алайда олардың бәрі іс жүзінде табакшалары үлкен немесе кіші мөлшердегі блоктар түрінде алдын ала ірілендіруге, бұдан кейін оларды каптаманың өзінде жобалық жағдайға сәйкес құрастыруға байланысты.

Осы жерде мынаны атап айтқан абзал: өсі тік орналасқан сфералық қаптаманы құрастырудың техникалық-экономикалық артықшылығы бар, ең алдымен өсі көлденең орналаскан кездегі құрастыруға кажетті көптеген ішкі көпіршелер қондырғылары керек болмайды.

---

Құрамалы темірбетоннан резервуарларды тұрғызуды құрастыру тәсілін оның сыйымдылығын, құрылыс алаңының құралымдық, топырақтық жағдайын ескере отырып таңдап алу кажет. Қазаншұңқырлы резервуарларды ашық тәсілмен тұрғызатын болған жағдайда құрылысты 8 метр тереңдікте жүргізген кезде және су шығуын немесе судан арылтуын қолдан аткдруға бай­ланысты жұмыстар көп жағдайда қымбатқа түсетін болғанда крлданады. Сондықтан да құрамалы темірбетоннан резервуарда тұрғызудың әдістерін таңдау құрылыстың жергілікті жағдайын ескере отырып техникалық және экономикалық жағынан негізделген болуы шарт.

 
1.5 Газгольдерлерді беріктікке және орнықтылыққа есептеу
Газгольдер деп газдарды жоғары қысыммен сақтауға арналған үлкен көлемді ыдыстарды айтады. Газгольдерлер төменгі (4000 МПа) және жоғарғы (7*10¹ –ден 30*10¹ Па-ға дейін) қысымды болып бөлінеді. Бірінші типтегі газгольдерлерде жұмыстық көлем айнымалы  болады, ал толтыру немесе босату процесі кезінде газдың қысымы өте аз өзгереді. Олар ылғылды және құрғақ болады.

Қоңыраудың толық көлемін пайдалану үшін оның биіктігі резервуар биіктігіне тең болу керек. Үлкен көлемді газгольдерлер (6000 м³-тан жоғары) телескоп сияқты бір-біріне кіретін жылжымалы бөлігін бірнеше звеноларға бөледі. Жылжитын бөліктердің тайып кетпес үшін, сонымен қатар көлденең жүктемелерді қабылдау үшін (мысалы, жел) қоңыраудың жоғарғы жағына бекітілген, жылжытқыштар қозғалатын резервуарға бағыттағыштарды орнатылады (суретте көрсетілмеген).

Затвордың тығыздығы арқылы өтетін газгольдерлі май бағана бойынша сақиналы ыдысқа газгольдер түбі арқылы ағады және суды айыруға арналған арнайы тұндырғышқа жиналады. Сорап көмегімен май құбыры арқылы жоғары беріледі, қабырғаға арнайы саңылау арқылы өтеді және поршень затворына ағады.

Газгольдер түбі жұқа қағазды болаттан орындалады. Түп шеті үлкен қалыңдықты қағаздан орындалады. Газгольдер қабырғалары көлбеу сыртқы колонналармен ұсталады. Газгольдерде көлемі 10000м³-ке дейінгі қабырға қалыңдығы 5мм тең деп қабылданады.

Газгольдер қаттылығы тексеруге арналған аудан ретінде бір уақытта қызмет атқаратын сыртқы сақиналы қабырғалармен қамтамасыз етіледі.

Газгольдердің жоғарғы белдігі астында ішкі қуыстары жарықтанатын терезе орналасады. Поршеньнің шамадан тыс көтерілуін болдырмау үшін бір жоғары белдікте сақтандырғыш шамдар орналасады; олар арқылы газдың артығы атмосфераға шығарылады.

Газгольдердің түбінде төмен күйге поршень түсірілетін бағаналар бекітілген. Коррозиядан сақтау үшін түпті 35мм қалыңдықты таскөмірлі шайырмен жабылады.

---

Газгольдер қызмет көрсететін персоналға арналған көтергіштер мен баспалдақтармен жабдықталған. Шатырдың газгольдер тұнбасы контуры бойынша таянатын радиалды фермалары бар. Шатыр ортасында ішкі ауданға түсуге болатын және ішкі көтергіштің кабинасына түсуге болатын цилиндрлі шам орналасады. Газгольдер ішінде шарнирлі баспалдақ саты орналасқан. Газгольдердің поршень үсті кеңістіктің вентиляциясы шатыр аспасы астында орналасқан орталық шам және саңылау көмегімен жүзеге асырылады.

Поршень стропильді фермамен жоғарысынан күшейтілген болат диск түрінде болады. Поршень шетімен қаттылық орналасқан. Поршень қозғалысы қаттылық сақинасына бекітілген болат роликтердің екі қатарымен бағытталады. Роликтер колау тұнбаның ішкі беті арқылы айналады. Поршеньнің қажетті қысымы поршень салмағымен және қосымша бетонды жүктермен құралады.

Құрғақ газгольдер 10000-100000 м³ көлеммен салынады. Поршень типті құрғақ газгольдердің келесі кемшіліктері бар: қауіпті, жиі жөндеуді және үздіксіз жұмыс істейтін сораптарды қондыруды талап етеді. Құрғақ газгольдердің жаңа типтері игерілген, онда сұйық нығыздауышы бар поршень орнына кесілген матадан жасалған жұмсақ мембранасы бар шайба қолданылады. Мембрана шайбаға және резервуарға саңылаусыз бекітілген. Газгольдер корпусының тысы ішкі артық қысым әрекетімен созылу күшін сынайды. Одан басқа, корпус қабырғасы жел қысымын және шатыр салмағынан көлбеу күшті, қарлы жүктемені, құрылғы салмағын сынайды. Корпус тысы ішкі артық қысымға есептеледі. Газгольдер поршені өзінің салмағы және газдың артық қысымы әсерінде болады. Поршень түбіне жүк салмағы әрекет етеді.

1.6 Жерастында газ сақтау қоймаларының сипаттамалары және құрылыс құрамы
Газды қолданудың мезгілді тегіссіздігін жабу үшін келесі жерасты сақтағышының негізгі түрлері қолданылады:

• 
   азайған немесе жартылай өндірілген газды, газ конденсатын және мұнай кен орындарының жерасты қоймасы;
  
• 
   сулы қабаттағы жерасты қойма;
  
• 
   тұз күмбезді жерасты қоймасы;
  
• 
   жасанды өндірудегі жерасты қоймасы.
  

Соңғы екі түрі сұйықтатылған газды сақтауға арналған.

Газды қолданудың мезгілдік тегіссіздігінің компенсациясының орынды әдісі болып жазғы газдың артығын сақтайтын, ал қысқы уақытта олардан газдың жетіспеушілігі жабылатын шеткі пунктердің қасында жерасты қоймаларын құру табылады. Егер олар пайдалану аудандарынан үлкен емес қашықтықтарда орналасса, онда ондай қоймалар ең тиімді болып келеді. Жерасты қоймаларының экономикалық тиімділігі олардың көлеміне тәуелді, неғұрлым пайдалы көлем болса, соғұрлым жерасты қойма тиімді болады. Жобалау және пайдаланудың тәжірибесі мен есептеулері жерасты қойманың көлемі бірнеше жүздеген миллион куб метрге тең болуы керек.

---

Газды жерасты сақтау процесінде келесі негізгі есептеулер орындалуы мүмкін:

1. 
    Қысқы уақытта жылыту жүктемесімен байланысты көп газды пайдалану кезінде газға деген сұранысты қанағаттандыру;
   
2. 
    Компрессорлы станция және магистральды құбырға капиталды салымдарды төмендету;
   
3. 
    Тұрақты жіберу қабілетімен магистральды құбырлар мен газ көздерінің жұмысының экономикалық режимдері үшін жақсы шарттарды қамтамасыз ету;
   
4. 
    Елдің белгілі бір ауданында газдың қажетті қорын құру;
   
5. 
    Азайған мұнай кен орнында газды қойнауды құрастыру кезінде мұнай бергіштікке ұлғайту.
   

Газды сақтауға арналған қабат коллектор үлкен ұзындықты қосымша коммуникацияны салуды болдырмау үшін пайдалану орнының қасында орналасуы керек. Газдың шығының болдырмау үшін таңдалған коллектор саңылаулы болуы керек. Газдың шығының болдырмау үшін таңдалған коллектор саңылаулы болуы керек. Қабат жамылғысы шығын және төзімді болуы өте маңызды. Қойма үстіндегі жамылғы тығыз пластикалы сазбен немесе қатты әктастармен және жарықшақтар мен сыңықтардың болмауы кезінде доламиттермен берілсе, онда 300-1000м тереңдікте 5-15м-де жамылғы қуаты газдың ағуын болдырмауға жеткілікті болады. Аулағыштағы газ төмен орналасса, онда шеті бойынша сумен. Ең тиімдісі 300-500м тереңдіктегі қойма болып келеді.

1.7 Сұйытылған газдарды сақтауға арналған сфералық резервуарларды монтаждау
Сұйытылған газды сақтауға арналған сфералық резервуарлардың металл құрылымдарын жобалау және дайындау

Сфералық резервуар-бұл жапырақшалардан, күмбезден және түбінен тұратын қабық. Жапырақ элементтерінің орналасуы металды кесу әдісіне және металл конструкцияларын жасау әдісіне байланысты.

Сонымен, жапырақшаларды орналастырудың бірнеше жолын бөлуге болады:

Сфералық резервуардың жапырақшаларының орналасуы

Сфералық резервуарлар бағана-тіректерге орнатылады, олардың саны резервуардың көлеміне және оны пайдалану шарттарына байланысты есептеледі. Әдетте тірек тіректері жүйесі құбырлардан немесе қос таврлардан жасалады, олар қазірдің өзінде кеңістіктік қаттылықты беру үшін арнайы байланыстармен жалғанады.

Сфералық резервуарларды жасау үшін қалыңдығы 16 мм-ден 36 мм-ге дейін легирленген болат қолданылады (арнайы тапсырыс бойынша максимум 40 мм). Шарлы резервуарларды өндіруге арналған Болаттың қалыңдығын шектеу құрылымдық элементтерді дәнекерлеуден кейін термиялық өңдеудің болмауынан туындайды. Легирленген болатты таңдау да кездейсоқ емес. Мұндай Болат Орташа көміртекті болат маркаларымен салыстырғанда жақсартылған сипаттамаларға ие: ол қартаюға аз сезімтал, беріктігі жоғары және +500ºс дейін жоғары температурада жұмыс істей алады.

---

Сфералық резервуар қабырғасының қалыңдығын есептеу кезінде Болаттың сипаттамалары (аққыштық және беріктік шегі), резервуар ішіндегі қысым, сұйықтықтың салмағы, резервуар қабырғасындағы кернеу және басқа да параметрлер ескеріледі. Сфералық резервуардың элементтерін дәл құрастыру және дәнекерлеу үшін резервуардың радиусы мен жапырақшалардың қисықтығын дәл есептеу керек.

Жапырақ элементтерін дайындау әдісі Болаттың қалыңдығына байланысты таңдалады. Болаттың қалыңдығы 22 мм-ге дейін, жапырақтары көп білікті стендте Суық илеу әдісімен жасалады, яғни қалаған пішінді металды бүгу. Болаттың қалыңдығы 22 мм-ден асқан кезде ыстық штамптау әдісі қолданылады.

Сфералық сақтау ыдысының сызбасы Сугэлемент-лепестки құрылыс алаңына кесілген және бөкселерді дәнекерлеуге дайындалған жиектермен жеткізіледі. Резервуардың күмбезі мен түбіне бекітілетін парақтарда Орнату аяқталғаннан кейін кесілген тігістер бар.

Құрылыс алаңында сфералық резервуарларды жинау әдісі резервуардың диаметріне байланысты. Сонымен, диаметрі 18 м дейінгі резервуарларды орнату экваторлық белдеуден басталады, ал үлкен диаметрі бар резервуарларды орнату төменгі бөліктен басталады. Жапырақ элементтерін дәнекерлеу қолмен де, автоматты режимде де жүзеге асырылуы мүмкін. Сфералық резервуарларды жинау әдісіне қарамастан, бастапқыда орталық тірек орнатылады, оған элементтер дәнекерленеді.



Сурет 6- Сфералық резервуарды құрастыру

Орнатудың экваторлық әдісі-алдымен резервуардың орталық белдеуін (экваторлық) дайындау, оны Орталық тірекке дәнекерлеу және тіректерге іргетасқа орнату. Содан кейін парақтардың төменгі қабаты резервуардың экваторлық белдеуіне енгізіліп, тірек тіректерімен де бекітіледі. Парақтардың жоғарғы қабаты орталық тірекке бекітілген. Сфералық резервуарды монтаждаудың соңғы кезеңі резервуардың күмбезі мен түбін, сондай-ақ Қызмет көрсету алаңдары мен баспалдақтарды дәнекерлеу болып табылады.

Төменгі белдіктен сфералық резервуарды құрастыру белдікке жапырақ элементтерін (сегменттерді) дәйекті дәнекерлеуден тұрады, содан кейін көлденеңінен кезек-кезек дәнекерлеуден тұрады. Бұл әдіспен автоматты режимде дәнекерлеуді жүзеге асыратын арнайы айналмалы манипуляторларды қолдануға болады.

Төменгі белдіктен сфералық резервуарды орнату элементтерді төменнен жоғарыға қарай жүйелі түрде өсіру арқылы да жүруі мүмкін, ал әрбір келесі сегмент құрылымның тұрақтылығын сақтау үшін алдыңғы сегменттің қарама-қарсы жағында орналасуы керек.

---

Смотрите также файлы

• Отчет по лабораторной работе 1 Тема Информационная безопасность. Кибербезопасность.docx

• Доброе утро, Станислав!.pdf

• Тест П. П. Бажов Каменный цветок Изза чего юноши боялись ходить к Прокопьичу на выучку.docx

• Эссе относится к науке социология, которая изучает общество, системы, составляющих его функционирования и развития, социальных институтах, отношениях и общностях.docx

• Лабораторная работа 20 Тема Наблюдение действия желудочного сока на белки Цель выяснить условия действия ферментов желудочного сока на белки.docx